.
Η φορεσιά της Κύπρου, χαρακτηρίζεται από τα ιδιαίτερα μάλλινα και υφαντά υφάσματά της. Οι γυναίκες της Κύπρου φορούσαν τη σαγιά, φτιαγμένη από μεταξωτά υφάσματα ως και τα μέσα του 19ου αιώνα όπου επικράτησε η φορεσιά τύπου Αμαλίας.
Η σαγιά που συναντάμε στα χωριά αποτελείται από τα παρακάτω μέρη: • το βρατζ̌ίν • το πουκάμισο • τη σαγιά • το μαντήλιν της κόξας • τις ποδίνες ή γόβες.
Στον κεφαλόδεσμο συναντάμε δύο μαντήλια με διαφορετικά χρώματα, ενώ τα κοσμήματα που ξεχωρίζουν είναι η σπλίγκα του στήθους, ο κερντανές, οι σκαρλέτες, ο σταυρός, οι πούκλες, οι σπλίγκες του μαντηλιού, τα σκουλαρίκια, το μυρμίδι και τα δαχτυλίδια.
Το βρατζ̌ίν, το πουκάμισο και η σαγιά
Το βρατζ̌ίν (στην Κυπριακή προφέρεται βρατζ̌ίν /vɾatʃín/) ήταν φτιαγμένο από βαμβακερό, μεταξωτό ή λινό ύφασμα με σχέδια και κεντήματα. Το πουκάμισο φοριέται πάνω από το βρατζ̌ίν και το ύφασμά του ήταν χοντρό βαμβακερό συνήθως χωρίς κεντήματα. Η σαγιά είναι το εξωτερικό μακρύ ρούχο, ανοιχτό μπροστά, εφαρμοστό με μακριά, στενά μανίκια. Ήταν από βαμβακερό ύφασμα με κεντήματα.
Το μαντήλι, οι ποδίνες, οι γόβες και το τουπλέττι
Το μαντήλι της κόξας που έδενε στη μέση πάνω από τη σαγιά ήταν κεντημένο σταυροβελονιά και φτιαγμένο από βαμβακερό ύφασμα. Αργότερα τη θέση τους πήραν τα σταμπωτά μαντήλια. Οι ποδίνες (από την γαλλ. λέξη pottines[1]) είναι ψηλές μπότες έως το γόνατο από δέρμα, με τακούνι, και τις φορούσαν τις καθημερινές, ενώ οι γόβες ήταν φτιαγμένες από μαύρο δέρμα, με τακούνι και τις φορούσαν τις γιορτές. Το τουπλέττι, ένα είδος μπέρτας φοριέται πάνω από τη σαγιά και ήταν από άσπρο βαμβακερό ύφασμα.
Ο Κεφαλόδεσμος και τα κοσμήματα
Στο κεφάλι φορούσαν δύο μαντήλια, τα τσιμπέρια τα οποία ήταν τυπωμένα από τους μαντηλάρηδες. Τα κοσμήματα ήταν τόσο χρυσά όσο και ασημένια. Οι σπλίγγες του στήθους ήταν καρφίτσες από τις οποίες κρέμονταν αλυσίδες με παραούδκια και πέτρες. Ο κερντανές είναι το γιορντάνι που φοριέται στο λαιμό, όπως και οι σκαρλέτες. Το ζωνίν είναι αποκλειστικά νυφικό κόσμημα με πετράδια που έκλεινε με πούκλες. Το μυρμίδι ήταν κόσμημα που στόλιζε το στήθος, όπως και ο σταυρός με τα ντουντούνια. Τέλος τα σκουλαρίκια και τα βραχιόλια, στολισμένα με πετράδια, ολοκλήρωναν την φορεσιά της Κύπρου.
Παραπομπές
Athēna: syngramma periodikon tēs en Athēnais Epistēmonikēs Hetaireias. ek tou typographeiou Adelphōn Perrē. 1900.
Πηγές
Η Ελληνική Λαϊκή Φορεσιά (Τόμοι Πρώτος & Δεύτερος) Αγγελική Χατζημιχάλη, Μουσείο Μπενάκη, Εκδόσεις "Μέλισσα"
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
