Μουσείο Ελιάς

Το Μουσείο Βιομηχανικής Ελαιουργίας Λέσβου βρίσκεται στην Αγία Παρασκευή Λέσβου. Δημιουργήθηκε από το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ), το οποίο έχει και την ευθύνη για τη λειτουργία του. Στεγάζεται στο χώρο του παλαιού κοινοτικού ελαιοτριβείου, η χρήση του οποίου παραχωρήθηκε στο Ίδρυμα από τον Δήμο Αγίας Παρασκευής. Το συγκρότημα της Αγίας Παρασκευής αναδεικνύεται σε «μουσείο του εαυτού του», με αποκατάσταση των αρχιτεκτονικών και μηχανολογικών στοιχείων στην ιστορική τους μορφή. O σωζόμενος ιστορικός εξοπλισμός, που έχει αποκατασταθεί, αναδεικνύεται , μέσω της «επιδεικτικής» λειτουργίας του με ψηφιακές παραγωγές. Παρουσιάζεται η εξέλιξη των μηχανημάτων, με έμφαση στις αλλαγές που επέφερε η εισαγωγή της μηχανικής κίνησης στην ελαιοπαραγωγή. Στο κυρίως κτήριο, δίνεται έμφαση στα τρία βασικά στάδια της διαδικασίας παραγωγής ελαιολάδου (σύνθλιψη του καρπού, συμπίεση του ελαιοπολτού, διαχωρισμός του λαδιού από το νερό) και γίνεται αναφορά στη συμπληρωματική λειτουργία του αλευρόμυλου.

Οι παλαιές αποθήκες ελαιοκάρπου λειτουργούν ως συμπληρωματικές εκθετικές μονάδες, που προβάλλουν το ανθρώπινο στοιχείο. Στις μεγάλες αποθήκες γίνεται ιδιαίτερη αναφορά: α) στην ιστορία του κοινοτικού ελαιοτριβείου της Αγίας Παρασκευής, με έμφαση στην πρωτοποριακή διαδικασία της κοινοτικής ιδιοκτησίας και στον αντίκτυπό της στις κοινωνικές και οικονομικές δομές της περιοχής• β) στην εκμηχάνιση της ελαιουργίας στη Λέσβο• και γ) στο ευρύτερο κοινωνικό-οικονομικό πλαίσιο. Στις μικρές αποθήκες παρουσιάζεται ο κύκλος των εργασιών που συνδέονται με την ελαιοπαραγωγή. Το Μουσείο Βιομηχανικής Ελαιουργίας Λέσβου επιδιώκει να προβάλει τη βιομηχανική κληρονομιά, τόσο στον τομέα της ελαιουργίας όσο και στο ευρύτερο πεδίο της τεχνολογίας, αλλά και να την εντάξει στα αρχιτεκτονικά, κοινωνικά και πολιτισμικά συμφραζόμενά της. Το Μουσείο περιλαμβάνει επίσης αίθουσα πολλαπλών χρήσεων, κυλικείο, καθώς και μικρό υπαίθριο αμφιθέατρο.

Μουσείο Θεοφίλου

Το Μουσείο Θεοφίλου ανεγέρθηκε το έτος 1964 σε ένα προάστειο της Μυτιλήνης, τη Βαρειά, εκεί όπου γεννήθηκε και πέρασε τα παιδικά του χρόνια ο λαϊκός ζωγράφος, με έξοδα του Μυτιληνιού Στρατή Ελευθεριάδη (TERIADE).

Το 1965 ο TERIADE το δώρησε στο Δήμο της Μυτιλήνης μαζί με 86 πίνακες του Θεόφιλου, από την ιδιωτική του συλλογή, και από τότε λειτουργεί ως Δημοτικό Μουσείο. Το κτίριο είναι κτισμένο με μυτιληνιά πέτρα σε χρώμα ροδί σκοτωμένο, που ταιριάζει απόλυτα με τον απέραντο ελαιώνα που το περιβάλλει.

