Ο Υβ Μοντάν (γαλλικά: Yves Montand, 13 Οκτωβρίου 1921 - 9 Νοεμβρίου 1991) ήταν Ιταλογάλλος ηθοποιός και τραγουδιστής. Στην Ελλάδα είναι περισσότερο γνωστός για τη συμμετοχή του στην ταινία Ζ του Κώστα Γαβρά, όπου υποδυθήκε τον βουλευτή της ΕΔΑ Γρηγόρη Λαμπράκη.
Βιογραφία
Γεννήθηκε ως Ίβο Λίβι στο Μονσουάνο, ένα χωριό κοντά στη Φλωρεντία. Ο πατέρας του, Τζιοβάνι Λίβι, κατασκεύαζε σκούπες και η μητέρα του, Τζιουσεπίνα Σιμόνι, ήταν καθολική. Οι γονείς του υπήρξαν ενεργοί κομμουνιστές κι επιπλέον εξαιτίας του φασιστικού καθεστώτος του Μουσολίνι μεταναστεύσαν στη Γαλλία το 1923 όταν ο Μοντάν ήταν δυο ετών.
Μεγάλωσε στη Μασσαλία όπου κατά την εφηβική του ηλικία εργάστηκε στο ινστιτούτο καλλονής (Saloon de Cutierre) της αδερφής του και αργότερα ως λιμενεργάτης. Το 1944 ξεκίνησε τη μουσική του καριέρα τραγουδώντας σε μικρά κέντρα διασκέδασης, όπου τον ανακάλυψε η Εντίθ Πιάφ και τον πήρε μαζί της.
Προσωπική ζωή
Το 1951 παντρεύτηκε τη Σιμόν Σινιορέ, με την οποία συμπρωταγωνίστησε σε αρκετές ταινίες καθ' όλη τη διάρκεια της καριέρας τους. Ο γάμος τους ήταν φαινομενικά αρμονικός και διήρκεσε μέχρι τον θάνατό της το 1985, παρόλο που ο Μοντάν είχε παράλληλες σχέσεις, με σημαντικότερη αυτήν με τη Μέριλιν Μονρόε, με την οποία πρωταγωνίστησε σε μια από τις τελευταίες του ταινίες, το Έλα ν' αγαπηθούμε.
Το μοναδικό παιδί του Μοντάν, ο Βαλεντίν, τον οποίο απέκτησε με τη δεύτερη γυναίκα του Καρόλ Αμιέλ, γεννήθηκε το 1988. Σε μια δικαστική αγωγή περί πατρότητος που ταρακούνησε τη Γαλλία, μια άλλη γυναίκα κατηγόρησε τον Μοντάν ότι ήταν ο πατέρας της κόρης της και τον πήγε στα δικαστήρια για να τον αναγκάσει να κάνει τεστ DNA. Ο Μοντάν αρνήθηκε αλλά η γυναίκα επέμεινε μετά τον θάνατό του. Σε ένα δικαστήριο που έγινε και προκάλεσε την προσοχή των διεθνών ΜΜΕ, η γυναίκα κέρδισε τη δίκη και λήφθηκε δείγμα DNA. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι ο Μοντάν πιθανόν δεν ήταν ο βιολογικός πατέρας του κοριτσιού.
Η Σινιορέ και ο Μοντάν είχαν ένα σπίτι στην Autheuil-Authouillet στη Νορμανδία όπου ο κεντρικός δρόμος του χωριού έχει το όνομά του.
