Έρβιν Ρόμελ

Ο Έρβιν Γιόχαν Ευγένιος Ρόμμελ (Johannes Erwin Eugen Rommel, 15 Νοεμβρίου 1891 - 14 Οκτωβρίου 1944) ήταν στρατάρχης του Γ΄ Ράιχ και ένας από τους ικανότερους στρατιωτικούς ηγέτες του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Υπήρξε ο πιο δημοφιλής Στρατηγός στο εσωτερικό της Γερμανίας κατά τη διάρκεια του Β' ΠΠ και κέρδισε τον σεβασμό των αντιπάλων του με τις θεαματικές νίκες του, ως διοικητής του Αφρικανικού Σώματος(Afrika Korps). Για τις ικανότητές του αυτές, του είχε αποδοθεί το προσωνύμιο «Αλεπού της Ερήμου» (αγγλικά: Desert Fox, Γερμανικά: Wüstenfuchs).[1]

Ο Ρόμμελ θεωρείται "ανθρωπιστής" και επαγγελματίας αξιωματικός.[2] Το Αφρικανικό Σώμα που διοικούσε, δεν κατηγορήθηκε ποτέ για εγκλήματα πολέμου και οι στρατιώτες των Συμμάχων, που αιχμαλωτίστηκαν στην Αφρικανική εκστρατεία, ανέφεραν ότι έτυχαν ανθρώπινης μεταχείρισης.[3] Διαταγές που αφορούσαν στην εκτέλεση Εβραίων στρατιωτών, άμαχου πληθυσμού και κομμάντος που αιχμαλωτίστηκαν, αγνοήθηκαν.[4] Στη διάρκεια του πολέμου, ο Ρόμμελ συνδέθηκε με την συνωμοσία δολοφονίας κατά του Αδόλφου Χίτλερ της 20ης Ιουλίου 1944. Επειδή ο Ρόμμελ ήταν εθνικός ήρωας εκείνη την εποχή, ο Χίτλερ προτίμησε να απαλλαγεί από αυτόν, χωρίς να τον κατηγορήσει δημόσια. Ανάγκασε τον Ρόμμελ να αυτοκτονήσει, καταπίνοντας μια κάψουλα κυανίου, με αντάλλαγμα τις διαβεβαιώσεις του Χίτλερ ότι η οικογένειά του δεν θα διωκόταν μετά τον θάνατό του. Η κηδεία του έγινε με τιμές και έξοδα του κράτους, ενώ ανακοινώθηκε επισήμως ότι ο Ρόμμελ είχε υποκύψει στα τραύματά του, που προέκυψαν από την επίθεση που δέχτηκε το επιτελικό αυτοκίνητό του στην Νορμανδία από ένα συμμαχικό αεροπλάνο τύπου Spitfire[5].
Πίνακας περιεχομένων

Βιογραφία
Τα πρώτα χρόνια

Ο Ρόμμελ γεννήθηκε στις 15 Νοεμβρίου 1891 στο Χάιντενχαϊμ (Heidenheim an der Brenz) που βρίσκεται σε απόσταση 45 χιλιομέτρων από το Ουλμ, στο κρατίδιο της Βυρτεμβέργης στη Γερμανία. Βαπτίστηκε στις 17 Νοεμβρίου 1891. Ο πατέρας του, που λεγόταν επίσης Έρβιν, ήταν Διευθυντής στο τοπικό Γυμνάσιο. Η μητέρα του Χελένε φον Λουτζ, ήταν γόνος τοπικής πλούσιας οικογένειας. Το ζεύγος είχε επίσης άλλα τρία παιδιά, τον Καρλ, τον Γκέρχαρντ και την Χελένε. Ο Έρβιν ήταν ο δεύτερος μεγαλύτερος εκ των τεσσάρων. Ο ίδιος ο Ρόμμελ έγραψε αργότερα, πως "τα νεανικά μου χρόνια πέρασαν πράγματι χαρούμενα."

