Η Ένωσις Πεζοπορικού ΑΜΟΛ Λάρνακας ή η Ε.Π.Α. Λάρνακας (/ˈepa/, διαβάζεται «έπα») ήταν κυπριακή ποδοσφαιρική ομάδα με έδρα τη Λάρνακα. Ιδρύθηκε το 1932. Χρώματα της ομάδας ήταν το κίτρινο και το μαύρο.
Η ΕΠΑ είχε κατακτήσει 3 πρωταθλήματα Κύπρου, 5 κύπελλα Κύπρου και 1 Ασπίδα Πάκκου, όντας η έκτη πιο πετυχημένη ομάδα σε κατακτήσεις τροπαίων στο κυπριακό ποδόσφαιρο. Αποτελεί ένα από τα ιδρυτικά σωματεία της Κυπριακής Ομοσπονδίας Ποδοσφαίρου. Η ομάδα έχει 50 συμμετοχές στην Α΄ κατηγορία Κύπρου.[1] Την περίοδο 1970-71 συμμετείχε στο πρωτάθλημα Α΄ Εθνικής. Η ΕΠΑ έχει συμμετάσχει τρεις φορές στα ευρωπαϊκά κύπελλα ποδοσφαίρου χωρίς να πετύχει κάποια πρόκριση.
Το 1994 η ΕΠΑ ενώθηκε με τον Πεζοπορικό Λάρνακας δημιουργώντας την ΑΕΚ Λάρνακας.
Ιστορία
Ίδρυση
Η ΕΠΑ ιδρύθηκε στις 17 Οκτωβρίου 1932 από την ενοποίηση δύο σωματείων της Λάρνακας, του Πεζοπορικού Λάρνακας και του ΑΜΟΛ. Για το λόγο αυτό το νέο σωματείο ονομάστηκε Ένωσις Πεζοπορικού ΑΜΟΛ (ΕΠΑ).[2] Ο Πεζοπορικός είχε ιδρυθεί το Μάρτιο του 1924. Στις 3 Οκτωβρίου 1926 μερίδα μελών απεχώρησε από τον Πεζοπορικό και ίδρυσε τον ΑΜΟΛ (Αθλητικός Μουσικός Όμιλος Λάρνακος). Τα δύο σωματεία ανέπτυξαν αθλητική και πολιτιστική δράση.[3]
Η ίδρυση της ΕΠΑ είχε ως στόχο τη συνένωση των αθλητικών και κυρίως των ποδοσφαιρικών δυνάμεων της Λάρνακας προκειμένου να δημιουργηθεί μια ισχυρή ομάδα που να εκπροσωπεί επάξια τη Λάρνακα στα διάφορα πρωταθλήματα.[4] Με ανακοίνωση στον τύπο με τίτλο «Εν τη Ενώσει η Ισχύς», η πρώτη Επιτροπεία του νέου σωματείου εκθειάζει την συνένωση ως «επιστέγασμα των μακρών και ευγενών αγώνων των δύο Σωματείων» και ζητά την στήριξη όλων, σε συνέχεια των πρώτων θετικών ενεργειών: «αρτιώτατη εμφάνιση», «στέγαση εις μεγαλοπρεπές οίκημα» και «απόκτηση ικανωτάτου και πανελληνίου φήμης προπονητού».[5]
Τα πρώτα χρόνια και ίδρυση της ΚΟΠ
Στις 20 Νοεμβρίου 1932 η νεοϊδρυθείσα ΕΠΑ κέρδισε με 2-0 σε φιλικό αγώνα στο Παλιό ΓΣΖ την ισχυρή Χάποελ Παλαιστίνης (Τελ Αβιβ). Ήταν η πρώτη νίκη κυπριακής ομάδας επί μιας ξένης ομάδας.[6]
Όταν ιδρύθηκε η ΕΠΑ, η Κυπριακή Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου δεν είχε ακόμα δημιουργηθεί και έτσι δεν διεξαγόταν παγκύπριο πρωτάθλημα. Είχαν, όμως, ήδη δημιουργηθεί αρκετά σωματεία.
