Περιφέρεια : Δυτικής Ελλάδας
Νομός : Αιτωλοακαρνανίας

-- Δήμος Αλυζίας --

Ο Βάρνακας είναι χωριό της Αιτωλοακαρνανίας στην επαρχία Ξηρομέρου σε υωόμετρο 430 μέτρα[1].

Γεωγραφία - Ιστορία

Είναι άγνωστο από πού προήλθε η ονομασία του, ενώ υπήρξε ένα από τα πρώτα χωριά που ιδρύθηκε από απογόνους των αρχαίων Αλυζίων. Ιδρύθηκε κατά τα χρόνια του Μεσαίωνα και στον οικισμό έχουν βρεθεί αρχαιολογικής σημασίας ευρήματα. Βορειοανατολικά του χωριού στην τοποθεσία "Γλώσσες", σε προϋπάρχον παρατηρητήριο ή οχυρό των αρχαίων Αλυζίων, υπάρχει κάστρο η οχύρωση του οποίου ενισχύθηκε (μάλλον τον 6ο αιώνα) και χρησιμοποιήθηκε σε όλη τη βυζαντινή εποχή[2]. Ήταν έδρα αρματολικιού στο Ξηρόμερο κατά τα χρόνια της Τουρκοκρατίας και γενέτειρα του οπλαρχηγού Βαρνακιώτη.[3] Υπάγεται στον Δήμο Ξηρομέρου και αποτελεί ομώνυμη Τοπική Κοινότητα. Ο κεντρικός ναός είναι αφιερωμένος στον Άγιο Γεράσιμο και πανηγυρίζει στις 20 Οκτωβρίου.[4] Σήμερα έχει Νηπιαγωγείο, Δημοτικό Σχολείο, Γήπεδο και δραστηριοποιείται ο Πολιτιστικός Περιβαλλοντικός Σύλλογος Βάρνακα. Σύμφωνα με το σχέδιο Καλλικράτης αποτελέι την τοπική κοινότητα Βάρνακα που ανήκει στη δημοτική ενότητα Αλυζίας του Δήμου Ξηρομέρου και σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει πληθυσμό 342 κατοίκους[5].

Πύργος στο βυζαντινό κάστρο του Βάρνακα

Κάστρο του Βάρνακα

Ναοί

Σημαντικά αξιοθέατα στο χωριό είναι οι ναοί του, με αρχαιότερο τον Άγιο Αθανάσιο, ο οποίος έχει ανοικοδομηθεί και χρονολογείται από τον 16ο αιώνα.[6]

Παραπομπές

«ΒΑΡΝΑΚΑΣ (Χωριό) ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑ - GTP». www.gtp.gr. Ανακτήθηκε στις 21 Ιουλίου 2019.
Παπαθανασίου, Μανώλης. «Κάστρο Βάρνακα». Καστρολόγος. Ανακτήθηκε στις 21 Ιουλίου 2019.
Βαγγέλης Κουτιβής, ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΒΑΡΝΑΚΙΩΤΗΣ: Ο ΠΡΟΔΟΜΕΝΟΣ ΣΤΡΑΤΗΓΟΣ ΤΟΥ 1821, ΞΗΡΟΜΕΡΟNEWS, 24-3-2014, ανάκτηση 4-2-2018.
Πληροφορίες για το χωριό
«ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού», σελ. 10724 (σελ. 250 του pdf)

Πώς είναι καταγεγραμμένα τα χωριά Βάρνακας-Παναγούλα-Αρχοντοχώρι-Παπαδάτου-Φυτείες στο Δήμο Ξηρομέρου, vlyziananews, 7-11-2017.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Πληροφορίες για το χωριό και τον Παλαιό Βάρνακα, επιμέλεια: Ανδρομάχη Βρακατσέλη, ανάκτηση 4-2-2018.

T.δ. Βάρνακα -- ο Βάρνακας [309]