Ο Ζοζέφ Λουί Προυστ (Joseph Louis Proust, 26 Σεπτεμβρίου 1754 - 5 Ιουλίου 1826) ήταν Γάλλος χημικός. Διακρίνεται για την συνεισφορά του στην διατύπωση του κανόνα των σταθερών αναλογιών, ο οποίος είναι γνωστός και ως νόμος του Προυστ. Το ορυκτό προυστίτης (Ag3AsS3) ονομάστηκε έτσι προς τιμήν του.

Βιογραφικό

Ο Ζοζέφ Λ. Προυστ γεννήθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου του 1754 στην πόλη Ανζέ της Γαλλίας. Ο πατέρας του ήταν φαρμακοποιός στην Ανζέ. Ο Ζοζέφ μελέτησε χημεία στο φαρμακείο του πατέρα του και αργότερα μετακινήθηκε στο Παρίσι, όπου και διορίστηκε αρχιφαρμακοποιός στο νοσοκομείο Salpetriere. Δίδαξε, επίσης, χημεία μαζί και με τον Pilâtre de Rozier, έναν πρωτοπόρο της αεροναυτικής.

Κάτω από την επιρροή του Καρόλου IV της Ισπανίας ο Προυστ δίδαξε στη Σχολή Χημείας της Σεγόβια και στο Πανεπιστήμιο της Σαλαμάνκα.

Όταν όμως ο Ναπολέων εισέβαλε στην Ισπανία, οι δυνάμεις του έκαψαν το εργαστήριο του Προυστ και τον ανάγκασαν να επιστρέψει στη Γαλλία. Πέθανε στις 5 Ιουλίου του 1826 στο Παρίσι.
Ανακαλύψεις
Joseph Louis Proust, David d'Angers (1831).

Η πιο γνωστή ανακάλυψη του Προυστ, προήλθε από την διαμάχη του με τον χημικό Μπερτολέ C.L. Berthollet. Ο Μπερτολέ αρνείτο την υπόθεση του Προυστ ότι οι ουσίες ενώνονται μεταξύ τους πάντα σε σταθερές αναλογίες. Ο Προυστ τελικά επέτυχε να αποδείξει ότι ο Μπερτολέ έσφαλλε και δημοσίευσε την δική του υπόθεσή το 1799.
Χημικές μελέτες

Το μεγαλύτερο επίτευγμα του Προυστ στη σφαίρα της επιστήμης ήταν η αντίκρουση της άποψης του Μπερτολέ, με τον κανόνα των σταθερών αναλογιών , ο οποίος είναι γνωστός και ως νόμος του Προυστ. Ο Προυστ για να αποδείξει αυτόν το κανόνα, μελέτησε το καρβίδιο του χαλκού, τα δύο οξείδια του κασσίτερου, και τα δύο σουλφίδια του σιδήρου. Παρασκεύασε καρβίδιο του χαλκού στο εργαστήριο και το συνέκρινε με το καρβίδιο του χαλκού που βρίσκεται στη φύση. Η σύγκριση έδειξε ότι οι ενώσεις είχαν την ίδια αναλογία βαρών μεταξύ των τριών στοιχείων που εμπλέκονται (Cu, C, Ε). Μεταξύ των άλλων δύο ζευγών ενώσεων, ο Προυστ έδειξε ότι δεν υπάρχει άλλη ενδιάμεση ένωση μεταξύ τους. Ο Προυστ δημοσίευσε αυτή την εργασία το 1794, αλλά ο κανόνας δεν έγινε αποδεκτός μέχρι το 1811, όταν ο Σουηδός χημικός Γιονς Γιάκομπ Μπερτσέλιους επισήμανε την συνεισφορά του.

Υπάρχουν, ωστόσο, εξαιρέσεις από το κανόνα των σταθερών αναλογιών. Μια ολόκληρη κατηγορία ουσιών δεν ακολουθεί αυτόν τον κανόνα. Οι ενώσεις αυτές ονομάζονται μη στοιχειομετρικές ενώσεις ή Μπερτολλίδες από τον Μπερτολέ. Η αναλογίες των στοιχείων που υπάρχουν στις ενώσεις αυτές, μπορεί να κυμαίνονται εντός ορισμένων ορίων, όπως στο παράδειγμα του οξειδίου του σιδήρου. Ο ιδανικός τύπος του είναι FeO, αλλά λόγω των κρυσταλλογραφικών διαφορών είναι μειωμένος σε περίπου 0,95 FeO.

Ο Προυστ έδειξε επίσης ενδιαφέρον για την μελέτη των σακχάρων που υπάρχουν στα γλυκίζοντα λαχανικά και στα φρούτα. Το 1799, ο Προυστ απέδειξε, στους σπουδαστές του στη Μαδρίτη, πως η ζάχαρη που περιέχεται στα σταφύλια είναι πανομοιότυπη με αυτή που βρίσκεται στο μέλι. Αυτή έγινε αργότερα γνωστή ως γλυκόζη. Συνολικά, ο Προυστ, μαζί με τον Ματ Σταιρς ανακάλυψαν τρεις τύπους σακχάρων κατά τη διάρκεια των ερευνών τους.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Η Βικιθήκη έχει το κείμενο της Encyclopædia Britannica, 11η έκδοση (1911), για το λήμμα Proust, Joseph Louis.

Joseph Louis Proust (1754 - 1826)

Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Joseph Proust της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0. (ιστορικό/συντάκτες).

Εγκυκλοπαίδεια Χημείας