Αποτελείται από τέσσερις συνεχόμενες αίθουσες, μέσα στις οποίες υπάρχουν 86 ζωγραφικοί πίνακες του Θεόφιλου. Τα θέματα των πινάκων είναι παρμένα από την Ιστορία, Μυθολογία, Λαογραφία. Αναπαριστά επίσης σκηνές από την καθημερινή ζωή, ενδυμασίες, τοπία κ.ά.

Ψηφιακό Μουσείο Γεώργιος Ιακωβίδης

Το Ψηφιακό Μουσείο «Γεώργιος Ιακωβίδης», στα Χύδηρα της Λέσβου, είναι το πρώτο εξ ολοκλήρου Ψηφιακό Μουσείο Τέχνης στην Ελλάδα. Διαμορφωμένο σύμφωνα με ειδική μουσειολογική μελέτη βασισμένη στις νέες τεχνολογίες, αναδεικνύει πιστά τη ζωή και το έργο του καταξιωμένου Έλληνα ζωγράφου μέσα από μια ποικιλία ηλεκτρονικών συστημάτων ψηφιακής προβολής και διάδρασης. Τα έργα που παρουσιάζονται στο μουσείο είναι όλα ψηφιακές αναπαραγωγές. Μέσα από θεματικές ενότητες και με τη χρήση διάφορων τεχνασμάτων, όπως ο μεγεθυντικός φακός, η απομόνωση στοιχείων του πίνακα κατά την ανάλυσή του, η σύγκριση με άλλα έργα είτε του ίδιου του Ιακωβίδη είτε των δασκάλων του, καθώς και με τον συνδυασμό αφήγησης και γραφικών το Ψηφιακό Μουσείο «ζωντανεύει» τα έργα κάνοντάς τα πιο οικεία στον επισκέπτη.

Η δημιουργία του Ψηφιακού Μουσείου «Γεώργιος Ιακωβίδης», αποτελεί πρωτοβουλία του Μορφωτικού και Πολιτιστικού Ιδρύματος "Ν.Γ. ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ". Στόχος του είναι να λειτουργεί ως τόπος συνάντησης της Τεχνολογίας με την Τέχνη προσφέροντας στον επισκέπτη κάθε ηλικίας μιαν εικαστική εμπειρία με σκοπό την απόλαυση και τη γνώση.

Για τη στέγαση του Ψηφιακού Μουσείου αποφασίστηκε η ανέγερση κτιρίου εμβαδού 200 τ.μ. σε τρία επίπεδα (2 ορόφους και έναν ευρύχωρο υπόγειο χώρο), στο ύφος της τοπικής αρχιτεκτονικής, το οποίο διαμορφώθηκε και οργανώθηκε σύμφωνα με ειδική μουσειολογική μελέτη.

Η ζωή του

Στο ισόγειο παρουσιάζεται η προσωπικότητα του ζωγράφου περισσότερο μέσα από τη ζωή του, χωρίς να λείπουν οι εφαρμογές για το πλήθος των τιμητικών διακρίσεων και των βραβείων που απέσπασαν τα έργα του και τα μετάλλια και τα νομίσματα που σχεδίασε. Φωτογραφίες από οικογενειακές στιγμές, τα επαγγελματικά επιτεύγματα και τον κοινωνικό του περίγυρο διανθίζονται με σύντομα επεξηγηματικά κείμενα και αναφορές στους κυριότερους σταθμούς της ζωής του, ώστε ο επισκέπτης να γνωρίσει καλύτερα τον άνθρωπο Ιακωβίδη. Στον ίδιο χώρο, ο επισκέπτης μπορεί να εμβαθύνει σε θέματα του ενδιαφέροντός του, μέσα από την πλοήγησή του στην εφαρμογή Γεώργιος Ιακωβίδης, η ζωή και το έργο του, ένα ειδικά σχεσιασμένο cd-rom για την τεκμηρίωση της ζωής και των έργων του καλλιτέχνη. Ερμηνευτικά κείμενα για όλα σχεδόν τα έργα που παρουσιάζονται, πλούσιο φωτογραφικό υλικό και μία ενδιαφέρουσα εκδοχή ψηφιακού χρονολογίου εμπλουτισμένη με αρχειακό υλικό, συνθέτουν το περιεχόμενο του cd-rom.