Σε ηλικία 14 ετών, ο Ρόμμελ και ένας φίλος του, έφτιαξαν ένα ανεμόπτερο που είχε τη δυνατότητα να πετάει σε μικρές αποστάσεις. Ο ίδιος αργότερα αγόρασε μία μοτοσυκλέτα και πριν φτάσει στο σπίτι του την αποσυναρμολόγησε και κατευθείαν την επανασυναρμολόγησε.[6] Διέθετε αξιοσημείωτες τεχνικές και μηχανολογικές ικανότητες[7] και για αυτό τον λόγο είχε εκφράσει την επιθυμία να σπουδάσει μηχανικός, στην εταιρεία παραγωγής αερόπλοιων Zeppelin.[8] Ο πατέρας του όμως, ο οποίος σε νεαρή ηλικία είχε υπηρετήσει ως Υπολοχαγός του Πυροβολικού, τον έπεισε να ακολουθήσει στρατιωτική καριέρα. Στην ηλικία των 18 ετών κατατάχτηκε στο τοπικό 124ο Σύνταγμα Πεζικού της Βυρτεμβέργης ως Δόκιμος Αξιωματικός. Ο νεαρός Έρβιν εγγράφεται στη Σχολή Δοκίμων Αξιωματικών του Ντάντσιχ (Danzig) το 1910.

Το 1913, ο Ρόμμελ είχε δεσμό με την Βαλμπούργκα Στέμμερ (Walburga Stemmer). Αποτέλεσμα της σχέσης αυτής ήταν η γέννηση μιας κόρης, της Γερτρούδης (Gertrud).[9] Ο Ρόμμελ τελικά διέκοψε σχετικά γρήγορα αυτή τη σχέση που είχε με την Στέμμερ. Φρόντιζε όμως την κόρη του, η οποία μεγάλωνε με την γιαγιά της και παρουσιαζόταν ως ανιψιά του Ρόμμελ.[10] Διατήρησε μία στενή σχέση μαζί της, σε όλη τη διάρκεια της ζωής του. Το καρό κασκόλ που φορούσε, και φαίνεται σε πολλές φωτογραφίες κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεων στην έρημο το είχε φτιάξει η κόρη του Γερτρούδη.

Από το 1911 γνώριζε μια κοπέλα, την Λουσί Μαρία Μολλίν (Lucie Maria Mollin) (1894–1971), την οποία ερωτεύεται και νυμφεύεται στις 27 Νοεμβρίου 1916 στο Ντάντσιχ. Ο Έρβιν αγαπούσε πολύ τη σύζυγό του, όπως μαρτυρούν οι επιστολές που της έστελνε κατά τη διάρκεια των στρατιωτικών αποστολών του (και ειδικότερα στο Β΄ Παγκ. Πόλεμο) και χαϊδευτικά την αποκαλούσε «Λου». Απέκτησαν ένα γιο, τον Μάνφρεντ στις 24 Δεκεμβρίου 1928. Εκείνη την περίοδο πέθανε η Βαλμπούργκα. Ο γάμος του με την Λουσί ήταν ευτυχισμένος και ο Ρόμμελ της έγραφε τουλάχιστον ένα γράμμα κάθε ημέρα όταν βρισκόταν στο μέτωπο.

Ο γιος του Ρόμμελ, Μάνφρεντ, έγινε αργότερα δήμαρχος της Στουτγάρδης από το 1974 έως το 1996.[11]
Η αρχή της στρατιωτικής του σταδιοδρομίας στον Α´ παγκόσμιο πόλεμο
Ο Ρόμμελ με το βαθμό του Υπολοχαγού κατά τη διάρκεια της μάχης του Καπορέττο (1917).

