Νατοϊκοί βομβαρδισμοί κατά της Γιουγκοσλαβίας

Οι Νατοϊκοί βομβαρδισμοί κατά της Γιουγκοσλαβίας[3] ήταν στρατιωτική επιχείρηση του Οργανισμού Βορειοατλαντικού Συμφώνου (NATO) ενάντια στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας κατά τη διάρκεια του πολέμου στο Κοσσυφοπέδιο. Οι αεροπορικές επιδρομές διήρκεσαν από τις 24 Μαρτίου έως τις 10 Ιουνίου του 1999. Η επίσημη κωδική ονομασία της επιχείρησης του ΝΑΤΟ ήταν Operation Allied Force, στις Ηνωμένες Πολιτείες ονομαζόταν Operation Noble Anvil, ενώ στη Γιουγκοσλαβία η επιχείρηση ονομαζόταν λανθασμένα ως «Милосрдни анђео» (Ελεήμων άγγελος), ως αποτέλεσμα παρανόησης ή λανθασμένης μετάφρασης.[4]
Υπόβαθρο
Ένας πύραυλος κρουζ Τόμαχοκ εκτοξεύεται από το πίσω κατάστρωμα του αμερικανικού πολεμικού πλοίου USS Gonzalez τον Μάρτιο 31, 1999

Νατοϊκοί βομβαρδισμοί κατά της Γιουγκοσλαβίας
Τμήμα του Πολέμου του Κοσσυφοπεδίου
Το Νόβι Σαντ στις φλόγες, 1999 Ο.Δ. Γιουγκοσλαβίας
Χρονολογία	Μάρτιος - Ιούνιος 1999
Τόπος	Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας
Έκβαση	Εφαρμογή της Συνθήκης του Κουμάνοβου Απόσυρση των γιουγκοσλαβικών δυνάμεων από το Κοσσυφοπέδιο Ανάπτυξη της KFOR Ίδρυση της UNMIK Βαρειές καταστροφές στην οικονομία και τις υποδομές της Γιουγκοσλαβίας[1]
Αντιμαχόμενοι
NATO Βέλγιο Γαλλία Γερμανία Δανία Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής Ηνωμένο Βασίλειο Ισπανία Ιταλία Καναδάς Νορβηγία Ολλανδία Πορτογαλία Τουρκία Ο.Δ. Γιουγκοσλαβίας
Ηγετικά πρόσωπα
Μπιλ Κλίντον Γουέσλι Κλάρκ Ρούπερτ Σμίθ Χαβιέ Σολάνα Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς
Δυνάμεις
Πάνω από 1.031 αεροσκάφη. 30 πλοία και υποβρύχια. 114.000 στρατιώτες. 20.000 αστυνομικοί. 240 αεροσκάφη, τα 14 σύγχρονα. 100 πυραύλους SAM. 1.270 τεθωρακισμένα. 1.400 όπλα πυροβολικού.
Απολογισμός
3 αεριωθούμενα αεροσκάφη, 2 ελικόπτερα και 25 μη επανδρωμένα αεροσκάφη καταρρίφθηκαν. 3 αεριωθούμενα αεροσκάφη καταστράφηκαν. 2 στρατιώτες σκοτώθηκαν σε συντριβή ελικοπτέρου, 3 αιχμάλωτοι στρατιώτες. Περίπου 1.100 στρατιώτες και αστυνομικοί σκοτώθηκαν. 6 MiG-29 καταρρίφθηκαν ή συνετρίβησαν και 1 Soko J-22 Orao συνετρίβη. 22 τεθωρακισμένα οχήματα και όπλα πυροβολικού καταστράφηκαν. 2.500 άμαχοι πολίτες σκοτώθηκαν, τα 89 θύματα ήταν παιδιά. Οικονομική καταστροφή ύψους 29.6 δις $[2].
3 Κινέζοι δημοσιογράφοι νεκροί από τον βομβαρδισμό της κινεζικής πρεσβείας στο Βελιγράδι από τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Μετά τον Σεπτέμβριο του 1990, όταν το Γιουγκοσλαβικό Σύνταγμα του 1974 είχε καταργηθεί μονομερώς από τη Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Σερβίας, η αυτονομία του Κοσσυφοπεδίου περιορίστηκε και η περιοχή αντιμετώπισε κρατική οργανωμένη καταπίεση: από τις αρχές της δεκαετίας του 1990, το ραδιόφωνο και η τηλεόραση της αλβανικής γλώσσας περιορίστηκαν και οι εφημερίδες έκλεισαν. Οι Κοσοβάροι Αλβανοί απολύθηκαν σε μεγάλους αριθμούς από δημόσιες επιχειρήσεις και ιδρύματα, συμπεριλαμβανομένων τραπεζών, νοσοκομείων, ταχυδρομείων και σχολείων.[5] I Τον Ιούνιο του 1991, η συνέλευση του Πανεπιστημίου της Πρίστινα και πολλά συμβούλια σχολών διαλύθηκαν και αντικαταστάθηκαν από Σέρβους. Οι Αλβανοί δάσκαλοι του Κοσσυφοπεδίου δεν μπόρεσαν να εισέλθουν στις σχολικές εγκαταστάσεις για τη νέα σχολική χρονιά που ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο του 1991, αναγκάζοντας τους μαθητές να σπουδάσουν στο σπίτι.[5]

