Ο Ζαν Ζωρές (γαλλικά: Jean Jaurès, πλήρες όνομα Auguste Marie Joseph Jean Léon Jaurès, 3 Σεπτεμβρίου 1859 - 31 Ιουλίου 1914) ήταν Γάλλος σοσιαλιστής πολιτικός και φιλειρηνιστής. Δολοφονήθηκε λίγο μετά την έναρξη του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, από έναν 29χρονο εθνικιστή συμπατριώτη του, λόγω της αντίθεσής του στον πόλεμο.
Βιογραφικό
Ο Ζαν Ζωρές γεννήθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου το 1859 σε ένα κτήμα κοντά στην Καστρ (Castres), στο νομό Ταρν, όπου είχε εγκατασταθεί ο πατέρας του μετά την αποτυχία των εμπορικών επιχειρήσεών του. Ήταν ανεψιός του ναυάρχου και γερουσιαστή Μπενζαμέν Ζωρές, ο οποίος το 1889 έγινε υπουργός Ναυτικού και Αποικιών. Σπούδασε στο Lycée Louis-le-Grand και στην École normale supérieure και το 1881 πήρε πτυχίο φιλοσοφίας. Υπηρέτησε ως καθηγητής φιλοσοφίας στο λύκειο του Αλμπί από το 1881 μέχρι το 1883 και το ίδιο διάστημα ετοίμασε τις διδακτορικές του διατριβές: «Περί πραγματικότητας του αισθητού κόσμου» και «Οι ρίζες του γερμανικού σοσιαλισμού». Τον Νοέμβριο του 1883 έγινε υφηγητής στη Σχολή Γραμμάτων και Τεχνών στην Τουλούζη.
Πρώτη φορά ήταν υποψήφιος σε βουλευτικές εκλογές το 1885, στο νομό Ταρν, όπου και εκλέχτηκε με το ψηφοδέλτιο των δημοκρατικών. Στη διάρκεια της βουλευτικής του θητείας, χωρίς ακόμα να έχει υποστηρίξει τις σοσιαλιστικές ιδέες, έδειξε μεγάλο ενδιαφέρον για κοινωνικά ζητήματα, όπως τα ταμεία σύνταξης εργατών ορυχείων. Στις εκλογές του 1889 ήταν και πάλι υποψήφιος, αυτή τη φορά όμως στην περιφέρεια της Καστρ και τελικά δεν εκλέχτηκε. Έτσι επέστρεψε στην έδρα του στην Τουλούζη και από το 1886 άρχισε να συνεργάζεται με την εφημερίδα Τα Νέα της Τουλούζης. Το 1890 εκλέχτηκε στο δημοτικό συμβούλιο της πόλης και έγινε αντιδήμαρχος και δύο χρόνια αργότερα υποστήριξε επιτυχώς τις θέσεις του για το διδακτορικό του δίπλωμα.
Την ίδια χρονιά συναντήθηκε στην Τουλούζη με τον ηγέτη του Εργατικού Κόμματος Ζυλ Γκεντ αλλά δεν προσχώρησε στο σοσιαλισμό εκφράζοντας αντιρρήσεις για το «δογματισμό» του. Τελικά οι σοσιαλιστικές ιδέες τον κέρδισαν αφού ο βιβλιοθηκάριος της École normale supérieure Λυσιέν Χερ τον έπεισε ότι ο σοσιαλισμός βρίσκεται υπο συνεχή διαμόρφωση στην οποία θα μπορούσε και ο ίδιος να συμβάλλει. Στις επόμενες βουλευτικές εκλογές, το 1893, ο Ζωρές εκλέχτηκε βουλευτής στην περιφέρεια Καρμώ. Στάθηκε στο πλευρό του αξιωματικού Άλφρεντ Ντρέιφους (βλ. Υπόθεση Ντρέιφους) και υποστήριξε την κυβέρνηση του Pierre Waldeck-Rousseau (Associations Bill-1901), στην προσπάθειά της να εφαρμόσει την νομοθεσία που ίσχυε και για όλους τους υπολοίπους και στις θρησκευτικές οργανώσεις. Μετά την αποτυχία του να εκλεγεί στις εκλογές του 1898 ξεκίνησε τη σύνταξη της Σοσιαλιστικής Ιστορίας, στην οποία ανέλαβε ο ίδιος να γράψει τα κεφάλαια σχετικά με τις γαλλικές εθνοσυνελεύσεις (Συντακτική, Νομοθετική και Συμβατική).