Το 1932 (πριν τη δημιουργία της ΕΠΑ), με πρωτοβουλία του Πεζοπορικού Λάρνακας, διεξήχθη, με σύστημα νοκ-άουτ, το πρώτο παγκύπριο πρωτάθλημα, το «πρωτάθλημα πόλεων».[4][7] Το δεύτερο παγκύπριο πρωτάθλημα διοργάνωσε ο ΑΠΟΕΛ (1933). Στο πρωτάθλημα αυτό συμμετείχαν 8 ομάδες, με την ΕΠΑ να είναι μία από αυτές. Είχε συμφωνηθεί όπως οι 8 ομάδες αγωνιστούν μεταξύ τους σε ένα γύρο και οι πρώτες πέντε στη βαθμολογία να αγωνιστούν μεταξύ τους, πάλι σε ένα γύρο. Στην τελική βαθμολογία η ΕΠΑ ισοβαθμούσε με τον ΑΠΟΕΛ και έτσι έγιναν αγώνες μπαράζ για ανάδειξη του πρωταθλητή. Το πρώτο παιχνίδι έγινε στο παλιό ΓΣΠ και ο ΑΠΟΕΛ κέρδισε με 6-0. Το δεύτερο παιχνίδι έγινε στο Παλιό ΓΣΖ με τις δύο ομάδες να μένουν ισόπαλες 2-2, με τον ΑΠΟΕΛ να αναδεικνύεται πρωταθλητής.[4][8]
Το τρίτο ανεπίσημο πρωτάθλημα διοργάνωσε η ΑΕΛ, με την ΕΠΑ να τερματίζει στην τέταρτη θέση.[8][9] Το τέταρτο πρωτάθλημα πόλεων θα το διοργάνωνε η Ανόρθωση. Ωστόσο, λόγω προκήρυξης πρωταθλήματος από τον Τραστ στη Λευκωσία (με την ευκαιρία των εορτασμών της δεκαετηρίδας από την ίδρυση του) και διαμάχης μεταξύ των δύο ομάδων, αλλά και άλλων θεμάτων για τα οποία υπήρχαν διαφωνίες (ο Ολυμπιακός Λευκωσίας και ο Άρης Λεμεσού έθεσαν θέμα ελεύθερης συμμετοχής ποδοσφαιριστών από ένα σωματείο σε άλλο), τα σωματεία αποφάσισαν τη δημιουργία μιας αρχής η οποία θα είχε την ευθύνη διοργάνωσης των πρωταθλημάτων. Έτσι, στις 23 Σεπτεμβρίου 1934 ιδρύεται η Κυπριακή Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου (ΚΟΠ), με την ΕΠΑ να αποτελεί ένα από τα ιδρυτικά της μέλη.[8][10]
Στο μεταξύ, από το φθινόπωρο του 1933 προπονητής και παίκτης στην ΕΠΑ αναλαμβάνει ο διεθνής μέσος του Ολυμπιακού Πειραιώς Μιχάλης (Λάλης) Λεκός[11], ενέργεια η οποία χαιρετίζεται σε ανακοίνωση της Επιτροπείας του σωματείου ως «απόκτηση ικανωτάτου και πανελληνίου φήμης προπονητού».[5]
Περίοδος 1934-1939
Την περίοδο 1934-35 διεξήχθη το πρώτο επίσημο παγκύπριο πρωτάθλημα. Η ΕΠΑ συμμετείχε στο πρωτάθλημα. Ως έδρα χρησιμοποιούσε το Παλιό ΓΣΖ. Η ΕΠΑ τερμάτισε στην έβδομη θέση.[12] Την περίοδο 1935-36 τερμάτισε στην όγδοη και τελευταία θέση.[13]
