Ένα πουκάμισο, είναι ένα ρούχο με γιακά που φοριέται στο πάνω μέρος του σώματος με πλήρες άνοιγμα κατά μήκος στο μπροστινό μέρος, το οποίο κλείνει με τη χρήση κουμπιών ή ξενόκουμπων. Ένα πουκάμισο είναι συνήθως κατασκευασμένο από ύφασμα φυσικών ινών, όπως το βαμβάκι και συνήθως συνοδεύεται με γραβάτα (της οποίας η λειτουργία είναι κατά κύριο λόγο να κρύβει την μπροστινή ένωση του πουκαμίσου με τα κουμπιά) και σακάκι.[1]

Ιστορία

Το σύγχρονο ανδρικό πουκάμισο έχει μεγάλη ιστορία, παρότι απέκτησε την σύγχρονη του μορφή μόλις στα τέλη του 19ου αιώνα. Το 1871 η Brown, David & Co από το Aldermanbury παρουσίασε το πρώτο πουκάμισο με κουμπιά σε όλο το μπροστινό μέρος. Μέχρι τότε οι άνδρες έβγαζαν και έβαζαν τα πουκάμισα πάνω από το κεφάλι τους. Ωστόσο, εκείνη την εποχή, το πουκάμισο είχε από καιρό καθιερωθεί ως απαραίτητο μέρος του ντυσίματος. Μέχρι τον 18ο αιώνα το πουκάμισο φοριόταν κάτω από άλλα ρούχα και φαινόταν μόνο γιάκας. Έτσι, στην αρχή είχε θεωρηθεί ως εσώρουχο. [2]

Τον 17ο αιώνα, τα πουκάμισα και οι μανσέτες ήταν διακοσμημένα με δαντέλες.

Μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα, τα λευκά πουκάμισα ήταν ο κανόνας για τις ανώτερες κοινωνικές τάξεις. Μόνο όσοι είχαν αρκετά χρήματα ώστε να πληρώνουν το συχνό πλύσιμο των πουκαμίσων τους και αρκετά πουκάμισα για να τα αλλάζουν συχνά, μπορούσαν να φοράνε λευκά πουκάμισα. Καθώς η λευκότητα ενός άσπρου πουκαμίσου θα χανόταν με κάθε μορφή εργασίας, μόνο ένας κύριος μπορούσε να το φορά - δηλαδή, ένας ευγενής ή ένας πλούσιος αστός που ζούσε από τους καρπούς του πλούτου του. Τα ριγέ πουκάμισα εμφανίστηκαν προς τα τέλη του 19ου αιώνα, αλλά με δυσκολία έγιναν αποδεκτά ως μέροςτου κουστουμιού εργασίας στην πόλη εκείνη την εποχή. Τα πουκάμισα με σχέδια ξυπνούσαν πάντα την υποψία ότι τα φορούσαν προκειμένου να κρύψουν την έλλειψη καθαριότητας. Συμβατικά τα χρωματιστά πουκάμισα κυκλοφορούσαν με λευκούς γιακάδες και μανσέτες. Ο συνδυασμός του σχεδίου με λευκό γιακά εξακολουθεί να κυκλοφορεί και να είναι δημοφιλή στις μέρες μας, παρότι ποτέ δεν απέκτησε τον αέρα σοβαρότητας ενός ολόλευκου πουκάμισου.

Το σχέδιο του γιακά είναι ένα χαρακτηριστικό στοιχείο που καθορίζει ένα πουκάμισο. Οι γιακάδες των πρώτων πουκαμίσων ήταν κομμένη με διάφορους τρόπους. Η βασική διαφοροποίηση είναι αυτή μεταξύ του όρθιου και του διπλωμένου γιακά.

Μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα κυριαρχούσαν διάφορες εκδοχές του όρθρου γιακά, με το μέγεθος της γραβάτας να καθορίζει το φάρδος του γιακά. Ο όρθιος γιακάς αντικαταστήθηκε σταδιακά με τον διπλωμένο, και από τη δεκαετία του 1930, ο όρθιος γιακάς φοριέται μόνο με επίσημο ένδυμα δηλαδή σμόκιν ή φράκο. Υπήρχαν επίσης και αφαιρούμενη γιακάδες, και από τα δύο είδη. Είχαν το πλεονέκτημα ότι ο γιακάς μπορούσε να πλένετε καθημερινά, σε αντίθεση με το υπόλοιπο πουκάμισο. Κάποιος που μπορούσε να φορά καθημερινά καθαρό πουκάμισο, δεν χρειαζόταν να καταφύγει σε αυτή τη λύση. Όμως ο αποσπώμενος γιακάς είχε ακόμη ένα πλεονέκτημα, καθώς μπορούσε να είναι διαφορετικού σχεδίου ώστε να έχει κάποιος ποικιλία στην εμφάνιση του χωρίς να αγοράζει συνεχώς καινούργια πουκάμισα. Ταυτόχρονα, τα μειονεκτήματα ήταν περισσότερα από τα πλεονεκτήματα: υπήρχε για παράδειγμα το κουραστικό καθημερινό κούμπωμα του γιακά και η βιαστική αναζήτηση των κουμπιών κάθε πρωί.[3]

Παραδοσιακά, πουκάμισα φορούσαν μόνο άντρες, ενώ οι γυναίκες συχνά φορούσαν μπλούζες ή παρόμοια ενδύματα γνωστά ως "chemise". Ωστόσο, στα μέσα του 1800, τα πουκάμισα έγιναν μέρος και της γυναικείας γκαρνταρόμπας. Σήμερα φοριούνται εξίσου και απο τα δύο φύλα.

• Βασικά είδη γιακά
• 

  Βιεννέζικος γιακάς.

• 

  Φαρδύς γιακάς με δύο κουμπιά.

• 

  Γιάκας τύπου Kent με κουμπί.

• 

  Ο γιακάς Kent με τις μακρύτερες άκρες είναι το σήμα κατατεθέν των πουκαμίσων της δεκαετίας του 40 και του 50.

• 

  Ο κλασικός φαρδύς γιακάς με χαμηλές άκρες και το ένα κουμπί είναι γνωστός ως γιακάς Kent.

• 

  Ανοιχτός γιακάς cutaway.

• 

  Όρθιος γιακάς Gandhi με κουμπί

• 

  Γιάκας Gandhi χωρίς κουμπί.

• 

  Γιάκας με γλωσσίδι.

• 

  Γιακάς με στρογγυλεμένες μύτες και άκρες που ενώνονται με γλωσσίδι.

• 

  Ο γιακάς με τα μυτακια παρέμεινε μέρος τις επαγγελματικές γκαρνταρόμπας ενός κυρίου στην Δύσης ως τις αρχές του 20ου αιώνα. Στις μέρες μας φοριέται κυρίως με επίσημο ένδυμα δηλαδή σμόκιν ή φράκο.

• 

  Κουμπωτός ψηλός γιακάς με στρογγυλεμένες μύτες.

[4]
Παραπομπές

Bernhard, Roetzel (2009). Gentleman : Ο οδηγός του ανδρικού στυλ. Γερμανία. σελ. 49.
«Undershirts For Men - To Wear or Not to Wear an Undershirt — Gentleman's Gazette». www.gentlemansgazette.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 12 Ιουνίου 2019.
Bernhard, Roetzel (2009). Gentleman : Ο οδηγός του ανδρικού στυλ. Γερμανία. σελ. 51.
Brough, Dean (2013-04-02) (στα αγγλικά). The classic white formal shirt : a powerful emblem of social change. Los Angeles, California, USA: IFFTI International Fashion Federation of Technology Institutes.