.
Περιφέρεια : Δυτική Μακεδονία
Νομός : Κοζάνης
Η Αγία Παρασκευή είναι ορεινό χωριό της Κοζάνης σε υψόμετρο 610 μέτρα[1].
Γεωγραφία - Αξιοθέατα
Η Αγία Παρασκευή βρίσκεται στους βορειοανατολικούς πρόποδες του όρους Βούρινος (ή Μπούρινος) σε απόσταση 14 χλμ. νότια από την Κοζάνη και 10 χλμ. βορειοδυτικά από την Αιανή. Οι κάτοικοί της ασχολούνται με τη γεωργία (καλλιέργεια σιτηρών) και την κτηνοτροφία. Αρκετοί εργάζονται ως οικοδόμοι και στα εργοστάσια της Δ.Ε.Η.[2] Η εκκλησία της Αγίας Παρασκευής, στην οποία οφείλεται το όνομα του χωριού, από το 1997 έχει κηρυχθεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο. Πρόκειται για ναό "που ευρίσκεται βόρεια του οικισμού και διατηρεί τοιχογραφίες του 16ου αιώνα στον ανατολικό τοίχο του ιερού (Ανάληψη, Ευαγγελισμός, Πλατυτέρα, Μελισμός, Ιεράρχες)"[3].
Ιστορία
Η Αγία Παρασκευή, όπως η ευρύτερη περιοχή της Αιανής, έχει κατοικηθεί από από τα προχριστιανικά χρόνια χωρίς όμως να είναι γνωστό πότε ξεκίνησε η κατοίκηση του χωριού. Από τα δάπεδα της παλαιοχριστιανικής εκκλησίας και τη κρύπτη της Αγίας Παρασκευής πιθανολογείται ότι υπήρχε οργανωμένος συνοικισμός από τον 4ο με 5ο αιώνα. Το 1692 υπάρχει η πρώτη καταγεγραμμένη αναφορά στο κώδικα της Ζάβορδας στη μονή Μεταμορφώσης του Σωτήρα και Οσίου Νικάνορα. Δεν κατοικήθηκε από Οθωμανούς την περίοδο της τουρκοκρατίας αν και υπήρξε τσιφλίκι Τούρκου μπέη μέχρι την απελευθέρωση. Σύμφωνα με τον Κ. Γουναρόπουλο στο περιοδικό ΠΑΝΔΩΡΑ, αναφέρεται το 1872 να κατοικούν 12 Ελληνικές οικογένειες[2].
Το χωριό αναφέρεται επίσημα το 1918, μετά την απελευθέρωση, στο ΦΕΚ 260Α - 31/12/1918 να ορίζεται έδρα ομώνυμης κοινότητας[4]. Σύμφωνα με το σχέδιο Καλλικράτης η ομώνυμη κοινότητα ανήκει στη δημοτική ενότητα Αιανής του δήμου Κοζάνης και σύμφωνα με την απογραφή 2011 ο πληθυσμός της είναι 637 μόνιμοι κάτοικοι[5]. Η κοινότητα είναι χαρακτηρισμένη ως αγροτικός ημιορεινός οικισμός, με έκταση 5,920 χμ² (2011).[6]
Πληθυσμός
Μόνιμος [7][8][9]
Έτος Πληθυσμός
1991 627
2001 676
2011 637
Πραγματικός (de facto) [6][10][11][12]
Έτος Πληθυσμός
1961 568
1971 524
1981 583
1991 628
2001 677
2011 640
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Η ιστορία της Δημοτικής Ενότητας Αιανής από τον ιστότοπο του δήμου Κοζάνης
Παραπομπές
Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 102, τομ. 1.
«ΑΓΙΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΚΟΖΑΝΗΣ - Ιστορία». www.agiaparaskevikozanis.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Μαρτίου 2019. Ανακτήθηκε στις 30 Μαρτίου 2019.
«ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΗΡΥΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ». listedmonuments.culture.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 30 Μαρτίου 2019.
«Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών». ΕΕΤΑΑ. Ανακτήθηκε στις 30 Μαρτίου 2019.
«ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού απογραφής 2011», σελ. 10544 (σελ. 70 του pdf)
https://www.statistics.gr/2011-census-pop-hous
https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2011_monimos.pdf
https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2001_monimos.pdf
https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1991_monimos.pdf
ΠΛ 1:133
ΠΛΜ 1:390
Δομή 1:150
Πηγές
Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα, 1978, 2006 (ΠΛΜ)
Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς, εκδ. 1963 (ΠΛ)
Εγκυκλοπαίδεια Δομή, 2002-4
Τ.δ. Αγίας Παρασκευής -- η Αγία Παρασκευή [ 677 ]
Νομός Κοζάνης : Δήμος, Κοινότητα Κοζάνης | Αγίας Παρασκευής | Αιανής | Ασκιού | Βελβεντού | Βερμίου | Δημητρίου Υψηλάντη | Ελιμείας | Ελλησπόντου | Καμβουνίων | Μουρικίου | Νεάπολης Κοζάνης | Πτολεμαΐδας | Σερβίων | Σιάτιστας | Τσοτιλίου Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης : Διοικητική διαίρεση νομού Κοζάνης |
Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος
Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω
Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία. |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License