ART

EVENTS

.

Περιφέρεια : Ιόνια νησιά
Νομός : Κέρκυρας

Grafik2

Οι Ριγγλάδες ήταν παλιός οικισμός της Κέρκυρας και σήμερα συνοικία της Λευκίμμης με την οποία έχει ενωθεί οικιστικά. Καταλαμβάνει το δυτικότερο τμήμα της Λευκίμμης. Το 1965 ο οικισμός μετονομάστηκε σε Άνω Λευκίμμη[1] ενώ το 1991 καταργήθηκε καθώς αποτελούσε πλέον εννιαίο πολεοδομικό σύνολο με την Λευκίμμη.[2] Οι Ριγγλάδες αποτέλεσαν για χρόνια έδρα κοινότητας η οποία το 1965 μετονομάστηκε σε κοινότητα Άνω Λευκίμμης.[3] Μετά τη σύσταση του δήμου Λευκιμμαίων το 1986 ο οικισμός ορίστηκε αρχικά ως έδρα του δήμου μέχρι το 1991 οπότε καταργήθηκε.[2]


Ιστορικά στοιχεία

Ονομασία

Για την προέλευση του ονόματος του χωριού έχουν διατυπωθεί αρκετές εκδοχές. Ο Μοναστηριώτης Κωνσταντίνος στις 14 Δεκεμβρίου 1511 αναφέρει το χωριό με αυτό το όνομα και ένα –γ-, Ριγλάδων. «Κυρ Νικόλαος και Αρσένιος Γιαννιώτης αυτάδελφοι από χωρίον των Ριγλάδων ... ομολόγησαν και είπαν ότι το ίστρουμέντο όπερ ἐποίησεν ο κυρ Μάρκος ο Παρατάρης ...» Η παρουσία στις 9 Μαρτίου 1512 του επώνυμου Ρηγλίας, Ρηγλίας Στάθης, στη περιοχή είναι ορατή σε πράξη του νοτάριου Μοναστηριώτη Κωνσταντίνου. «... κυρ Στάθης ο Ρηγλίας, από χωρίον των Ριγλιάδων, (ορθογραφία νοτάριου), πραχτορείας Λεύχιμου ..., έδωσε προς τον ... κυρ Ιωάννη τον Γαστεράτο ένα κομμάτι χωράφι ... διακείμενον εις το ρηθέν χωρίον πλησίον ... των Ξηρομεριτάτων και πλησίον των Κωστάτων ...». Ο ίδιος, ο Στάθης ο Ρηγλίας (με την ορθογραφία του νοτάριου), ως μέλος συντροφιάς καμινιού κεραμιδιών, συναντάται και στις 7 Μαΐου 1512. Στο επώνυμο Ρηγλίας, με την ορθογραφία του Μοναστηριώτη Δημήτριου στις 12 Ιανουαρίου 1551, (βλέπε Ποθητή, Ριγγλάδες), οφείλεται το όνομα του χωριού των Ρηγλϊάδων πραχτορείας Λεύχιμου, όπως αναφέρεται στην πρώτη πράξη, αλλά και Ρηγλάδων, στις πράξεις του δεύτερου νοτάριου. Το τοπωνύμιο και το επώνυμο συναντιόνται σε πράξη του Τούρκου Σταμάτη στις 11 Μαρτίου 1532. Ο νοτάριος κατά κόρον στις πράξεις του χρησιμοποιεί για το χωριό και την ονομασία Ρηγληάδων με δύο –η- και το επώνυμο με την ίδια ορθογραφία.

Σύμφωνα με το νοτάριο «... κυρά Μαρία, συμβία του κυρ Γεώργιου του Κουτρουβή, από χωρίον Ριγληάδων, (με την ορθογραφία του νοτάριου) ... επώλησεν ... προς τον ... κυρ Δημήτριον τον Κοντομάρη ... χωράφι, όπερ έχει εις τόπον λεγάμενον εις του Ψωμά το οποίον το έχει προικιόν της από τα πράγματα του ποτέ Σταμάτη του Ρηγλήα (με την ορθογραφία του νοτάριου) με ορισμόν της αφεντίας του. Υπάρχει πλησίον χωραφίων του Αγίου Αρσενίου και πλησίον των Χρυσικόπουλων ...».

