.

Ελλάδα

Περιφέρεια : Νότιο Αιγαίο
Νομός : Κυκλάδων

Η Ανάφη είναι ένα κυκλαδίτικο νησί του Αιγαίου Πελάγους. Πρωτεύουσα του νησιού είναι η Ανάφη, έδρα της ομώνυμης κοινότητας.

View Larger Map

Η Ανάφη είναι ένα κυκλαδίτικο νησί του Αιγαίου Πελάγους. Βρίσκεται ανατολικά της Σαντορίνης με την οποία και αποτελούν τα νοτιοανατολικότερα νησιά των Κυκλάδων, και απέχει από τον Πειραιά 150 μίλια . Πρωτεύουσα του νησιού είναι η Ανάφη (Χώρα), έδρα της ομώνυμης κοινότητας που έχει χαρακτηριστεί παραδοσιακός οικισμός κα βρίσκεται στο νότιο τμήμα της νήσου. Επίνειο και κύριος λιμένας της νήσου είναι ο Άγιος Νικόλαος.

3205 : Dog, Part of a grave stele. Island marble. Found on Anaphe.

Γεωγραφία

Η Ανάφη έχει σχήμα περίπου τριγωνικό με μία ανατολική χερσόνησο και η συνολική της επιφάνεια εκτιμάται στα 38,3 τ.χλμ. με συνολικό ανάπτυγμα ακτών 38 χιλιόμετρα. Είναι γενικά ορεινό νησί με έντονο ακτογραφικό διαμελισμό χωρίς όμως μεγάλες κολπώσεις. Μεγαλύτερη κορυφή είναι η Βίγλα στο μέσον του νησιού με υψόμετρο τα 582 μ. Άλλες αξιόλογες κορυφές είνα ο Κάλαμος, 386 μ., που βρίσκεται στη ΝΑ. χερσόνησο, ο Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος, περίπου 350 μ., που βρίσκεται στο βόρειο άκρο, το Καστέλι και ο Προφήτης Ηλίας. Δεν υφίστανται ποταμοί αλλά μόνο χείμαρροι.

Η γεωλογική σύστασή της είναι στο κέντρο γρανιτική ενώ στη περιφέρεια κρυσταλλική νεογενής. Εντοπισμοί ελαφρόπετρας που παρατηρούνται στη νήσο φέρονται ως προϊόντα της μεγάλης έκρηξης του ηφαιστείου της Σαντορίνης το 1500 π.Χ. Στο υπέδαφος της Ανάφης έχει διαπιστωθεί ύπαρξη μεταλλευμάτων κυρίως γαληνίτη, σμιθσονίτη, σιδήρου καθώς και μολύβδου.

* Στη περιοχή Βάγια παρά τη δυτική ακτή υφίσταται ιαματική θειούχα πηγή.

Grafik1

Kλιμα

Η Αναφη συμφωνα με την αναθεωρηση της Κλιματικης ταξινομης του συστηματος Koppen (2007) παρουσιαζει ενα θερμο ερημικο κλιμα (BWh) και παραλληλα μαζι με την Σαντορινη αποτελουν τις μονες περιοχες στην Ευρωπη με τετοιου ειδους κλιμα.[1]

Ακτογραφία

Ξεκινώντας από το βορειότερο άκρο της νήσου απαντώνται τα ακόλουθα ακρωτήρια και όρμοι:
Ακρωτήριο Δράπανο είναι το βορειότερο άκρο της νήσου,
Όρμος Λιβοσκόπου, νοτιότερα του προηγουμένου,
Ακρωτήριο Λιβόσκοπο, ΝΑ. του προηγουμένου,
Όρμος Βρύση, ΝΑ. του προηγουμένου,
Ακρωτήριο Διάσκελο, ΝΑ. του προηγουμένου,
Όρμος Αγίου Αντωνίου, ΝΑ. του προηγουμένου,
Ακρωτήριο Λιανή Πούντα ή Μετόχι, ΝΑ. του προηγουμένου,
Όρμος Καλαμιώτισσας, ΝΑ. του προηγουμένου, ο μεγαλύτερος της νήσου,
Ακρωτήριο Κάλαμος, ΝΑ. του προηγουμένου, το ανατολικότερο σημείο της νήσου,
Ακρωτήριο Μανιάτης, Δ-ΝΔ. του προηγουμένου,
Κάτω όρμος Καλαμιώτισσας, δυτικότερα προηγουμένου,
Ακρωτήριο Μεγάλος Ποταμός, δυτικότερα προηγουμένου,
Όρμος Καταλύματα, δυτικότερα προηγουμένου,
Ακρωτήριο Κλεισίδι, δυτικότερα προηγουμένου,
Όρμος κυρίου λιμένα Αγ. Νικολάου, δυτικότερα προηγουμένου,
Ακρωτήριο Πετράδια, δυτικότερα προηγουμένου,
Όρμος Καμένης Λαγκάδας, βορειοδυτικότερα προηγουμένου,
Ακρωτήριο Λύτρα, ΒΔ. προηγουμένου,
Όρμος Τρούλος, ο δυτικότερος της νήσου,
Όρμος Πράσα, βορειοανατολικότερα προηγουμένου,
Ακρωτήριο Ψαρή, BA. προηγουμένου,
Όρμος Λάκκιοι ή Βίγλα, ΒΑ. προηγουμένου,
Ακρωτήριο Άσπρο Βουνό, ΒΑ. προηγουμένου, και
Όρμος Σαμιακό που βρίσκεται δυτικά του βορειότερου ακρωτηρίου Δράπανο.

