Το Κολμάρ (γαλλ. Colmar, αλσατικά Colmer, γερμανικά Colmar και Kolmar) είναι πόλη του διαμερίσματος του Άνω Ρήνου της περιφέρειας της Αλσατίας στη βορειοανατολική Γαλλία. Αποτελεί την πρωτεύουσα του διαμερίσματος αυτού και έδρα του Ανωτάτου Δικαστηρίου του.

Η πόλη βρίσκεται στο Δρόμο του Κρασιού (Route de Vin), αποτελώντας την "πρωτεύουσα" των αλσατικών κρασιών (capitale des vins d'Alsace).

Η rue des Têtes, εντός της παλαιάς πόλης.

Ιστορία

Η πόλη ιδρύθηκε τον 9ο μ.Χ. αιώνα: Αναφέρεται για πρώτη φορά το 823, ως η Καρολιγγειανή επικράτεια “Columbarium” (από όπου φαίνεται ότι προέρχεται και το σημερινό της όνομα)[1] σε διάταγμα του Λουδοβίκου του Ευσεβούς, αλλά της δόθηκε το δικαίωμα να υφίσταται ως ελεύθερη αυτοκρατορική πόλη της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας το 1226 (civitatis). Το 1354 το Κολμάρ συμμετέχει στη δημιουργία της Δεκαπόλεως, μιας ομοσπονδίας δέκα αυτοκρατορικών πόλεων της Αλσατίας. Το 1512 οι Εβραίοι , εγκατεστημένοι στην πόλη από το 13ο αιώνα και αποτελώντας σημαντικό τμήμα της οικονομικής και πολιτιστικής ζωής του τόπου εκδιώκονται βίαια από αυτήν και η επάνοδός τους επιτρέπεται μόνο μετά τη Γαλλική Επανάσταση. Η πόλη αποφεύγει την εμπλοκή της στις θρησκευτικές διαμάχες της περιόδου 1522-1525 [2]. Κατά τη διάρκεια του Τριακονταετούς πολέμου καταλήφθηκε από τα Σουηδικά στρατεύματα το 1632 και παρέμεινε επί διετία στην κατοχή τους. Αυτό είχε ως συνέπεια την επαναφορά του Προτεσταντισμού στην πόλη, δόγμα που είχε απαγορευτεί το 1627. Με βάση τη Συνθήκη του Ριέιγ (Rueil) την 1 Αυγούστου 1635, το Κολμάρ τίθεται υπό την προστασία του Βασιλέα της Γαλλίας και διατηρεί τόσο το καθεστώς της "αυτοκρατορικής πόλης" όσο και τα προνόμια και τα δικαιώματά της. Το 1648 η συνθήκη του Μίνστερ της Βεστφαλίας αποδίδει τμήμα της Αλσατίας στη Γαλλία. Το Κολμάρ, όπως και οι άλλες πόλεις της Δεκάπολης, παραμένει Αυτοκρατορική πόλη και τα γαλλικά στρατεύματα αποχωρούν.

Κολμάρ: Η παλαιά πόλη

Το 1679 με τη συνθήκη του Νιμάγκεν (Nijmegen) το Κολμάρ αποδόθηκε στη Γαλλία και αποτέλεσε "Βασιλική Γαλλική πόλη". Στο καθεστώς αυτό παρέμεινε μέχρι το 1871, οπότε ολόκληρη η Αλσατία, με τη λήξη του Γαλλογερμανικού πολέμου, αποδόθηκε στη Γερμανία. Υπό γερμανική διοίκηση παρέμεινε μέχρι το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, οπότε με τη Συνθήκη των Βερσαλλιών η Αλσατία επεστράφη στη Γαλλία. Το Κολμάρ αναπτύχθηκε και, το 1924 έγινε η έδρα του Αγροτικού Επιμελητηρίου του Άνω Ρήνου. Οι κάτοικοί του αυξάνονται και το 1934 φθάνουν σχεδόν τους 50.000. Μετά την είσοδο της Γαλλίας στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο οι Γερμανοί εισβάλλουν και καταλαμβάνουν την Αλσατία, την οποία προσαρτούν στο Γ' Ράιχ. Η πόλη υφίσταται καταστροφές μνημείων της και υφίσταται κατοχή με έντονα στοιχεία εκγερμανισμού και ναζιστικοποίησης. Η Γαλλία ανέκτησε τον έλεγχο της Αλσατίας ύστερα από τη μάχη του "θύλακα του Κολμάρ" το 1945. Στις 10 Φεβρουαρίου 1945 ο Στρατηγός Σαρλ Ντε Γκωλ εισέρχεται στο Κολμάρ και αποκαθιστά στη θέση του το άγαλμα του Στρατηγού Ραπ (Rapp), μια από τις πρώτες δημιουργίες του Φρεντερίκ Μπαρτολντί (Frédéric Auguste Bartholdi, 1834–1904), το οποίο αναγέρθηκε στην πόλη το 1865 και οι Ναζί είχαν απομακρύνει από το βάθρο του. Το άγαλμα κοσμεί σήμερα την πόλη.