Αργότερα, οι Αλβανοί του Κοσσυφοπεδίου ξεκίνησαν μια εξέγερση κατά του Βελιγραδίου όταν ιδρύθηκε ο Απελευθερωτικός Στρατός του Κοσσυφοπεδίου το 1996. Ένοπλες συγκρούσεις μεταξύ των δύο πλευρών ξέσπασαν στις αρχές του 1998. Στις 15 Οκτωβρίου υπογράφηκε εκεχειρία με τη διευκόλυνση του ΝΑΤΟ, αλλά και οι δύο πλευρές την έσπασαν δύο μήνες αργότερα και οι μάχες ξανάρχισαν.

Όταν ο φόνος 45 Κοσοβάρων Αλβανών στη σφαγή του Ράτσακ αναφέρθηκαν τον Ιανουάριο του 1999, το ΝΑΤΟ αποφάσισε ότι η σύγκρουση μπορούσε να διευθετηθεί μόνο με μια στρατιωτική ειρηνευτική δύναμη για να περιορίσει την βία και από τις δύο πλευρές.[6] Η Γιουγκοσλαβία αρνήθηκε να υπογράψει τις Συμφωνίες του Ραμπουγιέ, οι οποίες μεταξύ άλλων απαιτούσαν την υπάρξη 30.000 ειρηνευτικών στρατεύματων του ΝΑΤΟ στο Κοσσυφοπέδιο, ένα ελεύθερο δικαίωμα διέλευσης για τα στρατεύματα του ΝΑΤΟ στο γιουγκοσλαβικό έδαφος, το δικαίωμα χρήσης τοπικών δρόμων, λιμανιών, σιδηροδρόμων και αεροδρομίων χωρίς πληρωμή και επίταγμα δημόσιων εγκαταστάσεων για δωρεάν χρήση.[7][8] Το ΝΑΤΟ στη συνέχεια ετοιμάστηκε να εγκαταστήσει τις ειρηνευτικές δυνάμεις με τη βία, χρησιμοποιώντας αυτή την άρνηση για να δικαιολογήσει τους βομβαρδισμούς.

Ακολούθησε ο ΝΑΤΟϊκός βομβαρδισμός της Γιουγκοσλαβίας, μια επέμβαση κατά των Σερβικών δυνάμεων με βομβαρδισμό κυρίως, υπό τη διοίκηση του στρατηγού Γουέσλι Κλαρκ. Οι εχθροπραξίες τελείωσαν 2½ μήνες αργότερα με τη Συμφωνία του Κουμάνοβο. Το Κοσσυφοπέδιο τέθηκε υπό τον κυβερνητικό έλεγχο της Αποστολής Προσωρινής Διοίκησης των Ηνωμένων Εθνών στο Κοσσυφοπέδιο και τη στρατιωτική προστασία της Δύναμης του Κοσσυφοπεδίου (KFOR). Ο 15μηνος πόλεμος είχε αφήσει πίσω του χιλιάδες αμάχους νεκρούς και από τις δύο πλευρές και πάνω από ένα εκατομμύριο εκτοπισμένους.[6]
Παραπομπές

The US War on Yugoslavia: Ten Years Later. huffingtonpost.com
Seven years since end of NATO bombing b92.net
Σερβία: 15 χρόνια από τους νατοϊκούς βομβαρδισμούς κατά της Γιουγκοσλαβίας kathimerini.gr
RTS: Порекло имена "Милосрдни анђео" (On the origin of the name "Merciful Angel"), 26 March 2009 (Σερβικά)
The Prosecutor vs Milan Milutinović et al. – Judgement, 26 February 2009, pp. 88–89
The Prosecutor vs Milan Milutinović et al. – Judgement, 26 February 2009, p. 416.
«The Rambouillet text - Appendix B». The Guardian. 28 April 1999. Ανακτήθηκε στις 5 October 2021.
Suy, Eric (2000). «NATO's Intervention in the Federal Republic of Yugoslavia». Leiden Journal of International Law (Cambridge University Press) 13: 193–205. doi:10.1017/S0922156500000133.