Το 1912 τελειώνει τις σπουδές του και τοποθετείται στο 124ο Σύνταγμα του Γερμανικού Στρατού με το βαθμό του Ανθυπολοχαγού.[12] Συμμετέχει στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο πρώτα με το 6ο Σύνταγμα Πεζικού της Βυρτεμβέργης και μετέπειτα κατά την περισσότερη διάρκεια του πολέμου, με το Ορεινό Τάγμα Βυρτεμβέργης, που υπαγόταν στο Σώμα των Αλπινιστών (Alpen Korps), παίρνοντας μέρος σε πολλές μάχες στην Ιταλία, στη Ρουμανία και στη Γαλλία. Απέκτησε φήμη για το θάρρος του, την γρήγορη λήψη τακτικών αποφάσεων και την εκμετάλλευση υπέρ του, της σύγχυσης του εχθρού.[13] Σε μία περίπτωση, ο Ρόμμελ αιχμαλώτισε 1,500 στρατιώτες και 43 αξιωματικούς, έχοντας υπό τη διοίκησή του μόνο 3 τυφεκιοφόρους και 2 αξιωματικούς. Παρασημοφορήθηκε με τον Σιδηρούν Σταυρό Δευτέρας Τάξεως το 1914, και τον Σιδηρούν Σταυρό Πρώτης Τάξεως το 1915.[14]

Ο Ρόμμελ έφτανε στην επιτυχία διοικώντας μικρές ομάδες στρατιωτών, διεισδύοντας μέσα στις εχθρικές γραμμές, κινούμενος γρήγορα από πλευρικές θέσεις ώστε να επιτεθεί στα νώτα του εχθρού, σοκάροντάς τον με το στοιχείο του αιφνιδιασμού.

Η πρώτη μεγάλη ένδειξη της στρατιωτικής του μεγαλοφυΐας φανερώθηκε στη Μάχη του Καπορέττο στις Βορειο-Ανατολικές Άλπεις στο μέτωπο του ποταμού Ισόντζο όταν στις 26 Οκτωβρίου του 1917, διοικώντας μόλις 200 Γερμανούς, κατανικά με έφοδο τους Ιταλούς, συλλαμβάνει αιχμαλώτους 150 αξιωματικούς και 9.000 στρατιώτες (μία ολόκληρη Ιταλική μεραρχία) και κυριεύει 200 πολυβόλα, 18 ορεινά κανόνια, 2 ημιαυτόματα κανόνια, περισσότερα από 600 υποζύγια, 250 φορτωμένα οχήματα, 10 φορτηγά και 2 ασθενοφόρα της φρουράς του Λονγκαρόνε.[15] Στις 18 Δεκεμβρίου 1917 για το κατόρθωμά του αυτό, του απονέμεται το παράσημο "Pour le merite" (ύψιστη τιμητική διάκριση της Πρωσσίας).[16][17] Για ένα χρονικό διάστημα υπηρέτησε στο ίδιο Σύνταγμα Πεζικού με τον Φρήντριχ Πάουλους, ο οποίος, όπως και ο Ρόμμελ, προάχθηκε στο βαθμό του Στρατάρχη στη διάρκεια του Β' ΠΠ. Ο Ρόμμελ τραυματίστηκε 3 φορές στον Α'ΠΠ - δύο στο Δυτικό Μέτωπο και μία φορά στη Ρουμανία.
Στον μεσοπόλεμο