Φιλμογραφία
| Έτος | Τίτλος | Ρόλος | Σκηνοθέτης | Σημειώσεις |
|---|---|---|---|---|
| 1941 | La Prière aux étoiles | πελάτης σε καφετέρια | Marcel Pagnol | Uncredited |
| 1946 | Star Without Light | Pierre | Marcel Blistène | |
| Gates of the Night | Jean Diego | Marcel Carné | ||
| 1948 | L'idole | Fontana | Alexander Esway | |
| 1950 | Souvenirs perdus (fr) | Raoul | Christian-Jaque | (segment "Le violon") |
| 1951 | The Red Inn | Singing Commentator | Claude Autant-Lara | Voice |
| Paris Is Always Paris | Himself | Luciano Emmer | cameo appearance | |
| Paris Still Sings | Himself | Pierre Montazel | ||
| 1953 | Το μεροκάματο του τρόμου | Mario | Henri-Georges Clouzot | |
| Saluti e baci | Himself | Maurice Labro and Giorgio Simonelli | Uncredited | |
| 1954 | Tempi Nostri | Vasco | Alessandro Blasetti and Paul Paviot | |
| 1955 | Napoléon | François Joseph Lefebvre | Sacha Guitry | |
| Heroes and Sinners | Michel Rivière | Yves Ciampi | ||
| Marguerite de la nuit | Monsieur Léon | Claude Autant-Lara | ||
| 1957 | The Wolves | Ricuccio | Giuseppe De Santis | |
| Les Sorcières de Salem | John Proctor | Raymond Rouleau | ||
| La grande strada azzurra | Giovanni Squarciò | Gillo Pontecorvo | ||
| 1958 | Premier mai (fr) | Jean Meunier | Luis Saslavsky | |
| 1959 | Legge, La | Matteo Brigante | Jules Dassin | |
| 1960 | Let's Make Love | Clement / Dumas | George Cukor | |
| 1961 | Sanctuary | Candy Man | Tony Richardson | |
| Goodbye Again | Roger Demarest | Anatole Litvak | ||
| 1962 | My Geisha | Paul Robaix | Jack Cardiff | |
| 1963 | Le Joli Mai | Narrator | Chris Marker | |
| 1965 | Το τρένο των δολοφόνων | Inspector Grazziani | Costa-Gavras | |
| 1966 | La guerre est finie | Diego Mora | Alain Resnais | |
| Is Paris Burning? | Sgt. Marcel Bizien | René Clément | ||
| Grand Prix | Jean- Pierre Sarti | John Frankenheimer | ||
| 1967 | Vivre pour vivre | Robert Colomb | Claude Lelouch | |
| 1968 | Mr. Freedom | Captain Formidable | William Klein | cameo appearance, Uncredited |
| Un soir, un train | Mathias | André Delvaux | ||
| 1969 | Le Diable par la queue (fr) | Baron César Maricorne | Philippe de Broca | |
| Z | Γρηγόρης Λαμπράκης | Costa-Gavras | ||
| 1970 | L'Aveu | Gérard | Costa-Gavras | |
| On a Clear Day You Can See Forever | Marc Chabot | Vincente Minnelli | ||
| Ο Κόκκινος Κύκλος | Jansen | Jean-Pierre Melville | ||
| 1971 | La folie des grandeurs | Blaze | Gérard Oury | |
| 1972 | Tout va bien | Himself | Jean-Luc Godard and Jean-Pierre Gorin | |
| César et Rosalie | César | Claude Sautet | ||
| Κατάσταση πολιορκίας | Philip Michael Santore | Costa-Gavras | ||
| 1973 | Le Fils (fr) | Ange Orahona | Pierre Granier-Deferre | |
| 1974 | Chance and Violence | Laurent Bermann | Philippe Labro | |
| Vincent, François, Paul...et les autres | Vincent | Claude Sautet | ||
| 1975 | Section spéciale | μέλος της εθνοφρουράς | Κώστας Γαβράς | Uncredited |
| Le Sauvage | Martin | Jean-Paul Rappeneau | ||
| 1976 | Police Python 357 | Inspecteur Marc Ferrot | Alain Corneau | |
| Le Grand Escogriffe | Morland | Claude Pinoteau | ||
| A Butterfly in the Night | ο ίδιος | Armando Bó | φωνή | |
| 1977 | La Menace | Henri Savin | Alain Corneau | |
| Le fond de l'air est rouge | αφηγητής | Chris Marker | ||
| Jacques Prévert | ο ίδιος | Jean Desvilles | ||
