Περγασή ή Περγάση (αρχαία ελληνικά: Περγασή), (ο δήμος: Περγασής) ήταν το όνομα, αρχαίων οικισμών - πόλεων και δήμων της Ερεχθηίδας (περιοχή της Αρχαίας Αττικής και φυλή της αρχαίας Αθήνας). Η Περγασή ήταν διαμοιρασμένη σε δύο κυρίως οικισμούς, με δύο δήμους των Μεσογείων, με ονομασίες αντίστοιχα, “Καθύπερθεν Περγασή” (Άνω Περγασή) και “Υπένερθεν Περγασή” (Κάτω Περγασή). Ο δημότης της αρχαίας Περγασής ονομαζόταν Περγασεύς ή χρησιμοποιείτο η λέξη «Περγασήθεν», δηλαδή προερχόμενος από την Περγασή.[1][2][3]
Τοποθεσία των αρχαίων δήμων
Οι δύο δήμοι της Περγασής, ήταν δήμοι των Μεσογείων.[4] Πιθανώς η τοποθεσία τους ήταν δυτικά ή βόρεια της Κηφισιάς. Σύμφωνα με αναφορά στην κωμωδία «Ιππείς» του Αριστοφάνη,[5] οι ερευνητές πιστεύουν ότι η Περγασή βρισκόταν στο δρόμο από την Αθήνα προς τις Αφίδνες, μέσα στη σημερινή πόλη της Κηφισιάς, στην περιοχή της Χελιδονούς.[6][7]
Η Περγασή διακρινόταν σε δύο οικισμούς: Την Καθύπερθεν Περγασή (Άνω Περγασή) και την Υπένερθεν Περγασή (Κάτω Περγασή).
Γενικά η περιοχή της Περγασής δεν έχει επακριβώς ταυτιστεί. Μερικοί ερευνητές την τοποθετούν επίσης κοντά στη σημερινή Όμορφη Εκκλησιά της Αθήνας.[8] Σύμφωνα με άλλους ερευνητές η ύπερθεν (Μονομάτι) και καθύπερθεν Περγασή (Κάτω Κηφισιά) γειτόνευε στα δυτικά της με τις Αχαρνές.[9]
Η συμμετοχή των δήμων στην αρχαία Βουλή
Οι δήμοι, την ύπαρξη των οποίων επιβεβαιώνεται και από διάφορες επιγραφές,[10] είχαν την εξής συμμετοχή στη αρχαία Βουλή:
Ως δυο ξεχωριστοί δήμοι αρχικά της Ερεχθηίδας φυλής, ο δήμος “Καθύπερθεν Περγασής” (Άνω Περγασής) και ο δήμος της “Υπένερθεν Περγασής” (Κάτω Περγασής) συμμετείχαν με 2 βουλευτές αντίστοιχα ο καθένας στην αρχαία Βουλή των 500, κατά την πρώτη περίοδο (508 – 307/306 π.Χ.).
Κατά τη δεύτερη περίοδο (307/306 – 224/223 π.Χ.). οι δύο προηγούμενοι δήμοι ή συνενώθηκαν σε έναν και ο νέος δήμος της ενιαίας πλέον Περγασής μεταφέρθηκε στην «μακεδονική» Αντιγονίδα φυλή ή παρέμειναν 2 δήμοι και ο μεν ένας, αυτός της Υπένερθεν Περγασής” (Κάτω Περγασής), παρέμεινε στην Ερεχθηίδα φυλή (με άγνωστο αριθμό βουλευτών) και ο άλλος, αυτός της “Καθύπερθεν Περγασής” (Άνω Περγασής), μεταφέρθηκε στην Αντιγονίδα φυλή, αντιπροσωπευόμενος από 3 βουλευτές στη Βουλή των 600. Την ίδια εκπροσώπηση, με 3 βουλευτές, είχε και κατά την τρίτη περίοδο (224/223 – 201/200 π.Χ.). Μετά την κατάργηση και διάλυση των «μακεδονικών φυλών» (Αντιγονίς και Δημητριάς) οι δήμοι ανήκαν και πάλι στην Ερεχθηίδα φυλή, για την επόμενη τέταρτη περίοδο (201/200 π.Χ. – 126/127), καθώς και την πέμπτη περίοδο (126/127 – 3ος αιώνας) με άγνωστο αριθμό βουλευτών–αντιπροσώπων και για τους δυο δήμους.
