.
Ο Γλαύκος[1] είναι ποταμός της Αχαΐας. Σήμερα στο σημείο που συναντά την περιμετρική οδό της Πάτρας υπάρχει η Έξοδος Γλαύκου.
Πηγάζει από το Παναχαϊκό όρος και στην διαδρομή του τροφοδοτείται από διάφορες πηγές και τελικά χύνεται στον Πατραϊκό κόλπο δίπλα από το νέο λιμάνι της Πάτρας. Από τον Γλαύκο έχουν πάρει και την ονομασία του η συνοικία Γλαύκος (Ζαρουχλείικα)[2] και το Δημοτικό διαμέρισμα Γλαύκου της Πάτρας. Πριν τις εκβολές του στις Ιτιές, σχηματίζει κοιλάδα γνωστή με το όνομά του[3]. Η κοιλάδα αυτή αναφέρεται ότι κατά την Ενετοκρατία έβγαζε μεγάλες ποσότητες καλαμποκιού και καλής ποιότητας βαμβάκι[3].
Παλιά ονομαζόταν Λεύκας και το Γλαύκος είναι παραφθορά του (Λεύκας = Λαύκος = Γλαύκος) [3], Λεύκας αναφέρεται σε χειρόγραφο σιγίλιο της μονής Γηροκομειού[3]. Κατά τον Τριανταφύλλου Λεύκα από η συνοικία Λεύκα της Πάτρας που βρίσκεται πολύ κοντά στον ποταμό[1] ενώ ο αναφέρει ο Θωμόπουλος αναφέρει ότι Λεύκα λεγόταν μαζί με άλλα ονόματα από τον 18ο αιώνα κι μετά[3].
Παραπόταμοι του Γαλύκου που είναι στον κάμπο της Πάτρας μικροί αύλακες - χείμαρροι που έχουν το όνομα του χωριού που περνούν : του Μπεγουλακίου, του Σαραβαλίου, του Ρωμανού, της Εγλυκάδος και το Λαλέικο[3]. Έχει νερό όλο τον χρόνο, το καλοκαίρι πολύ λίγο ενώ τον χειμώνα κατεβάζει πολύ νερό[3]. Κατά το παρελθόν έχει προκαλέσει πολλές πλημμύρες δημιουργώντας πολλές καταστροφές αλλά κι θανάτους, όλα αυτά μέχρι την δεκαετία του 70 όπου διευθετήθηκε η κοίτη του με τσιμεντένια τοιχώματα. Παρόμοια έργα έγιναν και την περίοδο 2009-11 , έργα ρύθμισης της κοίτης του, με κατασκευή τοιχωμάτων από μπετόν αρμέ και ανακατασκευή του παραποτάμιου δρόμου που τον διασχίζει. Ο δρόμος αυτός συνδέει την περιμετρική οδό με το νέο λιμάνι της πόλης και στις εκβολές του πρόκειται να κατασκευαστεί αερογέφυρα. Χαρακτηριστικά στην πλημμύρα του 1886 πλημμύρισε το σχολείο του Μπεγουλάκι την ώρα του μαθήματος κινδυνεύοντας να παρασυρθούν τα παιδιά στα ορμητικά νερά του [4] αναφέρεται ότι η καταστροφή ήταν τόση μεγάλη που το Μπεγουλάκι έμεινε ακατοίκητο αναγκάζοντας τους κατοίκους να ζήτησουν από τον δήμο να τους δώσει εκτάσεις σε άλλη περιοχή της πόλης να εγκατασταθούν εκεί[1]. Ανάλογες καταστροφές έγιναν και στις πλημμύρες του 1912 και 1915, μάλιστα αναφέρεται ότι πριν αλλά και μετά τον 17ο αιώνα εκεί ήταν βάλτοι που σχηματίζονταν από τα νερά του Γλαύκου<r[1].
