.
Η Ελληνική Δύναμη Κύπρου (ΕΛΔΥΚ) αποτελεί τη μόνιμη στρατιωτική παρουσία της Ελλάδας στην Κύπρο, και αποτελείται από ένα αριθμό στρατιωτικών μονάδων οι οποίες βρίσκονται στα περίχωρα της πόλης της Λευκωσίας. Αποβιβάστηκε στην Κύπρο στις 16 Αυγούστου 1960 με την υπογραφή της Συνθήκης Ζυρίχης-Λονδίνου στη Λευκωσία με την ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας.[1] Υπάγεται στον Α' Υπαρχηγό του Γενικού Επιτελείου Στρατού, και εδρεύει στην ευρύτερη περιοχή της πόλης της Λευκωσίας. Ο σημερινός Διοικητής της ΕΛΔΥΚ είναι ο Συνταγματάρχης (ΠΖ) Παναγιώτης Κεραμιδάς.
Ανέκαθεν η ΕΛΔΥΚ εθεωρείτο και συνεχίζει να θεωρείται μέχρι σήμερα, αν όχι το πιο μάχιμο, ένα από τα πλέον μάχιμα τμήματα του ελληνικού Στρατού ενώ ανεπίσημα οι οπλίτες που υπηρετούν στην ΕΛΔΥΚ αποκαλούνται Ελδυκάριοι.
Ιστορία
Η Ελληνική Δύναμη Κύπρου συγκροτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου του 1959 στον Άγιο Στέφανο Αττικής, μετά από την υπογραφή της Συνθήκης Εγκαθίδρυσης της Δημοκρατίας της Κύπρου. Στις 16 Αυγούστου του 1960 οι δυνάμεις της ΕΛΔΥΚ αποβιβάστηκαν στο Λιμάνι της Αμμοχώστου με το αρματαγωγό "Αλιάκμων"[2]. Η ΕΛΔΥΚ αποτελούνταν από τη Διοίκηση, το Επιτελείο, το 1ο και 2ο Τάγμα Πεζικού, το Λόχο Υποστήριξης και Λόχο Διοίκησης. Το σύνολο της ήταν 950 αξιωματικοί και οπλίτες. Η εγκατάσταση της ήταν σε στρατόπεδο δυτικά της Λευκωσίας στον οικισμό Γερόλακκος και υπαγόταν στο Τριμερές Στρατηγείο.
Όταν σημειώθηκαν τα πρώτα σοβαρά ελληνοτουρκικά επεισόδια το 1963, η εμπλοκή των τμημάτων της ΕΛΔΥΚ αποφεύχθηκε ύστερα από παρέμβαση της Βρετανίας. Σε επεισόδια που ξέσπασαν το Μάρτιο του 1964, ωστόσο, σκοτώθηκε ένας υπαξιωματικός της ΕΛΔΥΚ, ο επιλοχίας Σ. Καραγιάννης, ενώ τον Μάιο της ίδιας χρονιάς εκτελέστηκαν εν ψυχρώ στην τουρκική συνοικία της Αμμοχώστου οι Έλληνες αξιωματικοί Δ. Πούλιος και Β. Καποτάς και ο οδηγός τους, αστυνομικός Κ. Παντελίδης[3].
Πραξικόπημα 15ης Ιουλίου 1974
Την 15η Ιουλίου 1974, η ΕΛΔΥΚ, από κοινού με τις δυνάμεις της Εθνικής Φρουράς, συμμετείχε στο Πραξικόπημα εναντίον του Μακαρίου και έπειτα από σύντομες αλλά σφοδρές μάχες σε ολόκληρη την Κύπρο κατάφεραν να ανατρέψουν την νόμιμη κυβέρνηση[4]. Συγκεκριμένα, δυνάμεις της ΕΛΔΥΚ έλαβαν ενεργά μέρος στις εχθροπραξίες στην περιοχή της Λευκωσίας: συμμετείχαν στην επίθεση εναντίον του Προεδρικού Μεγάρου, στην κατάληψη του αεροδρομίου καθώς και στην κατάληψη των φυλακών της πόλης[5].