Η πόλη, βασιζόμενη στην αμπελοκαλλιέργεια αλλά και στη βιομηχανική της ανάπτυξη, ευημερεί από τον Πόλεμο ως σήμερα. Εκτός από τον συνεχώς αναπτυσσόμενο τουρισμό της, αποτελεί και έδρα των εταιρειών Liebherr (γαλλικός κλάδος), Timken (έδρα στην Ευρώπη) και Leitz (γαλλικός κλάδος).

Γεωγραφία

Η πόλη βρίσκεται στο διαμέρισμα του Άνω Ρήνου σε απόσταση 68 χλμ. νοτιοδυτικά του Στρασβούργου. Ο ποταμός Ρήνος περνά 15 χλμ ανατολικά της, αλλά η πόλη συνδέεται με αυτόν μέσω ενός καναλιού, που συνδέει το Ρήνο με τον ποταμό Λάουχ (Lauch), ο οποίος διασχίζει την πόλη, ενώ δυτικά της βρίσκεται η οροσειρά των Βοσγίων. Συνδέεται με το Στρασβούργο και την Ελβετία σιδηροδρομικά, καθώς βρίσκεται στο κέντρο του σιδηροδρομικού άξονα Στρασβούργου - Βασιλείας.[3]

Κλίμα

Το μικροκλίμα της περιοχής του Κολμάρ είναι ιδιαίτερα ευνοϊκό για την καλλιέργεια αμπέλου, εξηγώντας γιατί η πόλη είναι το επίκεντρο παραγωγής και διακίνησης των Αλσατικών κρασιών. Το Κολμάρ δέχεται βροχές με ετήσιο ύψος μόλις 550 χιλιοστά - από τις πλέον ξηρές περιοχές της Γαλλίας - γεγονός που οφείλεται στη γειτνίασή της με τα Βόσγια: Εκεί τα νέφη συμπυκνώνονται και μετατρέπονται σε βροχή, η οποία πέφτει σε ψηλότερα σημεία. Έτσι, η περιοχή γύρω από την πόλη δέχεται ανέμους θερμούς και ξηρούς.

Αξιοθέατα
Ματίας Γκρύνεβαλντ: Το τρίπτυχο Le Retable d'Issenheim στο Μουσείο Unterlinden

* Μουσείο Unterlinden: Πρώην μοναστήρι του Τάγματος των Δομινικανών, κτισμένο το 1242, μετατράπηκε σε μουσείο το 1850. Σήμερα στεγάζει σημαντικά εκθέματα τέχνης και ιστορίας της Αλσατίας. Ένα από τα σημαντικότερα εκθέματά του είναι το "τρίπτυχο του Ίσενχαϊμ" (Le Retable d'Issenheim), δημιουργημένο γύρω στα 1515 από τον Ματίας Γκρύνεβαλντ (καλλιτέχνη από το Βίρτσμπουργκ (Würzburg). Σημαντικό έκθεμα είναι, επίσης, το τρίπτυχο Jean d'Orlier, δημιουργία του Μάρτιν Σονγκάουερ (Martin Schongauer). Το μουσείο διαθέτει, επίσης, μεγάλη συλλογή ξυλόγλυπτων και βιτρώ (14ος - 18ος αιώνας), συλλογή όπλων ρωμαϊκής έως και αναγεννησιακής εποχής (δόρατα, πελέκεις, τόξα κ.ά).
* Μουσείο Μπαρτολντί (Musée Bartholdi): Μουσείο αφιερωμένο στα έργα του γλύπτη και ζωγράφου Φρεντερίκ Μπαρτολντί, τέκνου της πόλης και δημιουργού του Αγάλματος της Ελευθερίας που δωρήθηκε από τη Γαλλική Κυβέρνηση στις ανεξαρτητοποιημένες ΗΠΑ και σήμερα αποτελεί χαρακτηριστικό μνημείο τους. Στην είσοδο του μουσείου δεσπόζει το άγαλμα "Les grands soutiens du monde" (1902).
* Καθεδρικός Ναός του Αγίου Μαρτίνου ( Saint-Martin, θεμελιώθηκε το 1234, αποπερατώθηκε το 1365. Είναι ο μεγαλύτερος ναός στο Κολμάρ και ένας από τους μεγαλύτερους της περιφέρειας του Άνω Ρήνου. Διαθέτει όμορφα βιτρώ, αγάλματα γοτθικής και αναγεννησιακής εποχής και επιβλητικό εκκλησιαστικό όργανο. Το κεντρικό κλίτος περιβάλλεται από μια σειρά γοτθικών παρεκκλησίων, ιδιαίτερο χαρακτηριστικό των αλσατικών ναών.
* Καθεδρικός ναός των Δομινικανών (Église des Dominicains): Δεν αποτελεί πλέον ναό που λειτουργείται, αλλά απλό αξιοθέατο, καθώς σε αυτόν υπάρχει το αριστούργημα La Vierge au buisson de roses του Μάρτιν Σονγκάουερ, ενώ διαθέτει όμορφα βιτρώ και στασίδια μπαρόκ στο κεντρικό κλίτος.

