Η Ηράκλεια η Ποντική ήταν αρχαία ελληνική πόλη του Πόντου, χτισμένη στις ακτές της Βιθυνίας στη Μικρά Ασία, στις εκβολές του ποταμού Λύκου.

Αντιστοιχεί στη σημερινή πόλη Karadeniz Ereğli της Τουρκίας, το όνομα της οποίας είναι πιστή μεταγραφή του αρχαιοελληνικού ("Karadeniz": Μαύρη Θάλασσα, "Ereğli": Ηράκλεια).

Ιστορικά στοιχεία

Η Ηράκλεια ιδρύθηκε στις ακτές του Ευξείνου Πόντου στα 560-558 π.Χ. ως αποικία των Μεγάρων. Της έδωσαν το όνομα αυτό προς τιμήν του μυθικού ήρωα Ηρακλή, επειδή πίστευαν ότι από ένα σπήλαιο που βρισκόταν στην περιοχή εισήλθε στον Άδη. Οι άποικοι υπέταξαν τους αυτόχθονες κατοίκους αλλά συμφώνησαν μαζί τους να μην τους πουλήσουν ως σκλάβους έξω από την πόλη.

Σύντομα οι κάτοικοι της Ηράκλειας απέκτησαν πλούτο από την καλλιέργεια της εύφορης γης και από την αλιεία, με αποτέλεσμα να θέσουν υπό τον έλεγχό τους μια ευρύτερη παράλια περιοχή που έφθανε στα ανατολικά ως τα Κοτύωρα. Μάλιστα, ίδρυσαν νέες αποικίες: τα Κοτύωρα, την Καλλάτη και τη Χερσόνησο.

Η ανεξαρτησία της πόλης απειλήθηκε συχνά από τους Γαλάτες και του κατοίκους της Βιθυνίας. Τελικά, καταστράφηκε στους Μιθριδατικούς πολέμους.

Ιστορικά πρόσωπα

Από την Ηράκλεια καταγόταν ο φιλόσοφος Ηρακλείδης ο Ποντικός και ο ιστορικός συγγραφέας Μέμνων ο Ηρακλείδης, που έζησε τον 1ο αιώνα μ.Χ. Ο Μέμνων συνέγραψε την ιστορία της πόλης σε 16 τόμους, από τους οποίους σώθηκαν οι τόμοι 9-16. Σε αυτούς εξιστορείται η περίοδος από τον τύραννο Κλέαρχο (364-353 π.Χ.) ως τα χρόνια του Ιούλιου Καίσαρα (40 π.Χ. περίπου).

Περιέχει ενδιαφέρουσες λεπτομέρειες για την εισβολή των Γαλατών στην Ασία, την αρχική συμμαχία τους με τους κατοίκους της Ηράκλειας και την εν συνεχεία βίαια επίθεση εναντίον της.