Φρήντριχ Τίτγεν

.

Ο Φρήντριχ Τίτγεν (Friedrich Tietjen, 15 Οκτωβρίου 1832 – 21 Ιουνίου 1895) ήταν Γερμανός αστρονόμος.

Ο Τίτγεν γεννήθηκε στην πόλη Βέστερστέντε, κοντά στο Όλντενμπουργκ της Κάτω Σαξονίας. Ο πατέρας του είχε ένα μικρό αγρόκτημα και, καθώς μετά τον πρόωρο θάνατο του πρωτότοκου αδελφού του ο Φρήντριχ έμεινε ο μεγαλύτερος από τα άλλα 5 αδέλφια του και κληρονόμος της οικογενειακής γης, ο πατέρας του επέμεινε να γίνει αγρότης. Ο Φρήντριχ ωστόσο είχε κλίση στα μαθηματικά και μετά την εργασία του στον αγρό διάβαζε τη νύχτα όποια σχετικά βιβλία μπορούσε να δανειστεί. Ο πατέρας του τελικά πείσθηκε να τον απαλλάξει από μια ζωή αγρότη και κληροδότησε τη γη στον αμέσως επόμενο αδελφό, οπότε ο Φρήντριχ μπόρεσε να πάει γυμνάσιο στο Όλντενμπουργκ και στη συνέχεια φοίτησε στο Καρολίνειο Κολέγιο στο Μπράουνσβαϊγκ και στα πανεπιστήμια του Μπράουνσβαϊγκ και του Γκέτινγκεν, όπου εισάχθηκε στην προχωρημένη ηλικία των 27 ετών. Παρέμεινε στο Γκέτινγκεν επί ένα έτος και μετά πήγε στο Βερολίνο, όπου ξύπνησε μέσα του η αγάπη προς την αστρονομία. Το 1861 έκανε τις πρώτες του αστρονομικές παρατηρήσεις (αστεροειδών και κομητών), το 1862 διορίσθηκε από τον καθηγητή `Ενκε δεύτερος βοηθός στο Αστεροσκοπείο του Βερολίνου και το 1865 (όταν ο Φέρστερ διαδέχθηκε τον `Ενκε στη διεύθυνση του Αστεροσκοπείου) πρώτος βοηθός. Το 1868 στάλθηκε στην Ασία για να παρατηρήσει την ολική έκλειψη Ηλίου της 18ης Αυγούστου εκείνου του έτους.

Διετέλεσε διευθυντής του «Ινστιτούτου Αστρονομικών Υπολογισμών» (Astronomisches Rechen-Institut, ARI) στο Βερολίνο και αρχισυντάκτης του Berliner Jahrbuch από το 1874 μέχρι τον θάνατό του το 1895. Από την ανάληψη των νέων αυτών καθηκόντων και μετά έπαυσε ουσιαστικά τις αστρονομικές παρατηρήσεις και στράφηκε στη θεωρία και στους υπολογισμούς.

Ο Φρήντριχ Τίτγεν ανεκάλυψε έναν από τους εκατό πρώτους αστεροειδείς που ανακαλύφθηκαν, τον αστεροειδή 86 Σεμέλη, στις 4 Ιανουαρίου 1866, ενώ παρατηρούσε την προσφάτως ανακαλυφθείσα 85 Ιώ. Η Σεμέλη υπήρξε ο μοναδικός αστεροειδής που ανεκάλυψε ο Τίτγεν. Πραγματοποίησε επίσης πολλές φασματοσκοπικές παρατηρήσεις, στα πρώτα χρόνια της αστρονομικής φασματοσκοπίας: Το 1872 ανίχνευσε την εντονότερη γραμμή στο φάσμα του ζωδιακού φωτός σε όλες τις διευθύνσεις στην ουράνια σφαίρα και το 1873 ανίχνευσε τις ευρείες γραμμές των υδρογονανθράκων στο φάσμα του Κομήτη του `Ενκε με ένα φασματοσκόπιο σχεδιασμένο ειδικά για αυτό τον σκοπό.
Πηγές – εξωτερικοί σύνδεσμοι

Hermann Ries: «Der Astronom Friedrich Tietjen» στο: Chronik der Gemeinde Westerstede, Plois Verlag, Westerstede 1973, σελ. 258f.
Νεκρολογία στο Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, τόμος 56 (1896)

Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Friedrich Tietjen της Γερμανικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0. (ιστορικό/συντάκτες).