Μετά τον πόλεμο, παρέμεινε στις τάξεις της συρρικνωμένης Ράιχσβερ, και κατά τη δεκαετία του 1920 υπηρετεί σε διάφορα συντάγματα του γερμανικού στρατού. Το 1929 τοποθετείται εκπαιδευτής της Σχολής Πεζικού (έχοντας το βαθμό του Λοχαγού) στη Δρέσδη, όπου παραμένει μέχρι το 1933. Στη συνέχεια αναλαμβάνει καθήκοντα στη Σχολή Πολέμου του Πότσδαμ (Potsdam) από το 1935 μέχρι το 1937. Το 1937 εκδίδει το ημερολόγιο που κρατούσε κατά τη δράση του στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, με τον τίτλο "Infanterie greift an" (Το Πεζικό Επιτίθεται), το οποίο και γίνεται χρηστικό εγχειρίδιο της εποχής. Με την άνοδο του Αδόλφου Χίτλερ στην εξουσία, ο Ρόμελ γοητεύεται από τις προοπτικές που ανοίγει για τη Γερμανία ο νέος ηγέτης. Ο Χίτλερ, έχοντας διαβάσει το βιβλίο του Ρόμελ, τον τοποθετεί υπεύθυνο της προσωπικής του ασφάλειας, όταν ο Χίτλερ επισκέπτεται τη Σουδητία (Sudetenland) το 1938 και την Πράγα το 1939 μετά την ολοκληρωτική προσάρτηση της Τσεχοσλοβακίας από το Ράιχ. Ωστόσο, ο Ρόμελ ουδέποτε υπήρξε οπαδός του Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος και, φυσικά, ούτε έγινε ποτέ μέλος του.[18] Ο Ρόμελ μετατίθεται στη Σχολή Πολέμου του Βίνερ - Νόισταντ (Wiener-Neustadt), όπου παραμένει μέχρι το 1938 ξεκινώντας τη συγγραφή του δεύτερου βιβλίου του, με τίτλο "Panzer greift an" (Τα Τεθωρακισμένα Επιτίθενται).[16]
Δράση στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο

Στην εκστρατεία εναντίον της Πολωνίας δεν είχε άμεση συμμετοχή, καθώς ήταν επικεφαλής της φρουράς του στρατηγείου του Χίτλερ. Το 1940, έχοντας πλέον το βαθμό του Υποστράτηγου, συμμετέχει στην επίθεση εναντίον της Γαλλίας (και αφού έχει προηγηθεί επεισόδιο με τον Χίτλερ), ως Διοικητής της 7ης Μεραρχίας Θωρακισμένων (7 Panzerdivision). Όπως και ο συνάδελφός του Χάιντς Γκουντέριαν, ο Ρόμελ είναι οπαδός του κεραυνοβόλου πολέμου (Blitzkrieg) και εκπληρώνει λαμπρά την αποστολή που του έχει ανατεθεί: Η μονάδα του είναι η δεύτερη που φθάνει στη Μάγχη και καταλαμβάνει το Χερβούργο, σημαντικό λιμάνι της Γαλλίας(πρώτο φθάνει το τάγμα spitta της 2ης τεθωρακισμένης μεραρχίας του Γκουντέριαν).[19] Η δράση του στην εισβολή στη Γαλλία χάρισε στον ίδιο και στην μεραρχία του την ονομασία «Μεραρχία Φάντασμα», λόγω της αστραπιαίας δράσης της. Στη Γαλλία αιχμαλώτισε 10.000 άνδρες των Συμμάχων και κατέστρεψε 100 άρματα μάχηςΠηγή : Ραιημόν Καρτιέ <<Ιστορία του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου>>, ενώ η μεραρχία του έχασε μόνο 2.500 άνδρες και μόλις 40 άρματα μάχης. Για τις επιτυχίες του τού απονεμήθηκε ο Σταυρός των Ιπποτών και ο βαθμός του Αντιστράτηγου.
Afrika Korps

