Το Σπήλαιο Νταβέλη ή Σπήλαιο Αμώμων βρίσκεται στη νοτιοδυτική πλευρά του όρους Πεντέλη, στην Αττική και σε υψόμετρο 720 μ.

Το σπήλαιο αυτό ήταν γνωστό στους αρχαίους Έλληνες όταν αποκαλύφθηκε από την εξόρυξη μαρμάρου. Κατά τους Βυζαντινούς χρόνους αποτέλεσε ησυχαστήριο μοναχών που είχαν εγκατασταθεί σχεδόν σ΄ όλη τη Πεντέλη, των λεγομένων "Αμώμων" απ΄ όπου και έλαβε το όνομά του. Στους νεότερους χρόνους κατά τη παράδοση φέρεται ν΄ αποτελούσε κρησφύγετο του λήσταρχου Νταβέλη απ΄ όπου και το επικρατέστερο όνομα του σπηλαίου.

Το σπήλαιο αυτό εξερευνήθηκε πλήρως από το ζεύγος των Ελλήνων σπηλαιολόγων Γιάννη και Άννας Πετρόχειλου. Η είσοδός του είναι αρκετά μεγαλοπρεπής όπου επί της δεξιάς πλευράς της διασώζονται σε εσωκοιλώματα του βράχου, δύο μικρά συνεχόμενα ναΐδρια. Το πρώτο του Αγίου Νικολάου, με αγιογραφίες, βυζαντινής περιόδου, και το δεύτερο του Αγίου Σπυρίδωνα, λιγότερο φροντισμένο. Επίσης φέρονται σε διάφορα σημεία της εισόδου και ανάγλυφες παραστάσεις χριστιανικών συμβόλων π.χ. σταυροί, αετοί κ.λπ.
Μετά την είσοδο ακολουθεί ένας πελώριος θάλαμος κατηφορικός μήκους 112 μέτρων και μέγιστου πλάτους 40 μέτρων. Στο μέσον του θαλάμου αυτού υφίσταται κατακόρυφο βάραθρο 15 μέτρων. Επίσης στο χαμηλότερο σημείο του θαλάμου, προς το τέλος του, υφίσταται και έτερο βάραθρο με ελικοειδές επικίνδυνο πέρασμα, βάθους περίπου 10 μέτρων, που καταλήγει σε μικρή λίμνη.

Σήμερα ένα μεγάλο τμήμα του σπηλαίου έχει σφραγιστεί. Το σπήλαιο Νταβέλη δεν έχει δοθεί σε τουριστική εκμετάλλευση.

Πηγές

* "Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα" τομ.8ος, σελ.146.

Βουνά της Ελλάδας