Φρανκ Βέντεκιντ

Ο Φρανκ Βέντεκιντ (Frank Wedekind, 24 Ιουλίου 1864 - 9 Μαρτίου 1918) ήταν Γερμανός θεατρικός συγγραφέας, που γεννήθηκε στο Αννόβερο το 1864, λίγο μετά την επιστροφή των γονέων του στη Γερμανία από τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Η μητέρα του, μια νεαρή Γερμανίδα (κατ' άλλους Ουγγαρέζα) ηθοποιός που ζούσε στο Σαν Φρανσίσκο, γνωρίστηκε με τον κατά πολύ μεγαλύτερό της στα χρόνια σύζυγό της, που ήταν γιατρός, είχε φύγει από τη Γερμανία και είχε εγκατασταθεί στην Καλιφόρνια.

Ο πατέρας του Βέντεκιντ ήταν ένας παθιασμένος δημοκράτης που αντιπαθούσε τον Μπίσμαρκ. Ήταν επόμενο τις πολιτικές πεποιθήσεις του πατέρα να κληρονομήσει και ο γιος του. Το 1899, ο Βέντεκιντ φυλακίστηκε, γιατί δημοσίευσε κάποια ποιήματά του με πολιτικό περιεχόμενο στο σατιρικό περιοδικό Simplicissimus.

Ο Βέντεκιντ ήταν θαυμαστής του Ίψεν και του Στρίντμπεργκ. Είχε συμπαραταχθεί επίσης με τους νατουραλιστές συγγραφείς, πιο πολύ με το σύγχρονό του «ηγέτη» της νατουραλιστικής σχολής στη Γερμανία, το μεγάλο θεατράνθρωπο Γκέρχαρτ Χάουπτμαν (1862 - 1946).

Ο Βέντεκιντ άρχισε τη θεατρική σταδιοδρομία του το 1890, με το εικονοκλαστικό και αισθησιακό έργο του «Το Ξύπνημα της Νιότης», όπου περιγράφει τις ερωτικές ανησυχίες της νεότητας σ' ένα οικοτροφείο θηλέων. Το πιο αξιόλογο έργο του Βέντεκιντ, «Το Ξύπνημα της Άνοιξης» (Fruehling Erwachen, 1891) έχει ως θέμα και πάλι το σεξουαλικό ξύπνημα στα χρόνια της εφηβείας και προαναγγέλλει τις ψυχαναλυτικές ιδέες του Σίγκμουντ Φρόυντ στο θέατρο.

Στο «Πνεύμα της Γης» (Der Erdgeist, 1895), η ηρωίδα του, η διαβολική Λούλου (Lulu), που την πλημμυρίζει μια ασυγκράτητη λαγνεία, ενσαρκώνει τη δύναμη του κακού. Σχετίζεται διαδοχικά με τρεις άνδρες και τους ξεπαστρεύει τον ένα μετά τον άλλο: Ένας ηλικιωμένος γιατρός πεθαίνει πρώτος από αποπληξία, ο ζωγράφος που τον διαδέχεται κόβει το λαιμό του, ενώ τον τρίτο εραστή της τον σκοτώνει η ίδια, αφού κάνει πρώτα σχέση με το γιο του.

Άλλα θεατρικά έργα που εδραίωσαν τη φήμη του Βέντεκιντ είναι: «Το Κουτί της Πανδώρας» (1903), όπου η Πανδώρα είναι η προσωποποίηση του έρωτα, «Ο Μαρκήσιος του Κάιτ» (1901), το αρσενικό αντίστοιχο της Λούλου, «Ο Χορός του Θανάτου» (1906), «Η Λογοκρισία» (1908), «Θάνατος και Διάβολος» (1909), «Ο Πύργος του Βέττερσταιν» (1910), «Ο Βασιλιάς Νικολό ή Έτσι είναι η ζωή» (1911), «Μπίσμαρκ» (1916), «Ηρακλής» (1917). Ο βαγκνερικός «Τενόρος» (Der Kammersaenger, 1899) είναι το πιο δημοφιλές και πολυπαιγμένο σ' όλο τον κόσμο έργο του Βέντεκιντ.

Αμοραλισμός, άκρατος αισθησιασμός, ελευθεροστομία, λεσβιακές σχέσεις, σεξουαλικές φαντασιώσεις, προπαγάνδα του ελεύθερου έρωτα, αλλά και νατουραλιστική ειλικρίνεια για τη σεξουαλικότητα και την «τυραννία του σεξ», βασιλεύουν στα έργα του Βέντεκιντ. Έχει δίκαια αναγνωρισθεί ως ιδεολόγος του εξπρεσιονισμού και προάγγελος του Θεάτρου του Παράλογου (Theatre of the Absurd).

O Βέντεκιντ πέθανε στο Μόναχο το 1918.
Πηγές

John Gassner (edit.): "A Treasury of the Theatre", Frank Wedekind: "The Tenor", Volume Two, Simon and Schuster, New York, 1951.
Αλλαρντάις Νίκολ: "Παγκόσμια Ιστορία του Θεάτρου", τόμ. Γ', σελ. 86 - 88, Εκδόσεις "ΠΝΟΗ", (χ.χρ.).
Εγκυκλοπαίδεια "Πάπυρος - Λαρούς - Μπριτάνικα", λήμμα Βέντεκιντ Φρανκ, τόμ. 14, Εκδόσεις Πάπυρος, Αθήνα, 1996.

Παραπομπές

Γερμανική Εθνική Βιβλιοθήκη, Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, Βαυαρική Κρατική Βιβλιοθήκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας: Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2014.
(Γαλλικά) BNF authorities. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11928976x. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
(Αγγλικά) SNAC. w63x874s. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
(Αγγλικά) Internet Broadway Database. 5637. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
(Αγγλικά) Internet Broadway Database. 454225. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
Itaú Cultural: (Πορτογαλικά) Enciclopédia Itaú Cultural. Itaú Cultural. Σάο Πάολο. pessoa360245/frank-wedekind. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017. ISBN-13 978-85-7979-060-7.
International Music Score Library Project. Category:Wedekind,_Frank. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
(Αγγλικά) Find A Grave. 14656216. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
(Αγγλικά) Discogs. 586792. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
filmportal.de. eef0e205ba4d4ece9f08da59fe01be0a. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
Thomas Blubacher: Theaterlexikon der Schweiz. Frank_Wedekind. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
Γερμανική Εθνική Βιβλιοθήκη, Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, Βαυαρική Κρατική Βιβλιοθήκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας: Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 10 Δεκεμβρίου 2014.
«Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Great Russian Entsiklopedia, JSC. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2015.
«Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Great Russian Entsiklopedia, JSC. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2015.
Γερμανική Εθνική Βιβλιοθήκη, Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, Βαυαρική Κρατική Βιβλιοθήκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας: Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2014.
LIBRIS. 16 Οκτωβρίου 2012. libris.kb.se/katalogisering/97mpr9nt5p8kz6p. Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2018.
(Γαλλικά) BNF authorities. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11928976x. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
Γερμανική Εθνική Βιβλιοθήκη, Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, Βαυαρική Κρατική Βιβλιοθήκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας: Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουνίου 2015.