Μαρία Λουίζα της Ισπανίας (1782 - 1824) βασίλισσα της Ετρουρίας (1801 - 1803), σύζυγος του Λουδοβίκου των Βουρβώνων της Πάρμας βασιλιά της Ετρουρίας. Τρίτη και μικρότερη απο τις επιζήσαντες κόρες του βασιλιά της Ισπανίας Καρόλου Δ' και της Μαρίας Λουίζας της Πάρμας, έζησε μιά ευτυχισμένη παιδική ηλικία αφού ήταν η αγαπημένη κόρη των γονιών της. Όταν ήρθε ο ξάδελφος της Λουδοβίκος της Πάρμας να σπουδάσει στην Ισπανία οι γονείς της ενθουσιάστηκαν απο τον γοητευτικό νέο προτείνοντας του να τον παντρέψουν με την μεγαλύτερη κόρη του Μαρία Αμαλία. Ο Λουδοβίκος όμως αφού γνώρισε όλες τις πριγκίπισσες επέλεξε την μικρότερη κόρη του βασιλιά Μαρία Λουίζα γιατί ήταν όμορφη, καλοδιάθετη και χαρούμενη σε αντίθεση με τις μελαγχολικές αδελφές της. Ο Κάρολος δέν του χάλασε χατίρι και συμφώνησε με τον γάμο του με την Μαρία Λουίζα που ήταν μελαχροινή με μαύρα μαλλιά, καστανά μάτια και λεπτή Ελληνική μύτη. Παντρεύτηκαν στις 25/8/1795 ενώ η μεγάλη αδελφή της Μαρία Αμαλία παντρεύτηκε τον θείο της ινφάντη Αλφόνσο. Σύντομα όμως μαθεύτηκε το γεγονός της ασθένειας του συζύγου του απο συνεχείς κρίσεις επιληψίας που χάλασε την διάθεση της. Υπέφερε λόγω παιδικού ατυχήματος αφού είχε χτυπήσει το κεφάλι του σε ένα μαρμάρινο τραπέζι. Ήθελαν να επιστρέψουν στα πατρικά εδάφη του συζύγου της στην Πάρμα, αλλά ο πατέρας της Κάρολος Δ' έχοντας φόβο σχετικά με τις συνθήκες που επικρατούσαν στην περιοχή λόγω Ναπολέοντα δέν τους το επέτρεπε. Το 1800 αυτή και η σύζυγος συμπεριλήφθησαν στον μεγάλο πίνακα του Γκόγια όπου ζωγράφισε όλη την οικογένεια του βασιλιά Καρόλου Δ'. Ο Ναπολέων που είχε κατακτήσει ολόκληρη την Ιταλία θέλοντας να εξασφαλίσει την συμμαχία της Ισπανίας παραχώρησε σε αυτήν και στον σύζυγο της το νέο βασίλειο της Ετρουρίας.

Βασίλισσα της Ετρουρίας

Αυτή στάθηκε απρόθυμη να το δεχτεί, και ο Ναπολέων τους κάλεσε με τον σύζυγο της στο Παρίσι. Αυτή αρχικά στάθηκε απρόθυμη να πάει στην πόλη οπου πρίν απο 7 χρόνια εκτελέσθηκαν ο Λουδοβίκος ΙΣΤ' με την Μαρία Αντουανέτα. Τελικά μολις έφθασαν μετά απο πίεση του πατέρα της προκάλεσαν άσχημη εμφάνιση στον λαό του Παρισιού λόγω των ενδυμάτων τους που ήταν Ισπανικά ξεπερασμένης μόδας. Αντιπαθήθηκε αρχικά περισσότερο αυτή, ενώ ήταν συμπαθητικότερος ο σύζυγος της, σε λίγο όταν την γνώρισαν καλύτερα άλλαξαν γνώμη για το πρόσωπο της. Το ζευγάρι έμεινε τρείς βδομάδες στο Παρίσι και στην δυνέχεια αναχώρησαν για την Τοσκάνη, στην Πιατσέντζα συνάντησαν και χαιρέτησαν του γονείς του Λουδοβίκου που έκπληκτοι παρατήρησαν οτι ο γιός τους είχε αρχίσει να μιλάει σπαστά τα Ιταλικά. Μόλις έφθασαν στην Φλωρεντία εγκαταστάθηκαν στα παλιά ανάκτορα Πίττι των Μεδίκων που είχαν εγκαταληφθεί μετά τον θάνατο του τελευταίου μεγάλου δούκα των Μεδίκων Φερδινάνδου.

