Ο Ευγένιος Ιονέσκο (γαλλ. Eugène Ionesco, 26 Νοεμβρίου 1909-29 Μαρτίου 1994) ήταν Γαλλο-Ρουμάνος θεατρικός συγγραφέας, από τους επιφανέστερους εκπροσώπους του Θεάτρου του παραλόγου. Αν κι έγραψε στη γαλλική γλώσσα, θεωρείται από τους πιο αξιόλογους ανθρώπους της διανόησης της Ρουμανίας. Στα έργα του, ο Ιονέσκο διακωμωδεί τις πιο κοινότοπες καταστάσεις, ενώ απεικονίζει τη μοναξιά του ανθρώπου και την ασημαντότητα της ύπαρξής του.
Ο τάφος του Ευγένιου Ιονέσκο στο κοιμητήριο του Μονπαρνάς στο Παρίσι

Βιογραφία

Ο Ιονέσκο γεννήθηκε στις 26 Νοεμβρίου 1912 στη Σλάτινα της Ρουμανίας από Ρουμάνο πατέρα και Γαλλίδα μητέρα. Πέρασε την παιδική του ηλικία στη Γαλλία, αλλά επέστρεψε στη Ρουμανία με τον πατέρα του το 1925, μετά το διαζύγιο των γονιών του. Μετά τις σπουδές του στο κολλέγιο, σπούδασε Γαλλική λογοτεχνία στο Πανεπιστήμιο του Βουκουρεστίου από το 1928 ως το 1933 και έγινε καθηγητής της γαλλικής γλώσσας.

To 1936 ο Ιονέσκο παντρεύτηκε τη Ροντίκα Μπουριλεάνου. Απέκτησαν μια κόρη κι επέστρεψαν στη Γαλλία το 1938, ώστε ο Ιονέσκο να τελειώσει τη διδακτορική του διατριβή. Το ξέσπασμα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου το 1939 τον βρήκε στη Γαλλία. Παρέμεινε στη Μασσαλία κατά τη διάρκεια του πολέμου και τελικά εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του στο Παρίσι μετά την απελευθέρωσή του, το 1944.

Ο Ιονέσκο έγινε μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας το 1970 [1], ενώ κέρδισε πολυάριθμα βραβεία και τιμητικές διακρίσεις. Πέθανε στις 29 Μαρτίου 1994.

Συγγραφικό προφίλ

Όπως κι ο Σάμιουελ Μπέκετ, ο Ιονέσκο εμφανίστηκε σχετικά αργά στο θέατρο, καθώς το πρώτο του έργο, "Η Φαλακρή Τραγουδίστρια", γράφτηκε το 1948 και παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 1950 με τον αγγλικό τίτλο "The Bald Soprano".

Πρώιμα μονόπρακτα έργα

Τα πρώτα και πιο καινοτόμα έργα του Ιονέσκο ήταν θεατρικά μονόπρακτα: Η Φαλακρή Τραγουδίστρια (1950), Το Μάθημα (1951), Οι Καρέκλες (1952). Τα έργα αυτά εκφράζουν το αίσθημα της αποξένωσης και την αδυναμία και ματαιότητα επικοινωνίας με σουρεαλιστικό και κωμικό τρόπο, παρωδώντας τον κομφορμισμό της αστικής τάξης και τις κοινές θεατρικές φόρμες. Ο Ιονέσκο απεικονίζει έναν αποκτηνωμένο κόσμο με μηχανικούς χαρακτήρες σαν μαριονέτες.

Κύρια περίοδος θεατρικών έργων

Το 1959, παρουσιάζεται το έργο του Δολοφόνος χωρίς αμοιβή, όπου πρωταγωνιστεί για πρώτη φορά ο κεντρικός του ήρωας, Μπερανζέ, ο οποίος εμφανίζεται σε μια σειρά έργων του Ιονέσκο (Ρινόκερος, Ο βασιλιάς πεθαίνει, Ο πεζός στον αέρα).

