Ο Χολαργός ή Χόλαργος ή Χολαργία (αρχαία ελληνικά: Χολαργός), (ο δήμος: Χολαργού) ήταν αρχαίος οικισμός και δήμος της Ακαμαντίδας (περιοχή της Αρχαίας Αττικής και φυλή της αρχαίας Αθήνας).
Τοποθεσία του αρχαίου Χολαργού
Ο δήμος του Χολαργού, ήταν δήμος του άστεως.[1] Βρισκόταν προς τα δυτικά ή βορειοδυτικά της κύριας πόλης της αρχαίας Αθήνας, πιθανότατα κοντά στο σύγχρονο Χαϊδάρι ή την περιοχή που βρίσκεται σήμερα το Ίλιον Αττικής (παλαιότερες ονομασίες: Κάτω Λιόσια ή Νέα Λιόσια). Σύμφωνα με τον John S. Traill το κέντρο του δήμου βρίσκεται σε θέση κοντά στα Κάτω Λιόσια,[2] τα οποία ονομάσθηκαν επίσης διαδοχικά Νέα Λιόσια και σήμερα είναι γνωστά και ως το Ίλιον, το οποίο υπάγεται στον Δήμο Ιλίου.
Ο ερευνητής του 19ου αιώνα Διονύσιος Σουρμελής, όπως και άλλοι ερευνητές της εποχής του, θεωρούσε λανθασμένα, ότι ο δήμος ήταν στην περιοχή που βρίσκεται το Χαλάνδριον,[3] στο οποίο όμως, σύμφωνα με τους σύγχρονους ερευνητές, βρίσκεται ο αρχαίος δήμος της Φλύας.
Ο σημερινός Χολαργός, έδρα του Δήμου Παπάγου-Χολαργού δεν ταυτίζεται με τον αρχαίο δήμο, αλλά φέρει το όνομά του προς τιμή της γενέτειρας του Περικλή.[4]
Η συμμετοχή του δήμου στην αρχαία Βουλή
Ο δήμος, η ύπαρξη του οποίου επιβεβαιώνεται και από διάφορες επιγραφές,[5] ως μέλος της Ακαμαντίδας φυλής, συμμετείχε με 4 βουλευτές στην αρχαία Βουλή των 500, κατά την πρώτη περίοδο (508 – 307/306 π.Χ.). Κατά τη δεύτερη περίοδο (307/306 – 224/223 π.Χ.) και την τρίτη περίοδο (224/223 – 201/200 π.Χ.), ο δήμος αντιπροσωπευόταν με 6 βουλευτές στη Βουλή των 600. Κατά την τέταρτη περίοδο (201/200 π.Χ. – 126/127) και την πέμπτη περίοδο (126/127 – 3ος αιώνας) είναι άγνωστος ο αριθμός βουλευτών–αντιπροσώπων του δήμου.