Τουρκική εισβολή Ιουλίου 1974
Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Απόρρητου Πολεμικού Ημερολογίου της ΕΛΔΥΚ, το οποίο κρατούσε πριν αλλά και κατά τη διάρκεια της εισβολής ο ταγματάρχης Θεοδόσης Καλλιώρας, τότε διευθυντής του 3ου γραφείου της Ελληνικής μονάδας, η πρώτη βόμβα που έπεσε στην Κύπρο χτύπησε το στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ. Σκότωσε και τραυμάτισε προσωπικό, κατέστρεψε την Αίθουσα Επιχειρήσεών του στρατοπέδου, το Διοικητήριο, παραπλήσιες αίθουσες, οχήματα, καθώς και τα δίκτυα ηλεκτρισμού και τηλεπικοινωνιών[6]. Η δεύτερη βόμβα κατέστρεψε το κτήριο του Λόχου Βαρέων Όπλων και του Κέντρου Επικοινωνιών και ακόμα περισσότερα οχήματα του στρατοπέδου.
Κατά την τουρκική εισβολή τον Ιούλιο του 1974, η ΕΛΔΥΚ πραγματοποίησε μαζί με την Εθνική Φρουρά πολεμική δράση κατά των Τούρκων εισβολέων και συμμετείχε σε πολλές μάχες μεταξύ των οποίων σημαντικότερες θεωρούνται η επίθεση κατά του ισχυρού τουρκοκυπριακού θύλακα στο Κιόνελι (20 - 21 Ιουλίου) που υπεράσπιζαν η ΤΟΥΡΔΥΚ, τουρκικά αεραγήματα και Τουρκοκύπριοι ένοπλοι[7], η μάχη της διάβασης της Βασιλείας (7 Αυγούστου) και η υπεράσπιση του στρατοπέδου της ΕΛΔΥΚ στον Γερόλακκο (14 - 16 Αυγούστου). Υπήρξε μια τιτάνια προσπάθεια 318 αξιωματικών υπαξιωματικών και οπλιτών της ΕΛΔΥΚ να κρατήσουν το Στρατόπεδο σε ελληνικά χέρια ξέροντας ότι απέναντι τους είχαν να αντιμετωπίσουν περίπου 6,900 Τούρκους (Συνταγμα και Τάγματα εισβολής από Τουρκία, ΤΟΥΡΔΥΚ και Τ/Κ Μαχητές) οι οποίοι παρότι δεν ενεργούσαν ταυτόχρονα, είχαν το συντριπτικό πλεονέκτημα των διαδοχικών επιθέσεων σε κύματα υποστηριζόμενοι από δύο ίλες (+) μέσων αρμάτων Μ47 και Μ48 (ήτοι περίπου 40 αρματα), πυροβλικό και αεροπορία [11]. Το ελληνικό συγκρότητα υπεράσπισης του Στρατοπέδου ΤΧΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΠΟΥΛΙΟΣ, που αποτελείτο από τον 2ο Λόχο ΤΦ με Διοικητή τον Λοχαγό ΠΖ Ηλία Κωνσταντούλα, τον 4ο Λόχο ΤΦ με Διοικητή τον Λοχαγό ΠΖ Λούη Ιωαννίδη (Κύπριο στην καταγωγή), μέρος του Λόχου Διοικήσεως Συντάγματας με Διοικητή τον Τχη ΠΖ Σπυρίδωνα Δελλή και τμήμα του ΛΒΟ του Συντάγματος με τον Υπολοχαγό ΠΖ Στέφανο Πίο, είχε επικεφαλής του τον Ανχη (ΠΖ) Παναγιώτη Σταυρουλόπουλο, ο οποίος πρόσφατα είχε αναλάβει Υποδιοικητής του Ελληνικού Συντάγματος και Στρατοπεδάρχης [11], [12]. Οι Έλληνες πολεμιστές της ΕΛΔΥΚ αντιστάθηκαν στους πάνοπλους και υπέρτερους επιτιθέμενους Τούρκους επί 60 ώρες προκαλώντας τους απώλειες περίπου 800 ανδρών πριν καταληφθεί [11].
Το κόστος της ΕΛΔΥΚ σε ανθρώπινες απώλειες κατά την τουρκική εισβολή, ήταν σαράντα επτά νεκροί και πενήντα οχτώ αγνοούμενοι[8].
Σημερινή κατάσταση
Επίσκεψη επισήμων στο Σύνταγμα της ΕΛΔΥΚ.
Σήμερα, η ΕΛΔΥΚ αριθμεί τρία στρατόπεδα στην Κύπρο, όλα εντός των ορίων της επαρχίας Λευκωσίας (συγκεκριμένα στη Μαλούντα, τον Άγιο Ιωάννη και την Αθαλάσσα). Η εκπαίδευση των διαφόρων τμημάτων της γίνεται εντός των στρατοπέδων.
