Γκούσταβ Χερτζ

Ο Γκούσταβ Λούντβιχ Χερτς ή Χερτζ (Gustav Hertz, 22 Ιουλίου 1887 - 30 Οκτωβρίου 1975) ήταν Γερμανός πειραματικός φυσικός και Νομπελίστας. Ήταν ο ανιψιός του Χάινριχ Χερτς.

Ο Χερτζ γεννήθηκε στο Βερολίνο και εκπαιδεύτηκε στο Gelehrtenschule des Johanneums. Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο Georg-August του Γκέτινγκεν (1906 - 1907), στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου (1907 - 1908), και στο Πανεπιστήμιο Χούμπολτ Βερολίνου (1908 - 1911). Πήρε το διδακτορικό του δίπλωμα το 1911 υπό τον Χάινριχ Ρούμπενς.[9][10]

Από το 1911 ως το 1914 ήταν βοηθός του Ρούμπενς στο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου. Ήταν η εποχή κατά τη οποία μαζί με τον Τζέημς Φρανκ έκαναν πειράματα σύγκρουσης ηλεκτρονίων με αέρια.[11] για τα οποία πήραν το βραβείο Νόμπελ Φυσικής το 1925.[12]

Κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου ο Χερτζ υπηρέτησε στο στρατό από το 1914. Τραυματίστηκε σοβαρά το 1915. Το 1917 επέστρεψε στο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου. Το 1920 εργάστηκε ως φυσικός ερευνητής στο Εργοστάσιο λαμπτήρων πυρακτώσεως Philips στο Αϊντχόφεν, μέχρι το 1925.[12]

Καριέρα

Το 1925 ο Χερτζ έγινε καθηγητής στο Ινστιτούτο Φυσικής του Πανεπιστημίου Halle-Wittenberg. Το 1928 έγινε καθηγητής της πειραματικής φυσικής και διευθυντής του Ινστιτούτου Φυσικής του Ινστιτούτου Τεχνολογίας του Βερολίνου. Ενώ βρισκόταν εκεί, ανέπτυξε μία τεχνική διαχωρισμού ισοτόπων μέσω διάχυσης αερίου. Δεδομένου ότι ο Χερτζ ήταν αξιωματικός κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ήταν προσωρινά προστατευμένος από τις εθνικές πολιτικές των εθνικοσοσιαλιστών και τον νόμο για τη Δημόσια Υπηρεσία Επαγγελματικής Αποκατάστασης, αλλά τελικά οι πολιτικές και οι νόμοι έγιναν πιο αυστηρά, και στο τέλος του 1934, αναγκάστηκε να παραιτηθεί από τη θέση του στο BTH, επειδή είχε χαρακτηριστεί ως ένας «δεύτερου βαθμού Εβραίος". Πήρε στη συνέχεια μια θέση στη Siemens, ως διευθυντής του Εργαστηρίου Έρευνας II. Ενώ ήταν εκεί, συνέχισε το έργο του στην ατομική φυσική και στους υπερήχους, αλλά τελικά διέκοψε την εργασία του στον διαχωρισμό ισοτόπων. Κατείχε αυτή τη θέση μέχρι την αναχώρησή του για τη Σοβιετική Ένωση, το 1945[10][12][13]