| 1978 | Roads to the South | Jean Larrea | Joseph Losey | |
| 1979 | Clair de femme | Michel Follin | Costa-Gavras | |
| I as in Icarus | Henri Volney | Henri Verneuil | ||
| 1981 | Le Choix des armes | Noël Durieux | Alain Corneau | |
| 1982 | Tout feu, tout flamme | Victor Valance | Jean-Paul Rappeneau | |
| 1983 | Garçon! | Alex | Claude Sautet | |
| 1986 | Ζαν ντε Φλορέτ | César Soubeyran | Claude Berri | |
| Η Μανόν των Πηγών | ||||
| 1988 | Trois places pour le 26 | Ο ίδιος | Jacques Demy | |
| 1991 | Netchaïev est de retour (fr) | Pierre Marroux | Jacques Deray | |
| 1992 | IP5: L'île aux pachydermes (fr) | Léon Marcel | Jean-Jacques Beineix | (τελευταίος κινηματογραφικός ρόλος) |
Δισκογραφία
1952: Chante (Odéon)
1953: Chante ses dernières créations (Odéon)
1953: Chante Paris (Odéon)
1953: Récital au Théâtre de l'Étoile 1953 (Odéon, live)
1954: Chante ses derniers succès (Odéon)
1954: # 54 (Odéon)
1955: Chansons populaires de France (Odéon)
1957: 13 ans déjà ! (Odéon)
1958: Dix chansons pour l'été (Odéon)
1958: Succès du Récital 1958 au Théâtre de L'Étoile (Odéon)
1958: Récital 1 + Récital 2 (Philips)
1958: Étoile 58 (Philips)
1960: Dansez avec Yves Montand (Philips)
1961: Rengaine ta rengaine (Philips)
1962: Chante Prévert (Philips)
1962: Récital 63 – Intégral du Théâtre de l'Étoile (Philips, live)
1967: 7 (Philips)
1968: La Bicyclette (Philips)
1968: Le Paris de... (Philips)
1968: À l'Olympia (Philips, live)
1970: On a Clear Day You Can See Forever (Columbia, soundtrack with Barbra Streisand)
1972: Dans son dernier "One man show" intégral (CBS, live)
1974: Montand de mon temps (CBS or TriStar Music)
1981: D'hier et d'aujourd'hui (Philips)
1981: Le disque de la paix (Philips)
1982: Olympia 81 (Philips)
1983: In English (Philips)
1984: Chante David Mc Neil (Philips)
1988: Trois places pour le 26 (Philips, w/ Mathilda May, soundtrack)
1993: Les années Odéon – 1945–1958 (Columbia, 9-CD boxset)
1997: Plaisirs inédits (Universal)
2000: Et la fête continue – Intégrale 1945–1949 – Vol. 1 (Frémeaux)
2001: Inédits, rares & indispensables (Mercury, 4-CD boxset)
2004: Sensationnel – Intégrale 1949–1953 – Vol. 2 (Frémeaux)
2007: Une étoile à l'Étoile – Intégrale 1953–1954 – Vol. 3 (Frémeaux, live)
Παραπομπές
Montand, Yves; Hervé Hamon; Patrick Rotman (1992). You see, I haven't forgotten. Knopf. pp. 4–30
Rosen, Marjorie (25 November 1991). "Adieu, Yves" Αρχειοθετήθηκε 2015-09-07 στο Wayback Machine.. People. 36
"Yves Montand – Obituary" Αρχειοθετήθηκε 2017-08-01 στο Wayback Machine.. The Telegraph. 11 November 1991
Hodgson, Moira (5 September 1982). "Yves Montand – From The Music Hall to the Met". The New York Times
"Late Night with David Letterman (a Guest Stars & Air Dates Guide)"
"Body of Entertainer Montand Exhumed". Los Angeles Times. 12 March 1998
Rachel G. Fuchs (2008). Contested Paternity: Constructing Families in Modern France. JHU Press. p. 272
Yves Montand. Internet Movie Database
"The Return of Jean-Jacques Beineix, Pt. II", Video Business, 5 June 2009
"Actress says cinema idol stepfather abused her". The Irish Independent. 30 September 2004
Catherine Allegret details her relations with MontandL'Obs, 1 October 2004 (γαλλικά)
Interview with Catherin Allegret Psychologie, October 2004 (γαλλικά)
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