Οι κάτοικοι του Χολαργού
Ο δημότης του αρχαίου Χολαργού ονομαζόταν Χολαργεύς.[6] [7] Το γεγονός ότι ο Χολαργός ανήκε στην τριττύα του άστεως, παρά την απομακρυσμένη θέση του από την πόλη της αρχαίας Αθήνας, μπορεί να υποδεικνύει ότι ήταν αρκετά πιο σημαντικός και πιο αστικοποιημένος από τους άλλους δήμους. Ο Χολαργός είναι ένας από τους λίγους δήμους (6 ή 7 δήμοι) οι οποίοι διοργάνωναν την εορτή των «Θεσμοφορίων», σύμφωνα με επιγραφή,[8] η οποία αναφέρει και τις «άρχουσες» («άρχουσαι»), τις γυναίκες δηλαδή, οι οποίες ακολουθούσαν και ενίσχυαν την ιέρεια του ναού για την επιμέλεια της εορτής, παρέχοντας σιτάρι, λάδι, κρασί και χρήματα. Επίσης, από την ίδια επιγραφή αποδεικνύεται ότι η ιέρεια πληρώθηκε για υπηρεσίες της με τέσσερις δραχμές. Ο δήμος είχε επίσης «Πυθίον» και κυκλικό ιερό αφιερωμένο στον Ηρακλή.[9]
Προσωπικότητες από τον Χολαργό
Υπήρξαν διάφοροι γνωστοί πολίτες από το δήμο του Χολαργού, όπως ο βουλευτής Γάιος ο Χολαργεύς, ο στρατηγός Γλαυκίας ο Χολαργεύς, ο υπογραμματέας της αρχαίας Βουλής Δημοκράτης ο Χολαργεύς, ο επιστάτης των προέδρων της αρχαίας Βουλής Διόγνητος ο Χολαργεύς, ο θεσμοθέτης Διονύσιος ο Χολαργεύς, κ.α.[10] Από τους πλέον γνωστούς ήταν οι:
Ξάνθιππος, πατέρας του Περικλή, γεννήθηκε το δεύτερο μισό του έκτου αιώνα π.Χ., (πιθανόν είχε πολιτογραφηθεί)
Περικλής, γεννήθηκε το 494 π.Χ. ή το 495 π.Χ., (πιθανόν είχε πολιτογραφηθεί)
Ιπποκράτης ο Αθηναίος, γεννήθηκε περίπου το 459 π.Χ., (πιθανόν είχε πολιτογραφηθεί)
Δείτε επίσης
Αρχαία Αθήνα
Ακαμαντίδα φυλή
Παραπομπές - σημειώσεις
[...] "Cholargus: (Χολαργός; Cholargós). Attic asty deme ( Asty) of the Acamantis phyle; four (six) bouleutai. Its exact location is uncertain, presumably to the west or north-west of Athens, towards Phyle (Men. Dys. 33), the presumed location of the estate of Pericles, who hailed from C. (Thuc. 2,13; Plut. Pericles 3). Epitaphs for inhabitants of C. originate from Chaïdari (IG II2 7768). C. is one of those six or seven demes where the holding of Thesmophoria is verified (IG II2 1184; LSCG no. 124); it also boasted a Pythion (ibid. l. 23), as well as a circular temenos of Heracles (IG II2 1248)". [...], Lohmann, Hans (Bochum), Cholargus
John S. Traill: Demos and trittys. Epigraphical and topographical studies in the organization of Attica. Athenians Victoria College, Toronto 1986, p. 132.
Διονύσιος Σουρμελής, "Αττικά: ή περί δήμων Αττικής εν οις και περί τινων μερών του Άστεως". Υπό Διονύσιου Σουρμελή. Έκδοσις πρώτη. Τύποις Αλεξάνδρου Κ. Γκαρπολά, Εν Αθήναις 1854 και "Attika hē peri dēmōn Attikēs en hois kai peri tinōn merōn asteōs", Dionysios Surmelēs, Gkarpola, 1854, σελ. 101-102: [...] "Χόλαργος και Χολαργία, ο δημότης χολαργεύς, ως ει έλεγον λευκόχολος, μη έχων την χολήν μέλαιναν, ήτοι πραύς, άκακος. Ο δημος ούτος δια τον Περικλήν Χολαργέα όντά καυχάται• οι χολαργείς εισί γείτονες των Αθμονέων, έχοντες απέναντι τους Κεκροπίδας κατά δυσμάς. Καλείται δε νυν ο χόλαργος χαλάνδριον". [...]
[...] "Χολαργός: Δήμος του νομού Ανατ. Αττικής. Δήμος της αρχαίας Αττικής που ανήκει στην Ακαμαντίδα φυλή". [...] Χολαργός Αρχειοθετήθηκε 2020-08-10 στο Wayback Machine.
