.
| Μάχη των Λεύκτρων | |
|---|---|
| Συρράξεις μετά τον Πελοπονησιακό Πόλεμο | |
| Χρονολογία | 371 π.Χ |
| Τόπος | Λεύκτρα, Βοιωτία |
| Έκβαση | Νίκη των Θηβαίων |
| Μαχόμενοι | |
| Θήβα | Σπάρτη |
| Αρχηγοί | |
| Επαμεινώνδας | Κλεόμβροτος Α΄ † |
| Δυνάμεις | |
| 6.000 - 7.000 οπλίτες, 1.500 ιππείς |
10.000 - 11.000 οπλίτες, 1.000 ιππείς |
| Απώλειες | |
| Άγνωστες | περίπου 500 |
Η Μάχη των Λεύκτρων ήταν μια από τις πλέον περισπούδαστες μάχες της αρχαιότητας, από πλευράς στρατιωτικής τακτικής.
Η περίφημη αυτή μάχη, μεταξύ Σπαρτιατών και Θηβαίων, που συντελέσθηκε το 371 π.Χ. στα Λεύκτρα της Βοιωτίας, στην οποία και νικήθηκαν οι μέχρι τότε θεωρούμενοι αήττητοι Σπαρτιάτες, έδωσε αφενός μεν τέλος στην Πελοποννησιακή Συμμαχία αφετέρου χάρισε την ηγεμονική θέση των Θηβαίων στον τότε ελλαδικό χώρο.
Αφορμή στον μεταξύ Σπάρτης και Θηβών αυτόν πόλεμο έδωσε η στάση του θηβαίου στρατηγού Επαμεινώνδα στο συνέδριο των ελληνικών πόλεων-κρατών που είχε συνέλθει στη Σπάρτη μετά την Ανταλκίδειο ειρήνη. Αυτός τότε επέμενε στο συνέδριο ν' αναγνωρισθεί ως αντιπρόσωπος όλων των Βοιωτικών πόλεων και όχι μόνο της Θήβας, πράγμα που όχι μόνο δεν δέχθηκαν οι αντιπρόσωποι των άλλων πόλεων αλλά απέκλεισαν τους Θηβαίους από το συνέδριο. Τότε οι Έφοροι της Σπάρτης διέταξαν επιπρόσθετα, προκειμένου να πτοήσουν τους Θηβαίους, τον ευρισκόμενο στη Φωκίδα και κοντά στη περιοχή, Σπαρτιάτη βασιλέα Κλεόμβροτο να εισβάλει στη Βοιωτία. Οι Σπαρτιάτες αριθμούμενοι σε 11.000 έφθασαν στη περιοχή και στρατοπέδευσαν στη κοιλάδα των Λεύκτρων, ανατολικά του Ελικώνα. Οι Θηβαίοι ανερχόμενοι σε 6.000 έφθασαν στη περιοχή από βόρεια και στην αρχή δείλιασαν. Ο στρατηγός τους Επαμεινώνδας τους ενθάρρυνε και εφήρμοσε για πρώτη φορά στην ιστορία των μέχρι τότε πολέμων μια νέα στρατιωτική τακτική η οποία και τον ανέδειξε σε έναν από τους ευφυέστερους στρατηγούς όλων των εποχών.
Αντί της ενιαίας γραμμής μετώπου που ακολουθούνταν μέχρι τότε, χώρισε τη φάλαγγά του σε δύο τμήματα εκ των οποίων το ένα διενεργούσε επίθεση και το άλλο άμυνα. Η παράταξη αυτή κλήθηκε από τον εφευρέτη της λοξή φάλαγγα, η δε ενέργεια αυτής συνίστατο σε τούτο, ότι την κύρια δράση είχε η πτέρυγα της επίθεσης, που προβαλλόταν της γραμμής μετώπου, η οποία στηριζόμενη στο ενισχυμένο βάθος της (50 ανδρών)είχε ως κύριο σκοπό τη διάσπαση και διχοτόμηση της εχθρικής παράταξης, ενώ η ολιγότερο ισχυρή αμυντική πτέρυγα παρέμενε καθηλωμένη σε αναμονή του αποτελέσματος, προκειμένου να επέμβει και να προκαλέσει σύγχυση στην από παντού πληττόμενη και πλευροκοπούμενη σπαρτιατική φάλαγγα. Έτσι αν το κατ' έναντι εχθρικό τμήμα επιχειρούσε επίθεση δεξιότερα της «πτέρυγας επίθεσης», η αριστερή «πτέρυγα άμυνας» προχωρούσε σε κυκλοτερή επίθεση, αν συνέβαινε το αντίθετο, δηλαδή το αντιπαρερχόμενο εχθρικό τμήμα προέβαινε σε επίθεση στα νώτα της «πτέρυγας επίθεσης», τότε η «πτέρυγα άμυνας» έστρεφε από τα νώτα προς τα δεξιά και πλευροκοπούσε τον εχθρό. Η όλη αυτή εφαρμογή τακτικής παρουσιάζει την εικόνα του δεξιόστροφου ή αριστερόστροφου πτερωτού κοχλία. Εν προκειμένω στη μάχη των Λεύκτρων η όλη διάταξη κινήθηκε δεξιόστροφα.
Στην αρχή ο Επαμεινώνδας εξαπέλυσε το ιππικό του κατά των προμαχούντων Σπαρτιατών ιππέων οι οποίοι βλέποντας να μη κινείται η εχθρική γραμμή κάμφθηκαν. Οι Θηβαίοι ιππείς της πτέρυγας επίθεσης στράφηκαν τότε κατά του κέντρου και του αριστερού εχθρικού τμήματος, ενώ ο Επαμεινώνδας με την αριστερή πτέρυγα της πεζής παράταξής του και ο Πελοπίδας με τον ιερό λόχο επιτέθηκαν με θυελλώδη ορμή κατά των Σπαρτιατών όπου και η σθεναρή παράταξή τους διασπάσθηκε.
Την ολοσχερή ήττα των Σπαρτιατών που αγωνίσθηκαν με γενναιότητα επισφράγισε ο θάνατος του Κλεόμβροτου.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Η μάχη των Λεύκτρων σε βίντεο, από τον Τζόναθαν Γουεμπ (Αγγλικά)
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
