Το φι (ή φει, κεφαλαίο Φ, πεζό φ ή ϕ) είναι το εικοστό πρώτο γράμμα του ελληνικού αλφαβήτου. Στην αρχαία ελληνική αναπαριστούσε το δασύ διχειλικό κλειστό σύμφωνο /ph/, αντίστοιχο με τα έτερα δασέα <Θ> /th/ και <Χ> /kh/. Αντίθετα, στη νέα ελληνική αναπαριστά το /f/ και το αντίστοιχο αλλόφωνο[ϕ] (π.χ. φωνή).[1]
Στο ελληνικό σύστημα αρίθμησης έχει αριθμητική αξία φ´=500.
Στο λατινικό αλφάβητο μεταγράφεται ως <ph> ή <f>.
Χρήση ως σύμβολο
Το πεζό φ συμβολίζει:
τη συνάρτηση Euler.
τη χρυσή τομή φ = 1,618 στα μαθηματικά και την τέχνη.
γενικά γωνίες στα μαθηματικά και στην φυσική.
τη μία μεταβλητή στις σφαιρικές συντεταγμένες.
τη φάση ενός κύματος.
γενικά ως σύμβολο (εναλλακτικό του "f") συναρτήσεων.
Το κεφαλαίο Φ συμβολίζει:
τη μαγνητική ροή στη φυσική.
Παραπομπές
Μποτίνης, Α. (2011): Φωνητική της ελληνικής. ISEL. σελ. 111.