Οι Βλάσσης Βασίλης ο Κοντομάρης Σταμάτης και Τούρκος Ανδρέας το χωριό το αναφέρουν με το όνομα χωρίον των Ρηγλάδων . Με το ίδιο όνομα και την ίδια ορθογραφία αλλά και Ριγκλάδων αναφέρει το χωριό και ο Νάος Αυγουστίνος στις αρχές του 17ου αιώνα. Ο Βλάσσης Βασίλειος το 1558 χρησιμοποιεί το ίδιο ακριβώς όνομα αλλά γράφει την πρώτη συλλαβή με -η- , Ρηγλάδων. Ρηγλϊάδων και με αποκοπή του –ι- Ρηγλάδων αντίστοιχα, αλλά και Ρηνκλάδων, όπως συναντάται στα κατάστιχα του πρωτοπαπά Αντώνιου Σπυρή το 1563. «... Ανδρέας Μονοβασιώτης συνεφώνησε μετά της κυράς Μαρίας, συμβίας του ποτέ Θεοχάρη Γαστεράτου, από το χωρίου των Ριγκλάδων (ορθογραφία νοτάριου) … και έδωσεν προς αυτάς ο άνωθεν … της κάθε μίας υπέρπυρα εβδομήκοντα πέντε δια λάδι ξέστες τρεις …» . Στις γαμήλιες πράξεις των πρωτοπαπάδων της Κέρκυρας στο δεύτερο μισό του 17ου αιώνα αναφέρεται το χωριό με το όνομα Ρινγγλάδων, Ριγκλάδων και Ριγγλάδων.

Ο Ρηγλίας μνημονεύεται και στις 11 Νοεμβρίου του 1547 και πρέπει να πέθανε χωρίς απογόνους, όπως προκύπτει από την παρακάτω πράξη του Μοναστηριώτη Δημήτριου, «... κυρά Λιανόρα, συμβία του Καλοϊωάννη Μοναστηριώτη, εσυμφώνησεν με τον Θεοχάρη το Γαστεράτο, ως κυβερνήτρα των παιδιών της ..., και έδωσεν προς αυτόν τα πράγματα των παιδιών της ... και να δίδει ... προς την άνωθεν ... μέρος τέταρτο, τόσον από τα πράγματα του ανδρός της όσον και του Ρηγλία ο οποίος είναι κληρονόμος το παιδί της ... ως καθώς διαλαμβάνει γεγραμμένο εις τα εμού παπά Δημήτριου Ιερέως του Μοναστηριώτη.» Ίσως πρόκειται για τον τελευταίο με το επώνυμο αυτό. Το επώνυμο Ρηγλίας πρέπει να είναι επαγγελματικό και έχει σχέση με το χρήστη ή κατασκευαστή της ρήγλας. Κατά τον Ησύχιο των Αλεξανδρέα «ῥῆγλαι· σίδηρα ὡς ῥάβδοι» ενώ κατά τους Liddell – Scott το «ῥόχανον κοινῶς ῥήγλα, δι’ ἧς ὀμαλίζουσι τὸν διὰ κοιλοῦ μετρούμενον σίτον», δηλαδή, ραβδί με το οποίο κατά τη μέτρηση του σταριού με δοχείο έφεραν την επιφάνεια του σταριού ίσα με την επιφάνεια του δοχείου. Τολμηρό, μήπως πρέπει να επανεξεταστεί η ορθογραφία του ονόματος του οικισμού; Είναι γνωστό ότι οι νοτάριοι δεν έγραφαν με ορθογραφία. Όμως, ως προς το πρώτο –η-, νομίζω ότι πρέπει να υιοθετηθεί η ορθογραφία του Τούρκου Σταμάτη. Στην απογραφή του πληθυσμού που διενήργησε η Βενετιά το 1781 και σε διάταγμα της Ιονίου Πολιτείας στις 26 Οκτωβρίου 1800, που υπογράφει ο Πρόεδρος της Γερουσίας Σπυρίδων Γεωργίου Θεοτόκης, το χωριό αναφέρεται ως Ρινγκλάδες. Καμία σχέση φυσικά με τη λέξη ριν, μύτη και την υποτιθέμενη έρρινη προφορά των κατοίκων του χωριού. Ο οικισμός φαίνεται να είναι πολύ παλαιότερος του 1512. Στο συμπέρασμα αυτό καταλήγει κανείς από το γεγονός της όχι πυκνής εμφάνισης του ονόματος του πρώτου οικιστή στην περιοχή. Η κατάληξη – άδες, κατάληξη κυριωνύμων, επιβεβαιώνει με τον καλύτερο τρόπο την παραπάνω προέλευση του χωριού.

Παραπομπές

1. ↑ Πανδέκτης μετονομασίες
2. ↑ 2,0 2,1 Διοικητικές μεταβολές ΟΤΑ, δήμος Λευκιμμαίων
3. ↑ Διοικητικές μεταβολές ΟΤΑ, κοινότητα Ριγγλάδων


Πηγές

* Χρυσικόπουλος Μιχάλης, Πρακτωρίας Λευχήμου

Γεωγραφία της Ελλάδας

Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος

Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω

Χώρες της Ευρώπης

Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία

Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν

1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία.

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License