Φραντς Άντον Μέσμερ

O Φραντς Άντον Μέσμερ (Franz Friedrich Anton Mesmer, γερμανικά: [ˈmɛsmɐ], 23 Μαΐου 1734 - 5 Μαρτίου 1815) ήταν Γερμανός ιατρός, του οποίου το σύστημα θεραπευτικής ήταν ο πρόδρομος της σύγχρονης πρακτικής του υπνωτισμού.[3]

Μεσμερισμός

Γεννήθηκε στο Ιζνάνγκ (Iznang) της Σουηβίας (Swabia) στη λίμνη της Κωνστάντιας Γερμανία. Ο Μέσμερ έχοντας εντρυφήσει στην αστρονομία για μεγάλο διάστημα, υποστήριξε, μεταξύ άλλων, ότι η Σελήνη και οι πλανήτες επηρεάζουν τη λειτουργία των μαγνητικών ρευστών[4][5] του ανθρώπου και καθορίζουν την υγεία του. Στους υγιείς οργανισμούς η κυκλοφορία των μαγνητικών ρευστών είναι ισορροπημένη και ομαλή, ενώ στους ασθενείς διαταράσσεται. Στη θεωρία του, ο ανθρώπινος οργανισμός έχει μυστηριώδη δύναμη, στην οποία παλαιότερα αποδίδονταν τα φαινόμενα που εξηγούνται με τον υπνωτισμό. Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία, υπάρχει μια φυσική ενεργητική αλληλεπίδραση μεταξύ όλων των έμψυχων και άψυχων αντικειμένων, την οποία ονόμασε ζωικό μαγνητισμό (animal magnetism). Η ονομασία «ζωικός μαγνητισμός» είναι ο όρος που χρησιμοποίησε ο Μέσμερ για να περιγράψει το λεπτό μαγνητικό ρευστό του Σύμπαντος, που περνάει μέσα απ΄ όλα τα άψυχα και έμψυχα δημιουργήματα μέσα στο Σύμπαν, ένα ρευστό που αποκαλείται και "παγκόσμια δύναμη της ζωής".[5] Η θεωρία προσέλκυσε πολλούς θιασώτες κατά την περίοδο 1780 έως 1850, και συνέχισε να έχει κάποια επιρροή μέχρι το τέλος του αιώνα.[6][7]
Σχέση με τον υπνωτισμό

Το 1843, ο Σκωτσέζος παθολόγος James Braid πρότεινε τον όρο ύπνωση[8] αναφερόμενο σε μια πρακτική που προέρχεται από το «ζωικό μαγνητισμό». Σήμερα, η έννοια του μεσμερισμού έχει ταυτιστεί με τον υπνωτισμό.[9]
Ανάλυση της θεωρίας του

H διατριβή του Mesmer στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης (M.D., 1766), που δανείζεται σε μεγάλο βαθμό από το έργο του Βρετανoύ γιατρού Richard Mead, πρότεινε ότι η βαρυτική έλξη των πλανητών επιδρά στην υγεία του ανθρώπου επηρεάζοντας ένα αόρατο υγρό που βρέθηκε στο ανθρώπινο σώμα και είναι διάχυτο στη φύση. Το 1775, ο Μέσμερ αναθεώρησε τη θεωρία περί «ζωικής βαρύτητας» σε «μαγνητισμό των ζώων», σύμφωνα με την οποία, το αόρατο υγρό στο σώμα ενεργεί σύμφωνα με τους νόμους του μαγνητισμού. Σύμφωνα με το Μέσμερ, ο «ζωικός μαγνητισμός» θα μπορούσε να ενεργοποιηθεί από οποιοδήποτε μαγνητισμένο αντικείμενο και να χειραγωγηθεί από οποιοδήποτε εκπαιδευμένο άτομο. Νόσος θεωρήθηκε το αποτέλεσμα των «εμποδίων» στην ροή του ρευστού μέσω του σώματος, και αυτά τα εμπόδια θα μπορούσαν να εξαλειφθούν μετά από μια διαδικασία «κρίσεων» (καταστάσεις έκστασης που συχνά κατέληγαν σε παραλήρημα ή σπασμούς) προκειμένου να αποκατασταθεί η αρμονία της προσωπικής ροής του ρευστού αυτού. Ο Μέσμερ επινόησε διάφορες θεραπευτικές θεραπείες, προκειμένου να επιτευχθεί αρμονική ροή ρευστού, και σε πολλές από αυτές τις θεραπείες ήταν δυναμική και μάλλον δραματική η προσωπική του συμμετοχή.[3]
Αμφισβήτηση και καριέρα