Το 1941 του ανατίθεται η διοίκηση της 15ης Μεραρχίας Πάντσερ και της 5ης Ελαφράς Μεραρχίας. Αυτές θα αποτελέσουν τον πυρήνα του γνωστού ως "Afrika Korps" («Σώμα της Αφρικής») γερμανικού εκστρατευτικού σώματος στη Βόρεια Αφρική. Βασική του αποστολή είναι να βοηθήσει τον ιταλικό στρατό, ο οποίος, έχοντας πολύ κακό οπλισμό, ατάλαντους ηγέτες και χαμηλό ηθικό, έχει υποστεί σχεδόν συντριβή από τις Βρετανικές δυνάμεις. Ο Ρόμελ, με πολύ κατώτερες αριθμητικά δυνάμεις, ανατρέπει ολοκληρωτικά το σκηνικό. Στις μάχες αυτές χρησιμοποιεί πολλά τεχνάσματα: διατάζει ψευδείς υποχωρήσεις που οδηγούν σε παγίδες, τοποθετεί παλιούς κινητήρες αεροσκαφών σε φορτηγά με σκοπό να σηκώνουν σκόνη για να δείχνουν υπέρτερες οι δυνάμεις του, μετακινεί φορτηγά προς κάποια κατεύθυνση για να επισημανθούν από την αεροπορία και το βράδυ αυτά γυρίζουν στη βάση τους, δημιουργεί ξύλινα ομοιώματα τανκς για την παραπλάνηση των αεροπλάνων αναφοράς του εχθρού όσον αφορά τις δυνάμεις του στρατού του, κατά τη διάρκεια των μαχών στήνει ψεύτικα πυροβόλα για τον αποπροσανατολισμό του εχθρού κτλ.[20] Οι Βρετανικές δυνάμεις πέφτουν συχνά στις "παγίδες" αυτές, που επάξια του χαρίζουν το προσωνύμιο «Αλεπού της Ερήμου». Τον Φεβρουάριο του 1941 συλλαμβάνει αιχμαλώτους δυο Βρετανούς στρατηγούς και προάγεται σε Στρατηγό από τη γερμανική διοίκηση. Επίσης, καταφέρνει να εκδιώξει τις βρετανικές δυνάμεις από τη Λιβύη και να τις απωθήσει στην Αίγυπτο. Περικυκλώνει το Τομπρούκ, το σημαντικότερο λιμάνι της Κυρηναϊκής, και το πολιορκεί. Οι Βρετανοί οργανώνουν τρεις επιχειρήσεις για την διάσωσή του. Οι πρώτες δύο, οι επιχειρήσεις "Brevity" και "Battleaxe", αποτυγχάνουν. Η τρίτη, η λεγόμενη επιχείρηση «Σταυροφόρος» (Crusader), αρχικά επιτυγχάνει και ο Ρόμελ οπισθοχωρεί μέχρι την κωμόπολη της Ελ Αγκέιλα (7 Δεκεμβρίου 1941). Έχοντας πάρει θάρρος, οι βρετανικές δυνάμεις τον καταδιώκουν, αλλά στις 20 Ιανουαρίου ο Ρόμελ εξαπολύει σφοδρή αντεπίθεση προκαλώντας τους μεγάλες απώλειες. Οι Σύμμαχοι φθάνουν στο Τομπρούκ και κλείνονται εκεί προετοιμαζόμενοι για πολιορκία. Στις 24 Μαΐου, όμως, ο Ρόμελ επιτίθεται ξανά και πλευροκοπεί τις συμμαχικές δυνάμεις στη Γκαζάλα και το Μπιρ Χακίμ, εξαναγκάζοντάς τις σε υποχώρηση. Εγκαταλείπουν, έτσι, το Τομπρούκ, που ο Ρόμελ καταλαμβάνει στις 6 Ιουνίου του 1942, αναγκάζοντας τους 33.000 υπερασπιστές του να παραδοθούν. Η νίκη αυτή του εξασφαλίζει τη στραταρχική του ράβδο, δηλαδή την προαγωγή του στον ανώτατο δυνατό βαθμό του Στρατάρχη. Παράλληλα, κάνει τον Ουίνστον Τσώρτσιλ να αναφωνήσει «Δε θα βρούμε ποτέ ένα στρατηγό ικανό να κερδίσει μια μάχη;». Ο Ρόμελ καταδιώκει τις συμμαχικές δυνάμεις, οι οποίες τον σταματούν στο Ελ Αλαμέιν, γιατί αυτός δεν έχει τα μέσα να προχωρήσει. Το Σεπτέμβριο εγκαταλείπει την Αφρική, καταφεύγοντας στο Ζέμμερινγκ γιατί έχει παρουσιάσει σοβαρά συμπτώματα ασθένειας: υψηλή πίεση, εντερικό κατάρρου, ηπατοπάθεια. Επιστρέφει εσπευσμένα μετά τη δεύτερη μάχη του Ελ Αλαμέιν, όπου οι συμμαχικές δυνάμεις νικούν το Άφρικα Κορπς. Ο Ρόμελ διευθύνει τη σταδιακή υποχώρηση του στρατού του μέσω της Λιβύης προς την Τυνησία, παρά τις αντίθετες εντολές του Χίτλερ, ο οποίος επιμένει σε στατική άμυνα μέχρις εσχάτων. Σε αυτό το σημείο αρχίζει και η μεταστροφή του Ρόμελ: από πιστός και ένθερμος οπαδός του Φύρερ, αρχίζει να χάνει την εμπιστοσύνη του στον Χίτλερ. Η κατάσταση σε όλα τα μέτωπα αρχίζει να ανατρέπεται, καθώς μεγάλες γερμανικές δυνάμεις έχουν εμπλακεί στο μέτωπο της Σοβιετικής Ένωσης, ενώ τον Νοέμβριο του 1943, αποβιβάζονται στην Αλγερία και το Μαρόκο οι πρώτες Αμερικανικές δυνάμεις. Στη μάχη του περάσματος Κασσερίν, ο Ρόμμελ καταφέρνει να επιφέρει μεγάλες απώλειες στο 2ο Σώμα των ΗΠΑ και να σταθεροποιήσει τις θέσεις του. Το Άφρικα Κορπ, όμως, πάσχει σημαντικά από έλλειψη εφοδίων και, κυρίως, βενζίνης, ενώ παράλληλα είναι αδύνατο να του σταλούν ενισχύσεις. Ο Ρόμελ ανακαλείται από τον Χίτλερ και επιστρέφει στη Γερμανία.
Τείχος του Ατλαντικού: Επιθεώρηση του Ρόμελ. 1944
Μετά τη βόρεια Αφρική

