.
Λογιστική είναι η επιστήμη που εντοπίζει, καταχωρεί, επεξεργάζεται και παρουσιάζει τα οικονομικά γεγονότα οικονομικών μονάδων και στη συνέχεια συντάσσει σχετικές ειδικές εκθέσεις, ώστε τα ενδιαφερόμενα μέρη ("stakeholders") να είναι σε θέση να λαμβάνουν, κατά το δυνατόν ορθολογικές, οικονομικές αποφάσεις. Η Λογιστική συνιστά επίσης ένα σύστημα καταγραφής και ελέγχου της κερδοφορίας οικονομικών δραστηριοτήτων. Με την λογιστική γίνεται συστηματική καταγραφή της χρηματικής αξίας υλικών ή άυλων αγαθών όπως επίσης και δραστηριοτήτων που διαφοροποιούν την χρηματική αξία υλικών ή άυλων αντικειμένων. Με την λογιστική, ως μαθηματικό σύστημα οικονομικού κορμού, οικονομικές δραστηριότητες, χρηματικές πράξεις ή συναλλαγές, προσδιορίζονται και καταγράφονται συστηματικά και μεθοδικά έτσι ώστε να είναι εφικτός ο μελλοντικός έλεγχος. Το σύστημα αυτό χρησιμοποιείται για την καταγραφή και τον έλεγχο οικονομικών πράξεων ιδιωτικού ή και δημοσίου φορέα.[1]
Το γεγονός ότι με τη λογιστική καταγράφονται και λαμβάνουν χρηματική αξία, μεθοδικά, όλες οι οικονομικές δραστηριότητες ιστορικά, από την παραγωγή στην κατανάλωση, κάνει εφικτή την δυνατότητα ο άνθρωπος να προσδώσει με σαφήνεια χρηματική αξία σε όλα τα αγαθά, αναγνωρίζοντας καθαυτό τον τρόπο το κόστος κάθε ύλης, ακόμα και το κόστος του ανθρώπινου δυναμικού.
Είναι μια μορφή οικονομικού λογαριασμού που έχει αντικείμενο την εγγραφή των πλευρών της αναπαραγωγής που εκφράζονται σε χρηματική μορφή και τις διάφορες πράξεις που δημιουργούν κίνηση υλικών και χρηματικών μέσων. Οι μέθοδοι και η τεχνική της Λογιστικής σημείωσαν στους αιώνες μια συνεχή βελτίωση.
Η λογιστική ως συγγενής κλάδος της μαθηματικής επιστήμης, βασίζεται σε ένα σύστημα κατάταξης, δηλαδή ανάλογα με τον τύπο της συναλλαγής π.χ. παραγωγής, ανταλλαγής ή κατανάλωσης, δια της ακολουθούμενης στη συνέχεια ανάλυσης και σύνθεσης αυτών επιτυγχάνεται ο ακριβής προσδιορισμός της οικονομικής πραγματικότητας και της πορείας μιας συγκεκριμένης οικονομικής δραστηριότητας.
Βάση της παραπάνω μελέτης είναι ο λογαριασμός. Με την εξέλιξη των οικονομικών σχέσεων που συνεχώς γίνονται πιο περίπλοκοι και η λογιστική συνεχώς τελειοποιείται. Κύρια μέθοδος σήμερα της λογιστικής είναι η διπλογραφική σε αντίθεση της απλογραφικής που ακολουθούταν παλαιότερα. Η διπλογραφική μέθοδος δεν περιορίζεται μόνο στην απλή καταγραφή - καταχώρηση αλλά και στη συστηματική παρακολούθηση δια δεύτερου λογαριασμού όπου και κατοπτρίζεται ο αντίκτυπος που έχει ο πρώτος στη θέση της οικονομικής δραστηριότητας ακόμα και σε συγκεκριμένο χρόνο.
Η Λογιστική συστηματικά καταγράφει και ποσοτικοποιεί όλα τα μεγέθη μίας επιχείρησης ή επιχειρηματικής μονάδας σε χρηματικές μονάδες. Η λογιστική επιστήμη χωρίζεται σε διάφορες κατηγορίες ανάλογα με το σκοπό και τις πληροφοριακές ανάγκες ποιών ομάδων ενδιαφερομένων εξυπηρετεί.
Μια πρώτη διάκριση γίνεται σε:
Χρηματοοικονομική Λογιστική
Διοικητική Λογιστική
Η πρώτη αυτή γενική διάκριση γίνεται με βασικό κριτήριο την εσωστρέφεια ή την εξωστρέφεια των πληροφοριών. Ήτοι, η Χρηματοοικονομική Λογιστική εξυπηρετεί τις πληροφοριακές ανάγκες των τρίτων, έξω από την επιχείρηση, ενώ η Διοικητική τις πληροφοριακές ανάγκες μέσα στην επιχείρηση. Στον ευρύτερο κλάδο της Διοικητικής Λογιστικής υπάγεται και η Λογιστική Κόστους (ή Κοστολόγηση ή Αναλυτική Λογιστική).