Αναφέρεται το 1815[3] κάποια αρχαία τρίτοξη πέτρινη γέφυρα που χρησιμοποιούνταν για το πέρασμα του αλλά λόγω της μετακίνησης της κοίτης του πάνω από 200 μέτρα οι ντόποιοι έφτιαξαν ξύλινα γεφύρια όπου το χειμώνα καταστράφηκαν από τα ορμητικά νερά του ποταμού[3]. Παραπόταμοι του Γαλύκου που είναι στον κάμπο της Πάτρας μικροί αύλακες - χείμαρροι που έχουν το όνομα του χωριού που περνούν : του Μπεγουλακίου, του Σαραβαλίου, του Ρωμανού, της Εγλυκάδος και το Λαλέικο[3].
Οι εκβολές του ποταμού Γλαύκου στην Πάτρα Οι εκβολές του ποταμού Γλαύκου στην Πάτρα
Οι εκβολές του ποταμού Γλαύκου στην Πάτρα
Το 1927 κατασκευάστηκε το υδροηλεκτρικό εργοστάσιο του Γλαύκου στην θέση "Κουρνάμπελα" στο χωριό Παλιό Σούλι για τον φωτισμό της Πάτρας[3]. Κατασκευάστηκε επίσης φράγμα και τεχνική λίμνη και ανήκε στον Δήμο Πατρέων. Λειτούργησε μέχρι το 1953 όταν πέρασε στα χέρια της ΔΕΗ. Ο Γλαύκος, στο μεγαλύτερο μέρος του, μέχρι το τέλος του 2010 αποτελούσε το φυσικό σύνορο ανάμεσα στην Πάτρα και στον Μεσσάτιδα αλλά την 1η Ιανουαρίου 2011 και με το Πρόγραμμα Καλλικράτης οι συγκεκριμένοι δήμοι ενώθηκαν με άλλους τρεις επιπλέον δήμους για την δημιουργία του νέου δήμου Πάτρας.
Εκτός από τον δρόμο στις παραποτάμιες εκτάσεις (οι οποίες είναι παλιά κοίτη του ποταμού) υπάρχουν και οι αθλητικές εγκαταστάσεις της Θύελλας Πατρών, το ενωσιακό γήπεδο της Ε.Π.Σ. Αχαΐας, το δημοτικό γήπεδο Πετρωτού της Μεσσάτιδας και οι εγκαταστάσεις του Καρναβαλικού εργαστηρίου του Δήμου Πάτρας.[5]
Παραπομπές
↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 ΙΚωνσταντίνος Τριανταφύλλου, Ιστορικόν Λεξικόν των Πατρών, Τυπογραφείο Χρ. Κούλη, Πάτρα 1995, τ.Α, σελ. 434-437 (λήμμα Γλαύκος)
↑ Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης Κοινότητα Γλαύκου διοικητικές μεταβολές
↑ 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 Ιστορία της πόλεως Πατρών , Τόμος Α΄ , Στέφανος Θωμόπουλος, Αχαϊκές εκδόσεις, SET ISBN 960-7960-10-6
↑ Χρήστου Α. Ασημακόπουλου , Η πρώτη μας εκκλησία, τα διακόσια χρόνια του ιερού ναού της Μεταμόρφωσης Σωτήρος Μπεγουλακίου 1810-2010, Πάτρα 2010, σελ. 103
↑ "τοῦ δὲ Πείρου ποταμοῦ περὶ τοὺς ὀγδοήκοντα ἀφέστηκε σταδίους Πατρέων ἡ πόλις: οὐ πόρρω δὲ αὐτῆς ποταμὸς Γλαῦκος ἐκδίδωσιν ἐς θάλασσαν..."Παυσανία Αχαϊκά
Πηγές
Χρήστος Θ. Κανελλάκης, Το Μοίραλι από το 1461 έως σήμερα, Εκδόσεις Περι Τεχνών , Πάτρα 2010, ISBN 978-960-6684-64-7
Ιστορία της πόλεως Πατρών , Τόμος Α΄ , Στέφανος Θωμόπουλος, Αχαϊκές εκδόσεις, SET ISBN 960-7960-10-6
Στράβων Γεωγραφία
Παυσανία Αχαϊκά
Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος
Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω
Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία. |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License