.
Ως πολιορκία της Μιλήτου εννοείται η πολιορκία και άλωση της πόλης της Μιλήτου, στη διάρκεια της εκστρατείας του Αλέξανδρου Γ' του Μακεδόνα στην αυτοκρατορία των Αχαιμενιδών κατά των Περσών, κατά το έτος 334 ΠΚΕ.
Η πορεία του Αλέξανδρου ως τη Μίλητο
Επωφελούμενος από το σοκ που προκάλεσε η νίκη του στον Γρανικό ο Αλέξανδρος προχώρησε καταλαμβάνοντας διαδοχικά τις παραλιακές πόλεις, προκειμένου να αποδυναμώσει την ισχύ του περσικού στόλου και να προχωρήσει ανενόχλητος στην ενδοχώρα. Πρώτος στόχος του υπήρξε η Λυδία και ιδιαίτερα οι Σάρδεις, σημείο κλειδί για τις επιχειρήσεις του Αλέξανδρου και κόμβος όλων των μεγάλων δρόμων που οδηγούσαν στην ασιατική ενδοχώρα. Ο μεν Μιθρήνης, φρούραρχος της ακρόπολης των Σάρδεων του παρέδωσε αμέσως την ακρόπολη, σπεύδοντας μάλιστα να τον προϋπαντήσει[2], ο δε Αλέξανδρος, αφού εγκατέστησε υπερασπιστή της ακρόπολης τον Παυσανία με φρουρά συγκροτημένη από Αργείους και τον Άσανδρο, αδελφό του Παρμενίωνα διοικητή της Λυδίας, κινήθηκε προς την Ιωνία και συγκεκριμένα την Έφεσο, την οποία και κατέλαβε πάλι αμαχητί, καθώς η φρουρά της είχε ήδη αποδράσει, όταν πληροφορήθηκε πως κατέφθανε ο Αλέξανδρος και ήδη βρισκόταν υπό το καθεστώς αναταραχής. Μπαίνοντας στην Έφεσο ο Αλέξανδρος σταμάτησε τις σφαγές των ολιγαρχικών, αποκατέστησε την παλαιότερη δημοκρατία της πόλης, χαρίζοντας στο Αρτεμίσιο του φόρους που αποδίδονταν ως τότε στην Περσία. Απελευθερωτής και προστάτης των Ελλήνων προβάλλει εδώ ο Αλέξανδρος καθώς η στάση του στην Έφεσο εκτιμήθηκε ιδιαίτερα, όπως μας παραδίδει τουλάχιστον ο Αρριανός[3], σε σημείο ώστε με τα μέτρα που πήρε για την αποκατάσταση των ιωνικών πόλεων να τιμάται από το κοινό των Ιώνων με ειδικούς αγώνες που ονομάζονταν τα Αλεξάνδρεια[4]. Από την Έφεσο, ο Αλέξανδρος και κατόπιν αιτημάτων διάφορων πρέσβεων που κατέφθαναν εκεί για παράδοση των πόλεων, ανέθεσε σε διάφορους στρατηγούς να απελευθερώσουν τις πολλές αιολικές και ιωνικές ελληνικές πόλεις εκείνης της χώρας, να καταργήσουν τις ολιγαρχίες και τους φόρους που πλήρωναν στους βαρβάρους και να ανορθώσουν παντού τις δημοκρατίες και τους πάτριους νόμους[5]. Για λίγο συναναστράφηκε εδώ τον μεγάλο ζωγράφο, τον Απελλή, ο οποίος ζωγράφισε την εικόνα του και καθώς μας παραδίδει ο Πλίνιος και ο Αιλιανός τούτη η εικόνα με τον κεραυνό στόλιζε επί μακρόν το Αρτεμίσιο[6].