Σοβιετική Ένωση

Ο Χερτζ, ο Manfred von Ardenne, διευθυντής του ιδιωτικού ερευνητικού εργαστηρίου Forschungslaboratorium für Elektronenphysik, ο Peter Adolf Thiessen, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Χούμπολτ του Βερολίνου και διευθυντής του Ινστιτούτου Φυσικοχημείας και Ηλεκτροχημείας (KWIPC) Kaiser Wilhelm στο Βερολίνο, και ο Max Volmer, καθηγητής και διευθυντής του Ινστιτούτου Φυσικής Χημείας στο Τεχνικό Πανεπιστήμιο του Βερολίνου, είχαν κάνει μια συμφωνία.[14] Το σύμφωνο ήταν μία υπόσχεση ότι όποιος έκανε την πρώτη του επαφή με τους Σοβιετικούς θα μιλούσε στους υπόλοιπους. Οι στόχοι της συμφωνίας τους ήταν τρεις: (1) Αποτροπή λεηλασίας των ιδρυμάτων τους, (2) Συνέχιση των εργασιών τους, με την ελάχιστη δυνατή διακοπή, και (3) Να προστατευθούν από κάθε δίωξη για τις πολιτικές τους πράξεις στο παρελθόν.[15] Πριν από το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου ο Thiessen, ο οποίος ήταν μέλος του Εθνικοσοσιαλιστικού Γερμανικού Εργατικού Κόμματος, είχε επικοινωνίες με τους κομμουνιστές.[16] Στις 27 Απριλίου 1945 ο Thiessen έφτασε στο ινστιτούτο του von Ardenne μέσα σε ένα θωρακισμένο όχημα με έναν αξιωματικό του σοβιετικού στρατού, ο οποίος ήταν επίσης Σοβιετικός χημικός.[17] Και τα τέσσερα μέλη της συμφωνίας πήγαν στη Σοβιετική Ένωση. Ο Χερτζ έγινε επικεφαλής του Ινστιτούτου G, στο Agudseri (Agudzery), περίπου 10 χλμ. νοτιοανατολικά από το Σουχούμι.[17][18] Στα θέματα που ανατέθηκαν από το Ινστιτούτο G στον Χερτζ περιλαμβάνονταν: (1) Ο διαχωρισμός των ισοτόπων από τη διάδοση σε μια ροή αδρανών αερίων, στην οποία ο Χερτζ ήταν ο ηγέτης, (2) Ανάπτυξη μιας αντλίας συμπύκνωσης, στην οποία ο Justus Mühlenpfordt ήταν ο ηγέτης, (3) Σχεδιασμός και ανάπτυξη ένος φασματόμετρου μάζας για τον προσδιορισμό της ισοτοπικής σύνθεσης του ουρανίου, στο οποίο ο Werner Schütze ήταν ο ηγέτης, (4) Ανάπτυξη κεραμικών κατατμήσεων διάχυσης για τα φίλτρα, για την οποία Reinhold Reichmann ήταν ο ηγέτης, και (5) Ανάπτυξη μιας θεωρίας της σταθερότητας και του ελέγχου ενός καταρράκτη διάδοσης, στην οποία ο Heinz Barwich ήταν ο ηγέτης.[17][19] O Barwich ήταν αναπληρωτής του Χερτζ στη Siemens.[20]

Μετά το 1950 O Χερτζ μετακόμισε στη Μόσχα. Το 1951 βραβεύτηκε με το βραβείο Στάλιν δεύτερης κατηγορίας, μαζί με τον Barwich. Το ίδιο έτος ο Τζέημς Φρανκ και ο Χερτζ βραβεύτηκαν από κοινού με το Μετάλλιο Μαξ Πλανκ από την Deutsche Gesellschaft Physikalische. Ο Χερτζ παρέμεινε στη Σοβιετική Ένωση έως το 1955.

Μετά την επιστροφή του από τη Σοβιετική Ένωση, ο Χερτζ έγινε καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Λειψίας. Από το 1955 έως το 1967 ήταν επίσης πρόεδρος της Εταιρείας Φυσικής της Λαϊκής Δημοκρατίας της Γερμανίας, ενώ διετέλεσε και επίτιμος πρόεδρός της από το 1967 μέχρι τον θάνατο του, το 1975.

Προσωπική ζωή

Το 1919 ο Χερτζ παντρεύτηκε τη Ellen Dihlmann, η οποία πέθανε το 1941. Είχε δύο γιους, τον Καρλ Χέλμουτ Χερτζ και τον Γιοχάνες Χερτζ, και οι δύο ήταν φυσικοί.

