Ο Ανρί Φιλίπ Πεταίν (γαλλικά: Henri-Philippe Pétain, 24 Απριλίου 1856 - 23 Ιουλίου 1951), γνωστός στην περίοδο του Μεσοπολέμου ως Ο Λέων του Βερντέν (γαλλικά: Le lion de Verdun), ήταν Γάλλος στρατάρχης και πολιτικός, ήρωας του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, πρωθυπουργός και πρόεδρος της Γαλλίας κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, αμφιλεγόμενος κυρίως για την συνθηκολόγησή του με τη Ναζιστική Γερμανία, μετά την οποία έγινε αρχηγός του Κράτους του Βισύ.
Ο Πεταίν ήταν γιoς αγροτών και από μικρός έχασε τη μητέρα του. Το 1876 ξεκίνησε τις σπουδές του στο Κολλέγιο Σεν Μπερτέν (Collège Saint-Bertin), όπου δίδασκε ένας θείος του. Εκεί εντυπωσιάστηκε από ένα τοπικό τάγμα πεζικού και αποφάσισε να γίνει στρατιωτικός. Συνέχισε τις σπουδές του σε ανώτερο κολλέγιο και το 1878 αποφοίτησε ως ανθυπολοχαγός από τη Στρατιωτική Ακαδημία του Σαιν Συρ. Υπηρέτησε ενεργά για δέκα χρόνια και μετά φοίτησε στη Σχολή Πολέμου, όπου επέστρεψε αρκετές φορές για να διδάξει. Η διδασκαλία του στη Σχολή Πολέμου του απέφερε επαίνους και προαγωγές.
Ο Πεταίν είχε αναπτύξει μια στρατηγική θεωρία, σύμφωνα με την οποία τα ισχυρά πυροβόλα θα έπρεπε να χρησιμοποιούνται για την άμυνα πίσω από ισχυρές οχυρώσεις, αντί ως επιθετικό μέσο, μια θεωρία για την οποία υπήρχαν πολλές αντιρρήσεις, μεταξύ άλλων και από τον Φερντινάν Φος. Με το ξέσπασμα του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ως στρατηγός χρησιμοποίησε την τακτική του με πυροβολικό και οχυρώσεις επιτυχημένα και κυρίως στη μάχη του Βερντέν, όπου απέκρουσε μεγάλη γερμανική επίθεση το 1916.
Οι ανταρσίες και η άρνηση εκτέλεσης διαταγών στον γαλλικό στρατό ήταν διαδεδομένες, εκτός από τους στρατιώτες που υπηρετούσαν υπό τον Πεταίν,[8] οι οποίοι, αντίθετα, τον σέβονταν, καθώς ασχολούνταν με την καλή διαβίωση των ανδρών του και μεριμνούσε για την αποφυγή απωλειών. Για να αντιμετωπιστούν αυτά τα ζητήματα, ο Πεταίν διορίσθηκε Αρχηγός του Στρατού το 1918 και οι ενέργειες που έκανε έφεραν αποτέλεσμα. Κέρδισε, έτσι, την υποστήριξη όσων υπηρέτησαν υπό τις διαταγές του και τον τίτλο του Στρατάρχη της Γαλλίας.
Το 1925 πήγε στο Μαρόκο για την καταστολή μιας επανάστασης και στη συνέχεια αποστρατεύθηκε. Συνέχισε να υπηρετεί ως Στρατάρχης της Γαλλίας και Επιθεωρητής Αεράμυνας και το 1939 διορίστηκε πρέσβης στην Ισπανία.
Το 1940 ανακλήθηκε στη Γαλλία, όπου οι ισχυρές οχυρώσεις (γραμμή Μαζινό) αυτή τη φορά αποδείχθηκαν ανεπαρκείς και ο γερμανικός στρατός προέλασε σχεδόν αμαχητί, και διορίστηκε αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης. Στις 16 Ιουνίου 1940 έγινε πρωθυπουργός και υπέγραψε ανακωχή με τους Γερμανούς. Εκ νέου επικεφαλής της κατοχικής κυβέρνησης με έδρα την πόλη Βισύ, συνεργάστηκε με τους Γερμανούς σε όλη τη διάρκεια της κατοχής[9].
Ο Πεταίν συναντά τον Χίτλερ στο Μοντουάρ (24-10-1940). Φωτ. Deutsches Bundesarchiv
Μετά τη συμμαχική απόβαση στη Νορμανδία, τον Ιούνιο του 1944 και την επιτυχή της έκβαση, οι Γερμανοί τον μετέφεραν, στις 7 Σεπτεμβρίου, στο Ζινγκμαρίνγκεν (όπου είχαν μεταφερθεί και όλα τα μέλη της Κυβέρνησής του). Ύστερα από λίγες ημέρες παραιτήθηκε από τις πολιτικές του εξουσίες.
Μετά το τέλος του Πολέμου παραπέμφθηκε σε Στρατοδικείο, όπου και δικάστηκε για προδοσία και συνεργασία με τον εχθρό. Ο ίδιος ισχυριζόταν ότι η ανακωχή ήταν ο μόνος τρόπος να σωθεί η Γαλλία[10]. Το 1945, σε ηλικία 89 ετών, καταδικάστηκε σε θάνατο, αλλά η ποινή του μετατράπηκε σε ισόβια φυλάκιση από τον Πρόεδρο Σαρλ ντε Γκωλ, σε αναγνώριση των υπηρεσιών που είχε προσφέρει στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Μεταφέρθηκε στη φυλακή του Ιλ ντ' Ιέ (Île d'Yeu), όπου, ύστερα από λίγο διάστημα, έπαθε άνοια και χρειαζόταν συνεχή παρακολούθηση και φροντίδα. Πέθανε στη φυλακή στις 23 Ιουλίου του 1951 και τάφηκε εκεί. Έχει προταθεί η ανακομιδή του λειψάνου του στο Βερντέν, ωστόσο μέχρι τώρα κάτι τέτοιο δεν έχει γίνει. Μέχρι σήμερα, στη Γαλλία, ο όρος «πεταινισμός» (Pétainisme) αναφέρεται σε απολυταρχική και αντιδραστική, παραδοσιοκρατική και θρησκευόμενη ιδεολογία.
Παραπομπές
(Ισπανικά) Biblioteca Virtual Miguel de Cervantes. 42096. Ανακτήθηκε στις 13 Μαΐου 2020.
Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12014186f. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
(Γαλλικά) Βάση δεδομένων Léonore. Υπουργείο Πολιτισμού της Γαλλίας. www.culture.gouv.fr/LH/LH280/PG/FRDAFAN83_OC17V034.htm.
(Γαλλικά) Βάση δεδομένων Léonore. Υπουργείο Πολιτισμού της Γαλλίας.
hemerotecadigital.bne.es/issue.vm?id=0001067117&search=&lang=es.
BOE-A-1919-7623.
Ανακτήθηκε στις 12 Μαρτίου 2021.
Military History στο about.com
Ρεϊμόν Καρτιέ, Ιστορία του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, εκδ. Πάπυρος, Αθήνα, 1964
Καρτιέ, ό.π.
Πηγές
Pendergast Tom, World War I biographies, Gale Group, ISBN 0-7876-5477-9
Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαίδεια
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