Ο λαός τους δέχτηκε με μεγάλη δυσπιστία γιατί τους θεωρούσε όργανα των Γάλλων, εν τω μεταξύ η κατάσταση του Λουδοβίκου χειροτέρευσε οι επιληψίες του ήταν χωρίς αρχή και τέλος. Το 1802 προσεκλήθηκαν απο τον πατέρα τους στην Μαδρίτη στον διπλό γάμο του αδελφού της Φερδινάνδου με την Μαρία Αμαλία των Βουρβώνων, και της αδελφής της Μαρίας Ισαβέλλας με τον Φραγκίσκο Α' της Νάπολης. Αυτή αρνήθηκε τόσο λόγω της ασθένειας της συζύγου της όσο και της προχωρημένης εγκυμοσύνης της στο δεύτερο παιδί της. Στο καράβι λίγο πρίν την εγκυμοσύνη αρρώστησε βαριά αλλά σώθηκε απο θαύμα μαζί με την νεογέννητη κόρη της, όταν συνήλθε και πήγαν για τον γάμο έφθασαν πολύ αργά. Ο Λουδοβίκος έμαθε τον θάνατο του πατέρα του οπότε συνετριμμένος ψυχολογικά εκτός απο την αρρώστια του ήθελε επειγόντως να επιστρέψει στην Νάπολη προκειμένου για να διεκδικήσει τα εδάφη του. Ο λαός της Φλωρεντίας δέν είχε ιδέα για την αρρώστια που βασάνιζε τον Λουδοβίκο αφού η σύζυγος του που είχε αναλάβει την απόλυτη εξουσία προσπαθούσε με κάθε μέσο να την κρύψει, τελικά ο θάνατος τον βρήκε τον Μάιο του 1803. Σε ηλικία μόλις 20 ετών χήρεψε με δύο μωρά και άρχισε να υποφέρει απο νευρικές κρίσεις. Προσπάθησε να πάρει τον λαό της Φλωρεντίας με το μέρος της ανοίγοντας τα ανάκτορα της σε δεξιώσεις και σε εκθέσεις έργων ζωγραφικής και λογοτεχνίας.

Εκδίωξη της απο το βασίλειο της Ετρουρίας

Ο Ναπολέων άρχισε να δυσαρεστείται σχετικά με τον τρόπο που διοικούσε το βασίλειο η νεαρή Μαρία Λουίζα με τους ηλικιωμένους υπουργούς της. Αποφάσισε με δικιολογία την έλλειψη της αντίστασης της σε μιά Αγγλική επίθεση να διαλύσει το βασίλειο και να το ενσωματώσει στην αυτικρατορία του. Παρήγγειλε στην Μαρία Λουίζα να το εγκαταλείψει και να επιστρέψει στον πατέρα της στην Μαδρίτη. Τον Δεκέμβριο του 1807 η Μαρία Λουίζα με τα δύο μικρά παιδιά της πήρε τον δρόμο για την Ισπανία. Στο Μιλάνο είχε προσωρινή συνάντηση με τον Ναπολέοντα που της ζητούσε να πείσει τον πατέρα της να τον βοηθήσει στην κατάκτηση της Πορτογαλίας και θα της παραχωρούσε το βασίλειο της Λουσιτανίας στην Βόρεια Πορτογαλία. Της πρότεινε μάλιστα να παντρευτεί τον αδελφό του Λουκιανό χωρίζοντας τον απο την σύζυγο του κάτι που και οι δύο αρνήθηκαν.