Αποχώρηση από την ΚΟΠ και επανίδρυση Πεζοπορικού
Την 1η Ιουνίου 1936 η ΕΠΑ αποχώρησε από την ΚΟΠ εξαιτίας εσωτερικών προβλημάτων που προέκυψαν.[14] Οι μέτριες παρουσίες της ποδοσφαιρικής ομάδας στα πρωταθλήματα, οι αντιδράσεις ανθρώπων οι οποίοι παρέμεναν εκτός διοικητικών, αλλά και ποδοσφαιριστές οι οποίοι τέθηκαν σε αδράνεια οδήγησαν μια ομάδα μελών και ποδοσφαιριστών να αποχωρήσουν από την ΕΠΑ και να επανιδρύσουν στις 21 Μαρτίου 1937 τον Πεζοπορικό Λάρνακας.[15] Μεταξύ των δύο ομάδων υπήρχε μεγάλη αντιπαλότητα ως ομάδες της ίδιας πόλης. Επιπλέον, μεταξύ των δύο ομάδων υπήρχε ταξική διαφορά. Στον Πεζοπορικό συγκεντρώθηκε μεγάλο μέρος της εύπορης τάξης της Λάρνακας. Οι φιλάθλοι της ΕΠΑ προέρχονταν κυρίως από τα μικρομεσαία και λαϊκά κοινωνικά στρώματα της Λάρνακας. Η ΕΠΑ είχε επίσης την υποστήριξη της πολυάριθμης αρμενικής κοινότητας της Λάρνακας.[16] Στην ΕΠΑ, εκτός από Ελληνοκύπριοι, αγωνίζονταν και εγνωσμένης αξίας Αρμένιοι ποδοσφαιριστές, όπως και Τουρκοκύπριοι.[16]
Επανένταξη στην ΚΟΠ
Στις 24 Ιουλίου 1938 η ΕΠΑ επανεντάχθηκε στην ΚΟΠ και συμμετείχε στο πρωτάθλημα της περιόδου 1938-39. Διεκδίκησε το πρωτάθλημα όμως τελικά περιορίστηκε στην δεύτερη θέση.[14][17]
Περίοδος | Πρωτάθλημα | Κύπελλο | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Κατηγορία | Θέση | Ομάδες | Αγώνες | Νίκες | Ισοπαλίες | Ήττες | Τέρματα | Βαθμοί | Διοργάνωση | Φάση | |||
Υπέρ | Κατά | ||||||||||||
1934-35[20] | A΄ | 7 | 8 | 121 | 5 | 0 | 7 | 17 | 34 | 10 | Κύπελλο Κύπρου | Προημιτελικά | |
1935-36 | A΄ | 8 | 8 | 14 | 0 | 2 | 12 | 8 | 35 | 2 | Κύπελλο Κύπρου | Ημιτελικά | |
1936-37 | Δεν δήλωσε συμμετοχή | Δεν συμμετείχε | |||||||||||
1937-38 | Δεν δήλωσε συμμετοχή | Δεν συμμετείχε | |||||||||||
1938-39 | A΄ | 2 | 7 | 11 | 9 | 0 | 2 | 33 | 9 | 18 | Κύπελλο Κύπρου | Προημιτελικά | |
Βαθμολογία: Νίκη=2 βαθμοί, Ισοπαλία=1 βαθμός, Ήττα=0 βαθμοί |
1 Δύο αγώνες της ΕΠΑ ματαιώθηκαν.
