Ο Φρήντριχ Βίλχελμ Όστβαλντ (Friedrich Wilhelm Ostwald, 2 Σεπτεμβρίου 1853 – 4 Απριλίου 1932) ήταν Γερμανός της Βαλτικής χημικός και φιλόσοφος. Βραβεύθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Χημείας το 1909 για το έργο του στην κατάλυση, τη χημική ισορροπία και τις ταχύτητες των αντιδράσεων. Οι Όστβαλντ, Σβάντε Αρρένιους, Ιάκωβος Ερρίκος βαν'τ Χοφ και Βάλτερ Νερνστ θεωρούνται συνήθως ως οι σύγχρονοι θεμελιωτές της φυσικοχημείας.
Οικογένεια και σπουδές
Ο Όστβαλντ γεννήθηκε στη Ρίγα. Γονείς του ήταν ο βαρελάς Γκότφρηντ Βίλχελμ Όστβαλντ (1824-1903) και η Ελίζαμπετ Λέουκελ (Elisabeth Leuckel, 1824-1903). Είχε έναν μεγαλύτερο αδελφό, τον Ευγένιο (1851–1932), και έναν μικρότερο, τον Γκότφρηντ (1855-1918). Ο Φρήντριχ απεφοίτησε από το Πανεπιστήμιο του Ντόρπατ (το σημερινό Πανεπιστήμιο του Τάρτου) το 1875 και πήρε το διδακτορικό του εκεί το 1878 υπό την καθοδήγηση του Καρλ Σμιντ. Από το 1881 έως το 1887 δίδαξε στο Πολυτεχνείο της Ρίγας.[18]
Ερευνητικό έργο
Στον Όστβαλντ αποδίδεται συνήθως η επινόηση της ομώνυμης μεθόδου για την παρασκευή νιτρικού οξέος (πατέντα 1902), αν και η βασική χημεία της μεθόδου είχε κατοχυρωθεί 64 χρόνια νωρίτερα από τον Σαρλ Φρεντερίκ Κυλμάν[19], όταν είχε πιθανώς μόνο ακαδημαϊκό ενδιαφέρον εξαιτίας της ελλείψεως μιας σημαντικής πηγής αμμωνίας, κάτι που μάλλον ίσχυε και το 1902. Αλλά τα πράγματα μεταβλήθηκαν δραστικά μεταξύ του 1905 και του 1911 ως αποτέλεσμα των εργασιών των Χάμπερ και Μπος στη διαδικασία δεσμεύσεως του αζώτου που είναι γνωστή ως Μέθοδος Χάμπερ-Μπος. Συχνά δίνεται η χρονολογία 1908 (μια εξαετία μετά την πατέντα) για την επινόηση της μεθόδου Όστβαλντ και ίσως οι παραπάνω εξελίξεις έδωσαν το κίνητρο στον Όστβαλντ για πρόσθετη εργασία ώστε να καταστήσει πρακτική τη μέθοδο. Ο συνδυασμός των δύο επινοήσεων οδήγησε σύντομα στην πολύ φθηνότερη και μεγαλύτερης κλίμακας παραγωγή τόσο λιπασμάτων όσο και εκρηκτικών υλών.
Ο Όστβαλντ (δεξιά) με τον βαν'τ Χοφ
Ο Όστβαλντ συνεισέφερε επίσης σημαντικά στη θεωρία της αραιώσεως των διαλυμάτων, με την ανακάλυψη του ομώνυμου νόμου της αραιώσεως. Υπάρχει επίσης ο κανόνας του Ostwald, που αφορά την κρυστάλλωση των πολυμορφικών ενώσεων. Ο Όστβαλντ όρισε επίσης το γραμμομόριο ως το μοριακό βάρος μιας ουσίας σε γραμμάρια μάζας. Η έννοια αυτή συνδεόταν κατά τον Γερμανό χημικό με την έννοια του ιδανικού αερίου. Κατά ειρωνικό τρόπο, η εισαγωγή της έννοιας του γραμμομορίου από αυτόν σχετιζόταν απευθείας με τη φιλοσοφική αντίθεσή του στην ατομική θεωρία, μια αντίθεση που τον καθιστούσε (μαζί με τον Ερνστ Μαχ) έναν από τους τελευταίους αντιπάλους της θεωρίας. Σε μια συνομιλία με τον Άρνολντ Σόμμερφελντ ο Όστβαλντ απεκάλυψε ότι μεταστράφηκε εξαιτίας των πειραμάτων του Ζαν Περέν σχετικά με την κίνηση Μπράουν.[20][21] To 1887 ίδρυσε το περιοδικό Zeitschrift für Physikalische Chemie («Περιοδικό για τη Φυσική Χημεία»), που εκδίδεται μέχρι σήμερα.
