.
Περιφέρεια : Κεντρική Μακεδονία
Νομός : Πέλλας
-- Δήμος Κρύας Βρύσης --
Η Ακρολίμνη (πρώην Γκόλο Σέλο και Γυμνά[1]) είναι χωριό του δήμου Πέλλας, στον ομώνυμο νομό της περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, στο βόρειο τμήμα της Ελλάδας. Είναι κτισμένη σε υψόμετρο 10 μέτρων[1] και με βάση την απογραφή του 2011, ο πληθυσμός της ανέρχεται σε 1100 κατοίκους[2].
Γενικά και ιστορικά στοιχεία
Σύμφωνα με βουλγαρική στατιστική που δημοσιεύθηκε το 1905, στην Ακρολίμνη (γνωστή τότε ως Γκόλο Σέλο) κατοικούσαν 400 «Βούλγαροι γραικομάνοι»[3]. Την περίοδο του Μακεδονικού Αγώνα, κοντά στον οικισμό βρισκόταν το αρχηγείο των Βουλγάρων κομιτατζήδων που δρούσαν στον βάλτο των Γιαννιτσών[4], εναντίον των οποίων κινήθηκε στα μέσα του 1905 τμήμα μακεδονομάχων υπό τον Κωνσταντίνο Μπουκουβάλα, προξενώντας τους, κατά τις ελληνικές πηγές, σημαντικές απώλειες[5].
Κατά τα τελευταία χρόνια της Τουρκοκρατίας, ο οικισμός αποτελούσε τσιφλίκι και βρισκόταν υπό τον έλεγχο Αλβανών μουσουλμάνων μπέηδων, οι οποίοι συνέχισαν να ασκούν πιέσεις στους κατοίκους του και για μικρό χρονικό διάστημα μετά το 1912, έτος κατά το οποίο το - τότε - Γκόλο Σέλο εντάχθηκε στο ελληνικό κράτος ως αποτέλεσμα των Βαλκανικών Πολέμων[6]. Σύμφωνα με μια εκτίμηση, το 1913 κατοικείτο από περίπου 60 οικογένειες, εκ των οποίων οι 25 ήταν σλαβόφωνοι Έλληνες και οι υπόλοιποι αθίγγανοι (με τους δεύτερους να μένουν εποχικά στον οικισμό). Ως ιδιοκτήτες του τσιφλικιού αναφέρονταν οι Γ. Γιαμαλής και αδελφοί Μαρκομπίτση από τη Νάουσα, καθώς και ο μουσουλμάνος Ασήμ μπέης από τα Γιαννιτσά[7]. Μετά τη συμφωνία ανταλλαγής πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας του 1923, εγκαταστάθηκαν στον οικισμό Πόντιοι πρόσφυγες από την περιοχή της Σεβάστειας[8], ενώ μετά το τέλος της Κατοχής και του Εμφυλίου ακολούθησε και η εγκατάσταση μερικών βλαχόφωνων οικογενειών από το Κιλκίς και την Ήπειρο. Σύμφωνα με μια εκτίμηση, στη σύγχρονη εποχή, ο πληθυσμός της Ακρολίμνης αποτελείται από 50-60 οικογένειες Μακεδόνων, ελαφρώς λιγότερες οικογένειες Ποντίων και περίπου 20 οικογένειες Βλάχων[9]. Μέχρι και τη δεκαετία του 1950, οι γάμοι μεταξύ ατόμων από διαφορετικές πληθυσμιακές ομάδες ήταν εξαιρετικά σπάνιοι[6]. Στην Ακρολίμνη γεννήθηκε ο Χρήστος Σταυρίδης, δάσκαλος[6][10] επί σειρά ετών στην ευρύτερη περιοχή των Γιαννιτσών και μακεδονομάχος[10].
Μετά την ένταξή του στο ελληνικό κράτος, το χωριό ορίστηκε το 1918 έδρα κοινότητας. Το 1926 μετονομάστηκε σε Γυμνά, ενώ το 1966 έλαβε τη σημερινή του ονομασία[11]. Μέχρι το 1997 υπαγόταν στην επαρχία Γιαννιτσών. Ακολούθησε η ένταξη στον καποδιστριακό δήμο Κρύας Βρύσης[1], ενώ από το 2011 ανήκει στον καλλικρατικό δήμο Πέλλας.
Απογραφές πληθυσμού
Απογραφή 1928 1940 1951 1961 1971 1981 1991 2001 2011
Πληθυσμός[1] 425 738 884 1003 1089 1139 1192 1340 1100[2]
Παραπομπές
Μιχαήλ Σταματελάτος, Φωτεινή Βάμβα-Σταματελάτου, Γεωγραφικό Λεξικό της Ελλάδας, ΤΑ ΝΕΑ, 2012, Α' τόμος, σελ. 56.
Λάζαρος Η. Κενανίδης, Η εκκλησιαστική, εκπαιδευτική, πνευματική και κοινωνική ζωή των προσφυγικών εγκαταστάσεων στην πόλη και την επαρχία Γιαννιτσών, ΑΠΘ - Διδακτορική Διατριβή, Θεσσαλονίκη 2015, σελ. 41.
D. M. Brancoff, La Macédoine et sa Population Chrétienne, Paris 1905, σελ. 102.
Παύλου Λ. Τσάμη, Μακεδονικός Αγών, ΕΜΣ, Θεσσαλονίκη 1975, σελ. 335, 356-357.
Τσάμη, 1975, σελ. 294.
Κενανίδης, 2015, σελ. 203.
Παναγιώτου Α. Δεκάζου, Η Νάουσα της Μακεδονίας - Οικονομολογική μελέτη της γεωργίας, κτηνοτροφίας και δασών της περιφερείας ταύτης, Εκ του Τυπογραφείου των Καταστημάτων Μιχ. Μαντζεβελάκη, Εν Αθήναις, 1913, σελ. 37.
Κενανίδης, 2015, σελ. 9.
Κενανίδης, 2015, σελ. 201.
Ιωάννης Σ. Κολιόπουλος (επιστημονική επιμέλεια), Αφανείς γηγενείς Μακεδονομάχοι, Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, University Studio Press, Θεσσαλονίκη 2008, σελ. 121.
«ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΟΙΚΙΣΜΩΝ - ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ: Ακρολίμνη (Πέλλης)». eetaa.gr. ΕΕΤΑΑ. Ανακτήθηκε στις 14 Μαρτίου 2020.
Τ.δ. Ακρολίμνης -- η Ακρολίμνη [ 1.340 ]
|
Νομός Πέλλας: Δήμος Έδεσσας | Αριδαίας | Βεγορίτιδας | Γιαννιτσών | Εξαπλατάνου | Κρύας Βρύσης | Κύρρου | Μεγάλου Αλεξάνδρου | Μενηίδος | Πέλλας | Σκύδρας Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης: Διοικητική διαίρεση νομού Πέλλας |
Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος
Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω
|
Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία. |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
