Η Σάμος (ή Κάτω Βαθύ, παλαιότερα Λιμένας Βαθέος)[2] είναι παράλια πόλη και κύριος λιμένας του ομώνυμου νησιού και πρωτεύουσα σήμερα του νομού Σάμου, και της άλλοτε Ηγεμονίας Σάμου. Είναι χτισμένη αμφιθεατρικά στο ΒΑ. και Α. μυχό του κόλπου Βαθέος Σάμου, στην Β.ΒΑ. πλευρά του νησιού. Αποτελεί έδρα του δήμου Σάμου. Ο πληθυσμός της πόλης της Σάμου, σύμφωνα με την απογραφή του 2001 είναι 6.236 κάτοικοι ενώ ο πληθυσμός του πολεοδομικού συγκροτήματος Σάμου - Βαθέος ξεπερνά τις 8.000.

Ιστορία

Χτίστηκε περίπου στα μέσα του 18ου αιώνα ως λιμάνι του Βαθέος. Η πόλη αρχικά έφερε την ονομασία Κάτω Βαθύ ή Γιαλός και Λιμένας Βαθέος για να ξεχωρίζει από τον παλαιότερο οικισμό Βαθύ (σημερινό Άνω Βαθύ), το οποίο ήταν χτισμένο στην πλαγιά του λόφου πίσω ακριβώς από το λιμάνι. Αναπτύχθηκε περισσότερο μετά την ίδρυση της Ηγεμονίας της Σάμου, οπότε και αποτέλεσε διοικητικό κέντρο του νησιού. Στο διάστημα 1834-1849 η πόλη είχε μετονομαστεί σε Στεφανούπολη, από το όνομα του πρώτου Ηγεμόνα της Σάμου, Στέφανου Βογορίδη. Μετά την καθαίρεση του Βογορίδη επανήλθε το παλαιότερο όνομα της. Κατά τη διάρκεια του 2ου μισού του 19ου αιώνα σημειώθηκε αύξηση του πληθυσμού της και ανοικοδόμηση πολλών δημόσιων κτιρίων.[3]

Μετά την ενσωμάτωση της Σάμου στο ελληνικό κράτος τον Νοέμβριο του 1912, η πόλη παρέμεινε διοικητικό κέντρο, καθώς ορίστηκε έδρα του νομού Σάμου. Κατά τη διάρκεια του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου υπήρξε έδρα των ιταλικών δυνάμεων κατοχής. Τον Νοέμβριο του 1943 βομβαρδίστηκε από Γερμανικές αεροπορικές δυνάμεις και υπέστη μεγάλες καταστροφές.[3] Το 1958, απέκτησε επίσημα την ονομασία Σάμος που αντικατέστησε την παλαιότερη ονομασία Λιμένας Βαθέος. Ο πληθυσμός της πόλης της Σάμου παρουσιάζει ελαφριά μείωση κατά τη διάρκεια του τελευταίου αιώνα, όπως φαίνεται και στον παρακάτω πίνακα.

Πορεία του πληθυσμού:[4]
Έτος 1928 1940 1951 1961 1971 1981 1991 2001
Πληθ. 8.636 7.115 5.950 5.469 5.146 5.572 5.792 6.236
Συγκοινωνίες

Η πόλη της Σάμου συνδέεται ακτοπλοϊκώς με τον Πειραιά. Το πλοίο της γραμμής συνήθως πιάνει και στο δεύτερο λιμάνι του νησιού, το Καρλόβασι που βρίσκεται στην δυτική πλευρά της Σάμου. Επίσης υπάρχει αραιή ακτοπλοϊκή σύνδεση και με τα υπόλοιπα νησιά του ανατολικού Αιγαίου. Εξυπηρετείται επίσης από το αεροδρόμιο του νησιού που βρίσκεται περίπου 15 χιλιόμετρα νότια της πόλης. Υπάρχει επίσης σύνδεση με τουριστικά πλοιάρια με το λιμάνι Κουσάντασι της Τουρκίας, το οποίο βρίσκεται σε μικρή απόσταση ανατολικά.
Εικόνες

Η πόλη της Σάμου από το Βαθύ

Η πόλη της Σάμου- άποψη από τη περιφερειακή οδό

Παραπομπές

↑ Απογραφή 2001. Εθνική Στατιστική Υπηρεσία Ελλάδος (ΕΣΥΕ), (PDF GR-581411 01:Σάμος, κάτοικοι (Πίνακας 1, σελ. 179/326) 875 KB)
↑ Πανδέκτης, μετονομασίες οικισμών της Ελλάδας
↑ 3,0 3,1 Δήμος Βαθέος, Πόλη της Σάμου και Βαθύ
↑ Επίτομο γεωγραφικό Λεξικό, Σταματελάτου, Εκδ. Ερμής