Ο Αββάς Νικολά-Λουί ντε Λακάιγ (Nicolas Louis de Lacaille) (15 Μαρτίου 1713 – 21 Μαρτίου 1762) ήταν Γάλλος αστρονόμος.
Είναι γνωστός για τον κατάλογό του των νότιων αστέρων, τον Coelum Australe Stelliferum, με σχεδόν 10.000 αστέρες και 42 «νεφελοειδή» σώματα, που δημοσιεύθηκε μετά τον θάνατό του, το 1763. Ο Λακάιγ εισήγαγε 14 νέους αστερισμούς που έχουν γίνει επίσημα αποδεκτοί από την αστρονομική κοινότητα. Επίσης υπολόγισε ένα πίνακα εκλείψεων για 1800 χρόνια.
Η ζωή του
Ο Λακάιγ γεννήθηκε στο Ρυμινύ (Rumigny), στις Αρδέννες, και έμεινε άπορος μετά τον θάνατο του πατέρα του, που είχε μία θέση στον πύργο της δούκισσας του Βαντόμ (Vendôme). Σπούδασε Θεολογία στο Κολέγιο του Λιζιέ (Lisieux), στο Παρίσι, με έξοδα του δούκα του Μπουρμπόν (Bourbon).
Μετά τη χειροτονία του σε διάκονο, ωστόσο, επικεντρώθηκε στην επιστήμη και, με την υποστήριξη του Ζακ Κασινί, βρήκε σχετική εργασία, πρώτα στην τοπογράφηση της ακτής από τη Ναντ ως το Μπαγιόν και μετά (το 1739) στην επαναμέτρηση του γαλλικού τόξου του μεσημβρινού, για την οποία τιμήθηκε με την ανέγερση μιας πυραμίδας στο Juvisy-sur-Orge που σώζεται ακόμα. Η επιτυχία αυτού του δύσκολου εγχειρήματος, που χρειάσθηκε δύο χρόνια και πέτυχε να διορθώσει το λανθασμένο αποτέλεσμα που είχε δημοσιευθεί το 1718, οφειλόταν κυρίως στην επιμονή και την επιδεξιότητα του Λακάιγ. Ανταμείφθηκε με την ιδιότητα του μέλους της Ακαδημίας και με τον διορισμό του ως καθηγητή των μαθηματικών στο Κολέγιο Μαζαρέν (Mazarin), όπου εργάστηκε σε ένα μικρό αστεροσκοπείο που διαμορφώθηκε για χάρη του.
Η επιθυμία του να παρατηρήσει τους νότιους ουρανούς τον οδήγησε να προτείνει το 1750 μία αστρονομική αποστολή στο Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας. Το σχέδιό του υιοθετήθηκε επισήμως από τον Roland-Michel Barrin de La Galissonière. Ανάμεσα στα αποτελέσματα από την αποστολή ήταν προσδιορισμοί της σεληνιακής και της ηλιακής παραλλάξεως (με τον πλανήτη Άρη ως σημείο αναφοράς), η πρώτη μέτρηση ενός νοτιοαφρικανικού τόξου του μεσημβρινού, και η παρατήρηση 10.000 νότιων αστέρων. Επιστρέφοντας στο Παρίσι το 1754, ο Λακάιγ αγχώθηκε όταν κατάλαβε ότι είχε γίνει «δημόσιο πρόσωπο». Αποσύρθηκε στο Κολέγιο Mazarin, όπου και πέθανε οκτώ χρόνια αργότερα από μεταβολική αρθρίτιδα που χειροτέρευσε από υπερκόπωση.
Ο Λαλάντ είπε για τον Λακάιγ ότι, μέσα σε μια σχετικώς σύντομη ζωή είχε διεξαγάγει περισσότερες παρατηρήσεις και υπολογισμούς από όσο όλοι οι άλλοι αστρονόμοι της εποχής του μαζί. Η ποιότητα του έργου του συναγωνιζόταν την ποσότητα, ενώ με το αμερόληπτο και το δίκαιο του χαρακτήρα του κέρδισε τον γενικό σεβασμό.