Οι αξιωματικοί, υπαξιωματικοί και έφεδροι οι οποίοι υπηρετούν στην ΕΛΔΥΚ φέρουν επιράμματα με τα αρχικά της δύναμης στους ώμους - γνωστά ανεπίσημα και ως ελδυκόσημα - τα οποία έχουν σκούρο πράσινο χρώμα για τις στολές υπηρεσίας και κίτρινο για τις στολές εξόδου.
Θητεία
Σύμφωνα με την επίσημη ιστοσελίδα του Γενικού Επιτελείου Στρατού, η θητεία στην ΕΛΔΥΚ είναι εθελοντική[9]. Υπάρχουν τρεις βασικές προϋποθέσεις για τη θητεία στην Κύπρο: 1) ο στρατιώτης να είναι Ι1 ή Ι2 ικανότητας, 2) η θητεία του να είναι τουλάχιστον 8 ή 9 μήνες και 3) να μην είναι μόνιμος κάτοικος Έβρου ή νησιών του Ανατολικού Αιγαίου[10]. Εκτός από την στρατιωτική εκπαίδευση υπάρχει και η δυνατότητα για καλλιτεχνικές, αθλητικές και πολιτιστικές δραστηριότητες. Υγειονομικά, οι μονάδες της ΕΛΔΥΚ καλύπτονται από στρατιωτικές και πολιτικές νοσοκομειακές μονάδες στην περιοχή της Λευκωσίας.
Παραπομπές
54 χρόνια από την άφιξη της ΕΛΔΥΚ στην Κύπρο sigmalive.com
«Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 2010.
«Αρχειοθετημένο αντίγραφο» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 20 Νοεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 2010.
Ι. Γ. Μπήτος, Από την Πράσινη Γραμμή στους δύο Αττίλες, Αθήνα 1998, β΄ έκδοση, σελ. 194 - 204, 207 - 208
Γιάννης Κ. Λάμπρου,Ιστορία του Κυπριακού, Τα χρόνια μετά την ανεξαρτησία, 1960-2004, Λευκωσία 2004, σελ 469 - 473
«Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Αυγούστου 2011. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2010.
Μπήτος, 1998, σελ. 318.
http://www.eldyk74.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=5&Itemid=6
«Γενικό Επιτελείο Στρατού». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Απριλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 31 Ιουλίου 2012.
«Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Ιουνίου 2015. Ανακτήθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 2010.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Επίσημη ιστοσελίδα Αρχειοθετήθηκε 2012-05-23 στο Wayback Machine.
Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις
Κυβερνητικά όργανα
Υπουργείο Εθνικής Άμυνας Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας ΚΥΣΕΑ ΣΑΓΕ ΣΑΜ Ανώτατα Συμβούλια Κλάδων: ΣΞ (ΑΣΣ) ΠΝ (ΑΝΣ) ΠΑ (ΑΑΣ)
Κλάδοι
Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό (ΓΕΝ) Ελληνικός Στρατός Ξηράς (ΓΕΣ) Ελληνική Πολεμική Αεροπορία (ΓΕΑ)
Εξοπλισμός
Εξοπλισμός του Ελληνικού Ναυτικού Εξοπλισμός του Ελληνικού Στρατού Εξοπλισμός της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας
Εγκαταστάσεις
Κατάλογος Στρατιωτικών Βάσεων της Ελλάδας Κατάλογος Στρατιωτικών Νοσοκομείων της Ελλάδας
Σχολές
Αξιωματικών (ΑΣΕΙ): ΣΞ (ΣΣΕ) ΠΝ (ΣΝΔ) ΠΑ (ΣΙ) Σωμάτων (ΣΣΑΣ) Νοσηλευτικής (ΣΑΝ) Υπαξιωματικών (ΑΣΣΥ): ΣΞ (ΣΜΥ) ΠΝ (ΣΜΥΝ) ΠΑ (ΣΤΥΑ) - (ΣΥΔ) - (ΣΙΡ) Επιτελών και Διοικητών: ΣΕΘΑ ΑΔΙΣΠΟ ΣΞ (ΣΠΣΞ) ΠΝ (ΝΣΠ) ΠΑ (ΑΣΠ)
Άλλα
Βαθμοί Στρατιωτικά μετάλλια και παράσημα Στρατιωτική ιστορία Στρατολογία Εφεδρεία Αμυντική Βιομηχανία Ποδοσφαιρική ομάδα
Σχετικά
ΝΑΤΟ Βαλκανικός Σχηματισμός Μάχης Εθνική Φρουρά (ΕΛΔΥΚ)
Στρατός
Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαίδεια
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