Δεκαετία 1940-1949
Τις περιόδους 1939-40 και 1940-41 η ΕΠΑ τερμάτισε στην τρίτη θέση του βαθμολογικού πίνακα.[21][22] Από το 1941 έως το 1944 δεν διεξήχθη παγκύπριο πρωτάθλημα λόγω του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου, επειδή πολλοί Κύπριοι εντάχθηκαν στις αντικατοχικές ομάδες που δημιουργήθηκαν στην Ελλάδα.[23] Την περίοδο 1944-45 το πρωτάθλημα και το κύπελλο επανήλθαν. Στις 14 Απριλίου 1945 η ΕΠΑ κατέκτησε το κύπελλο Κύπρου κερδίζοντας στο παλιό ΓΣΠ τον ΑΠΟΕΛ με 3-1. Ήταν ο πρώτος τίτλος της ομάδας. Στο πρωτάθλημα η ΕΠΑ τερμάτισε στην πρώτη θέση ισοβαθμώντας με τον ΑΠΟΕΛ. Οι δύο ομάδες έδωσαν αγώνας μπαράζ για την ανάδειξη του πρωταθλητή. Ο πρώτος αγώνας έγινε στο παλιό ΓΣΠ στις 10 Ιουλίου 1945 με τις δύο ομάδες να μένουν ισόπαλες 0-0. Το δεύτερο παιχνίδι έγινε στο Παλιό ΓΣΖ στις 15 Ιουλίου 1945 με την ΕΠΑ να κερδίζει με 3-1. Η ΕΠΑ πέτυχε το νταμπλ.[24]
Η ΕΠΑ κατάφερε να πετύχει το νταμπλ και την επόμενη περίοδο. Κατέκτησε το πρωτάθλημα Κύπρου 1945-46, αυτή τη φορά με διαφορά βαθμών, όπως και το κύπελλο Κύπρου 1945-46, κερδίζοντας στον τελικό τον ΑΠΟΕΛ με 2-1. Ήταν η πρώτη φορά στην ιστορία του κυπριακού ποδοσφαίρου που μία ομάδα πετύχαινε δύο συνεχόμενα νταμπλ.[25]
Την περίοδο 1946-47 τερμάτισε στη δεύτερη θέση.
Αποχώρηση από την ΚΟΠ
Το 1947 η ΕΠΑ, η Ανόρθωση και ο Πεζοπορικός ζήτησαν καταστατική αλλαγή με κύριο αίτημα την εκ περιτροπής προεδρία της ΚΟΠ σε όλες τις πόλεις. Οι ομάδες αυτές έθεσαν το αίτημα αυτό ζητώντας ισότιμη μεταχείριση αφού θεωρούσαν ότι οι ομάδες της Λευκωσίας (στην οποία έδρευε η ΚΟΠ) και κυρίως ο ΑΠΟΕΛ τύγχαναν την εύνοια της ΚΟΠ.[26] Το αίτημα συζητήθηκε σε γενική συνέλευση της ομοσπονδίας στις 27 Αυγούστου 1947, αλλά υπέρ της πρότασης αυτής ψήφισαν μόνοι οι τρεις αυτές ομάδες. Μετά από αυτό το αποτέλεσμα, οι τρεις ομάδες αποχώρησαν από την ΚΟΠ και δημιούργησαν δική του ομοσπονδία, την «Ποδοσφαιρική Αθλητική Ομοσπονδία Κύπρου» (ΠΑΟΚ), με έδρα τη Λάρνακα.[27][28][29] Στην ομοσπονδία αυτή εντάχθηκαν άλλα πέντε σωματεία (ΑΜΟΛ Λεμεσού, Τουρκική Λέσχη Λάρνακας, Τουρκική Λέσχη Αμμοχώστου, η Τουρκ Ουτζιού της Αμμοχώστου και η Τουρκική Αθλητική Εστία Τσετίν Καγιά της Λευκωσίας). Μεταξύ των δύο ομοσπονδιών επικράτησε κλίμα συγκρουσιακό. Η διαμάχη τερματίστηκε με την πάροδο ενός χρόνου όταν η ΠΑΟΚ διαλύθηκε και τα τρία σωματεία (ΕΠΑ, Ανόρθωση, Πεζοπορικός) επανεντάχθηκαν το φθινόπωρο του 1948 στην ΚΟΠ.[28]
