.
Γαλλία
Το Μπορντό (γαλλ. Bordeaux - οξιταν. Bordèu) είναι πόλη της Ν. Δ. Γαλλίας στην ιστορική περιοχή της Ακουιτανία-Λιμουζέν-Πουατού-Σαράντ, πρωτεύουσα του νομού Ζιρόντ. Είναι χτισμένη στην αριστερή όχθη του ποταμού Γκαρόν (εξελλ. Γαρούνα). Είναι ένα απ' τα πολυπληθέστερα κέντρα της Γαλλίας. O πληθυσμός του ιστορικού κέντρου της πόλης αυξήθηκε την τελευταία δεκαετία από 215.363 κατοίκους (απογραφή 1999) σε 925.000 κατοίκους (2007) ενώ ο πληθυσμός ολόκληρης της πόλης συμπεριλαμβανομένων και των προαστίων φτάνει τους 1.200.000 κατοίκους. Στον πληθυσμό της, εκτός από Γάλλους συμπεριλαμβάνονται και συμπαγείς ομάδες αλλοδαπών (Ιταλοί, Ισπανοί, Πορτογάλοι, Γερμανοί, Βορειοαφρικανοί).
Το λιμάνι του είναι απ' τα σπουδαιότερα της Γαλλίας και η πόλη, που η θέση της είναι μακριά απ' τα γαλλογερμανικά σύνορα, έγινε έδρα διάφορων κυβερνητικών υπηρεσιών στους τρεις τελευταίους γαλλογερμανικούς πολέμους. Σήμερα, έχει ναυπηγεία, χυτήρια, βιομηχανία μεταλλουργίας και αναπτυγμένη γεωργία, γνωστή για τα περίφημα κρασιά Μπορντό. Στην πόλη έχει την έδρα της η ποδοσφαιρική ομάδα Ζιροντέν Μπορντό (FC Girondins de Bordeaux).
Ο αστεροειδής 384 Βουρδιγάλη (384 Burdigala), που ανακαλύφθηκε το 1894, πήρε το όνομά του από τη ρωμαϊκή ονομασία του Μπορντό.
Ιστορία
Μεσαιωνική ιστορία
Γύρω στο 300 π.Χ. εγκαταστάθηκε στην περιοχή η Κέλτικη φυλή των Burdigala, παίρνοντας το όνομα της από έναν ποταμό νότια της πόλης. Το 60 π.Χ. έπεσε στα χέρια των Ρωμαίων, επί Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας αναπτύχθηκε σημαντικά, κατά τη διάρκεια του 3ου αιώνα μ.Χ. έγινε η πρωτεύουσα της αναπτυγμένης Ρωμαϊκής Ακουιτανίας. Αργότερα κυριεύθηκε διαδοχικά από τους Βανδάλους (276, 409), τους Βησιγότθους (414), και τους Φράγκους (498) ξεκινώντας μια εποχή παρακμής για την πόλη. Οι Μεροβίγγειοι βασιλείς ξεκίνησαν μια νέα περίοδο ακμής για την πόλη η οποία έγινε και έδρα αρχιεπισκοπής, λεηλατήθηκε από τους μουσουλμάνους (732) του Άμπντ έρ Ραχμάν έως την δολοφονία του στην μάχη του Τουρ στις 10 Οκτωβρίου του ίδιου χρόνου. Οι Καρολλίγγειοι βασιλείς διόρισαν μία σειρά από κόμητες προκειμένου να προστατέψουν τις όχθες του ποταμού Γαρούνα από τις επιδρομές των Βίκινγκ, αργότερα έγιναν κληρονομικοί ηγεμόνες της περιοχής. Τον 11ο αιώνα η κομητεία κληρονομήθηκε στους δούκες της Γασκωνίας.
Τον 12ο αιώνα έγινε επαρχία του Αγγλικού βασιλείου μετά τον γάμο της κληρονόμου του δουκάτου Ελεονώρας της Ακουιτανίας με τον Γαλλόφωνο βασιλιά της Αγγλίας Ερρίκο Πλανταγενέτη που αμέσως μετά ανέβηκε στον Αγγλικό θρόνο ως Ερρίκος Β’. Επί της κυριαρχίας των Πλανταγενετών (12ος – 15ος αιώνας) η πόλη έγινε σημαντικό εμπορικό κέντρο παραγωγής κρασιού, ενώ κτίσθηκε ο καθεδρικός ναός του Αγίου Ανδρέα. Ο βασιλιάς Εδουάρδος Γ’ την όρισε σαν ανεξάρτητο κρατίδιο υπό την έμπιστη σ’ αυτόν ηγεσία του μεγαλύτερου γιου του Εδουάρδου του μαύρου πρίγκηπα (1362 – 1372)
Νεότερη ιστορία
Μετά την ήττα των Άγγλων στην μάχη του Καστιγιόν (1453) πέρασε οριστικά στα χέρια των Γάλλων, ο Γάλλος βασιλιάς Κάρολος Ζ΄ έχτισε ως ένδειξη ηγεμονίας του στην περιοχή το "Chateau Trompette" (Kάστρο της αποφασιστικής νίκης) και το "Fort du Ha". Εγκαταστάθηκε τοπικό κοινοβούλιο (1462), ενώ τον 16ο αιώνα το εμπόριο της πόλης αναπτύχθηκε σημαντικά εκτός του κρασιού και λόγω της διανομής ζάχαρης και σκλάβων από τις Δυτικές Ινδίες. Ενώθηκε πλήρως με το Γαλλικό στέμμα (1653) μετά την είσοδο στην πόλη του βασιλιά της Γαλλίας Λουδοβίκου ΙΔ΄. Τον 18ο αιώνα, η πόλη αναπτύχθηκε περισσότερο από ποτέ και κτίσθηκαν 5.000 νέα μεγάλα οικοδομήματα. Μάλιστα ο Βίκτωρ Ουγκώ είχε εντυπωσιαστεί τόσο πολύ από την μεγαλοπρέπεια της πόλης που αναγκάστηκε να πει «πάρε τις Βερσαλλίες και την Αμβέρσα και θα έχεις το Μπορντό». Κατά τη διάρκεια των Γαλλογερμανικών πολέμων (1870), του Α΄ και του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου έγινε έδρα της Γαλλικής κυβέρνησης.
Οικονομία
Το Μπορντό είναι μία από τις μεγαλύτερες οινοπαραγωγικές πόλεις του κόσμου με 117.000 εκτάρια αμπελώνων με ετήσια κέρδη 14,5 δισεκατομμύρια ευρώ. Με ετήσια παραγωγή πάνω από 700 εκατομμύρια μπουκάλια με κάθε είδος κρασιού από τα καλύτερα στον κόσμο, ιδιαίτερα κόκκινα και λευκά. Έχει μία από τις μεγαλύτερες βιομηχανίες αεροναυτικής στον κόσμο που απασχολούν 20.000 κόσμο, η περιοχή του είναι δημοφιλέστατη για τις τουριστικές της δραστηριότητες, με 3.000.000 επισκέπτες ετησίως. Το λιμάνι του, το σημαντικότερο λιμάνι της χώρας στον Ατλαντικό Ωκεανό διακινεί ετησίως 9.000.000 τόνους αγαθών στο εμπόριο της Γαλλίας με τις χώρες της Αμερικής.
Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία. |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License