Ο Γκυ ντε Μωπασσάν (Henry René Albert Guy de Maupassant, 5 Αυγούστου 1850 – 6 Ιουλίου 1893) ήταν Γάλλος συγγραφέας της νατουραλιστικής σχολής. Θεωρείται ο μεγαλύτερος διηγηματογράφος της Γαλλίας.
Γεννήθηκε στο Château de Miromesnil, κοντά στη Διέππη. Τα παιδικά και εφηβικά του χρόνια σημαδεύτηκαν από τον χωρισμό των γονέων του. Έμεινε ως τα δεκατρία του με τη μητέρα του, στην οποία ήταν αφοσιωμένος, και έτρεφε εχθρικά αισθήματα προς τον πατέρα του (που προβάλλονται σε πολλά από τα έργα του) παρά την κάθε είδους βοήθεια που έπαιρνε από αυτόν.
Αποφοίτησε από το λύκειο της Χάβρης, αφού πρώτα φρόντισε να αποβληθεί από ένα ημιθρησκευτικό εκπαιδευτήριο, και το 1869 άρχισε να σπουδάζει νομικά στο Παρίσι. Πολέμησε ως εθελοντής στον Γαλλο-πρωσικό πόλεμο του 1870 στην πρώτη γραμμή αλλά ο πατέρας του πέτυχε τη μετάθεσή του σε λιγότερο επικίνδυνη μονάδα. Μετά την αποφοίτησή του από τη νομική σχολή, με τη βοήθεια πάντα του πατέρα του, ο Μωπασσάν διορίστηκε δημόσιος υπάλληλος.
Η μητέρα του ήταν γνώριμη του Φλωμπέρ, ο οποίος ανέλαβε τη λογοτεχνική αγωγή του. Στο σπίτι του Φλωμπέρ ο Μωπασσάν γνώρισε τον Ζολά, τον Τουργκένιεφ, τον Εντμόν ντε Γκονκούρ και τον Χένρυ Τζαίημς. Κάποια διηγήματά του δημοσιεύτηκαν με ψευδώνυμο σε επαρχιακά περιοδικά.
Το 1880 κυκλοφόρησε το βιβλίο Les Soirées de Médan που περιείχε έξι πολεμικές ιστορίες ισάριθμων συγγραφέων μεταξύ των οποίων και ο Ζολά. Την καλύτερη εντύπωση έκανε το Boule de Suif («Μπάλα από λίπος») του Μωπασσάν.
Αμέσως έγινε περιζήτητος από εφημερίδες και περιοδικά, όπου άρχισε να δημοσιεύει άρθρα και τις μάλλον πικάντικες ιστορίες του. Μεταξύ 1880 και 1890 δημοσίευσε 300 διηγήματα, τρία ταξιδιωτικά, μια ποιητική συλλογή και έξι μυθιστορήματα, με γνωστότερο το Bel-Ami (Ο Φιλαράκος). Σύμφωνα με ορισμένα στοιχεία, ο Μωπασσάν ταύτιζε τον εαυτό του με τον ασυνείδητο και αρριβίστα ήρωα του έργου του — ή τουλάχιστον θα ήθελε να ταυτιστεί.
Είχε πια μεγάλη οικονομική άνεση, άρχισε τα ταξίδια και αγόρασε θαλαμηγό την οποία ονόμασε «Bel-Ami». Οι σχέσεις του με τις γυναίκες έφταναν στα όρια της ερωτομανίας. Τακτικός θαμώνας των οίκων ανοχής (που περιγράφονται στην Μπάλα από λίπος και αλλού), άρχισε μετά την επιτυχία του να συναναστρέφεται τις εταίρες της εποχής, τις λεγόμενες horizontales, και προχώρησε σε κυρίες της υψηλής κοινωνίας.
Αλλά από τα 20 χρόνια του έπασχε από σύφιλη. Ίσως η ασθένεια να οφειλόταν στην σεξουαλική του ασυδοσία. Αλλά, το γεγονός ότι και αδελφός του έπασχε και πέθανε από αυτή, δείχνει ότι μάλλον ήταν κληρονομική. Όσο προχωρούσε η δεκαετία του 1880, τόσο τα συμπτώματα γίνονταν εντονότερα, ιδιαίτερα στον ψυχολογικό τομέα, με χαρακτηριστικότερο τη μανία μετακίνησης από το ένα μέρος της Γαλλίας στο άλλο. Ενδεικτικό της κατάστασης πανικού που τον διακατείχε και προφητικό ήταν το διήγημά του Le Horla. Έντονος άλλωστε ήταν ο πεσιμισμός του και φανερή η επίδραση του Σοπενχάουερ.
Το 1889 ο αδελφός του πέθανε σε άσυλο ψυχοπαθών. Η λύπη του Μωπασσάν και ο τρόμος για την δική του μοίρα επιδείνωσαν την κατάστασή του. Το 1892 αποπειράθηκε να αυτοκτονήσει. Μεταφέρθηκε σε ψυχιατρική κλινική όπου και πέθανε στα 43 του χρόνια.
