.
Οι ορχούμενες Νύμφες είναι σύνολο τριών ανάγλυφων που βρέθηκαν το 1862 στο Διονυσιακό Θέατρο Αθηνών και φυλάγονται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο με τους αύξοντες αριθμούς 259, 260 και 2267.
Περιγραφή
Το ύψος τους δεν είναι ακριβώς γνωστό, διότι και στις τρεις πλάκες λείπει ή το κάτω ή το πάνω άκρο. Αν τις συγκρίνουμε όμως υποθέτουμε ότι το ύψους τους αρχικά θα πρέπει να ήταν 1 μέτρο και 25 εκατοστά. Το πλάτος τους είναι 64 εκατοστά. Η επιφάνεια των δύο πρώτων πλακών είναι υπόκοιλη, ενώ η τρίτη είναι εντελώς επίπεδη. Το κάθε ανάγλυφο απεικονίζει από μία Νύμφη που βηματίζει τόσο ανάλαφρα ώστε να δίνει την εντύπωση ότι αιωρείται.
Το πρώτο ανάγλυφο (αριθμός 259) παριστάνει την Νύμφη βηματίζοντας προς τα αριστερά με το δεξί πόδι προτεταμένο. Φοράει αραχνοΰφαντο χιτώνα που κυματίζει στο διάβημά της. Η κόμμωση είναι αξιοσημείωτη και σπάνια στο είδος της. Το ακάλυπτο κεφάλι είναι στραμμένο σε αριστερό προφίλ, τα μαλλιά πιασμένα στο πλάι και χτενισμένα ψηλά, όπου είναι πλεγμένα, ενώ στο πίσω μέρος του κρανίου σχηματίζουν κόμβο.
Το δεύτερο ανάγλυφο (αριθμός 260) παριστάνει επίσης Νύμφη η οποία βηματίζει προς αριστερά, κάνοντας ταυτόχρονα χαριτωμένη στροφή. Φοράει πολύπτυχο διαφανή χιτώνα τον οποίο τινάζει προς τα εμπρός με το αριστερό χέρι. Το κεφάλι είναι καλυμμένο από μια πτυχή του χιτώνα και γερμένος ελαφρά στο πλάι ενώ το πρόσωπο αντικρίζει τον θεατή.
Το τρίτο ανάγλυφο (αριθμός 2267) φέρει παρόμοια παράσταση, της οποίας τα επιφανειακά χαρακτηριστικά λόγω φθορών δύσκολα διακρίνονται.
Ερμηνεία
Οι παραστάσεις εικονίζουν τις Ώρες. Ανήκουν σε πολυαριθμότερο σύμπλεγμα αναγλύφων πλακών που στο σύνολό τους διακοσμούσαν το βήμα των θυμελικών αγώνων του Διονυσιακού θεάτρου. Τα δύο πρώτα ανάγλυφα που έχουν υπόκοιλη επιφάνεια βρίσκονταν στην στρογγυλή στεφάνη της ορχήστρας του Διονυσιακού Θεάτρου, ενώ η τρίτη και επίπεδη κοσμούσε μία από τις δύο πλάγιες, επίπεδες όψεις.
Ιστορική τοποθέτηση
Στο πρώτο ανάγλυφο (αριθμός 259) ανακαλύπτουμε μεταγενέστερο στρογγυλό διαμπερές άνοιγμα, το οποίο έγινε κατά την τροποποίηση του θεάτρου στους Ρωμαϊκούς χρόνους, όταν καταργήθηκε η θυμέλη και τα υλικά της χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή υδρορροής των βρόχινων νερών. Οι πλάκες όμως είναι προγενέστερες και ανήκουν στην τελευταία ελληνιστική εποχή. Οι παραστάσεις αυτές καθεαυτές είναι ακόμα προγενέστερες. Είναι αντίγραφα παλαιότερων αναγλύφων που στην εποχή τους στόλιζαν μία από τις πλευρές της θυμέλης του θεάτρου της Μαντινείας. Η κόμμωση στο πρώτο ανάγλυφο (αριθμός 259) μαρτυράει, ότι τα αρχικά πρότυπα ανάγονται εις την εποχή της πρώτης Συμπολιτείας των Αχαιών, και πιθανώς είναι έργα της σμίλης του περίφημου Πραξιτέλη.
Πηγές
Portal.svg Πύλη: Αρχαιολογία
Ιωάννης Σβορώνος, επιμ. (1903). Το εν Αθήναις Εθνικόν Μουσείον (Τόμος Κειμένου Α’). Αθήνα: Εκδόται Μπεκ και Μπαρτ. Ανακτήθηκε την 15 Οκτωβρίου 2009.
Νικόλαος Καλτσάς (2007). Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Αθήνα: ΟΛΚΟΣ, ISBN 978-960-89339-1-0. σελ. 418. Ανακτήθηκε την 21 Νοεμβρίου 2011.
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