Ο Χίτλερ, όμως, δεν τον αφήνει να συνεχίσει τη θεραπεία του, όπως του είχε πει ανακαλώντας τον. Στις 23 Ιουνίου τοποθετείται επικεφαλής της Ομάδας Στρατιών Β, που επιτηρεί τα παράλια της Δυτικής Ευρώπης, με αποστολή να τις καταστήσει απρόσβλητες απέναντι στην επερχόμενη συμμαχική απόβαση. Ο Στρατάρχης έχει επίγνωση του δυσχερέστατου έργου που έχει αναλάβει. Διατάσσει την κατασκευή οχυρωμένων θέσεων, την πόντιση ναρκών, την κατασκευή αντιαρματικών και αντιαποβατικών εμποδίων. Tα μέτρα που ήθελε να λάβει δεν έγινε δυνατό να υλοποιηθούν: Το τσιμέντο χρησιμοποιήθηκε για τις βάσεις του Πεενεμούντε (εκτόξευση των V2), οι εκρηκτικές ύλες είναι ανεπαρκείς για την κατασκευή του απαιτουμένου αριθμού ναρκών, για τα αντιαρματικά εμπόδια λείπουν τα κατάλληλα μέταλλα. Ο Ρόμελ γνωρίζει πόσο εύθραυστο είναι το μέτωπο που υπερασπίζεται, όσο και αν ο Φύρερ επιμένει να το αποκαλεί «τείχος του Ατλαντικού». Ταυτόχρονα εμπλέκεται σε μια διαφωνία με τον προϊστάμενό του, Στρατάρχη Γκερντ φον Ρούντστεντ, σχετικά με τη χρήση των πολύτιμων τεθωρακισμένων εφεδρειών. Ο Ρόμελ, με βάση την εμπειρία του από την Αφρική και την εκεί αεροπορική κυριαρχία των Συμμάχων, τα θέλει κοντά στην ακτή, ενώ ο Ρούντστεντ, ακολουθώντας το κλασικό δόγμα, τα θέλει συγκεντρωμένα στην ενδοχώρα, ώστε να εξαπολύσουν συγκεντρωτική αντεπίθεση κατά του συμμαχικού προγεφυρώματος. Ο Χίτλερ συντάσσεται με τον Ρούντστεντ. Ο Ρόμελ όμως διαπράττει και ένα σημαντικότατο στρατηγικό σφάλμα: από κοινού με το γερμανικό επιτελείο, περιμένει την απόβαση στο Καλαί, το στενότερο σημείο της Μάγχης, και όχι στη Νορμανδία, όπου το πυροβολικό δεν επαρκεί και τα περισσότερα τάγματα που τον επανδρώνουν είτε στελεχώνονται από υπερήλικες ή ασθενείς εφέδρους είτε είναι τάγματα «Ανατολικών στρατευμάτων» (Osttruppen) αμφίβολης αξίας. Εν τέλει, η συμμαχική απόβαση λαμβάνει χώρα στις 6 Ιουνίου 1944 (D-Day), ενώ ο Ρόμελ είναι σε άδεια στη Γερμανία. Επιστρέφει αμέσως και διευθύνει με σχετική επιτυχία τις αμυντικές μάχες, αλλά η εξάλειψη του προγεφυρώματος είναι ανέφικτη. Στις 17 Ιουλίου, ένα καταδιωκτικό αεροπλάνο ανατίναξε το αυτοκίνητό του, προξενώντας στον Στρατάρχη σοβαρό τραύμα στο κεφάλι.
Η απόπειρα δολοφονίας του Φύρερ, οι υποψίες εναντίον του και το τέλος

