Λέοπολντ Γιέσνερ

Ο Λέοπολντ Γιέσνερ (Leopold Jessner, 3 Μαρτίου 1878 – 13 Δεκεμβρίου 1945) ήταν σκηνοθέτης και παραγωγός του γερμανικού εξπρεσιονισμού στο θέατρο και στον κινηματογράφο, θεωρούμενος ως ένα από τα σπουδαιότερα στελέχη του γερμανικού μεσοπολεμικού θεάτρου. Η πρώτη του ταινία, με τίτλο Hintertreppe (1921), αναφέρεται ως σημαντικό ορόσημο που έστρωσε τον δρόμο για τα μετέπειτα εξπρεσιονιστικά πειράματα των σκηνοθετών Μούρναου, Φριτς Λανγκ, and Παμπστ.

Γεννήθηκε στο Καίνιξμπεργκ και στα νιάτα του ήταν ηθοποιός περιπλανώμενου θιάσου, μέχρι που στράφηκε στη σκηνοθεσία το 1905. Από τότε μέχρι το 1915 ήταν σκηνοθέτης στο «Τάλιατεάτερ» του Αμβούργου και μετά διευθυντής του «Νέου Θεάτρου» της γενέτειράς του. Στη συνέχεια διετέλεσε διευθυντής του Κρατικού Θεάτρου του Βερολίνου, από το 1919 μέχρι το 1925, και ήταν γνωστός για τα σκηνικά με σκάλες, που χρησίμευαν ως διαφορετικοί χώροι για τις διαφορετικές σκηνές του έργου. Σκηνοθετούσε τους ηθοποιούς να παίζουν με έναν υπεραπλουστευτικό, αφύσικο τρόπο.

Η πρώτη του ταινία Hintertreppe (= «πίσω σκάλες»), την οποία σκηνοθέτησε μαζί με τον Πάουλ Λένι, τόνιζε επίσης το στοιχείο των πολύ στιλιζαρισμένων κλιμακοστασίων, που θα έμενε ως χαρακτηριστικό πολλών μεταγενέστερων γερμανικών ταινιών, με το προσωνύμιο «Jessnertreppe» προς τιμή του Γιέσνερ, ιδίως στην ταινία Φάουστ, του Μούρναου.

Όντας εβραϊκής καταγωγής και μέλος του σοσιαλιστικού κόμματος, ο Γιέσνερ υποχρεώθηκε να μεταναστεύσει όταν ο Χίτλερ ανέβηκε στην εξουσία. Εγκαταστάθηκε στις ΗΠΑ, όπου εργάσθηκε στον χώρο του κινηματογράφου ανώνυμα μεχρι τον θάνατό του, που συνέβη σε ηλικία 67 ετών στο Λος Άντζελες.
Πηγές

Το ομώνυμο λήμμα στη Νέα Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια «Χάρη Πάτση», τόμος 9 (1972), σελ. 649

Παραπομπές

Γερμανική Εθνική Βιβλιοθήκη, Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, Βαυαρική Κρατική Βιβλιοθήκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας: Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2014.
filmportal.de. e0797cccce684edeae2e1ec93ec00ac4. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
Γερμανική Εθνική Βιβλιοθήκη, Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, Βαυαρική Κρατική Βιβλιοθήκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας: Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 10 Δεκεμβρίου 2014.
Γερμανική Εθνική Βιβλιοθήκη, Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, Βαυαρική Κρατική Βιβλιοθήκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας: Gemeinsame Normdatei. 118557491. Ανακτήθηκε στις 16 Οκτωβρίου 2015.
Γερμανική Εθνική Βιβλιοθήκη, Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, Βαυαρική Κρατική Βιβλιοθήκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας: Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2014.

(Γαλλικά) BNF authorities. data.bnf.fr/ark:/12148/cb150696316. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Ο Leopold Jessner στην IMDb
Η συλλογή Leopold Jessner στο Ινστιτούτο Λέο Μπεκ