Έργα
Μυθιστορήματα
Une vie (Μια ζωή, 1883)
—μτφ. Γ. Αγγέλου (εκδ. "Σ.Ι. Ζαχαρόπουλος", 1979)
Bel-Ami (Ο Φιλαράκος, 1885)
—μτφ. Άγγελος Νίκας (εκδ. "Κλασσικά Παπύρου", 1971)
—μτφ. Άρης Αλεξάνδρου (εκδ. "Γκοβόστη", 140 σελίδες, ISBN 960-446-175-2)
Pierre et Jean (1887)
Mont-Oriol (Το όρος Οριόλ, 1887)
Notre cœur (Η καρδιά μας, 1889)
Fort comme la mort (Δυνατός σαν τον θάνατο, 1889)
—μτφ. Σοφία Μαυρόχη (εκδ. "Γ. Σίσκου", χ.χ.)
Συλλογές διηγημάτων
La Maison Tellier (Ο οίκος Τελλιέ, 1881)
—μτφ. Αλέξης Ζήρας (το επώνυμο διήγημα της συλλογής στο βιβλίο "Οκτώ ερωτικές ιστορίες", με σημείωμα του Κωστή Παλαμά, εκδ. "Αιγόκερως", 1988)
Mademoiselle Fifi (Δεσποινίς Φιφή, 1882)
Contes de la bécasse (Διηγήματα της μπεκάτσας, 1883)
Clair de lune (Σεληνόφως, 1883)
—μτφ. Αλέξης Ζήρας (το επώνυμο διήγημα της συλλογής στο βιβλίο "O Λύκος και άλλα διηγήματα", εκδ. Ρόπτρον)
Le Lit 29 (Το κρεβάτι 29, 1884)
Miss Harriet (1884)
Les Sœurs Rondoli (Οι αδελφές Ροντόλι, 1884)
Yvette (1884)
—μτφ. Γιώργος Κόκκας (εκδ. "Θεωρία", 1983)
Contes du jour et de la nuit (Διηγήματα της μέρας και της νύχτας, 1885)
Toine (Τουάν, 1885)
Monsieur Parent (Ο Κύριος Γονεύς, 1886)
La Petite Roque (1886)
Le Horla (Ο πανικός, 1887)
—μτφ. Ιωάννα Σισσώη (εκδ. "Δωδώνη", 1979)
Le Rosier de Mme Husson (Η τρανταφυλλιά της κυρίας Υσσόν, 1888)
La Main gauche (Το αριστερό χέρι, 1889)
L'Inutile Beauté (Η ανώφελη ομορφιά, 1890)
Le Père Milon (Ο Μπάρμπα-Μιλόν, 1899)
Le Colporteur (Ο γυρολόγος, 1900)
Επιλογές διηγημάτων του Μωπασσάν μεταφράστηκαν στα ελληνικά με τους πιο κάτω τίτλους:
Η Ρόζα: μετάφρ. ; (εκδ. "Σμυρνιωτάκης, χ.χ.)
Ο Λύκος: Αλέξης Ζήρας (εκδ. "Ρόπτρον", 1991)
Επίλεκτα διηγήματα: Φοίβος Πιομπίνος (εκδ. "Ίκαρος", 2005)
Le Diable: Στρατής Πασχάλης ως Ο Οξαποδώς (εκδ. "Ίκαρος", 1992)
Le Vagabond: Φοίβος Πιομπίνος ως Ο αλήτης και άλλα διηγήματα (εκδ. "Ολκός", 1999)
Ταξιδιωτικά
Au soleil (Στον ήλιο, 1884)
Sur l’eau (Πάνω στο νερό, 1888)
La Vie errante (Η περιπλανώμενη ζωή, 1890)
Μελέτες για τον Μωπασσάν
«Ο φαντασιώδης ρεαλισμός του Γκυ ντε Μωπασσάν», στο `Ενας Γραικός στα Ξένα. Αναγνώσεις άλλων λογοτεχνιών του Αλέξη Ζήρα (Γαβριηλίδης, 2003)
Πάμπολλα έργα του Μωπασσάν μεταφέρθηκαν στον κινηματογράφο και στην τηλεόραση.
Σύνδεσμοι σε καταλόγους καθιερωμένων όρων
WorldCat VIAF: 29537765 ΕΒΕ: 192943 BiblioNet: 2585 LCCN: n79069916 ISNI: 0000 0001 2125 8201 GND: 118579207 SELIBR: 75104 SUDOC: 027018466 BNF: cb11915226h (data) BIBSYS: 90088962 MusicBrainz: 1d2faf65-f084-49c6-a9bc-e2a7f4aa1042 NLA: 35335643 NDL: 00449191 NKC: jn19990005488 ICCU: IT\ICCU\CFIV\000203 BNE: XX955960
Γερμανική Εθνική Βιβλιοθήκη, Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, Βαυαρική Κρατική Βιβλιοθήκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας: Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2014.
(Γαλλικά) BNF authorities. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11915226h. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
(Αγγλικά) SNAC. w6pc3b3f. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
(Αγγλικά) Find A Grave. 685. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
International Music Score Library Project. Category:Maupassant,_Guy_de. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
NooSFere. -1482125711. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
Internet Speculative Fiction Database. 1958. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
filmportal.de. 489d9e1ce4c347719e3b7d1e8585e04c. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
(Γαλλικά) BNF authorities. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11915226h. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
www.nndb.com/edu/749/000068545/.
www.nndb.com/edu/950/000162464/.
www.nndb.com/lists/505/000063316/.
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
