Το Μεσσάπιο (ονομάζεται και Κτυπάς) είναι μικρό σχετικά βουνό της Στερεάς Ελλάδας με υψόμετρο 1.021 μέτρα. Βρίσκεται στον νομό Βοιωτίας στα όρια του με τον νομό Ευβοίας, πάνω από τον πορθμό του Ευρίπου και την πόλη της Χαλκίδας. Βρίσκεται σε μικρή απόσταση από την πόλη της Χαλκίδας και από την πόλη της Θήβας και ουσιαστικά χωρίζει την περιοχή της Θήβας από την περιοχή της Χαλκίδας. Λόγω της θέσης του ανάμεσα σε δύο τόσο ιστορικές πόλεις αναφέρεται από την αρχαιότητα, γι' αυτό και το αρχαίο του όνομα που φτάνει μέχρι τις μέρες μας.

Το νότιο τμήμα του ευρύτερου ορεινού όγκου είναι το όρος Ύπατον, στην κορυφή του οποίο βρίσκεται η ανδρική μονή της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος Σαγματά. Οι βόρειες υπώρειες του όρους Μεσσάπιο καταλήγουν απότομα στον βόρειο Ευβοϊκό κόλπο, στα ριζά του οποίου βρίσκονται τα ερείπια της αρχαίας πόλης της Ανθηδώνας. Τμήματα του όρος Μεσσαπίου έχουν διάφορες ονομασίες όπως Λυκοβούνι και Γαλατσίδεζα. Στις νοτιοανατολικές απολήξεις του Μεσσαπίου, δίπλα από τον λόφο της Γαλατσίδεζας, διέρχεται η παλαιά εθνική οδός Χαλκίδος - Θηβών, στη περιοχή της Ριτσώνας.

Το όρος Μεσσάπιο καλύπτονταν από πυκνά πευκοδάση, επίσης διέθετε και πλούσια πανίδα με μεγάλα θηλαστικά, όπως αλεπούδες, τσακάλια ακόμα και λύκοι. Μάλιστα έχουν διασωθεί αρκετές αναφορές από τους γηραιότερους κατοίκους της περιοχής για την εμφάνιση λύκων και τσακαλιών. Αλλεπάλληλες όμως πυρκαϊές τις τελευταίες δεκαετίες, έχουν αποψιλώσει τις πλαγιές του, με αποτέλεσμα η ευρύτερη περιοχή να έχει υποστεί μεγάλη οικολογική καταστροφή και να υπάρχει η ανάγκη αναδάσωσης. Η πρώτη μεγάλη πυρκαϊά του όρους Μεσσάπιου προκλήθηκε από τον εμπρησμό των Γερμανοϊταλικών δυνάμεων κατοχής το 1944, για τον εντοπισμό ελληνικών αντιστασιακών τμημάτων, και η τελευταία τον Ιούλιο του 2009 στην περιοχή της Ριτσώνας.