Το 1906 ο Όστβαλντ έγινε με εκλογή μέλος της Διεθνούς Επιτροπής Ατομικών Βαρών. Ως συνέπεια του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου η ιδιότητα του μέλους έληξε για αυτόν το 1917 και δεν ανανεώθηκε μεταπολεμικώς.[22]
Εκτός από το έργο του στη χημεία, ο Όστβαλντ υπήρξε πολύ παραγωγικός σε ευρύτατη ποικιλία θεμάτων. Οι δημοσιευμένες εργασίες του, που περιλαμβάνουν πολλά φιλοσοφικά κείμενα, ανέρχονται συνολικά σε περίπου 40 χιλιάδες σελίδες. Αναμίχθηκε επίσης στο ειρηνιστικό κίνημα της Μπέρτα φον Ζούτνερ.
Προσωπική ζωή και άλλες δραστηριότητες
Στις 24 Απριλίου 1880 ο Όστβαλντ νυμφεύθηκε τη Χελένε φον Ράυχερ (Helene von Reyher, 1854-1946), με την οποία απέκτησαν 5 παιδιά, τα εξής:
Γκρέτε (1882-1960)
Βόλφγκανγκ (επίσης χημικός, 1883-1943)
Ελίζαμπετ (1884-1968)
Βάλτερ (1886-1958)
Καρλ Ότο (1890-1958)
Ο Όστβαλντ μυήθηκε στον Σκωτικό Τύπο (Α.Α.Σ.Τ.) της Μασονίας και κατέληξε Μέγας Διδάσκαλος της Μεγάλης Στοάς «Zur Aufgehenden Sonne» στο Μπαϊρόιτ[23][24].
In 1887 εγκαταστάθηκε στη Λειψία, όπου εργάσθηκε την υπόλοιπη ζωή του. Ως προς τις θρησκευτικές απόψεις του, ο Όστβαλντ έτεινε προς την αθεΐα.[25] Πέθανε σε ένα νοσοκομείο της Λειψίας σε ηλικία 78 ετών και τάφηκε στο σπίτι του, στο κοντινό Γκροσμπότεν και αργότερα στο Μεγάλο Κοιμητήριο της Ρίγας.
Μεταξύ των άλλων, ο Όστβαλντ ήταν και παθιασμένος ερασιτέχνης ζωγράφος, που παρασκεύαζε ο ίδιος τα χρώματά του και είχε στα ώριμα χρόνια του αναπτύξει ένα ισχυρό ενδιαφέρον για τη θεωρία των χρωμάτων. Συνέγραψε αρκετές πραγματείες σχετικά, όπως τα Malerbriefe (1904) και Die Farbenfibel (= «Το αλφαβητάρι των χρωμάτων», 1916). Οι απόψεις του στη θεωρία των χρωμάτων ήταν επηρεασμένες από εκείνες του Άλμπερτ Χένρυ Μούνσελ και με τη σειρά τους επέδρασαν στον Πάουλ Κλέε και σε μέλη του De Stijl, όπως στον Πητ Μοντριάν.[26] Ενδιαφερόταν επίσης για την υιοθέτηση μιας οικουμενικής γλώσσας, μαθαίνοντας την Εσπεράντο και υποστηρίζοντας αργότερα τη γλώσσα Ίντο, ενώ είχε διατελέσει μέλος της επιτροπής της Αντιπροσωπείας για την Υιοθέτηση μιας Διεθνούς Βοηθητικής Γλώσσας]].[27][28][29] Ο Όστβαλντ δώρισε το μισό ποσό του Βραβείου Νόμπελ που είχε κερδίσει το 1909 στο κίνημα για την υιοθέτηση της Ίντο[30], χρηματοδοτώντας το περιοδικό της Progreso.[31]
Ο Όστβαλντ υιοθέτησε τη φιλοσοφία του μονισμού, όπως αυτή διατυπώθηκε από τον Ερνστ Χέκελ, και έγινε πρόεδρος της «Μονιστικής Συμμαχίας» το 1911. Χρησιμοποίησε το βήμα της Συμμαχίας για να προαγάγει τον κοινωνικός δαρβινισμό, την ευγονική και την ευθανασία. Ο μονισμός του επηρέασε την ταυτοποίηση των ψυχολογικών τύπων από τον Καρλ Γιουνγκ.[32]
Υπήρξε ένας από τους διευθυντές του ιδρύματος «Die Brücke» (= «η Γέφυρα») με έδρα το Μόναχο. Το ίδρυμα χρηματοδοτήθηκε σε σημαντικό βαθμό από τα χρήματα του Βραβείου Νόμπελ του Όστβαλντ.[33]
Τιμητικές διακρίσεις
Βραβείο Νόμπελ Χημείας, 1909
Μετάλλιο Βίλχελμ Έξνερ, 1923
Στη μυθοπλασία
Ο Βίλχελμ Όστβαλντ εμφανίζεται ως ένα από τα πρόσωπα του μυθιστορήματος του Αμερικανού Τζόζεφ Σκίμπελ A Curable Romantic (2010). Αναφέρεται επίσης στο μυθιστόρημα του Ίταλο Σβέβο Η συνείδηση του Ζήνωνα (1923).
Επιλεγμένη εργογραφία