Περίοδος | Πρωτάθλημα | Κύπελλο | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Κατηγορία | Θέση | Ομάδες | Αγώνες | Νίκες | Ισοπαλίες | Ήττες | Τέρματα | Βαθμοί | Διοργάνωση | Φάση | |||
Υπέρ | Κατά | ||||||||||||
1939-40 | A΄ | 3 | 6 | 10 | 4 | 3 | 3 | 24 | 22 | 11 | Κύπελλο Κύπρου | Προημιτελικά | |
1940-41 | A΄ | 3 | 5 | 7 | 2 | 0 | 5 | 17 | 26 | 4 | Κύπελλο Κύπρου | Ημιτελικά | |
1941-44 | Δεν διεξήχθη πρωτάθλημα και κύπελλο | ||||||||||||
1944-45 | A΄ | 1 | 6 | 10 | 8 | 1 | 1 | 50 | 19 | 17 | Κύπελλο Κύπρου | Κυπελλούχος | |
1945-46 | A΄ | 1 | 6 | 10 | 8 | 1 | 1 | 34 | 14 | 17 | Κύπελλο Κύπρου | Κυπελλούχος | |
1946-47 | A΄ | 2 | 7 | 12 | 9 | 0 | 3 | 29 | 13 | 18 | Κύπελλο Κύπρου | Ημιτελικά | |
1947-48 | Αποχώρησε από την ΚΟΠ | ||||||||||||
1948-49 | A΄ | 5 | 8 | 14 | 4 | 1 | 9 | 25 | 36 | 9 | Κύπελλο Κύπρου | Προημιτελικά | |
Βαθμολογία: Νίκη=2 βαθμοί, Ισοπαλία=1 βαθμός, Ήττα=0 βαθμοί |
Δεκαετία 1950-1959
Την περίοδο 1949-50 η ΕΠΑ τερμάτισε στη δεύτερη θέση, ένα βαθμό πίσω από την πρωταθλήτρια Ανόρθωση. Στο κύπελλο Κύπρου έφτασε μέχρι τον τελικό. Αντίπαλος ήταν η Ανόρθωση. Στον τελικό η Ανόρθωση προηγείτο μέχρι και τα τελευταία λεπτά όταν η ΕΠΑ κέρδισε πέναλτι. Η πρώτη εκτέλεση ήταν επιτυχής αλλά ο διαιτητής διέταξε επανάληψη. Η δεύτερη εκτέλεση ήταν αποτυχημένη και οπαδοί της ΕΠΑ εισέβαλαν στον αγωνιστικό χώρο με αποτέλεσμα ο αγώνας να διακοπεί. Η ΚΟΠ αποφάσισε επανάληψη και στον επαναληπτικό η ΕΠΑ κέρδισε με 2-1, κατακτώντας το τρίτο της κύπελλο.[31]
Την περίοδο 1950-51 η ΕΠΑ τερμάτισε στην πέμπτη θέση. Στο κύπελλο Κύπρου έφτασε και πάλι στον τελικό αλλά έχασε το τρόπαιο από τον ΑΠΟΕΛ με 7-0. Το αποτελέσματα αυτό παραμένει και σήμερα ως το πιο μεγάλο σε έκταση σε τελικό του κυπέλλου Κύπρου.[32][33][34][35]