Χολαργ Attica (IG I-III), στην ιστοσελίδα: epigraphy.packhum.org
Στέφανος Βυζάντιος, "Εθνικά", ("Stephani Byzantii Ἐθνικων quæ supersunt." Gr. Edidit Anton Westermann, Λειψία 1839), [...] "Χόλαργος. ούτω Δίδυμος και Διόδωρος. Διονύσιος δε Χολάργοι και πληθυντικώς μαρτυρεί. έστι δε δήμος της Ακαμαντίδος φυλής, ο δημότης Χολαργεύς". [...], σελ. 310.
Δανιήλ ο Μάγνης, "Λεξικόν Ιστορικομυθικόν και Γεωγραφικόν, συντεθέν υπό Δανιήλου Δημητρίου Μάγνητος του εκ του Πηλίου όρους εκ κωμοπόλεως Αγίου Λαυρεντίου, εις χρήσιν της ελληνικής νεολαίας". Εκ της Ελληνικής τυπογραφίας Φραγκίσκου Ανδρεώλα. Εν Βενετία 1834. Lexikon historikomythikon kai geographikon (etc.)(Historisch-mythologisches und geographisches Worterbuch etc.) neograece, Daniel Demetrios Magnes, Andreola, 1834, [...] "Χόλαργος, ή Χολαργία, δήμος της Αττικής, εκ της Ακαμαντίδος φυλής (Κάτοικ. Χολαργεύς)". [...], σελ. 394.
Ελληνικές επιγραφές - IG II² 1184
Ελληνικές επιγραφές - IG II² 1248
Δημότες του Χολαργού Αρχειοθετήθηκε 2019-04-04 στο Wayback Machine.. Αναζήτηση με τη λέξη-κλειδί στον τόπο (Place): XOLARGEUS (στα κεφαλαία αγγλικά), στις ιστοσελίδες: empressattica.com και atheniansproject.com του Προγράμματος «Αθηναίοι» = Athenians Project
Πηγές – βιβλιογραφία
Πρωτογενείς πηγές
Ελληνικές επιγραφές - IG II² 1184, IG II² 1248 και Χολαργ, Attica (IG I-III).
Δευτερογενείς πηγές
Cholargus, στην ιστοσελίδα: referenceworks.brillonline.com,
John S. Traill: The political organization of Attica: a study of the demes, trittyes, and phylai, and their representation in the Athenian Council,“Attica”. Princeton: American School of Classical Studies at Athens (ASCSA), 1975, ISBN 978-0-87661-514-0
John S. Traill: Demos and trittys. Epigraphical and topographical studies in the organization of Attica. Athenians Victoria College, Toronto 1986, p. 132.
Peter Siewert, "Die Trittyen Attikas und die Heeresreform des Kleisthenes", C.H. Beck, München 1982, ISBN 3406080634, ISBN 9783406080630
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
«Kholargos». www.ancientworlds.net. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Απριλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2015.
Δήμος Ιλίου, στην ιστοσελίδα: www.ilion.gr του Δήμου Ιλίου.
Traill, J. «Places: 579902 (Cholargos)». Pleiades. Ανακτήθηκε στις 20 Μαρτίου 2017.
Cholargos, near Kato Liosia, στις ιστοσελίδες: http://imperium.ahlfeldt.se & https://web.archive.org/web/20170808012018/http://dare.ht.lu.se/, Ψηφιακός Άτλας της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, ("Digital Atlas of the Roman Empire", Johan Ahlfeldt, Department of Archaeology and Ancient History, Lund University, Sweden), Πανεπιστήμιο Λουντ, Λουντ, Σουηδία, πρόγραμμα: Pelagios.
Cholargos, Cholargeus, στην ιστοσελίδα: ASCSA Digital Collections και https://web.archive.org/web/20170422162836/http://www.ascsa.edu.gr/ της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα.
Cholargos[νεκρός σύνδεσμος], Lexicon of Greek Personal Names (LGPN).
Cholargos, Attic Inscriptions Online.
Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος
Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω
Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία. |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License