Ostwald, W. (1900). Grundriss der allgemeinen Chemie. Λειψία: Engelmann.
Ostwald, W. (1906). Process of manufacturing nitric acid. Patent.
Ostwald, W. (1909). Energetische Grundlagen der Kulturwissenschaft (1η έκδοση). Λειψία.
Couturat, L.; Jespersen O.; Lorenz R.; Ostwald W.; Pfaundler L. (1910). International language and science: Considerations on the introduction of an international language into science. Λονδίνο: Constable and Company Limited.
Ostwald, W. (1917). Grundriss der allgemeinen Chemie (5η έκδοση). Δρέσδη: Steinkopff.
Leitlinien der Chemie : 7 gemeinverständliche Vorträge aus der Geschichte der Chemie, Akad. Verl.-Ges., Λειψία 1906. Ψηφιακή έκδοση της Πανεπιστημιακής και Κρατικής Βιβλιοθήκης του Ντίσελντορφ.
Πήραν το όνομά του
Χρωματικό σύστημα Όστβαλντ
Νόμος αραίωσης του Ostwald
Μέθοδος Ostwald
Κανόνας του Ostwald
Ωρίμανση Ostwald
Σχέση Ostwald–de Waele
Ο αστεροειδής 11844 Όστβαλντ (Ostwald), που ανακαλύφθηκε το 1987
Παραπομπές
Γερμανική Εθνική Βιβλιοθήκη, Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, Βαυαρική Κρατική Βιβλιοθήκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας: Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2014.
Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) BnF authorities. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12347272w. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
Biografisch Portaal. 67981850. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
«Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Wilhelm-Ostwald. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
(Αγγλικά) SNAC. w6m62b28. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
KNAW Past Members. PE00002180. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
(Γερμανικά) Εγκυκλοπαίδεια Μπρόκχαους. ostwald-wilhelm. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
Γερμανική Εθνική Βιβλιοθήκη, Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, Βαυαρική Κρατική Βιβλιοθήκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας: Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 10 Δεκεμβρίου 2014.
«Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Great Russian Entsiklopedia, JSC. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2015.
Γερμανική Εθνική Βιβλιοθήκη, Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, Βαυαρική Κρατική Βιβλιοθήκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας: Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2014.
Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) BnF authorities. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12347272w. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
Ανακτήθηκε στις 23 Μαΐου 2019.
Ανακτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2019.
Ανακτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2019.
Ανακτήθηκε στις 3 Ιουλίου 2019.
www.nobelprize.org/nobel_prizes/chemistry/laureates/1909/.
www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/.
Rajasekharan, P.T.; Tiwari, Arun, επιμ. (2016). «Ostwald, Wilhelm». Profiles in Excellence Nobel Laureates All: 1901-2015. Bangalore, India: Panther Publishers.