* Μικρή Βενετία (Petite Venice): Είναι τμήμα της πόλης με παραδοσιακά κτήρια στις όχθες των καναλιών του Λάουχ. Η περιοχή κάποτε αποτελούσε το κέντρο των κρεοπωλών, των αλιέων και των βυρσοδεψών.
* Οικία Πφίστερ (Maison Pfister): Παλαιά οικία στο κέντρο σχεδόν της πόλης, περίτεχνης διακόσμησης και γερμανικής αναγεννησιακής αρχιτεκτονικής. Κατασκευάστηκε γύρω στα 1537.

Οικία Πφίστερ

* Οικία Κόιφχους (Maison Koïfhus): Είναι το παλαιό τελωνείο, γοτθικής αρχιτεκτονικής. Κατασκευάστηκε γύρω στα 1480.
* Μουσείο Φυσικής Ιστορίας και Εθνογραφίας (Musée d'histoire naturelle et d'ethnographie): Ιδρύθηκε το 1859 και διαθέτει μεγάλη συλλογή ταριχευμένων ζώων και τεχνημάτων από τις πρώην γαλλικές και γερμανικές αποικίες, αλλά και ορισμένα αρχαία αιγυπτιακά εκθέματα. Τμήμα του είναι, επίσης, αφιερωμένο στην τοπική εβραϊκή κοινωνία.
* Μουσείο δημοτικών εργοστασίων (Musée des usines municipales): Βιομηχανικά και τεχνολογικά εκθέματα στο χώρο ενός παλαιού εργοστασίου.
* Δημοτική Βιβλιοθήκη: Διαθέτει μια από τις πλουσιότερες συλλογές κωδίκων (προ του 1501) της Γαλλίας, με περισσότερους από 2.300 τόμους. Παρά το γεγονός ότι το Κολμάρ δε διέθετε Πανεπιστήμιο, η συλλογή αυτή προέρχεται από τις δωρεές των συλλογών των τοπικών μονών και αβαείων στην πόλη.[4]

Εκπαιδευτικά Ιδρύματα

Το Κολμάρ "μοιράζεται" το Πανεπιστήμιο της Άνω Αλσατίας (Université de Haute-Alsace) με την παρακείμενη (μεγαλύτερη) πόλη Μυλούζ, με τα τμήματα Institut universitaire de technologie (IUT) και Faculté des Sciences et Techniques, Unité de Formation et de Recherche Pluridisciplinaire d'Enseignement Professionalisé Supérieur (UFR P.E.P.S.). Περίπου 1.500 φοιτητές σπουδάζουν στα τμήματα αυτά.

Πηγές, Αναφορές

1. ↑ Visit Alsace
2. ↑ Colmar, Office de Tourisme
3. ↑ Encyclopedia Brittanica
4. ↑ Ιστοσελίδα του Δήμου του Κολμάρ - Δημοτική Βιβλιοθήκη

* Φυλλάδια των Μουσείων Unterlinden, Bartholdi και του Δήμου του Κολμάρ