Τη δεκαετία του 1950 η ΕΠΑ κατέκτησε ακόμα δύο κύπελλα. Στο κύπελλο Κύπρου 1952-53 αντιμετώπισε στον τελικό την Τσετίν Καγιά Λευκωσίας την οποία κέρδισε με 2-1.[36] Στο κύπελλο Κύπρου 1954-55 αντιμετώπισε στον τελικό τον Πεζοπορικό τον οποίο κέρδισε με 2-1. Η ΕΠΑ συμπλήρωσε πέντε κατακτήσεις κυπέλλου, έχοντας την εποχή εκείνη τις περισσότερες κατακτήσεις από οποιαδήποτε άλλη ομάδα. Ήταν όμως και το τελευταίο κύπελλο που κατακτούσε η ομάδα.[37] Το 1955 κατέκτησε την Ασπίδα Πάκκου κερδίζοντας την ΑΕΛ με 3-2.[38]
Η πορεία της ΕΠΑ τη δεκαετία 1950-1959 στις διοργανώσεις της ΚΟΠ.[18][39] Περίοδος Πρωτάθλημα Κύπελλο
Περίοδος | Πρωτάθλημα | Κύπελλο | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Κατηγορία | Θέση | Ομάδες | Αγώνες | Νίκες | Ισοπαλίες | Ήττες | Τέρματα | Βαθμοί | Διοργάνωση | Φάση | |||
Υπέρ | Κατά | ||||||||||||
1949-50 | A΄ | 2 | 8 | 14 | 10 | 2 | 2 | 41 | 23 | 22 | Κύπελλο Κύπρου | Κυπελλούχος | |
1950-51 | A΄ | 5 | 8 | 14 | 6 | 2 | 6 | 31 | 32 | 14 | Κύπελλο Κύπρου | Φιναλίστ | |
1951-52 | A΄ | 2 | 8 | 14 | 7 | 3 | 4 | 32 | 23 | 17 | Κύπελλο Κύπρου | Προημιτελικά | |
1952-53 | A΄ | 6 | 8 | 14 | 5 | 2 | 7 | 21 | 25 | 12 | Κύπελλο Κύπρου | Κυπελλούχος | |
1953-54 | A΄ | 6 | 9 | 16 | 8 | 0 | 8 | 31 | 27 | 16 | Κύπελλο Κύπρου | Α΄ γύρος | |
1954-55 | A΄ | 5 | 10 | 18 | 7 | 4 | 7 | 38 | 33 | 18 | Κύπελλο Κύπρου | Κυπελλούχος | |
1955-56 | A΄ | 8 | 9 | 16 | 4 | 2 | 10 | 23 | 38 | 10 | Δεν διεξήχθη | ||
1956-57 | A΄ | 8 | 9 | 16 | 2 | 6 | 8 | 27 | 37 | 10 | Δεν διεξήχθη | ||
1957-58 | A΄ | 3 | 10 | 18 | 9 | 2 | 7 | 31 | 34 | 20 | Δεν διεξήχθη | ||
1958-59 | Δεν διεξήχθη πρωτάθλημα | Κύπελλο Κύπρου | Προημιτελικά | ||||||||||
Βαθμολογία: Νίκη=2 βαθμοί, Ισοπαλία=1 βαθμός, Ήττα=0 βαθμοί |
Δεκαετία 1960-1969
Τη δεκαετία του 1960 η ΕΠΑ δεν πραγματοποίησε καλές πορείες στο πρωτάθλημα, με εξαίρεση την περίοδο 1968-69 που τερμάτισε στην τέταρτη θέση.[40] Στο κύπελλο Κύπρου 1967-68 έφτασε μέχρι τον τελικό όπου έχασε το τρόπαιο από τον ΑΠΟΕΛ με 2-1.[41]
Περίοδος | Πρωτάθλημα | Κύπελλο | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Κατηγορία | Θέση | Ομάδες | Αγώνες | Νίκες | Ισοπαλίες | Ήττες | Τέρματα | Βαθμοί | Διοργάνωση | Φάση | |||
Υπέρ | Κατά | ||||||||||||
1959-60 | A΄ | 9 | 11 | 20 | 5 | 4 | 11 | 31 | 50 | 14 | Δεν διεξήχθη | ||
1960-61 | A΄ | 9 | 13 | 24 | 9 | 5 | 10 | 40 | 50 | 47 | Δεν διεξήχθη | ||