Το έργο του

Ο πρώτος όροφος είναι αφιερωμένος στην εργογραφία του Γεωργίου Ιακωβίδη. Από τα πρώτα χρόνια της μαθητείας του κοντά στον δάσκαλό του Νικηφόρο Λύτρα και τα έργα κατά τη μαθητεία του στο Σχολείο των Τεχνών της Αθήνας, μέχρι τα πορτρέτα των εγγονών του που φιλοτέχνησε στο τέλος της ζωής του, χρώματα, πρόσωπα, στιγμές της καθημερινής ζωής ζωντανεύουν μέσα από μία ποικιλία ψηφιακών εφαρμογών. Μυθολογικά θέματα, σκηνές από την παιδική και οικογενειακή ζωή, τοπία, ανθρώπινες μορφές στη φύση, προσωπογραφίες, νεκρές φύσεις και ανθογραφίες, έργα με συμβολιστικό περιεχόμενο συνοψίζουν το πολύπλευρο έργο του Ιακωβίδη με το οποίο καθιερώθηκε ως μια από τις ηγετικές μορφές της νεοελληνικής τέχνης του τέλους του 19ου και των αρχών του 20ου αιώνα

Εκπαιδευτικά προγράμματα

Στο υπόγειο, σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο, κατασκευάστηκε αίθουσα όπου προβάλλεται ένα σύντομο βίντεο για την καλλιτεχνική πορεία του Ιακωβίδη στην Αθήνα και το Μόναχο ενώ ο ίδιος χώρος χρησιμεύει και για τη διεξαγωγή εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων, προσελκύοντας τόσο τα σχολεία όσο και το ευρύ κοινό. Ειδικά για τους μαθητές δημουργήθηκε το cd-rom με τίτλο Στο ατελιέ του ζωγράφου Γεώργιου Ιακωβίδη το οποίο περιλαμβάνει μία θεματική παρουσίαση των έργων του, ερμηνευτικά κείμενα για αρκετά από αυτά, πλούσιο φωτογραφικό υλικό και εκπαιδευτικά παιχνίδια.

Μουσείο ούζου Πλωμαρίου της Ποτοποιίας Βαρβαγιάννη

Σήμερα, στο γραφικό Πλωμάρι της Λέσβου η τεχνολογία συνυπάρχει με την ιστορία και την παράδοση. Δίπλα στα σύγχρονα, ιδιόκτητα αποστακτήρια της Ποτοποιίας Βαρβαγιάννη βρίσκεται το Μουσείο του Ούζου της οικογένειας Βαρβαγιάννη. Στο μουσείο εκτίθενται τα πρώτα εργαλεία που χρησίμευαν για την εμφιάλωση και την επικόλληση της διάσημης Μπλε ετικέτας και το πρώτο καζάνι που κατασκευάστηκε το 1858 στην Κωνσταντινούπολη, στο οποίο δοκιμάστηκαν μυστικά αιώνων και τεχνικές για να γεννηθούν οι συνταγές της οικογένειας Βαρβαγιάννη.

Το Μουσείο του Ούζου αγκαλιάζει ευλαβικά την παράδοση και φιλοξενεί το μυστικό που συνεχίζει να δίνει την ποιότητα και τη γεύση στο Ούζο Βαρβαγιάννη. Γνωρίστε πώς η Ποτοποιία Βαρβαγιάννη κατέκτησε τον κόσμο με οικογενειακή παράδοση 150 ετών στην παραγωγή ούζου. Ο Ευστάθιος Ι. Βαρβαγιάννης (1805-1873) έφτασε στο Πλωμάρι της Λέσβου γύρω στα 1860, φορτωμένος με την εμπειρία και τη γνώση της απόσταξης από την Οδησσό της Ρωσίας. Στο Πλωμάρι εκείνη την εποχή, η βιομηχανική παραγωγή βρισκόταν σε έξαρση, το διεθνές εμπόριο άνθιζε και ο Πλωμαρίτης δάσκαλος του Γένους, Βενιαμίν ο Λέσβιος, έβαζε με τους άλλους Φιλικούς τα θεμέλια της Νεότερης Ελλάδας στα νησιά του Αιγαίου. Το λιμάνι έσφυζε από ζωή και πολλά προϊόντα εξάγονταν σε ολόκληρο τον κόσμο.