Αφού επικρίθηκε από Βιενέζους γιατρούς ( φυσιοθεραπευτές) για απάτη, ο Μέσμερ έφυγε από την Αυστρία και εγκαταστάθηκε στο Παρίσι το 1778. Εκεί συνέχισε να απολαμβάνει μια ιδιαίτερα προσοδοφόρα πρακτική αλλά και πάλι προσέλκυσε τον ανταγωνισμό από το ιατρικό επάγγελμα.[10]
Η πτώση

Το 1784 ο βασιλιάς Λουδοβίκος ΙΣΤ συγκρότησε μια Επιτροπή από επιστήμονες και γιατρούς να διερευνήσουν τις μεθόδους του Mesmer. Μεταξύ των μελών της Επιτροπής ήταν ο Αμερικανός εφευρέτης και πολιτικός Βενιαμίν Φραγκλίνος (Benjamin Franklin) και ο Γάλλος χημικός Αντώνιος Λαβουαζιέ (Antoine-Laurent Lavoisier). Ανέφεραν ότι Mesmer δεν ήταν σε θέση να υποστηρίξει επιστημονικά τους ισχυρισμούς του, και από τότε το "μεσμεριστικό' κίνημα αποδυναμώθηκε, ο ίδιος περιήλθε σε κατάσταση ανυπολυψίας και διήγε την υπόλοιπη ζωή του στην αφάνεια.[3][10]
Εφαρμογές

Ό, τι μπορεί να ειπωθεί σχετικά με το θεραπευτικό του σύστημα, ο Μέσμερ συχνά επιτύγχανε μια στενή σχέση με τους ασθενείς του και φαίνεται να απάλυνε ορισμένες περιπτώσεις νευρικών τους διαταραχών. Το πιο σημαντικό, η περαιτέρω διερεύνηση της κατάστασης έκστασης από τους οπαδούς του τελικά οδήγησε στην ανάπτυξη των νόμιμων εφαρμογών του υπνωτισμού. Είναι η σύγχρονη ονομασία του φαινομένου, και πρόκειται για μέθοδο με αξιόλογα αποτελέσματα στη διαχείριση συγκεκριμένων ιατρικών περιστατικών[10]

Ο Μέσμερ πέθανε 5 Μαρτίου 1815 στο Μέερσμπεργκ (Meersburg) της Σουηβίας (Swabia).
Δείτε επίσης

Υπνοθεραπεία
Σίγκμουντ Φρόυντ
Πνευματισμός

Σημειώσεις
Παραπομπές

«Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Franz-Anton-Mesmer. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
(Αγγλικά) Who Named It?. 313. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
«Franz Anton Mesmer | German physician». Encyclopedia Britannica. Ανακτήθηκε στις 2016-12-16.
«Institute of Materials Science, N.C.S.R. "Demokritos", Greece». www.ims.demokritos.gr. Ανακτήθηκε στις 2016-12-17.
Zine, Kosmos. «Kosmos Zine - Μεσμερισμός ή Ζωικός Μαγνητισμός». www.e-zine.gr. Ανακτήθηκε στις 2016-12-16.
«Ταξίδι στο παρελθόν: Περίεργες μέθοδοι «ψυχοθεραπείας» | Ψυχολογείν». Ανακτήθηκε στις 2017-01-02.
«μεσμερισμός - Dr. Gkelis Medical Lexicon - Ιατρικό Λεξικό Δρ. Δ.Ν. Γκέλη». gkelismedicallexicon.gr. Ανακτήθηκε στις 2017-01-02.
«Simou-eq - Η ιστορία της ύπνωσης». www.simou-eq.org. Ανακτήθηκε στις 2017-01-02.
«Η ιστορία, το παρόν και το μέλλον του υπνωτισμού | Ψυχολογείν». Ανακτήθηκε στις 2017-01-02.

Εγκυκλοπαίδεια ΔΟΜΗ. 18, σελ. 545.

Βιβλιογραφικές πηγές
Εξωτερικοί σύνδεσμοι

ΦΡΟΫΝΤ ΚΑΙ ΥΠΝΩΤΙΣΜΟΣ
ιστορία, το παρόν και το μέλλον του υπνωτισμού