Προσωπικότητες από την Περγασή
Υπήρξαν διάφοροι γνωστοί πολίτες από το δήμο της Περγασής, όπως ο δικαστής Δημόδοκος ο Περγασεύς, η Δημοστράτη κόρη του Θεοτίμου κ.α.[11] Από τους πλέον γνωστούς ήταν και ο Αγνωνίδης, που γεννήθηκε τον τέταρτο αιώνα π.Χ., (πιθανόν είχε πολιτογραφηθεί σε έναν από τους 2 δήμους).
Δείτε επίσης
Αρχαία Αθήνα
Ερεχθηίδα φυλή
Αντιγονίδα φυλή
Παραπομπές - σημειώσεις
Στέφανος Βυζάντιος, "Εθνικά", ("Stephani Byzantii Ἐθνικων quæ supersunt." Gr. Edidit Anton Westermann, Λειψία 1839), [...] "Περγασή, οξυτόνως, δήμος της Ερεχθηίδος φυλής. ο δημότης Περγασεύς. έστιν ουν και Περγασήθεν και Περγασήνδε. εν τόπω δε Περγασήσι". [...], σελ. 230.
Δανιήλ ο Μάγνης, "Λεξικόν Ιστορικομυθικόν και Γεωγραφικόν, συντεθέν υπό Δανιήλου Δημητρίου Μάγνητος του εκ του Πηλίου όρους εκ κωμοπόλεως Αγίου Λαυρεντίου, εις χρήσιν της ελληνικής νεολαίας". Εκ της Ελληνικής τυπογραφίας Φραγκίσκου Ανδρεώλα. Εν Βενετία 1834. Lexikon historikomythikon kai geographikon (etc.)(Historisch-mythologisches und geographisches Worterbuch etc.) neograece, Daniel Demetrios Magnes, Andreola, 1834, [...] "Περγασή, δήμος της Αττικής, εκ της Ερεχθηίδος φυλής (Κάτοικ. Περγασεύς, και Επιρρ. Περγασήθεν)". [...], σελ. 313.
Joannes Zonaras, Johann August Heinrich Tittmann, Gottfried Hermann, Joannes Alberti, "Lexicon: Ex tribus codicibus manuscriptis nunc primum", Τόμοι 2-3, S. Siegfr. Lebr. Crusii, 1808, Λαμπριείς, σελ. 303, [...] "Περγασήθεν, δήμος η Περγάση της Ερεχθηίδος φυλής, τον μέντοι δημότην διττώς λέγεσθαι φασιν, Περγάσεα τεκα Περγασήθεν.. [...]
[...] "Pergase: (Περγασή/Pergasḗ; Demoticon Περγασῆθεν/Pergasêthen). Attic Mesogeia deme of the Erechtheis phyle, divided into upper and lower P. (Π. καθύπερθεν/P. kathýperthen, Π. ὑπένερθεν/P. hypénerthen) each with two bouleutaí, one part of which went over to the Antigonis phyle in 307/6 BC. According to Aristoph. Equ. 321, P. was on the road from Athens to Aphidna (near modern Chelidonou?). The burial inscription IG II2 7205 is from Varibopi near Tatoï". [...], Lohmann, Hans (Bochum), Pergase
Αριστοφάνης, «Ιππείς», στιχ. 321.
John S. Traill: The political organization of Attica: a study of the demes, trittyes, and phylai, and their representation in the Athenian Council,“Attica”. Princeton: American School of Classical Studies at Athens (ASCSA), 1975, ISBN 978-0-87661-514-0, p. 38.
John S. Traill: Demos and trittys. Epigraphical and topographical studies in the organization of Attica. Athenians Victoria College, Toronto 1986, p. 126.
