.
Προϋπολογισμός είναι η επίσημη έκφραση όλων των σχεδίων, των στόχων και των σκοπών της διοίκησης που καλύπτει όλες τις δραστηριότητες της επιχείρησης ή και ενός κράτους για μια καθορισμένη χρονική περίοδο. Ο προϋπολογισμός αποτελεί ένα εργαλείο παρέχοντας στόχους και κατεύθυνση, έλεγχο του άμεσου περιβάλλοντος, βοήθεια για τον έλεγχο των οικονομικών δεδομένων της εργασίας και του τμήματος και επίλυση προβλημάτων πριν αυτά προκύψουν. Είναι δηλαδή, η ακριβής και διεξοδική εκτίμηση των εσόδων και των εξόδων που θα προκύψουν σε συγκεκριμένη οικονομική περίοδο, από έναν οργανισμό, δημόσιο ή ιδιωτικό.[1][2]
Ταξινόμηση
Οι προϋπολογισμοί ταξινομούνται συνήθως σε δύο κατηγορίες:
Λειτουργικός προϋπολογισμός (operating budgets) ή λειτουργικά προγράμματα
Χρηματοοικονομικούς προϋπολογισμούς (financial budgets)
Οι λειτουργικοί προϋπολογισμοί περιλαμβάνουν τους προϋπολογισμούς εσόδων και εξόδων και παρουσιάζουν τα ποσά των αγαθών και των υπηρεσιών τα οποία η επιχείρηση προγραμματίζει να χρησιμοποιήσει κατά τη διάρκεια της περιόδου λειτουργίας της και τα οφέλη τα οποία αναμένει να προσκομίσουν οι δραστηριότητες της. Οι χρηματοοικονομικοί προϋπολογισμοί παρουσιάζουν τα ποσά των χρημάτων τα οποία η επιχείρηση προγραμματίζει να ξοδέψει κατά τη διάρκεια μιας συγκεκριμένης περιόδου και τις πηγές που προγραμματίζει να τα προμηθευτεί.[3]
Ανάλογα με το σκοπό τους υπάρχουν διάφοροι τύποι προϋπολογισμού:[4][5]
Γενικός προϋπολογισμός (Master budget), ο οποίος περιλαμβάνει την προϋπολογισθείσα κατάσταση αποτελεσμάτων χρήσης, τον ισολογισμό και την κατάσταση ταμειακής ρευστότητας,
Ταμιακός προϋπολογισμός (Cash budget) ο οποίος απεικονίζει τις προϋπολογιζόμενες εισπράξεις και πληρωμές της επιχείρησης κατά τη διάρκεια της περιόδου προϋπολογισμού,
Προϋπολογισμός δαπανών κεφαλαίου (Capital budget) που αφορά τη λήψη αποφάσεων σε συγκεκριμένες επενδυτικές επιλογές και το συνολικό διαθέσιμο κεφάλαιο προς επενδύσεις και
Λειτουργικός προϋπολογισμός (Operating budget), ο οποίος περιλαμβάνει τις προϋπολογισθείσες εισροές και εκροές κατά την προβλεπόμενη οικονομική περίοδο.
Είδη προϋπολογισμού
Πλεονασματικός προϋπολογισμός θεωρείται ο προϋπολογισμός όπου τα έσοδα υπερβαίνουν τις δαπάνες.
Ισοσκελισμένος προϋπολογισμός είναι ο προϋπολογισμός που τα έσοδα είναι ίσα με τις δαπάνες στη συγκεκριμένη οικονομική περίοδο.
Ελλειμματικός προϋπολογισμός είναι ο προϋπολογισμός όπου οι δαπάνες υπερβαίνουν τα έσοδα.
Παραπομπές
«Προϋπολογισμός (Budget) - ορισμός». Ευρετήριο Οικονομικών Όρων (στα Αγγλικά). 12 Αυγούστου 2015. Ανακτήθηκε στις 21 Οκτωβρίου 2019.
«Δημοσιονομικό Δίκαιο» (PDF). Ανακτήθηκε στις 21 Οκτωβρίου 2019.
Τσακλαγάνος, Άγγελος (2015). Προυπολογισμοί Budgeting για τη λήψη επιχειρηματικών αποφάσεων. σελ. 18-19.
«Budgeting» (PDF). Ανακτήθηκε στις 21 Οκτωβρίου 2019.
Shim, Siegel, Jae K. and Joel G (2005). Budgeting Basics and Beyond. σελ. 1.
