Με την ονομασία Μεταφυσικα, ή των μετά τα φυσικά φέρεται ένα από τα σημαντικότερα έργα του Σταγιρίτη αρχαίου Έλληνα φιλόσοφου Αριστοτέλη, αλλά και ένα από τα σημαντικότερα της αρχαιότητας γενικότερα. Το δεκατετράτομο αυτό σύγγραμμα του Αριστοτέλη, αποτελεί την φιλοσοφία της πρώτης επιστημονικής έρευνας επί των πρώτων αρχών και αιτιών (αιτιοκρατίας) από των οποίων τα διάφορα όντα αντλούν την ουσιαστική τους ύπαρξη. Είναι το πρώτο σύγγραμμα μεταφυσικής στην ιστορία.
Γενικά

Το πραγματικά πολύτιμο αυτό σύγγραμμα έφθασε στη σύγχρονη εποχή σε πολύ κακή κατάσταση. Ο δε τίτλος του "Μετά τα Φυσικά" είναι μεταγενέστερος και φέρεται σε σύγγραμμα του Νικολάου του Δαμασκηνού περιπατητικού φιλοσόφου και ιστορικού του 1ου αιώνα π.Χ. Η μετά την πρώτη ταξινόμηση και έκδοση του συγγράμματος φέρεται να έγινε από τον 9ο ή 10ο διάδοχο του Αριστοτέλη στη Περιπατητική Σχολή του Ανδρονίκου του Ροδίου (1ος αιώνας π.Χ.) και ο τίτλος "Μετά τα Φυσικά" να τέθηκε ως ονομασία κατά σειρά έκδοσης, ενώ ο Αριστοτέλης το ονομάζει "Πρώτη Φιλοσοφία".

Το όλο έργο αποτελείται από 14 βιβλία που διακρίνονται με τα ελληνικά κεφαλαία γράμματα από το Α μέχρι το Ν, ενώ τα δύο πρώτα σημειώνονται με το Α κεφαλαίο και το α μικρό. Αν και όλα τα βιβλία δείχνουν μια ταραγμένη σειρά, εν τούτοις τα βιβλία Α, Β, Γ, Ε, Ζ, Η και Θ δείχνουν να έχουν υποστεί διορθώσεις, χωρίς αυτό ν΄ αποκλείει και την άποψη ότι το σύγγραμμα αυτό ν΄ αποτελεί συνένωση διαφορετικών πραγματειών που άλλες εξ αυτών είχαν δημοσιευτεί, άλλες ήταν ατελείς, ή και κάποιες να μη είχαν ούτε καν δημοσιευτεί και να παρέμεναν ανέκδοτοι. Πάντως τα βιβλία αυτά είχαν τον ακροαματικό χαρακτήρα και κατατάσσονταν στα ακροαματικά. Σημαντικότερος δε ακροατής αυτών ήταν ο Μέγας Αλέξανδρος, σύμφωνα με μαρτυρία του Πλουτάρχου (Βίος Μ. Αλεξάνδρου 7).
Πηγές

"Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν Ηλίου" τομ.13ος, σελ.425.