[...] "Περγασή: Δήμος της αρχαίας Αττικής που ανήκε στην Ερεχθηίδα φυλή. Η τοποθεσία του ήταν Δ ή B της Κηφισιάς. Μερικοί αρχαιολόγοι την τοποθετούν κοντά στη σημερινή Όμορφη Εκκλησιά της Αθήνας. ή, Α, αττικός δήμος που ανήκε στην Ερεχθηίδα φυλή". [...] Περγασή
Αχαρνές από το χθες στο σήμερα, στην ιστοσελίδα: arxaiologikoacharnes.wordpress.com
Περγασ Attica (IG I-III), στην ιστοσελίδα: epigraphy.packhum.org
Δημότες της Περγασής Αρχειοθετήθηκε 2019-04-04 στο Wayback Machine.. Αναζήτηση με τη λέξη-κλειδί στον τόπο (Place): PERGASEUS (στα κεφαλαία αγγλικά), στις ιστοσελίδες: empressattica.com και atheniansproject.com του Προγράμματος «Αθηναίοι» = Athenians Project
Πηγές – βιβλιογραφία
Πρωτογενείς πηγές
Αριστοφάνης, «Ιππείς», στιχ. 321.
Ελληνικές επιγραφές - IG Περγασ, Attica (IG I-III).
Δευτερογενείς πηγές
Pergase, στην ιστοσελίδα: referenceworks.brillonline.com,
John S. Traill: The political organization of Attica: a study of the demes, trittyes, and phylai, and their representation in the Athenian Council,“Attica”. (6, 38, 59, 69, 111 Nr. 105f., 126, Tab. 1, 11.). Princeton: American School of Classical Studies at Athens (ASCSA), 1975, ISBN 978-0-87661-514-0
John S. Traill: Demos and trittys. Epigraphical and topographical studies in the organization of Attica. Athenians Victoria College, Toronto 1986, p. 126.
Peter Siewert, "Die Trittyen Attikas und die Heeresreform des Kleisthenes", C.H. Beck, München 1982, ISBN 3406080634, ISBN 9783406080630
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
wiktionary logo
Το Βικιλεξικό έχει σχετικό λήμμα:
Περγασή
«Pergase (Upper/Lower)». www.ancientworlds.net. Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2014.[νεκρός σύνδεσμος]
Traill, J. «Places: 580066 (Pergase Hypenerthen)». Pleiades. Ανακτήθηκε στις 19 Ιανουαρίου 2017.
Pergase Hypenerthen, near Chelidonou, στις ιστοσελίδες: http://imperium.ahlfeldt.se & https://web.archive.org/web/20170808012018/http://dare.ht.lu.se/, Ψηφιακός Άτλας της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, ("Digital Atlas of the Roman Empire", Johan Åhlfeldt, Department of Archaeology and Ancient History, Lund University, Sweden), Πανεπιστήμιο Λουντ, Λουντ, Σουηδία, πρόγραμμα: Pelagios.
Traill, J. «Places: 580067 (Pergase Kathyperthen)». Pleiades. Ανακτήθηκε στις 19 Ιανουαρίου 2017.
Pergase Kathyperthen, near Chelidonou, στις ιστοσελίδες: http://imperium.ahlfeldt.se & https://web.archive.org/web/20170808012018/http://dare.ht.lu.se/, Ψηφιακός Άτλας της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, ("Digital Atlas of the Roman Empire", Johan Åhlfeldt, Department of Archaeology and Ancient History, Lund University, Sweden), Πανεπιστήμιο Λουντ, Λουντ, Σουηδία, πρόγραμμα: Pelagios.
Δήμοι της Ερεχθηίδας φυλής
Τριττύς των Μεσογείων
Κηφισιά Καθύπερθεν Περγασή Υπένερθεν Περγασή Φηγούς Συβρίδαι
Τριττύς της Παραλίας
Αναγυρούς Κηδοί Καθύπερθεν Λαμπτραί Υπένερθεν Λαμπτραί Παμβωτάδαι
Τριττύς του Άστεως
Καθύπερθεν Αγρυλή Υπένερθεν Αγρυλή Ευώνυμον Θημακός
Δήμοι της Αντιγονίδας φυλής
Τριττύς των Μεσογείων
Αιθαλίδαι Ειτέα Γαργηττός Ικάριον Κολωναί Κύθηρος Καθύπερθεν Παιανία Υπένερθεν Περγασή
Τριττύς της Παραλίας
Αυρίδαι Δειραδιώται Καθύπερθεν Λαμπτραί Ποταμός Δειραδιώται
Τριττύς του Άστεως
Καθύπερθεν Αγκύλη Υπένερθεν Αγρυλή Κυδαθήναιον
Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος
Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω
|
Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία. |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
