Η εκκλησία Παναγία των Χαλκέων είναι βυζαντινή εκκλησία, χτισμένη τον 11ο αιώνα, και βρίσκεται στο κέντρο της Θεσσαλονίκης.

Τοποθεσία

Η εκκλησία βρίσκεται στην Πλατεία Αρχαίας Αγοράς, βόρεια της Εγνατίας Οδού στο σημείο που διασταυρώνεται με την λεωφόρο Αριστοτέλους που οδηγεί στην Πλατεία Αριστοτέλους. Η αρχαιολογική τοποθεσία της ρωμαϊκής αγοράς της πόλης βρίσκεται βορειοανατολικά, και ονομάστηκε "Η Παρθένος των Χαλκουργών", επειδή η τοποθεσία της γειτνιάζει με την περιοχή όπου παραδοσιακά ζούσαν οι χαλκουργοί της πόλης.[1]
Ιστορία και περιγραφή

Σύμφωνα με την κτητορική επιγραφή του ιδρυτή που βρίσκεται άνωθεν της δυτικής εισόδου, η εκκλησία χτίστηκε το 1028 από τον πρωτοσπαθάριο Χριστόφορο, κατεπάνω της Λομβαρδίας, και τη σύζυγο του Μαρία, τον γιο του Νικηφόρο και τις δυο του κόρες, την Άννα και την Κατάκαλη. Ο τάφος του Χριστόφορου πιθανότατα βρισκόταν σε ένα αρκοσόλιο στο βόρειο τείχος της εκκλησίας.[1][2]

Η κάτοψη της είναι αυτή του κλασσικού "βυζαντινού ρυθμού", τυπικού της αρχιτεκτονικής την μακεδονική περίοδο, με τέσσερις στήλες και τρεις τρούλους, έναν κεντρικό και δύο πέρα από τον νάρθηκα. Ολόκληρο το οικοδόμημα είναι χτισμένο από τούβλα, το όποιο της έδωσε το διάσημο υποκοριστικό "Κόκκινη Εκκλησία". Η εξωτερική όψη είναι διακοσμημένη με μία πληθώρα καμάρων και παραστάδα, στοιχεία παρμένα από την πολίτικη επιρροή. Εσωτερικά, το μεγαλύτερο μέρος της διακόσμησης με σκαλιστά μάρμαρα και νωπογραφίες έχει διατηρηθεί. [1][2]

Mε την άλωση της πόλης το 1430 από τους Οθωμανούς Τούρκους, η εκκλησία μετατράπηκε σε τζαμί που ονομαζόταν Καζανκιλάρ Καμί ("Τζαμί των Καζανοεμπόρων")[1]

Παραπομπές

↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Παναγία των Χαλκέων, Θεσσαλονίκη!, ανακτήθηκε την 21-04-2010
↑ 2,0 2,1 Kazhdan, Alexander, επιμ.. (1991), Oxford Dictionary of Byzantium, Oxford University Press, σελ. 1569, ISBN 978-0-19-504652-6

Νομός Θεσσαλονίκης : Δήμος(πολεοδομικό συγκρότημα) Αγίου Αθανασίου | Αγίου Γεωργίου | Αγίου Παύλου | Αμπελοκήπων | Αξιού | Απολλωνίας | Αρέθουσας | Ασσήρου | Βασιλικών | Βερτίσκου | Εγνατίας | Ελευθερίου - Κορδελιού | Επανομής | Ευκαρπίας | Ευόσμου | Εχεδώρου | Θερμαϊκού | Θέρμης | Θεσσαλονίκης | Καλαμαριάς | Καλλιθέας | Καλλινδοίων | Κορωνείας | Κουφαλίων | Λαγκαδά | Λαχανά | Μαδύτου | Μενεμένης | Μηχανιώνας | Μίκρας | Μυγδονίας| Νεαπόλεως | Πανοράματος | Πεύκων | Πολίχνης | Πυλαίας | Ρεντίνας | Σοχού | Σταυρουπόλεως | Συκεών | Τριανδρίας | Χαλάστρας | Χαλκηδόνος | Χορτιάτη | Ωραιοκάστρου Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης : Διοικητική διαίρεση νομού Θεσσαλονίκης