Κύρια έργα
Astronomiae Fundamenta (1757), με πρότυπο κατάλογο 398 αστέρων (με επιμέλεια Francis Baily: Memoirs Roy. Astr. Society, τ. 93)
Tabulae Solares (1758)
Coelum australe stelliferum (1763) (επιμέλεια J. D. Maraldi), με ομαδικές παρατηρήσεις 10.000 αστέρων και την περιγραφή 14 νέων αστερισμών
Observations sur 515 étoiles du Zodiaque (στον τόμο vi των «Εφημερίδων» του, 1763)
Leçons élémentaires de Mathématiques (1741)
Leçons élémentaires de Mécanique (1743), &c.
Leçons élémentaires 'd'Astronomie (1746), 4η έκδ. επαυξημένη από τον Λαλάντ: 1779
Leçons élémentaires d'Optique (1750)
Ανακοίνωσε στην Ακαδημία το 1755 κατάλογο των 42 νότιων «νεφελωμάτων», και έδωσε στον τόμο ii των «Εφημερίδων» του (1755) πρακτικούς κανόνες για την εφαρμογή της σεληνιακής μεθόδου προσδιορισμού του γεωγρ. μήκους.
Οι 14 αστερισμοί που εισήγαγε
Αντλία
Γλύπτης
Γλυφείον
Γνώμων
Διαβήτης
Δίκτυον
Κάμινος
Μικροσκόπιον
Οκρίβας
Οκτάς
Πυξίς
Τηλεσκόπιον
Τράπεζα
Ωρολόγιον
Επίσης, ο Λακάιγ διαίρεσε τον αστερισμό Αργώ σε τρία τμήματα (τους αστερισμούς Τρόπιδα, Πρύμνα και Ιστία).
Δείτε επίσης
Ο κρατήρας Λακάιγ (La Caille) στη Σελήνη πήρε το όνομά του από αυτόν το 1961, όπως και ο αστεροειδής 9135 Λακάιγ (9135 Lacaille), που ανακαλύφθηκε το 1960.
Πηγές
David S. Evans: Lacaille: astronomer, traveller; with a new translation of his journal, Pachart, Tucson 1992, ISBN 0-88126-284-6
Βιβλιογραφία
David S. Evans: Lacaille: astronomer, traveller; with a new translation of his journal. Tucson: Pachart, 1992 ISBN 0-88126-284-6
N.L. de La Caille: Travels at the Cape, 1751-53: an annotated translation of Journal historique du voyage fait au Cap de Bonne-Espérance ...; transl. and ed. by R. Raven-Hart. Cape Town: A.A. Balkema for the Friends of the South African Library, 1976 ISBN 0-86961-068-6
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Commons logo
Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα
Νικολά-Λουί ντε Λακάιγ
Ο Κατάλογος Νεφελωμάτων του Νότιου Ουρανού
Σύνδεσμοι σε καταλόγους καθιερωμένων όρων
WorldCat VIAF: 24634619 ΕΒΕ: 139407 LCCN: n86827895 ISNI: 0000 0000 8342 3228 GND: 119174596 SELIBR: 279087 SUDOC: 029668247 BNF: cb12124353d (data) NLA: 35797851 NKC: mzk2007401426 ICCU: IT\ICCU\UFIV\120880 BNE: XX1335181
Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Nicolas Louis de Lacaille της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0. (ιστορικό/συντάκτες).
(Αγγλικά) SNAC. w6hr1v0s. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
Southern Africa Association for the Advancement of Science. 686. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
Γερμανική Εθνική Βιβλιοθήκη, Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, Βαυαρική Κρατική Βιβλιοθήκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας: Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2014.
(Γαλλικά) BNF authorities. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12124353d. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
Γερμανική Εθνική Βιβλιοθήκη, Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, Βαυαρική Κρατική Βιβλιοθήκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας: Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2014.
Arthur Berry: «A Short History of Astronomy» (Βρετανικά αγγλικά) John Murray. 1898.
LIBRIS. 5 Νοεμβρίου 2012. libris.kb.se/katalogisering/c9psw7zw22x13kz. Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2018.
(Γαλλικά) BNF authorities. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12124353d. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