Ιστορία

Η Ανάφη διατήρησε αναλλοίωτο το όνομά της από την αρχαιότητα και μάλιστα από τους μυθικούς χρόνους με συνέπεια αν και πολύ μικρό σε έκταση νησί να παρουσιάζει αξιόλογο ενδιαφέρον στο πέρασμα των αιώνων.

Μυθολογία

Σύμφωνα με την Ελληνική Μυθολογία οι Αργοναύτες επιστρέφοντας στη πατρίδα τους από την Κολχίδα και επιχειρώντας και νυκτερινούς πλόες έπεσαν σε καταιγίδα παρασυρόμενοι στο ανοικτό πέλαγος, όπου ναυαγοί πλέον στη θάλασσα άρχισαν να εκλιπαρούν τον θεό Απόλλωνα να τους σώσει. Ο Απόλλωνας ανταποκρινόμενος στις εκκλήσεις τους διέχυσε φως υπό μορφή κεραυνού όπότε και είδαν μπροστά τους να ξεπροβάλει από τη θάλασσα ολόκληρο νησί στο οποίο και τελικά προσέγγισαν. Εκεί εξερχόμενοι οι Αργοναύτες ανήγειραν βωμό προς τιμή του Απόλλωνα του «Αιγλήτη» (= αυτού που λάμπει, Αίγλη) και ονόμασαν το νησί Ανάφη, (εκ του ρήματος αναφαίνω).

* Σημειώνεται ότι ο παραπάνω "μύθος" παρουσιάζει παραστατικά την φαινομενική εικόνα που προσλαμβάνει αυτός που προσεγγίζει από απόσταση ένα νησί βλέποντάς το συν το χρόνο ν΄ αναδύεται λόγω καμπυλότητας της Γης.

Ο δε γνωστός σημιτολόγος (φοινικιστής) Μπόχαρτ που προσπαθούσε να εντοπίσει σημιτική καταγωγή στα ονόματα των Κυκλάδων, υποστηρίζει, (εκ διαμέτρου αντίθετα), ότι το όνομα Ανάφη είναι φοινικικό, που σημαίνει σκοτεινός, βαθύσκιος .

Ιστορικοί χρόνοι

Στην αρχαιότητα στην Ανάφη υπήρχε ιερό και ναός του Απόλλωνα του Αιγλήτη ή Αστεάλτα, εξ ου και ο Καλλίμαχος αναφέρει τη νήσο με το όνομα Αιγλήτη. Το όνομα Αστεάλτας αναφέρεται μοναδική φορά. Στον περίβολο του ιερού αυτού ναού του Απόλλωνα καλούμενου και "Αναφαίου", βρίσκονταν βωμοί και άλλων θεοτήτων όπως της Άρτεμης της Αφροδίτης, του Ασκληπιού των οποίων δέσποζε ο βωμός του Δία του "Κτησίου". Τη θέση αυτού του αρχαίου ιερού χώρου κατέχει σήμερα η "Μονή της Παναγίας της Καλαμιώτισσας" όπου και βρέθηκαν πολλά αρχαία που μεταφέρθηκαν στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο στην Αθήνα, ενώ κάποια εξ ίσου σημαντικά φυγαδεύτηκαν στο Αυτοκρατορικό Μουσείο της Αγίας Πετρούπολης, το γνωστό Ερμιτάζ, από τους Ρώσους την περίοδο που η νήσος τελούσε υπό ρωσική κατοχή (1770-1774).

