ART

 

.

Η φορεσιά του Καστελόριζου, είναι η νυφική φορεσιά της περιοχής, που τη φορούσαν όλες τις μέρες οι παντρεμένες γυναίκες του νησιού. Η φορεσιά των κοριτσιών που δεν είχαν παντρευτεί ήταν απλή, στο πρότυπο της γυναικείας, αλλά με φτηνά υφάσματα και χωρίς στολίδια. Αποτελείται από βαμβακερό πουκάμισο με μανίκια, ένα κοντοβράτσι, στη μέση ένα φαρδύ βαμβακερό ζώσμα και από πάνω ένα βαμβακερό ή μάλλινο κοντό ζιπούνι. Στη φορεσιά συμπεριλαμβάνεται ένα μάλλινο σάλι, ενώ παπούτσια ή κάλτσες δεν φορούσαν τα κορίτσια. Η φορεσιά των κοριτσιών συμπληρώνεται με τα σκουλαρίκια, που είχαν τρεις χρυσές λίρες.

Peasant Woman's Dress (Dodecanese, Nisyros)

Τα κύρια μέρη της νυφικής φορεσιάς είναι: το κοντοβράτσι, τα πεκάμισα, το καβάδι ή χρυσό σάκκο, το ζεπούνι, το ζώσμα, το κοντόχι, οι κάλτσες και τα πασούμια.

Στο κεφάλι συναντάμε το ραξίνι, το τσακί ή κασκί και το κρέπι. Τη φορεσιά στόλιζαν χρυσά κοσμήματα, όπως οι βούκλες, το κορδόνι, τα σκουλαρίκια, η καρφίτσα, βραχιόλια και δαχτυλίδια.
Το κοντοβράτσι, τα πεκάμισα, το καβάδι και το ζεπούνι

Το κοντοβράτσι είναι μια πλατύτατη βράκα, από άσπρο βαμβακερό ή μεταξωτό ύφασμα. Τα πεκάμισα ήταν άσπρα μεταξωτά, ως τους αστραγάλους αλλά αργότερα αντικαταστάθηκαν από το άσπρο βαμβακερό και μεταξωτό πεκάμισο, που φτάνει ως το γόνατο.[1] Από πάνω οι γυναίκες φορούσαν ένα δεύτερο αραχνοΰφαντο από μετάξι. Το καβάδι φοριέται πάνω από τα πεκάμισα και κάτω από το ζεπούνι, το κοντόχι και τη γούνα. Είναι ραμμένο από χρυσοΰφαντη στόφα, ενώ εσωτερικά έχει φόδρα από άσπρο και σταμπωτό βαμβακερό ύφασμα. Επίσης, το καβάδι έχει στενά μανίκια έως τον αγκώνα. Το ζεπούνι είναι από βελούδο ή στόφα και έχει φόδρα από άσπρο και βαμβακερό ύφασμα και όλες οι ραφές του έχουν κεντήματα.

Φορεσιά του Καστελόριζου


Η φορεσιά του Καστελλόριζου
Το ζώσμα, το κοντόχι, η γούνα, οι κάλτσες και τα πασούμια

Το ζώσμα είναι πλατιά ολομέταξη ζώνη με μεταξωτά χρυσά κρόσσια στις άκρες. Το κοντόχι είναι βελούδινο, βυσσινί ή σκούρο γαλάζιο γιλέκο ως τη μέση, με μανίκια ως τους αγκώνες και στολισμένο με γούνα και κεντήματα. Φοριέται πάνω από το καβάδι και το ζεπούνι. Η γούνα, που αντικατέστησε το κοντόχι, είναι ραμμένη από το ίδιο ύφασμα αλλά πιο είναι πιο μακριά. Οι κάλτσες ήταν διπλές βαμβακερές, οι εσωτερικές σε χρώμα γαλάζιο ή κίτρινο και οι εξωτερικές σε άσπρο ή καφέ. Τη φορεσιά συμπληρώνουν οι χαμηλοτάκουνες μυτερές παντόφλες από μαύρο ή κόκκινο βελούδο.
Ο Κεφαλόδεσμος και τα κοσμήματα

Στον κεφαλόδεσμο συναντάμε το ραξίνι, το μικρό κόκκινο φέσι από τσόχα ή βελούδο με τη χρυσή φούντα, το τοπάζι. Το τσακί ή κασκί μπαίνει γύρω από το ραξίνι, στη βάση του και είναι μια σκληρή ταινία ντυμένη με μεταξωτό ύφασμα. Το κρέπι είναι μεγάλο κεντημένο μεταξωτό μαντίλι με κρόσια, το οποίο φορούσαν πάνω από το τσάκι και το στερέωναν με μια καρφίτσα. Στα κοσμήματα συναντάμε τις βούκλες, χρυσές ή ασημένιες πόρπες που κλείνουν τα πεκάμισα. Το κορδόνι είναι μια λουρίδα από πεντόλιρα που καλύπτει το στήθος. Τα σκουλαρίκια αποτελούνται από μια ως τρεις χρυσές λίρες ( φλουριά ) , ενώ η καρφίτσα που στερέωνε το κρέπι ήταν και αυτή φτιαγμένη από τρεις χρυσές λίρες.[1] Τα βραχιόλια τέλος, και τα δαχτυλίδια ολοκλήρωναν τη φορεσιά του Καστελόριζου. Οι γυναίκες, για να επιδεικνύουν τα πολλά κοσμήματα που φορούσαν συνήθιζαν να βαδίζουν με τα χέρια σταυρωμένα στο στήθος.[1]
Παραπομπές

«Europeana: Γυναικεία ενδυμασία Καστελόριζου».

Πηγές

Η Ελληνική Λαϊκή Φορεσιά (Τόμοι Πρώτος & Δεύτερος) Αγγελική Χατζημιχάλη, Μουσείο Μπενάκη, Εκδόσεις "Μέλισσα"

Ελληνικές φορεσιές

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License