Το κτίριο, ύψους 19 μέτρων περ., εξωτερικά έχει μορφή παραδοσιακού αρχοντικού, στο εσωτερικό του όμως έχει μιά εντελώς σύγχρονη μορφή.

Στο ισόγειο, γύρω από το αίθριο της εσωτερικής αυλής, ένα κλιμακοστάσιο εξασφαλίζει την ενότητα του χώρου, έτσι ώστε ο επισκέπτης να διευκολύνεται στη μετάβασή του από την μιά ενότητα στην άλλη και να έχει πανοραμική εικόνα σχεδόν όλων των εκθεμάτων, σε όποιο σημείο και άν βρίσκεται.

Ο κεντρικός χώρος του Ισογείου χρησιμοποιείται ώς αίθουσα εκδηλώσεων, εκθέσεων και διαλέξεων. Οι τοίχοι του κοσμούνται με τις μορφές και τα ονόματα των δωρητών και ευεργετών του Μουσείου. Στο βάθος έχουν διαμορφωθεί ένας παραδοσιακός φούρνος ψωμιού και ένα πηγάδι. Το ενδιαφέρον, όμως, του επισκέπτη έλκεται από τις μακέτες, που αναπαριστούν σκηνές της καθημερινής ζωής: οι χωρικοί οργώνουν, σπέρνουν, θερίζουν και αλωνίζουν. Οι γυναίκες ταΐζουν τα κοτόπουλα ή φτιάχνουν το μπληγούρι, τα παιδιά κάνουν κούνια στην αυλή του σχολείου και ο παπάς σημαίνει την καμπάνα του εσπερινού, ενώ πάνω στα Πιέρια Όρη οι υλοτόμοι κόβουν, κυβίζουν κτλ. ξύλα. Το ενδιαφέρον αυξάνεται όταν ορισμένες μικροσκοπικές μορφές αρχίζουν να κινούνται με ειδικό μηχανισμό.

Η ξενάγηση στον κυρίως χώρο του Μουσείου ξεκινά από το υπόγειο. Εκεί σε μια σειρά αιθουσών που ακολουθούν σχεδόν κυκλική πορεία, στεγάζονται οι συλλογές του τμήματος Φυσικής Ιστορίας, που αναπαριστά τη Φύση σε μικρογραφία. Στις προθήκες παρουσιάζονται: ένα σπήλαιο με σταλαγμίτες και σταλακτίτες, μια εκτεταμένη ποικιλία ορυκτών, πετρωμάτων, μεταλλευμάτων και ημιπολύτιμων λίθων, απολιθωμένοι κορμοί δένδρων, σκελετοί ζώων (μαμούθ, ρινόκερων κτλ.) και απολιθωμένα θαλάσια είδη, φύλλα και καρποί που χρονολογούνται εκατομμύρια χρόνια πριν.

Ακολουθούν οι σειρές 240 φαρμακευτικών και αρωματικών φυτών της χλωρίδας του Νομού Κοζάνης, οι πλούσιες συλλογές εντόμων και πεταλούδων, πάμπολλα ζώα και πτηνά (περίπου 1.000!) του βουνού, του κάμπου και του λόγγου, της λίμνης και της θάλασσας, η συλλογή των τερατογενέσεων του Γιάννη Καραγκούνη για να καταλήξει ο επισκέπτης στα ζώα των θερμών και ψυχρών χωρών.

Η έξοδος από το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας οδηγεί στον ημιώροφο, όπου υπάρχουν φωτογραφίες από τη νεότερη ιστορία της Κοζάνης: των Δημάρχων, των ευεργετών της και άλλων προσωπικοτήτων μαζί με τις χορωδίες της, τα σωματεία της και τη μουσική παράδοση της πόλης και, κατόπιν, σε ένα δωμάτιο με εντυπωσιακές φορεσιές απ΄όλα τα μέρη της Ελλάδας.

Από το σημείο αυτό ο επισκέπτης βγαίνει στο Ιστορικό Τμήμα του Μουσείου που καλύπτει δύο ημιορόφους.

Στον πρώτο ημιώροφο αποτυπώνεται η Ιστορία του Νομού Κοζάνης από τη Νεολιθική έως και την Βυζαντινή εποχή με λίθινα και οστέινα εργαλεία, πήλινα εδώλια, αγγεία της Μακεδονικής αμαυρόχρωμης κεραμικής, αλλά και τμήματα γλυπτών και νομισμάτων των ιστορικών χρόνων, με ποικιλία παραστάσεων Κλασσικής, Ελληνιστικής, Ρωμαϊκής και Βυζαντινής Εποχής.