Η πολιορκία της Μιλήτου
Κατόπιν προχώρησε νότια προς τη Μίλητο ενώ ο στόλος του κύκλωσε τη βραχωμένη χερσόνησο της Μυκάλης[7]. Εδώ ο διοικητής της φρουράς Ηγησίσαρχος αποφάσισε να αντισταθεί[8], ελπίζοντας στη βοήθεια του περσικού στόλου, που συγκροτείτο από 400 περίπου φοινικικές και κυπριακές τριήρεις. Ο περσικός στόλος βρισκόταν μόλις λίγες μέρες μακριά και η Μίλητος περιβαλλόταν στις τρεις πλευρές της από θάλασσα. Η πόλη χωριζόταν στην έξω και τη μέσα Μίλητο, περικλεισμένη από βαθιά τάφρο και φαρδιά τείχη[9]. Ωστόσο, ο μακεδονικός στόλος, υπό τον Νικάνορα, με 160 τριήρεις προσορμίστηκε στη νησίδα Λάδη τρεις μέρες νωρίτερα αποκλείοντας ουσιαστικό τον σημαντικότερο από τους τέσσερεις λιμένες της πόλης. Φθάνοντας και ο ίδιος ο Αλέξανδρος έγκαιρα στη Μίλητο, κατέλαβε την έξω πόλη και ενίσχυσε τη Λάδη με ισχυρή φρουρά[10]. Κατά πολύ ασθενέστερος του αντιπάλου του, ο συμμαχικός στόχος δεν τόλμησε να ναυμαχήσει, εμποδίζοντας όμως την είσοδό του στον λιμένα. Το αποτέλεσμα ήταν να αναζητήσει ο περσικός στόλος αγκυροβόλιο και να εγκαθιδρύσει τη βάση του περίπου 15 χλμ. μακριά από τη Μίλητο, κάτω από το όρος Μυκάλη. Καθώς δεν ήταν δυνατή η ναυτική αναμέτρηση, ο Αλέξανδρος αποφάσισε τη δια ξηράς πολιορκία.
Σε εκείνη ακριβώς τη στιγμή ο ολιγαρχικός Γλαύκιππος πρόσφερε τη Μίλητο ως ανοικτή πόλη τόσο για τους Μακεδόνες όσο και για τους Πέρσες. Με άλλα λόγια επέτρεπε ελεύθερη χρήση των λιμένων της Μιλήτου και στους δύο, όπως και ελεύθερη είσοδο στην πόλη. Τούτη την προσφορά απέρριψε ο Αλέξανδρος κατηγορηματικά και άρχισε τις επιχειρήσεις[11]. Οι πρώτες επιθέσεις του απέβησαν άκαρπες, αλλά όταν το μηχανικό ετοίμασε επιχειρησιακά τις πολιορκητικές μηχανές, η επίθεση εξελίχθηκε διαφορετικά. Η βροχή των βελών και πιθανώς και των λίθων ερήμωσε τα τείχη από τους υπερασπιστές τους, ενώ οι πολιορκητικοί κριοί άνοιξαν γρήγορα ένα στενό ρήγμα στο τείχος. Ταυτόχρονα ο στόλος τέθηκε σε αμυντικό σχηματισμό μπροστά από την είσοδο του λιμένα, εξαναγκάζοντας τις φοινικικές και τις κυπριακές τριήρεις στο ρόλο του απλού παρατηρητή[12]. Στην πόλη επικράτησε πανικός. Η άμυνα στα τείχη κατέρρευσε και ο λαός της Μιλήτου πρόσφερε ακόμη και την τελευταία στιγμή την παράδοσή του[13].