Frédéric Kuhlmann: «Pour la fabrication de l'acide nitrique et des nitrates», γαλλικό δίπλωμα ευρεσιτεχνίας no. 11.331 (εκδ. 22 Δεκεμβρίου 1838, συμπληρωματικό δίπλωμα εκδ. 7 Ιουνίου 1839. Αναφ. π.χ. στο Description des machines et procédés consignés dans les brevets d'invention… εκδ. Madame Veuve Bouchard-Huzard, Παρίσι 1854), 82, σελ. 160
Nye, M.: Molecular Reality: A Perspective on the Scientific Work of Jean Perrin, εκδ. MacDonald, Λονδίνο 1972
Gorin, George (Φεβρουάριος 1994). «Mole and Chemical Amount: A Discussion of the Fundamental Measurements of Chemistry». Journal of Chemical Education 71 (2): 114. doi:10.1021/ed071p114.
Clark, F.W. (1916). «Annual report of the international committee on atomic weights». J. Am. Chem. Soc. 38 (11): 2219–2221. doi:10.1021/ja02268a001.
«Ostwald Wilhelm, στη "Masonic Encyclopedia"». freimaurer-wiki.de (στα Γερμανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Απριλίου 2014.
«Celebrating more than 100 years of the Freemasonry: famous Freemasons in the history». Mathawan Lodge No 192 F.A. & A.M., New Jersey. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Μαΐου 2008.
Jürgen Kocka (2010). Jürgen Kocka, επιμ. Work in a Modern Society: The German Historical Experience in Comparative Perspective. Berghahn Books. σελ. 45. ISBN 978-1-84545-575-0.
John Gage: Color and Culture: Practice and Meaning from Antiquity to Abstraction, Little, Brown & Co., Βοστώνη 1993, σελ. 247-248, 257-260.
Nye, Mary Jo (2016). «Speaking in Tongues: Science's centuries-long hunt for a common language». Distillations 2 (1): 40–43. Ανακτήθηκε στις 22 Μαρτίου 2018.
Gordin, Michael D. (2015). Scientific Babel: How Science Was Done Before and After Global English. Σικάγο: University of Chicago Press. ISBN 9780226000299.
Forster, Peter Glover (1982). The Esperanto Movement. Walter de Gruyter.
Wall, F.E. (1948). «Wilhelm Ostwald». Journal of Chemical Education 25 (1): 2–10. doi:10.1021/ed025p2. Bibcode: 1948JChEd..25....2W.
Anton, Günter (Ιούνιος 2003). «L'agado di profesoro Wilhelm Ostwald por la LINGUO INTERNACIONA IDO» (στα Ίντο). Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2012.
Noll, Richard: The Jung Cult, Princeton University Press, 1994, σελ. 50
Michael Keeble Buckland (Απρίλιος 2006). Emanuel Goldberg and his knowledge machine: information, invention, and political forces. Greenwood Publishing Group. σελ. 64. ISBN 978-0-313-31332-5. Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2011.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Βιβλία του Όστβαλντ στο Project Gutenberg
Αποκόμματα γερμανικών εφημερίδων για τον Όστβαλντ στα «Αρχεία Τύπου του 20ού αιώνα» της Εθνικής Γερμανικής Βιβλιοθήκης Οικονομικών
«Επί της καταλύσεως», η διάλεξή του στην απονομή των Βραβείων Νόμπελ (Nobelprize.org)
Βιογραφικές πληροφορίες στο Nobelprize.org
ε Βραβευμένοι με Νόμπελ Χημείας (1901-1925)
Χοφ (1901) Φίσερ (1902) Αρρένιους (1903) Ράμσεϊ (1904) Μπάγιερ (1905) Moυασάν (1906) Μπούχνερ (1907) Ράδερφορντ (1908) Όστβαλντ (1909) Βάλαχ (1910) Κιουρί (1911) Γκρινιάρ, Σαμπατιέ (1912) Βέρνερ (1913) Ρίτσαρντς (1914) Βίλστετερ (1915) Χάμπερ (1918) Νερνστ (1920) Σόντι (1921) Άστον (1922) Πρεγκλ (1923) Σιγκμόντι (1925)
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
