Ο Σαρλ Φρανσουά Γκουνώ (Charles-François Gounod, 17 Ιουνίου 1818 – 18 Οκτωβρίου 1893) ήταν Γάλλος συνθέτης, γνωστός για τη μελοποίηση του Άβε Μαρία, τις όπερες Φάουστ και Ρωμαίος και Ιουλιέττα, καθώς και πλήθος άλλων θρησκευτικών έργων και τραγουδιών.
Βιογραφικά στοιχεία
Γεννήθηκε στο Παρίσι, όπου ο πατέρας του, Φρανσουά Λουί, εργαζόταν ως καλλιτέχνης και η μητέρα του ήταν πιανίστα και καθηγήτρια μουσικής. Ήταν αυτή που του έδωσε τα πρώτα μαθήματα μουσικής, πριν εισαχθεί στο Ωδείο των Παρισίων, όπου και σπούδασε με τον Φρομεντάλ Αλεβύ και τον Πιέρ Τσίμμερμαν. Στα 1839 του απονέμεται το Βραβείο της Ρώμης για την καντάτα του "Fernand", βραβείο που είχε κερδίσει στο παρελθόν και ο πατέρας του για το εικαστικό του έργο.
Κατά την περίοδο της διαμονής του στην Ιταλία, μελέτησε τη μουσική του αναγεννησιακού συνθέτη Τζιοβάννι Πιερλουίτζι ντα Παλεστρίνα καθώς και άλλα θρησκευτικά έργα· περί το 1846 ήταν στα πρόθυρα να ακολουθήσει τον βίο της ιερωσύνης, αλλάζοντας όμως τα σχέδιά του και επιστρέφοντας στη σύνθεση. Λίγα χρόνια αργότερα, το 1854, ολοκληρώνει μια επίσημη λειτουργία, η οποία είναι γνωστή με το προσωνύμιο Λειτουργία της Αγίας Καικιλίας. Η πρώτη της εκτέλεση δόθηκε στην εκκλησία του Αγίου Ευσταθίου στο Παρίσι στις 22 Νοεμβρίου 1855· έκτοτε ο Γκουνώ εδραιώνεται ως αξιοσημείωτος συνθέτης.
Μέσω της Φάννυ Μέντελσον - αδελφή του συνθέτη Φέλιξ Μέντελσον- του αποκαλύπτεται το Καλώς συγκερασμένο κλειδοκύμβαλο του Μπαχ. Το έργο του μπαρόκ συνθέτη θα αποτελέσει "νόμο στη μελέτη του πιάνου", από το οποίο το 1859 θα αντλήσει την αρμονία του πρώτου πρελούδιου σε Ντο μείζωνα και θα το μετατρέψει στην πασίγνωστη άρια "Ave Maria" (Άβε Μαρία). Το 1851 γράφει την πρώτη του όπερα, "Σαπφώ", της οποίας η παράσταση όμως αποτελεί πλήρη αποτυχία και σχεδόν μια δεκαετία αργότερα ακολουθεί ο "Φάουστ", πάνω σε κείμενο του Γκαίτε. Αν και η υποδοχή της ήταν χλιαρή, εν τέλει γίνεται παγκόσμια επιτυχία και μέρος του ρεπερτορίου των λυρικών θεάτρων όλου του κόσμου. Μόνο στην Όπερα των Παρισίων είχαν δοθεί 2000 παραστάσεις μέχρι το 1975, ενώ η άλλη γνωστή του όπερα "Ρωμαίος και Ιουλιέττα" (1867) ποτέ δεν κατάφερε να υπερκεράσει τον Φάουστ. Οι υπόλοιπες όπερές του, με εξαίρεση τη "Mireille", δεν έτυχαν ιδιαίτερης υποδοχής και αποτέλεσαν θύματα της λήθης.