Λίγες μέρες μετά, στις 20 Ιουλίου, γίνεται απόπειρα δολοφονίας του Χίτλερ. Εκτελεστής είναι ο συνταγματάρχης Κλάους φον Στάουφενμπεργκ, στη συνωμοσία, όμως, που έχει εξυφανθεί, συμμετέχουν και αρκετοί αξιωματικοί κοντά στον Ρόμελ, όπως ο επιτελάρχης του Χανς Σπάιντελ (Hans Speidel). Η εμπλοκή του Ρόμελ στην συνωμοσία είναι ακόμα αντικείμενο διχογνωμιών: παρότι ο ίδιος είχε γίνει επικριτικός για το ναζιστικό καθεστώς, και είχε έντονες διαμάχες με τον Χίτλερ σχετικά με την διεύθυνση του πολέμου, δεν υπάρχει κανένα στοιχείο που να δείχνει ότι είχε μυηθεί στη συνωμοσία, αν και πιθανότατα, όπως και πολλοί άλλοι ανώτατοι αξιωματικοί, γνώριζε την ύπαρξή της. Ως ο πιο γνωστός και σεβαστός ακόμα και στους Συμμάχους Γερμανός στρατηγός όμως, προοριζόταν από τους συνωμότες για την θέση του προέδρου του Ράιχ. Η απόπειρα αποτυγχάνει και η Γκεστάπο αναλαμβάνει την εξιχνίασή της. Παρά την έλλειψη στοιχείων κατά του Ρόμελ, αρκετά ανώτατα στελέχη του ναζιστικού καθεστώτος, όπως ο Μάρτιν Μπόρμαν, τον υποπτεύονται, και το στρατοδικείο που θα εξετάσει την υπόθεσή του είναι στελεχωμένο με αντιπάλους του, και τον παραπέμπει στο διαβόητο "λαϊκό δικαστήριο". Ο Ρόμελ όμως, ήρωας στα μάτια του γερμανικού λαού, δεν είναι δυνατό να περάσει από δημόσια δίκη για προδοσία. Ο Χίτλερ του προσφέρει εναλλακτική λύση, στέλνοντας δύο στρατηγούς με μια επιστολή του και μια κάψουλα στο Χέρλιγκεν, όπου ο Στρατάρχης ανάρρωνε από τον σοβαρό τραυματισμό του στη Γαλλία: Να θέσει ο ίδιος τέρμα στη ζωή του, με αντάλλαγμα να μη κινδυνεύσουν με αντίποινα η σύζυγός του και ο γιος τους. Ο Ρόμελ δέχεται και στις 14 Οκτωβρίου 1944, σε ηλικία 52 ετών, καταπίνει μια κάψουλα υδροκυανίου.
Ο τάφος του Ρόμελ στο Χέρλινγκεν
Μνημείο στον τόπο που αυτοκτόνησε

