Ο Ζοζέφ Πιτόν ντε Τουρνεφόρ (Joseph Pitton de Tournefort, 5 Ιουνίου 1656 - 28 Δεκεμβρίου 1708) ήταν Γάλλος βοτανολόγος, ο οποίος είναι περισσότερο γνωστός ως ο πρώτος που απέδωσε έναν σαφή ορισμό του όρου "γένος" (genus) στα φυτά, διακρίνοντας το γένος από το είδος. Κυριότερο έργο του είναι το Eléments de botanique, ou Méthode pour reconnaître les Plantes (1694, και σε λατινική μετάφραση Institutiones rei herbariae - εκδόθηκε το 1700 και το 1719). Μεταξύ άλλων περιέγραψε τους μύκητες και ταξινόμησε τις λειχήνες σε αυτόνομη ομάδα. Επίσης, διέκρινε μεταξύ δέντρων και βοτάνων, ενώ ασχολήθηκε και με την κατηγοριοποίηση λουλουδιών. Πέθανε έπειτα από τραυματισμό του σε ατύχημα στο δρόμο. Αργότερα ο Κάρολος Λινναίος ταξινόμησε πολλά είδη της χλωρίδας με βάση την κατηγοριοποίηση του Τουρνεφόρ.
Βιογραφία
Γεννήθηκε στην Αιξ-αν-Προβάνς στις 5 Ιουνίου του 1656 και σπούδασε σε θρησκευτικό σχολείο Ιησουιτών. Αρχικά σκόπευε να γίνει μέλος του κλήρου στη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία, ωστόσο ο θάνατος του πατέρα του στάθηκε αφορμή για την ενασχόληση του Τουρνεφόρ με τη βοτανική. Εγκαταστάθηκε στο Μονπελιέ, όπου σπούδασε ιατρική και στη συνέχεια διορίστηκε καθηγητής βοτανικής στο Jardin des Plantes, στο Παρίσι, το 1683. Κατά τη διάρκεια εκείνης της περιόδου πραγματοποίησε ταξίδια στη Δυτική Ευρώπη και ιδιαίτερα στα Πυρηναία, όπου συνέλεξε πολλά είδη φυτών. Την περίοδο από το 1700 ως το 1702 επισκέφθηκε τα ελληνικά νησιά[4] και εν συνεχεία την Κωνσταντινούπολη, τα σύνορα του Εύξεινου Πόντου, την Αρμενία και τη Γεωργία, συλλέγοντας φυτά και κάνοντας διάφορες επιστημονικές παρατηρήσεις. Συνοδεύτηκε στα ταξίδια αυτά από τον Γερμανό βοτανολόγο Αντρέας φον Γκουντελσχάιμερ (Andreas von Gundelsheimer, 1668-1715) και τον καλλιτέχνη Κλοντ Ομπριέ (Claude Aubriet, 1651-1743). Η περιγραφή για εκείνο το ταξίδι δημοσιεύτηκε μετά το θάνατό του (Relation d'un voyage du Levant). Ο Τουρνεφόρ παρασύρθηκε από άμαξα και τραυματίστηκε σοβαρά στο στομάχι[5]. Κατάφερε να τον συνεφέρει ένας φίλος του αλλά έχοντας ήδη προβλήματα υγείας, έπειτα από σύντομο χρονικό διάστημα πέθανε στο Παρίσι, στις 28 Δεκεμβρίου του 1708[6]. Ο δρόμος όπου ο επιστήμονας έπαθε το ατύχημα, που τελικά είχε αποτέλεσμα το θάνατό του, φέρει το όνομά του (Rue de Tournefort στο πέμπτο διαμέρισμα (arrondissement) του Παρισιού).
Έργα
Élémens de botanique, 1694
Histoire des plantes qui naissent aux environs de Paris, 1698
Institutiones rei herbariae, editio altera, 1700 and 1719 (Latin translation of Élémens de botanique)
Relation d'un voyage du Levant, 1717[7]
Traité de la matière médicale, 1717
Ταξίδι στην Κρήτη και τις νήσους του Αρχιπελάγους 1700-1702. Από το έργοRelation d'un voyage du Levant, μτφρ.Μάκης και Μυρτώ Απέργη, εκδ.Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο, 2002
«A Voyage Into the Levant», 1741, τόμος 2. Εκδότης D. Midwinter.[8]
Παραπομπές
Comité des travaux historiques et scientifiques. 117389. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
«Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Joseph-Pitton-de-Tournefort. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
(Αγγλικά) SNAC. w6rf6402. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
Το Βήμα, Το ταξίδι του βοτανολόγου, 11 Ιανουαρίου 2004.
Google Books,Holl William , The Biographical magazine, Τόμος 2.
[1] Edward Lee Greene, Frank N. Egerton, Robert Patrick McIntosh, Rogers McVaugh, Landmarks of botanical history, Μέρος 2 , Hunt Institute for Botanical Documentation, μέσω Google Books.
de Tournefort, Joseph Pitton (1718). Relation d'un voyage du Levant. Amsterdam: aux dépens de la compagnie.
(Αγγλικά) «A Voyage Into the Levant», τόμος 2, ψηφιοποίηση από books.google.gr.
Αναφορές
Isely, Duane (1994). One hundred and one botanists. Iowa State University Press. pp. 71–73.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
KUL Ψηφιακή έκδοση του Elemens de botanique ou methode pour connoitre les plantes 1694-1695.
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