Μέλος ακαδημιών επιστημών

Ο Χερτζ ήταν μέλος της Ακαδημίας Επιστημών της Γερμανίας στο Βερολίνο, αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Επιστημών Γκέτινγκεν, επίτιμο μέλος της Ουγγρικής Ακαδημίας Επιστημών, μέλος της Τσεχοσλοβακικής Ακαδημίας Επιστημών, και ξένο μέλος της Ακαδημίας Επιστημών της Σοβιετικής Ένωσης.

Τάφος του Γκούσταβ Χερτζ

Δημοσιεύσεις

J. Franck and G. Hertz Über Zusammenstöße zwischen Elektronen und Molekülen des Quecksilberdampfes und die Ionisierungsspannung desselben, Verh. Dtsch. Phys. Ges. 16 457–467 (1914).
Gustav Hertz Über das ultrarote Adsorptionsspektrum der Kohlensäure in seiner Abhängigkeit von Druck und Partialdruck. (Dissertation). (Vieweg Braunschweig, 1911)
Gustav Hertz (editor) Lehrbuch der Kernphysik I-III (Teubner, 1961-1966)
Gustav Hertz (editor) Grundlagen und Arbeitsmethoden der Kernphysik (Akademie Verlag, 1957)
Gustav Hertz Gustav Hertz in der Entwicklung der modernen Physik (Akademie Verlag, 1967)

Παραπομπές

Γερμανική Εθνική Βιβλιοθήκη, Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, Βαυαρική Κρατική Βιβλιοθήκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας: Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2014.
MacTutor History of Mathematics archive. Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2017.
«Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Gustav-Hertz. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
(Αγγλικά) SNAC. w64m98ft. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
(Αγγλικά) Find A Grave. 140248011. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
filmportal.de. 05a70ad4d525410283ac4efb8dc102fd. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
Γερμανική Εθνική Βιβλιοθήκη, Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, Βαυαρική Κρατική Βιβλιοθήκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας: Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 10 Δεκεμβρίου 2014.
Γερμανική Εθνική Βιβλιοθήκη, Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, Βαυαρική Κρατική Βιβλιοθήκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας: Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2014.
Gustav Hertz Über das ultrarote Adsorptionsspektrum der Kohlensäure in seiner Abhängigkeit von Druck und Partialdruck. (Dissertation). (Vieweg Braunschweig, 1911)
Mehra and Rechenberg, 2001, 197.
J. Franck and G. Hertz Über Zusammenstöße zwischen Elektronen und Molekülen des Quecksilberdampfes und die Ionisierungsspannung desselben, Verh. Dtsch. Phys. Ges. 16 457–467 (1914).
Hertz – Nobel Biography.
Hentschel, 1996, 23 and Appendix F – see entry for Hertz.
sachen.de - Zur Ehrung von Manfred von Ardenne.
Heinemann-Grüder, 2002, 44.
Hentschel, 1996, Appendix F; see the entry for Thiessen.
Oleynikov, 2000, pp 5, 10-13, 18, 21
Naimark, 1995, 213.
Kruglov, 2002, 131.

Naimark, 1995, 209.

Βραβευμένοι με Νόμπελ Φυσικής (1901-1925)

(1901) Ρέντγκεν (1902) Ζέεµαν, Λόρεντζ (1903) Μπεκερέλ, Μαρία Κιουρί, Πιερ Κιουρί (1904) Στρατ (1905) Λέναρντ (1906) Τόμσον (1907) Μάικελσον (1908) Λίπμαν (1909) Μαρκόνι, Μπράουν (1910) Βαν Ντερ Βάαλς (1911) Βίεν (1912) Νταλέν (1913) Κάμερλιν (1914) Λάουε (1915) Ο. Χ. Μπραγκ, Ο. Λ. Μπραγκ (1917) Μπάρκλα (1918) Πλανκ (1919) Σταρκ (1920) Γκιγιόμ (1921) Αϊνστάιν (1922) Μπορ (1923) Μίλλικαν (1924) Καρλ Σίγκμπαν (1925) Φρανκ, Χερτζ

Υπόλοιπες περίοδοι: (1926–1950) | (1951–1975) | (1976–2000) | (2001–σήμερα)