Ο Μπερανζέ αποτελεί μια σχεδόν αυτοβιογραφική φιγούρα, η οποία εκφράζει την απορία και την αγωνία του Ιονέσκο για την παράδοξη πραγματικότητα. Είναι κωμικός κι αφελής, κερδίζοντας έτσι τη συμπάθεια του κοινού. Στο Δολοφόνο χωρίς αμοιβή, συναντά το Θάνατο με τη φιγούρα ενός εκτελεστή. Στο Ρινόκερο, παρατηρεί τους φίλους του να προσβάλλονται από τον ιό της "ρινοκερίτιδας" και να μεταμορφώνονται σε ρινόκεροι, παραμένοντας στο τέλος μόνος ενάντια σε αυτό το κύμα κομφορμισμού. Σε αυτό το έργο, ο Ιονέσκο εκφράζει την απέχθειά του για τον ιδεολογικό κομφορμισμό, εμπνεόμενος από την άνοδο του φασισμού τη δεκαετία του '30. Στο έργο Ο βασιλιάς πεθαίνει, παρουσιάζεται ως ο Βασιλιάς Μπερανζέ Α', μια καθημερινή φιγούρα που παλεύει να συμβιβαστεί με το θάνατό του.

Θεωρητικά έργα

Όπως ο Μπέρναρντ Σω κι ο Μπέρτολτ Μπρεχτ, ο Ιονέσκο συνέβαλε στο θέατρο με διάφορες θεωρητικές μελέτες, κυρίως απόπειρες να διορθώσει τους κριτικούς που είχαν παρεξηγήσει το έργο του κι έτσι επηρέαζαν εσφαλμένα το κοινό.

Εργογραφία

Ποίηση

* Elegii pentru fiinte mici (1931)

Θεατρικά έργα

* Η Φαλακρή Τραγουδίστρια
* Les Salutations (1950)
* Το Μάθημα (1951)
* Οι Καρέκλες (1952)
* Le Maître (1953)
* Victimes du devoir (1953)
* La Jeune Fille à marier (1953)
* Αμεδαίος ή Πώς να το ξεφορτωθούμε (1954)
* Jacques ou la soumission (1955)
* Ο Καινούριος Νοικάρης (1955)
* Le Tableau (1955)
* L'Impromptu de l'Alma (1956)
* L'avenir est dans les œufs (1957)
* Δολοφόνος χωρίς αμοιβή (1958)
* Scène à quatre (1959)
* Apprendre à marcher (1960)
* Ρινόκερος (1959)
* Délire à deux (1962)
* Ο βασιλιάς πεθαίνει (1962)
* Ο πεζός στον αέρα (1963)
* La Soif et la faim (1964)
* La Lacune (1966)
* Jeux de massacre (1970)
* Macbett (1972)
* L'Homme aux valises (1975)
* Voyage chez les morts (1980)

Δοκίμια και θεωρητικές μελέτες

* Nu (1934)
* Hugoliade (1935)
* La Tragédie du langage (1958)
* Expérience du théâtre (1958)
* Discours sur l'avant-garde (1959)
* Notes et contre-notes (1962)
* Fragments of a Journal (1966)
* Découvertes (1969)
* Antidotes (1977)

Νουβέλες και ιστορίες

* La Vase (1956)
* Le Piéton de l'air (1961)
* La Photo du colonel (1962)
* Le Solitaire (1973)

Διασκευές σε όπερα και λιμπρέττα

* Le Maître (1962)
* Maximilien Kolbe (1988)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

* Ιστότοπος για τον Ευγένιο Ιονέσκο
* Γαλλική Ακαδημία

Πηγές

* The New Oxford Companion to Literature in French, (ISBN 0198661258)
* Ionesco : Théâtre complet, (ISBN 2070111989)
* Wellwarth, George E. The dream and the Play

Εγκυκλοπαίδεια Γαλλίας

Γάλλοι

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library