Στην Ισπανία βρήκε μιά κατάσταση χάους όπου ο μεγάλος αδελφός της ινφάντης Φερδινάνδος είχε ξεσηκωθεί κατά του πατέρα του και του κακόβουλου πρωθυπουργού του Γκοντόι. Ο πατέρας συγχώρησε τον γιό του αλλά τα Γαλλικά στρατεύματα του Ναπολέοντα εκμεταλλεύθηκαν την κρίση και με την δικιολογία αποστολής βοήθειας στην Λισσαβώνα εισέβαλαν στην Ισπανία. Ο λαός ξεσηκώθηκε κατά του κακόβουλου Γκοντόι τον πολιόρκησε στην κατοικία του, και τον συνέλαβε. Ο Κάρολος Δ' εξαναγκάστηκε να τον απολύσει ενώ δύο μέρες αργότερα παραιτήθηκε υπέρ του γιού του Φερδινάνδου κάτι που έγινε με ενθουσιασμό δεκτό απο τον λαό. Ενώ η Μαρία Λουίζα πήρε το μέρος του πατέρα της στην διαμάχη του με τον αδελφό της ο Γάλλος στρατηδός Μουράτ μπήκε στην Μαδρίτη στις 23/3/1808. Ο Ναπολέων Βοναπάρτης κάλεσε τον βασιλιά Κάρολο Δ' και τον γιό του Φερδινάνδο στο Μπαγιόν με πρόφαση να τους συμφιλιώσει. Εν τω μεταξύ η Μαρία Λουίζα μόλις είχε συνέλθει απο ισχυρό πυρεττό ενώ ήταν σε άθλια κατάσταση αφού ήταν άρρωστος και ο γιός της. Κλήθηκαν απο τον Ναπολέωντα όλοι οι συγγενείς της βασιλικής Ισπανικής οικογένειας να εγκαταλείψουν την χώρα, κάτι που ανήμπορη για ταξίδι πολύ δύσκολα θα μπορούσε να τα βγάλει πέρα. Μιά μικρή εξέγερση στην Μαδρίτη καταστάλθηκε απο τον στρατηγό Μουράτ. Την εποχή εκείνη άρχισε η Μαρία Λουίζα να χάνει την δημοτικότητα της στην Ισπανία λόγω του οτι θεωρούσαν την στάση της σάν αντιβασίλισσα της Ετρουρίας αιτία που έκανε ο Ναπολέοντας επέμβαση στην Ισπανία. Ο Ναπολέοντας ζήτησε απο τον πατέρα της και τον αδελφό της να απαρνηθούν τα δικαιώματα τους στον Ισπανικό θρόνο και σάν αντάλλαγμα θα τους έδινε χρήματα και εκτάσεις γής σε Καμπανία και Σαμπόρ. Η Μαρία Λουίζα προσπαθούσε να πείσει τον Ναπολέοντα να την επαναφέρει στην Τοσκάνη ή την Πάρμα και αυτός της απάντησε οτι δέν μπορεί στην κατάσταση που βρίσκεται να αναλάβει τέτοιες βασιλικές ευθύνες. Αυτή διαβεβαίωσε οτι δέν έχει καμιά βλέψη για τον εαυτό της παρά μόνο για τον μικρό γιό της.

Αιχμάλωτη του Ναπολέοντα

Ο Ναπολέων έδωσε το βασίλειο της Ισπανίας στον αδελφό του Ιωσήφ και πίεσε όλη την οικογένεια να την εγκαταλείψει. Η Μαρία ακολούθησε με τα παιδιά της ξεχωριστή διαδρομή καταλήγοντας στην Κομπιένη. Χτυπημένη απο πανώλη και έλλειψη χρημάτων αναγκάστηκε να πουλήσει ακόμα και τα άλογα της και να διανύει τεράστιες αποστάσεις με τα πόδια. Ο Ναπολέων της έδωσε 12.000 φράγκα σάν πολεμική αποζημίωση προκειμένου να καλύψει τα έξοδα του ταξιδιού της. Αυτή με ένα γράμμα της απάντησε οτι δέν είναι απαραίτητο να πληρώνονται οι αιχμάλωτοι στις μετακινήσεις τους αλλά δέν μπορούσε να μήν δεχτεί το ποσό. Της υποσχέθηκαν να επιστρέψει στα ανάκτορα του Κολόρνο στην Πάρμα και βρισκόταν στην Νίκαια υπο επιτήρηση. Προσπάθησε να δραπετεύσει στην Αγγλία, η συνομωσία αποκαλύφθηκε και δύο συνεργάτες της εκτελέστηκαν. Τελικά στις 26/7 στάλθηκε αιχμάλωτη σε ένα μοναστήρι στην Ρώμη και συνταξιοδοτήθηκε με 2.500 φράγκα. Ο γιός της και όλη η περιουσία της βρισκόταν στα ασφαλέστερα χέρια του πατέρα της Καρόλου. Αυτή απαρνήθηκε για λογαριασμό των παιδιών της (1812 - 1820) τα δικαιώματα τους στον Ισπανικό θρόνο. Στα απομνημονεύματα της γράφει οτι για δυόμιση χρόνια στο μοναστήρι δέν της είχε επιτραπεί να μιλήσει ούτε να γράψει σε κανέναν, δέν είχε καμιά επικοινωνία με τους γονείς και τον γιό της. Της επετράπη τελικά να δεί τους γονείς της και τον γιό της τον Ιούνιο του 1812 μόνο για 20 λεπτά. Περιγράφει πόσο θερμά αγκάλιασε και φίλησε τον 13χρονο γιό της, απο κεί και πέρα η αιχμαλωσία της έγινε σκληρότερη και ελευθερώθηκε (1814) με την πτώση του Ναπολέοντα αφού είχε μείνει στην σκληρή αιχμαλωσία για περισσότερα απο 4 χρόνια.