Από το 1870 ως το 1874 ο Γκουνώ ζει στην Αγγλία, αναλαμβάνοντας τη διεύθυνση της σημερινής Royal Choral Society (Βασιλική Χορωδιακή Λέσχη). Το έργο αυτής της περιόδου είναι κατά βάση φωνητικό και δη χορωδιακό, γράφοντας πλήρος λειτουργίες, ρέκβιεμ και μοτέτα. Εκεί συνδέθηκε πλατωνικά με την τραγουδίστρια Τζωρτζίνα Ουέλντον, μια σχέση που τελείωσε εν μέσω αντιδικίας και φοβερής πικρίας. Για το υπόλοιπο της ζωής του στράφηκε και πάλι στη θρησκεία, γράφοντας έναν μεγάλο αριθμό θρησκευτικών έργων. Το Παπικό Εμβατήριο ("Marche Pontificale") του 1869 αποτελεί από το 1949 τον επίσημο εθνικό ύμνο του Βατικανού, ενώ το 1887, κατόπιν προσκυνήματος στον «βράχο» της Ζαν ντ' Αρκ, συνέθεσε και την περίφημη Λειτουργία εις μνήμην της Ζαν ντ'Αρκ. Βαθύτατα ρωμαιοκαθολικός ο ίδιος, διατηρούσε πάντα πάνω στο πιάνο του ένα μουσικό αναλόγιο ανάγλυφο με τη μορφή του Ιησού.
Τιμήθηκε με τον τίτλο του Μεγάλου Αξιωματούχου της Λεγεώνας της Τιμής, και το 1893, ολοκληρώνοντας το Ρέκβιεμ που είχε γράψει για τον εγγονό του, πέθανε από εγκεφαλικό επεισόδιο, στο Σαιν-Κλου της Γαλλίας.
Πηγές
«Charles Gounod: Works». Charles GOUNOD: The Website !. Ανακτήθηκε στις 31 March 2005.
Sadie, S. (ed.) (1980) The New Grove Dictionary of Music & Musicians, [vol. # 7].
Scholes. The Oxford Companion to Music, 10th ed., pp. 416–417.
Παρτιτούρες
Ελεύθερες παρτιτούρες από τον Charles Gounod στο International Music Score Library Project
Score of "Chants sacrés: 60 motets avec accompt. d’orgue ou piano pour messes, saluts, mariages, offices divers" From Sibley Music Library Digital Scores Collection
Free sheet music on Cantorion.org
Free scores at the Mutopia Project
Σύνδεσμοι σε καταλόγους καθιερωμένων όρων
WorldCat VIAF: 32183285 ΕΒΕ: 130129 BiblioNet: 71903 LCCN: n79107989 ISNI: 0000 0001 2278 0819 GND: 118718312 SELIBR: 188507 SUDOC: 026898705 BNF: cb138946384 (data) BIBSYS: 90066574 MusicBrainz: cd4636e1-06a3-41fc-848a-624b84bbb023 NLA: 36173416 NDL: 00902357 NKC: jn19990002796 Léonore: LH/1177/67 ICCU: IT\ICCU\CFIV\023055 BNE: XX1068252
Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Charles Gounod της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0. (ιστορικό/συντάκτες).
(Αγγλικά) 1911 Encyclopædia Britannica. Νέα Υόρκη. 1911. en.wikisource.org/wiki/Catholic_Encyclopedia_(1913)/Charles-Fran%C3%A7ois_Gounod. Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2015. ISBN-10 0-671-76747-X.
(Γαλλικά) BNF authorities. data.bnf.fr/ark:/12148/cb138946384. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
«Charles François Gounod». (Γαλλικά) Léonore database. Υπουργείο Πολιτισμού. LH/1177/67.
(Αγγλικά) SNAC. w6jq16d8. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
(Αγγλικά) Find A Grave. 7717. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
International Music Score Library Project. Category:Gounod,_Charles. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
filmportal.de. 5e51ffeb4b6449598a2c1f4b9071517c. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
Γερμανική Εθνική Βιβλιοθήκη, Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, Βαυαρική Κρατική Βιβλιοθήκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας: Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2014.
Γερμανική Εθνική Βιβλιοθήκη, Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, Βαυαρική Κρατική Βιβλιοθήκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας: Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2014.
(Γαλλικά) BNF authorities. data.bnf.fr/ark:/12148/cb138946384. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
Grove Music Online. www.oxfordmusiconline.com/grovemusic/view/10.1093/gmo/9781561592630.001.0001/omo-9781561592630-e-3000000159. ISBN-13 978-1-56159-263-0.
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License