Στον δεύτερο ημιώροφο απεικονίζεται η περίοδος της τουρκοκρατίας (από το 1389 και μετά επί 523 χρόνια έως την απελευθέρωση της Μακεδονίας στα 1912) με όλου τους αγώνες υπέρ της Ελευθερίας. Σε μαυσωλεία αναπαρίσταται η περίοδος του Μακεδονικού Αγώνα (1904 - 1908), η περίοδος των Βαλκανικών Πολέμων (1912 - 1913) και η περίοδος του Έπους της Αλβανίας και της γερμανικής Κατοχής με πλούσιο φωτογραφικό και άλλο υλικό. Παράλληλα δύο ιδιαίτερες προθήκες παρουσιάζουν την Προσφορά της Εκκλησίας, της Παιδείας, του Προσκοπισμού και του Οδηγισμού.

Στον τρίτο ημιώροφο παρουσιάζονται τα πρωτογενή επαγγέλματα με τις ασχολίες του πληθυσμού της υπαίθρου της περιοχής. Η κροκοκαλλιέργεια, η γεωργία, η κτηνοτροφία η καπνοκαλλιέργεια, η αλιεία, η αμπελλοκαλλιέργεια και η μελισσοκομία με το σύνολο των εκθεμάτων τους κατατοπίζουν τον επισκέπτη για τον τρόπο χρήσης των εργαλείων αλλά και των καρπών στην πράξη.

Στον τέταρτο ημιώροφο θα αντικρύσετε ένα εντυπωσιακό πλακόστρωτο, συνολικής επιφάνειας 500 τ.μ., σοκάκι των παλιών χρόνων, που είναι γεμάτο με 17 μαγαζιά και αναπαραστούν επαγγέλματα που έχουν εξαλείψει (πλανόδιος φωτογράφος, καστανάς, παπουτσής, αργυροχρυσοχόος, χαλκουργός, κουδουνάς, σιδεράς, κανταρτζής, οπλουργός, κουρέας [και οδοντίατρος παρακαλώ!], παλιατζής, σαμαράς, πεταλωτής, ράφτης, βαρελάς και ξυλουργός).

Ο πέμπτος ημιόροφος απεικονίζει την κοινωνική ζωή. Σε ένα λαϊκό πανηγύρι, 60 κούκλες ντυμένες με τις όμορφες παραδοσιακές στολές απ΄όλα τα χωριά του Νομού Κοζάνης, αναπαραστούν την κοινωνική ζωή.

Στα σκαλιά του 6ου ημιορόφου έχει διαμορφωθεί ένα μικρό εκκλησάκι.

Το διακοσμούν θαυμάσια επιχρυσωμένα ξυλόγλυπτα. Ένα δοχείο αγιασμού με εγχάρακτες παραστάσεις της Βάπτισης και της Σταύρωσης καθώς και ένα ξύλινο οστεοφυλάκιο του 1523 και οι εικόνες των Αγίων είναι ο εξοπλισμός του.

Ο οικογενειακός βίος με το σπίτι και το νοικοκυριό απεικονίζεται στον έκτο και τελευταίο ημιώροφο. Από την εποχή της τουρκοκρατίας μέχρι και το 1950, που όλα άρχισαν να αλλάζουν...

Το παραδοσιακό μαγειρείο (η κουζίνα του σπιτιού), η κρεβατοκάμαρα (οντάς Κ. Γκέρτσου),

το δωμάτιο (μπας οντάς) του γιατρού Γεωργίου Σακελλαρίου (του 17ου αιώνα), το δωμάτιο του άρχοντα της πόλης Γιάννη Τράντα (ή Μπασαγιάννη) με ξυλόγλυπτες οροφές και τζάκι του 1664,

το εργαστήρι των γυναικών (αφιερωμένο στο μεγάλο ευεργέτη Γιάννη Ξυλοφόρο) το δωμάτιο με τα προικιά της νύφης (αφιερωμένο στην Τασίτσα Τόλιου)

και το κελλάρι με τις κεράστρες, τα γλυκά κουταλιού και τα στομαχικά (αφιερωμένο στον Λάζαρο Γκέκα, μεγάλο ευεργέτη του Μουσείου), είναι ό,τι ωραιότερο έχει να θαυμάσει ο επισκέπτης του ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΚΟΖΑΝΗΣ.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

Διεύθυνση: Ίωνος Δραγούμη 9 - 11, 501.00 ΚΟΖΑΝΗ. Τηλ. 2461033978, τηλ-fax: 2461030997. Υφίσταται χώρος parking για τρία τουριστικά λεωφορεία, κατόπιν συνεννοήσεως με τα πιό πάνω τηλέφωνα.

Επιτρέπεται η αναδημοσίευση του παρόντος με την προϋπόθεση της αναφοράς της πηγής: Σύνδεσμος Γραμμάτων και Τεχνών Νομού Κοζάνης.

Συντάκτης : Ηλίας Παρδάλης Πηγή : http://www.giapraki.com/e107_plugins/content/content.php?content.1267