Το 1901 ίδρυσε το Γαλλικό Σοσιαλιστικό Κόμμα και το 1904 στο συνέδριο της Σοσιαλιστικής Διεθνούς στο Άμστερνταμ διακήρυξε ότι ήταν ενάντια σε έναν μαρξισμό που παρέμενε σε ένα ουτοπικό επίπεδο. Εξαιτίας αυτής του της στάσης αρκετοί σοσιαλιστές τον εγκατέλειψαν, παρόλ' αυτά ο Ζωρές εκλέχτηκε επανειλημμένα βουλευτής, από την επόμενη χρονιά και μετά. Την ίδια χρονιά ίδρυσε την εφημερίδα Ουμανιτέ.
Τα χρόνια πριν από την έναρξη του Α' Παγκοσμίου Πολέμου ο Ζωρές δραστηριοποιήθηκε έντονα κατά της προοπτικής της ένοπλης σύγκρουσης και προσπάθησε να πείσει τους σοσιαλιστές, όχι μόνο στη Γαλλία, να καταδικάσουν τον πόλεμο. Υποστήριξε τη Γενική Συνομοσπονδία Εργασίας της Γαλλίας που είχε δηλώσει ότι θα κήρυττε γενική απεργία σε περίπτωση κήρυξης πολέμου. Ακόμα και μετά τη δολοφονία του διαδόχου του αυστροουγγρικού θρόνου στο Σαράγεβο και την επιδείνωση της κατάστασης, ο Ζωρές συνέχισε να πιστεύει ότι έστω και την ύστατη ώρα ήταν δυνατή η αποφυγή του πολέμου. Προσπάθησε να πείσει διάφορους υπουργούς στη Γαλλία στους οποίους είχε κάποια επιρροή και όταν η γερμανική κυβέρνηση κήρυξε κατάσταση κινδύνου πολέμου σκέφτηκε να ζητήσει τη διαιτησία προέδρου των Η.Π.Α. Γουίλσον. Η προοπτική του πολέμου όμως όχι μόνο γινόταν αποδεκτή από την πλειοψηφία τόσο των Γάλλων όσο και των υπόλοιπων Ευρωπαίων αλλά και προκαλούσε έντονο ενθουσιασμό ενώ και η πλειοψηφία των σοσιαλιστών στην Ευρώπη ήταν σύμφωνη με τον πόλεμο. Οι ενέργειες του Ζωρές υπέρ της ειρήνης φαίνεται πως εξόργισαν τους εθνικιστικούς κύκλους στη Γαλλία, και έτσι στις 31 Ιουλίου του 1914 ο Ραούλ Βιλαίν, ένας Γάλλος εθνικιστής, πυροβόλησε και σκότωσε τον Ζαν Ζωρές σε ένα καφέ στην οδό Μονμάρτρης.
Παραπομπές
(Γαλλικά) BNF authorities. data.bnf.fr/ark:/12148/cb119086682. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
(Γαλλικά) Sycomore. www.assemblee-nationale.fr/sycomore/index.asp. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
Comité des travaux historiques et scientifiques. 1975. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
«Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Jean-Jaures. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
(Αγγλικά) SNAC. w6612rs6. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
(Αγγλικά) Find A Grave. 7513. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
«Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Great Russian Entsiklopedia, JSC. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2015.
Γερμανική Εθνική Βιβλιοθήκη, Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, Βαυαρική Κρατική Βιβλιοθήκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας: Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2014.
(Γαλλικά) BNF authorities. data.bnf.fr/ark:/12148/cb119086682. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
Πηγή
Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα, τ. 22
Βιβλιογραφία
Goldberg, Harvey (1962). The Life of Jean Jaures. University of Wisconsin Press.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Commons logo
Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα
Ζαν Ζωρές
De primis socialismi germanici lineamentis apud Lutherum, Kant, Fichte, Hegel (in Latin)
Jean Jaurès
Jean Jaurès Biography
Jean Jaurès, socialist and humanitarian by Margaret Pease ( New York : B. W. Huebsch, 1917) PDF/DjVu from Internet Archive
Jean Jaurès at Find-A-Grave
(Αγγλικά) Jaurès' texts at Marxists archives
Biography FirstWorldWar.com
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License