Το γεγονός ότι η Μίλητος συμμετείχε στην ιωνική επανάσταση, γλύτωσε τον λαό από τα χειρότερα, αν και τοποθετήθηκε καθώς φαίνεται στην πόλη μακεδονική φρουρά και επιβλήθηκε βαριά φορολογία[14]. Η στρατιωτική δύναμη όμως σφαγιάστηκε κατά τον Bosworth, εκτός από 300 έλληνες μισθοφόρους που κατέφυγαν σε μια από τις νησίδες. Ο Αλέξανδρος τους ενέταξε στη δική του δύναμη, προβαίνοντας στην πρώτη πράξη συμφιλίωσης με τους Έλληνες που πολεμούσαν στο πλευρό των Περσών. Τούτη η πράξη κατά τον Green υπαγορεύτηκε από τις στρατιωτικές του ανάγκες[15]. Στο μεταξύ ο υπέρτερος περσικός στόλος απογοητεύτηκε πλήρως, καθώς φάνηκε πρακτικά ανίκανος να βοηθήσει στο παραμικρό. Ακόμη και η βάση τους στη Μυκάλη εξουδετερώθηκε, όταν ο Αλέξανδρος έστειλε το ιππικό του και τρία τάγματα πεζικού να εμποδίσουν την αποβίβαση των στρατευμάτων[16]. Η έλλειψη νερού ανάγκασε τον περσικό στόλο να πλεύσει τα στενά ως τη Σάμο, όπου οι αθηναϊκές κληρουχίες του επέτρεψαν να ανεφοδιαστεί[17]
Συνέπειες
Μετά την κατάκτηση της Μιλήτου ο Αλέξανδρος αντιλαμβάνεται πως όσο επεκτείνεται στα παράλια της Μικράς Ασίας τόσο περισσότερο γίνεται ασθενέστερος ο ρόλος του περσικού στόλου που εξαρτάται για την προμήθειά του σε νερό και τρόφιμα από τα παράλια, προκειμένου να παραμένει λειτουργικός στα θέατρα των επιχειρήσεων. Προσμετρώντας ο Αλέξανδρος επιπλέον την οικονομική αφαίμαξη που υφίσταται η επιμελητεία για τη συντήρηση 160 τριήρεων, αποφασίζει το φθινόπωρο του 334 να διαλύσει το στόλο του κρατώντας μόνο τα μεταγωγικά σκάφη και 20 αθηναϊκά. Κυριαρχώντας και στη Μίλητο, ο Αλέξανδρος στράφηκε στην Καρία, όπου τον υποδέχθηκαν σχεδόν ως ελευθερωτή οι Κάρες, προκειμένου να διατηρήσουν την αυτονομία τους και κατόπιν στην Αλικαρνασσό.
Παραπομπές-σημειώσεις
↑ Droysen J.G. 1996, 210.
↑ Αρριανός Α΄ 17, 3
↑ Αρριανός Α΄ 17, 12.
↑ […] άλσος καθιερωμένον Αλεξάνδρω των Φιλίππου και αγών υπό του κοινού των Ιώνων Αλεξάνδρεια καταγέλλεται συντελούμενος ενταύθα […]. Βλ. Στράβων ΙΔ΄ 644.
↑ Βέβαια αυτή η απαλλαγή συμβάδιζε με την απαίτηση ένταξης των πόλεων στην ελληνική συμμαχία, γεγονός που τις υποχρέωνε σε συνεισφορές (συντάξεις). Βλ. Green P. 2008, 272.
↑ Πλίνιος XXXV, 86 και Αιλιανός Ποικίλη Ιστορία, Β΄ 3.
↑ Bosworth A. B. 1993, 46.
↑ Αρριανός 1.18.4
↑ Droysen J.G 1996, 210.
↑ Green. P. 2008, 274.
↑ Αρριανούς 1. 19.1.
↑ Αρριανός 1. 19.2.
↑ Αρριανός 1. 19.6 και Διόδωρος 17.22.4-5
↑ Bosworth A. B. 1993, 46.
↑ Green. P. 2008, 275.
↑ Αρριανός 1. 19.7-8
↑ Αρριανός 1. 19.8.
Πηγές
Bosworth A. B. 1993, Conquest and Empire: The Reign of Alexander the Great, Cambridge University Press, Cambridge.
Droysen J.G. 1996, Ιστορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου, Τράπεζα Πίστεως, Αθήνα.
Green, Peter 2008. Αλέξανδρος ο Μακεδόνας: 356-323 π.Χ., Διόπτρα, Αθήνα.
Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαίδεια
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