Ενταφιάζεται με τιμές ήρωα πολέμου στο Χέρλινγκεν (Herrlingen).[21] Ο γιος του, Μάνφρεντ, ασχολήθηκε με την πολιτική και διετέλεσε δήμαρχος στη Στουτγάρδη από το 1974 ως το 1996, όντας παράλληλα ένας από τους πλέον δημοφιλείς πολιτικούς του κόμματός του.
Συγγραφικό Έργο

Το Πεζικό επιτίθεται: περιπέτειες και εμπειρίες (1937)

Συνωνυμίες

Ο Στρατηγός του Πολωνικού Στρατού Juliusz Rómmel (Γιούλιους Ρόμελ) είναι συνεπώνυμος του Έρβιν και σύγχρονός του. Ήταν ο στρατηγός που υπερασπιζόταν τη Βαρσοβία κατά την εισβολή του Γερμανικού στρατού στην Πολωνία του 1939.
Σημειώσεις

«http://www.britannica.com/Erwin-Rommel». Εξωτερικός σύνδεσμος στο |title= (βοήθεια)
Lewin, Ronald (1998) [1968]. Rommel As Military Commander. New York: B&N Books, p. 241.
Rommel 1982, p. xv, Quote from Liddel Hart in his intro: This was inspired primarily by the speed and surprise of his operations, but it was fostered by the way he maintained in African warfare the decencies of the soldierly code, and by his own chivalrous behavior toward the many prisoners of war whom he met in person.
Lewin, Ronald (1998) [1968]. Rommel As Military Commander. New York: B&N Books, p. 242.
«Field Marshal Erwin Rommel Funeral (1944)». 1944.
Lewin 1998, p. 219.
Hoffman p. 10
Ρόμμελ, Έρβιν (2006). Το Πεζικό Επιτίθεται. Αθήνα: Eurobooks, σελ. Εισαγωγικό Σημείωμα. ISBN 960-87218-3-0.
Bierman & Smith 2002, p. 56
Lienert, Ralf (23 March 2012). "Die Enkel des 'Wüstenfuchses' Erwin Rommel leben in Kempten" [The grandson of the 'Desert Fox' Erwin Rommel lives in Kempten]. Allgauer Zeitung (Allgäu Newspaper).
http://www.stern.de/lifestyle/leute/was-macht-eigentlich-manfred-rommel-316469.html
Axis Biographical Research (Αγγλικά, Γερμανικά)
Macksey, Kenneth (1997). Rommel: Battles and Campaigns. Da Capo Press. p. 224. ISBN 0-306-80786-6
Lewin 1998, p. 2.
Ρόμμελ, Έρβιν (2006). Το Πεζικό Επιτίθεται. Αθήνα: Eurobooks, σελ. 364. ISBN 960-87218-3-0.
Erwin Rommel Biography
Ρόμμελ, Έρβιν (2006). Το Πεζικό Επιτίθεται. Αθήνα: Eurobooks, σελ. 370. ISBN 960-87218-3-0.
Δεν επιτρεπόταν σε εξ επαγγέλματος στρατιωτικούς να εγγράφονται ως μέλη στο Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμα
Raymond Cartier, Ιστορία του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, Πάπυρος, Αθήνα, 1964.
Rommel, Erwin - The Free Information Society

The Forced Suicide of Field Marshall Rommel

Βιβλιογραφία

Lanning L. Michael, ΟΙ 100 ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟΙ ΣΤΡΑΤΗΓΟΙ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΕΠΟΧΩΝ, εκδόσεις ΕΝΑΛΙΟΣ, Αθήνα, 2005* Στρατιωτική Ιστορία: Σειρά Μεγάλες Μάχες: Ελ Αλαμέιν, Αντίπαλοι Διοικητές, Β΄ έκδοση, Δημήτρης Γεδεών, Εκδόσεις Περισκόπιο, Σεπτέμβριος 2008