Κυβερνήτης της Λούκα

Ήλπιζε να ξαναπάρει το χαμένο της βασίλειο για λογαριασμό του γιού της. Έφυγε με τους γονείς της απο την Ρώμη στο άκουσμα οτι ο Ναπολέων έρχεται απο το Έλβα, και επανήλθε στην Ρώμη μετά την ολοκληρωτική πτώση του Ναπολέοντα στο Βατερλώ. Στο συμβούλιο της Βιέννης ο Μέττερνιχ και οι σύμμαχοι του αποφάσισαν να μήν δώσουν την Πάρμα στην δυναστεία των Βουρβώνων αλλά στην χήρα του Ναπολέοντα Μαρία Λουίζα της Αυστρίας, ενώ θα επανερχόταν στον γιό της μετά τον θάνατο της Μαρίας Λουίζας. Η Μαρία Λουίζα της Ισπανίας παραπονέθηκε στον αδελφό της βασιλιά της Ισπανίας Φερδινάνδο και στον τσάρο της Ρωσίας Αλέξανδρο Α'. Τελικά της δόθηκε σάν αντάλλαγμα το μικρό βασίλειο της Λούκα, όπου έφτασε τον Δεκέμβριο του 1817. Ήταν ακόμα μόλις 35 χρονών και μετά απο τόσες μακροχρόνιες περιπέτειες αποφάσισε χωρίς αντίκρυσμα να αναζητήσει νέο σύζυγο. Ανάμεσα σε αυτούς που απευθύνθηκε για σύζυγο ήταν και ο κόμης του Αρτουά μέλλων βασιλιάς της Γαλλίας Κάρολο Ι'. Στην διακυβέρνηση της Λούκα προσπάθησε να εξαλείψει όλα τα ίχνη που άφησε η κακή διακυβέρνηση της προκατόχου του Λίζας Βοναπάρτη. Κυβέρνησε σύμφωνα με το πνεύμα του διαφωτισμού, καλλιέργησε τις τέχνες, τα γράμματα, διακόσμησε όλα τα κτίρια, έκανε μεγάλη σειρά δημόσιων έργων, δρόμους καθώς και ένα υδραγωγείο. Στο πολιτικό επίπεδο άν και συμφώνησε με τους όρους της Ιεράς Συμμαχίας να μήν δεχτεί καμιά μορφή Συντάγματος η διακυβέρνηση της δέν ήταν ιδιαίτερα αυταρχική όπως απαιτούσε ο Μέττερνιχ. Στις αρχές του 1824 αρρώστησε και πέθανε απο καρκίνο.

Παιδιά της ήταν :

* Κάρολος Λουδοβίκος των Βουρβώνων της Πάρμας

* Μαρία Λουίζα Καρλόττα (1802 - 1857)

Πηγές
* Balanso, Juan. La Familia Rival. Barcelona: Planeta, 1994.

* Balanso, Juan. Las perlas de la Corona. Barcelona: Plaza & Janés, 1999.

* Bearne Charlton, Catherine. A Royal Quartette. London: T. F. Unwin, 1908.

* Memoir of the Queen of Etruria, written by herself. London: printed for John Murray, 1814.

* Sixte, Prince of Bourbon-Parma. La Reine d'Étrurie. Paris: Calmann-Levy, 1928.

* Smerdou Altoaguirre, Luis. Carlos IV en el Exilio. Pamplona: Ediciones Universidad de Navarra, 2000.

* Villa-Urrutia, W. R Marques de. La Reina de Etruria, doña Maria Luisa de Borbón, infanta de España. Madrid: Francisco Beltrán, 192

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License