Ως Άβαταρ (Avatar) στον κινηματογραφικό κόσμο είναι γνωστή η ταινία επιστημονικής φαντασίας σε σενάριο και σκηνοθεσία του Τζέιμς Κάμερον. Στην ταινία πρωταγωνιστικό ρόλο παίζουν οι ηθοποιοί Μισέλ Ροντρίγκεζ, Τζιοβάνι Ριμπίζι, Σιγκούρνι Γουίβερ, Σαμ Γουόρθινγκτον, Ζόε Σαλντάνα κ.ά.[1] H ταινία έκανε πρεμιέρα στο Λονδίνο στις 10 Δεκεμβρίου 2009 και στις ΗΠΑ στις 18 Δεκεμβρίου 2009. Η ταινία ξεκίνησε στην κορυφή των Box Office σε όλο τον κόσμο ενώ με εισπράξεις που ξεπέρασαν τα $1,9 δις το Avatar είναι η πιο εμπορική ταινία όλων των εποχών ξεπερνώντας των Τιτανικό με $2,781,132,032. Επιπλέον η ταινία έγινε η πιο εμπορική ταινία που κυκλοφόρησε σε 3D μορφή με τα 1,3 δις από τις εισπράξεις να προέρχονται από αίθουσες 3D. Ο James Cameron υστέρα από την τεράστια επιτυχία της ταινίας ανακοίνωσε την κυκλοφορία sequel μέσα στα επόμενα χρόνια.

Το σενάριο

Το σενάριο της ταινίας αντλείται πιθανώς από προγενέστερα έργα επιστημονικής φαντασίας ή φανταστικής λογοτεχνίας που έχουν γραφτεί στο ίδιο βασικό μοτίβο της ζωντανής θεάς φύσης, που στην προκειμένη περίπτωση ονομάζεται Έιουα και διαμορφώνεται από ένα συναπτικό δίκτυο, στο οποίο συμμετέχει όλη η φύση του πλανήτη-δορυφόρου και ιδιαίτερα τα δέντρα. Ο τραυματισμένος πεζοναύτης που κρατά τον κεντρικό ρόλο παίρνει τη θέση του αδελφού του επιστήμονα σε μια αποστολή που έχει ως στόχο την εκδίωξη των γηγενών ανθρωποειδών Να'βι από την περιοχή τους εξαιτίας της ύπαρξης ενός πολύτιμου μετάλλου, η εξόρυξη του οποίου είναι έργο των ανθρώπων εποικιστών. Ο παραπληγικός πεζοναύτης που είχε ως αρχικό σκοπό του μέσω του αβατάρ του να έρθει σε επαφή με τους Να'βι και να αποσπάσει χρήσιμες για τους ανθρώπους πληροφορίες σχετίζεται με τη φυλή και την κόρη του αρχηγού της φυλής Νεϊτίρι με αποτέλεσμα να γίνει ο κεντρικός χαρακτήρας γύρω από τον οποίο διαμορφώνεται η πλοκή της αντίστασης των Να'βι στα αρπακτικά σχέδια των γήινων εποικιστών. Με τη συνδρομή των φυσικών δυνάμεων του πλανήτη οι γήινοι ηττώνται και απωθούνται από τον πλανήτη, ενώ ο παραπληγικός πεζοναύτης μετά από μία ιδιαίτερη τελετουργία εγκαταλείπει το γήινο σώμα του για να γεννηθεί για πάντα στο σώμα του αβατάρ του[2].

Κριτική

Προσλαμβάνοντας ιδιαίτερα θετική κριτική για τον τρόπο με τον οποίο εκμεταλλεύτηκε την τεχνολογία ο σκηνοθέτης που κατόρθωσε να διαμορφώσει μια φαντασμαγορία με εφέ τριών διαστάσεων, εντούτοις θεωρήθηκε από άλλους άκρως ρατσιστική για την εικόνα των γηγενών που πρόβαλε[3], όπως επίσης και λυτρωτική για τις εξαιρετικά βίαιες αποικιστικές μνήμες των Ευρωπαίων που εξολόθρευσαν στην αποικιστική τους δραστηριότητα εκατομμύρια γηγενών σε όλες σχεδόν τις ηπείρους[4]. Με τη σειρά της και με μια διαφορετική οπτική γωνία η εφημερίδα του Βατικανού και ο ραδιοφωνικός σταθμός του κατηγόρησαν την ταινία για «πνευματισμό που συνδέεται με τη λατρεία της φύσης»[5].

Βραβεία Όσκαρ

Η ταινία προτάθηκε για 9 Βραβεία Αμερικανικής Ακαδημίας Κινηματογράφου, ανάμεσα στα οποία και για την καλύτερη ταινία και τον καλύτερο σκηνοθέτη,[6] και κέρδισε τρία: καλύτερων οπτικών εφέ, σκηνικών και φωτογραφίας[7].

Σημειώσεις-παραπομπές

1. ↑ Για το πλήρες καστ της ταινίας βλ. Αvatar (2009) στην IMDB
2. ↑ Βλ. επίσης περίληψη της πλοκής στην IMDB και μια εκτεταμένη σύνοψη.
3. ↑ Βλ. Eric Repphun «Cinema as Exorcism (four): Avatar as European Orientalist Fantasy» στο Dunedin School 24 Δεκ. 2009.
4. ↑ Avatar, the Movie, 28 Δεκ, 2009 στο Sociological Images
5. ↑ «Vatican critical of Avatar's spiritual message» CBC News (αγγλ).
6. ↑ List of Academy Award nominations. CNN (2 Φεβρουαρίου 2010) (ανακτήθηκε 2 Φεβρουαρίου 2010 )
7. ↑ Ημερησία, Θρίαμβος του «Hurt Locker» με έξι βραβεία όσκαρ , 9 Μαρτίου 2010.