Αρχαίες εορτές που τελούνταν στην Ανάφη ήταν τα Κάρνεια και τα Υακίνθεια.

Ερείπια της αρχαίας πόλης της Ανάφης βρίσκονται σε απόσταση 1,5 ώρας (πεζοπορία) από τη σύγχρονη πόλη, επί κωνικού υψώματος στο μέσον της νήσου, παρά το ξωκλήσι του Αγίου Μάμαντος όπου απαντώνται ερείπια τειχών και τάφων. Εξ αυτών διαπιστώνεται η ύπαρξη δωρικού στοιχείου στη νήσο. Μάλιστα ένας από τους σωζόμενους τάφους ανήκε στο γένος των Αιγιδών ή Τελεσικρατιδών που φέρονται να μετοίκησαν από τη Λακωνική περί τον 7ο αιώνα π.Χ. την ίδια εποχή που κατέλαβαν τη παρακείμενη νήσο Θήρα (Σαντορίνη). Ο δε δρόμος που συνέδεε το αρχαίο ιερό με την αρχαία πόλη ονομάζονταν «ιερά οδός».

Από την Ανάφη φέρεται να πέρασαν και οι Φοίνικες υπό τον Μεβλίαρον όταν μαζί με τον Κάδμο αναζητούσαν νέους τόπους μόνιμης εγκατάστασης, εξ ου και η Ανάφη φέρονταν και με το όνομα Μεβλίαρος ή με αποκοπή Βλίαρος. Σημειώνεται ότι ο Απολλώνιος ο Ρόδιος αποκαλεί την Ανάφη «βαιά» και «λυσσάδα νήσο».

Μεσαιωνικοί χρόνοι

Νεότεροι χρόνοι

Δημογραφία

O πληθυσμός της Ανάφης στην απογραφή του 2001 αριμούσε 273 άτομα, όταν το 1850 πλησίαζε τους 1000 κατοίκους.
Συγκεκριμένα το 1848 αριθμούσε 895 κατοίκους, το 1853 τους 931 και το 1856 τους 952 κατοίκους. Από τότε άρχισε μια φθίνουσα πορεία του πληθυσμού. Το 1861 ήταν 692, το 1870 αυξήθηκαν στους 729, το 1879 μειώθηκαν στους 687, το 1889 ήταν 658, το 1896 ήταν 643, το 1907 έμειναν 579 και το 1920 αρθμούσαν 559 κάτοικοι. Η φθίνουσα αυτή πορεία συνεχίστηκε ομοίως όπως σε όλες τις Κυκλάδες.

Η νήσος διαθέτει σήμερα ένα πολυδύναμο περιφερειακό (αγροτικό) ιατρείο, Γραφείο ΕΛΤΑ, ταχυδρομικό ταμιευτήριο, δημοτικό σχολείο, Ειρηνοδικείο, αστυνομικό και λιμενικό σταθμό και κοινοτική βιβλιοθήκη.

* Σημειώνεται ότι η Ανάφη μέχρι πριν τη διοικητική διαίρεση του 1912 αποτελούσε ιδιαίτερο Δήμο. Μεταγενέστερα χαρακτηρίστηκε κοινότητα.

Εκκλησιαστικά

Σήμερα η Ανάφη υπάγεται στην Ιερά Μητρόπολη Θήρας Αμοργού και Νήσων και ειδικότερα στην αρχιερατική περιφέρεια Θήρας.

Σημειώσεις

Λεπτομερείς ναυτιλιακές πληροφορίες για την Ανάφη παρέχει ο Ελληνικός Πλοηγός 2ος τόμος και ιδιαίτερα ο χάρτης ελληνικής έκδοσης: ΧΕΕ-423/17, που αποτελεί τον λιμενοδείκτη του λιμένα της, καθώς και ο ΧΕΕ-423 που καλύπτει όλες τις ΝΑ. Κυκλάδες

Δείτε επίσης

* Αναφιώτικα

60' Ελλάδα - Ανάφη

Παραπομπές

1. ↑ http://www.hydrol-earth-syst-sci-discuss.net/4/439/2007/hessd-4-439-2007-print.pdf

Νομός Κυκλάδων : Δήμος, Κοινότητα

Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης: Διοικητική διαίρεση νομού Κυκλάδων

Γεωγραφία της Ελλάδας

Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος

Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω

Χώρες της Ευρώπης

1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία.

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License