Αυτή η εύφορη γη και το εξαίσιο κλίμα γεννούν, έως και σήμερα, μια αξεπέραστη ποικιλία γλυκάνισου, ένα φυτό που παίζει καθοριστικό ρόλο στη δημιουργία του ούζου, αλλά και δεκάδες άλλα αρωματικά φυτά που συμπληρώνουν την υπέροχη γεύση του ούζου, το άρωμα της Ελλάδας. Σ’ αυτόν τον τόπο, ο Ευστάθιος Βαρβαγιάννης ξεκίνησε τη διαδικασία της πρώτης απόσταξης και την παραγωγή του άριστης ποιότητας ούζου, που από τότε έγινε γνωστό με την ονομασία Ούζο Βαρβαγιάννη Μπλε. Στα χρόνια που πέρασαν, πέντε γενιές της οικογένειας Βαρβαγιάννη ακολούθησαν την πορεία που χάραξε ο Ευστάθιος Βαρβαγιάννης.

Πιστοί φύλακες της παράδοσης, με αγάπη και πολύ μεράκι για τη δημιουργία του μοναδικού ούζου, επιλέγουν μόνο αγνά, φυσικά υλικά και παρακολουθούν με ιδιαίτερη φροντίδα τη διαδικασία απόσταξης.

Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Βρίσας

Η Συλλογή Φυσικής Ιστορίας Βρίσας εγκαινιάσθηκε το Σεπτέμβριο του 1999. Σήμερα λειτουργεί σαν παράρτημα του Μουσείου Παλαιοντολογίας και Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και στεγάζεται στο χώρο του παλαιού παρθεναγωγείου της Βρίσας, που παραχωρήθηκε γι’ αυτό το σκοπό από το δήμο Πολιχνίτου.

Η Συλλογή Φυσικής Ιστορίας Βρίσας περιλαμβάνει τα απολιθώματα σπονδυλωτών και ασπόνδυλων που βρέθηκαν στη περιοχή, ορυκτά και πετρώματα της Λέσβου, καθώς και δείγματα από τη σύγχρονη πανίδα και χλωρίδα του νησιού. Oρισμένα από τα δείγματα της Συλλογής επιλέχθηκαν για τη δημιουργία μιας μικρής έκθεσης η οποία οργανώθηκε έτσι, ώστε ο επισκέπτης να αποκτά μια γενική εντύπωση φυσική ιστορία της περιοχής. Πυρήνας αυτής της έκθεσης αποτελούν τα απολιθώματα σπονδυλωτών, που έζησαν στη περιοχή πριν από 2 εκατομμύρια χρόνια. Αντιπροσωπευτικά δείγματα αποτελούν οι πίθηκοι, τα άλογα, τα ελάφια, τα βοοειδή, οι ρινόκεροι, οι καμηλοπαρδάλεις, τα προβοσκιδωτά και οι χελώνες. Η συλλογή ταριχευμένων ζώων καταρτίστηκε κυρίως από προσφορές διαφόρων κατοίκων της Λέσβου και περιέχει, μεταξύ άλλων, και είδη που έχουν εξαφανιστεί σήμερα. Η έκθεση των ορυκτών και των πετρωμάτων της Λέσβου παρουσιάζει τον ορυκτολογικό πλούτο του νησιού καθώς και τις δυνατότητες εκμετάλλευσής του. Η όλη πολιτική και ο σκοπός της Συλλογής είναι η δραστηριοποίηση και ευαισθητοποίηση των κατοίκων της περιοχής για την καλύτερη κατανόηση καιπροστασία του φυσικού περιβάλλοντος.

Πηγές:

www.oliveoilmuseum.gr
www.odysseus.culture.gr
www.jakobides-digital-museum.gr
www.barbayanni-ouzo.com
vrisa.geol.uoa.gr/index.php?option=com_content&task=blogcategory&id=13&Itemid=47&lang=greek