Το τέλος της Α΄ Γαλλικής Δημοκρατίας

Με το πραξικόπημα της 9ης Νοεμβρίου 1799 (η «18η Μπρυμαίρ»), ο Ναπολέων έθεσε τέρμα στο Διευθυντήριο και πήρε την εξουσία αρχικά ως Πρώτος Ύπατος της Γαλλικής Δημοκρατίας, αλλά στις 2 Δεκεμβρίου 1804 στέφθηκε μόνος του Αυτοκράτορας των Γάλλων (γαλ. Empereur des Français).

Το 1804 έγινε συνωμοσία για την ανατροπή του Ναπολέοντα και την επαναφορά των Βουρβώνων. Η αποτυχία της συνωμοσίας απετέλεσε ευκαιρία, να προσφερθεί στον Ναπολέοντα ο τίτλος του αυτοκράτορα με γνωμοδότηση της γερουσίας, το κείμενο της οποίας είχε συντάξει προηγουμένως ο ίδιος. Η ανακήρυξη της χώρας σε αυτοκρατορία εγκρίθηκε από λαϊκή ψηφοφορία. Η στέψη έγινε στην Παναγία των Παρισίων στις 2 Δεκεμβρίου 1804, ημέρα που θεωρείται η αρχή της Πρώτης Γαλλικής Αυτοκρατορίας.

Το τέλος της ναπολεόντειας αυτοκρατορίας

Η σειρά των πολέμων, που έκανε η Γαλλία μέχρι το 1813, με τελευταίο τον πόλεμο κατά της Ρωσίας το 1812, αλλά και η συντριπτική ήττα στην Λειψία («Μάχη των Εθνών», 16-19 Οκτωβρίου 1813) οδήγησαν στην κατάρρευση.

Ο Ναπολέων στο Φοντενμπλώ, Πολ Ντελαρός

Στις 6 Απριλίου 1814 ο Ναπολέων υπέγραψε στο Φονταινεμπλώ την παραίτησή του και του επετράπη να αποσυρθεί στην νήσο Έλβα.

Με τις ενέργειες του Ταλεϋράνδου και του Τσάρου Αλεξάνδρου της Ρωσίας έγινε και η παλινόρθωση των Βουρβόνων.