Η διάκριση που γίνεται στο Ελληνικό Γενικό Λογιστικό Σχέδιο (Ε.Γ.Λ.Σ.) είναι σε Γενική Λογιστική (Ομάδες 1,2,3,4,5,6,7,8), Αναλυτική Λογιστική (Ομάδα 9) και Λογαριασμούς Τάξεως (Ομάδα 0).
Έννοια Λογιστικής
Ερμηνεία έννοιας
Ο κύκλος της Λογιστικής.
Ο όρος «λογιστική» προέρχεται από το ρήμα «λογίζω», καθώς αντικείμενο της λογιστικής είναι η τήρηση λογαριασμών μέσω των οποίων αντικατοπτρίζεται ο λογισμός, δηλαδή η καταγραφή-αποτύπωση, λογιστικών γεγονότων. Ο αντίστοιχος αγγλικός όρος της λογιστικής είναι "accounting" που προέρχεται από το "account" (v,n) που σημαίνει «λογίζω», «λογαριάζω>λογαριασμός», «λαμβάνω υπόψιν», καθώς η λογιστική τηρεί λογαριασμούς για την αποτύπωση των γεγονότων.
Αντιπαραβολή εννοιών
Η έννοια της "λογιστικής" δε θα πρέπει να συγχέεται με τον αγγλικό όρο "[[logistics]]" που έχει να κάνει με την «εφοδιαστική αλυσίδα» μιας επιχείρησης ή οργανισμού, δηλαδή τη διαχείριση των αποθεμάτων της, ούτε με παραπλήσιες λεκτικά έννοιες από το χώρο της πληροφορικής και των μαθηματικών (λογική).
Γνωστικά Θέματα
Ο γνωστικός τομέας της Χρηματοοικονομικής Λογιστικής είναι ιδιαίτερα απαιτητικός σε θέματα Εμπορικού, Φορολογικού και Εργατικού Δικαίου , Δικαίου των Εταιριών και Διοικητικής Δικονομίας, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις χρήσιμη είναι και η γνώση Πτωχευτικού και Ευρωπαϊκού Δικαίου. Τα τελευταία χρόνια δε, λόγω των νέων χαρακτηριστικών της απαιτούμενης πληροφορίας που μετατοπίζεται από τη συντηρητική λογιστική του ιστορικού κόστους στην Εύλογη Αξία, υπάρχει έντονη συσχέτιση των Λογιστικών και Χρηματοοικονομικών Θεμάτων, καθώς τα Χρηματοοικονομικά προσανατολίζονται σε προεξόφληση Μελλοντικών Ταμειακών Ροών που θεωρείται πιο αντικειμενικός τρόπος προσδιορισμού της Εύλογης Αξίας. Αυτό γίνεται εύκολα αντιληπτό και από τα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα που σύντομα εμπλουτίστηκαν και με Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Πληροφόρησης, καταδεικνύοντας την ανάγκη χειρισμού λογιστικών θεμάτων με παράλληλη γνώση των χρηματοοικονομικών εργαλείων. Συνεπώς χρήσιμη είναι και η γνώση Χρηματοπιστωτικών Μαθηματικών, σε περίπτωση δε προσανατολισμού στον Ασφαλιστικό κλάδο, τα Αναλογιστικά Μαθηματικά και Στατιστική(η γνώση της οποία είναι αναγκαία και σε θέματα Ελεγκτικής). Απαραίτητη είναι και η γνώση στοιχείων Πληροφορικής, λόγω της μετατόπισης της Λογιστικής από την Τεχνική της Καταστιχογραφίας στην Επιστήμη της Πληροφορίας. Αυτό γίνεται αντιληπτό από το σχεδιασμό και τη λειτουργία των Λογιστικών Πληροφοριακών Συστημάτων και της Μηχανογράφησης που είναι αναγκαία σε κάθε λογιστήριο. Επίσης χρήσιμη σε θέματα Διοικητικής Λογιστικής είναι η γνώση της Διοικητικής Επιστήμης.
Συνεπώς, υπάρχει έντονος συσχετισμός μεταξύ κοινωνικών και θετικών επιστημών.
Συγγενείς Κλάδοι
Ιδιαίτεροι κλάδοι της Λογιστικής που έχουν αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια είναι οι εξής:
Φορολογική Λογιστική
Δημόσια Λογιστική
Ελεγκτική
Διεθνής Λογιστική
Τραπεζική Λογιστική
Αγροτική Λογιστική
Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα
Ναυτιλιακή Λογιστική
Παραπομπές
Εγκυκλοπαίδεια, «Επιστήμη & Ζωή» Έκδοσεις Χατζηιακώβου Α.Ε