1961-62 | A΄ | 11 | 13 | 24 | 7 | 7 | 10 | 41 | 48 | 45 | Κύπελλο Κύπρου | Προημιτελικά | |
1962-63 | A΄ | 7 | 12 | 22 | 8 | 4 | 10 | 32 | 47 | 42 | Κύπελλο Κύπρου | Α΄ γύρος | |
1963-64 | A΄ | Το πρωτάθλημα διακόπηκε | Κύπελλο Κύπρου | Δεν συμμετείχε | |||||||||
1964-65 | A΄ | 8 | 11 | 20 | 7 | 2 | 11 | 31 | 40 | 36 | Κύπελλο Κύπρου | Προημιτελικά | |
1965-66 | A΄ | 10 | 11 | 20 | 6 | 3 | 11 | 20 | 33 | 35 | Κύπελλο Κύπρου | Α΄ γύρος | |
1966-67 | A΄ | 10 | 12 | 22 | 6 | 3 | 13 | 36 | 53 | 361 | Κύπελλο Κύπρου | Προημιτελικά | |
1967-68 | A΄ | 7 | 12 | 22 | 7 | 6 | 9 | 42 | 36 | 42 | Κύπελλο Κύπρου | Φιναλίστ | |
1968-69 | A΄ | 4 | 12 | 22 | 8 | 8 | 6 | 39 | 41 | 46 | Κύπελλο Κύπρου | Προημιτελικά | |
Βαθμολογία 1959-1960: Νίκη=2 βαθμοί, Ισοπαλία=1 βαθμός, Ήττα=0 βαθμοί Βαθμολογία 1960-1969: Νίκη=3 βαθμοί, Ισοπαλία=2 βαθμοί, Ήττα=1 βαθμός |
1: Η ΕΠΑ κέρδισε 37 βαθμούς, αλλά τιμωρήθηκε με αφαίρεση 1 βαθμού και έτσι στην τελική βαθμολογία αναγράφονται 36 βαθμοί.
Δεκαετία 1970-1979
Την περίοδο 1969-70 η ΕΠΑ κατέκτησε το πρωτάθλημα. Η ΕΠΑ ισοβαθμούσε με τον Πεζοπορικό και την Ομόνοια, αλλά υπερτερούσε στην αναλογία τερμάτων (λόγος επίθεσης προς άμυνα). Ο τίτλος κρίθηκε την τελευταία αγωνιστική όπου ΕΠΑ και Ομόνοια εξήλθαν ισόπαλες 3-3 ενώ ο Πεζοπορικός έχασε από τον Απόλλωνα.[43][44]
Με την κατάκτηση του πρωταθλήματος, η ΕΠΑ εξασφάλισε την συμμετοχή της στην Α΄ Εθνική Ελλάδας καθώς ίσχυε ο θεσμός συμμετοχής της πρωταθλήτριας Κύπρου στο ελληνικό πρωτάθλημα. Συμμετείχε στο πρωτάθλημα Α΄ Εθνικής 1970-1971 και τερμάτισε στη 18η και τελευταία θέση με απολογισμό 3 νίκες, 4 ισοπαλίες και 27 ήττες.[45] Στο Κύπελλο Ελλάδας αποκλείστηκε στον τελευταίο προκριματικό γύρο από τον Απόλλων Σμύρνης.
Την περίοδο 1970-71, αφότου είχε υποβιβαστεί από το ελληνικό πρωτάθλημα, η ΕΠΑ επέστρεψε στο κυπριακό πρωτάθλημα. Διεκδίκησε τον τίτλο της πρωταθλήτριας αλλά τελικά τερμάτισε στη δεύτερη θέση, δύο βαθμούς πίσω από την πρωταθλήτρια Ομόνοια.[46]
Περίοδος | Πρωτάθλημα | Κύπελλο | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Κατηγορία | Θέση | Ομάδες | Αγώνες | Νίκες | Ισοπαλίες | Ήττες | Τέρματα | Βαθμοί | Διοργάνωση | Φάση | |||
Υπέρ | Κατά | ||||||||||||
1969-70 | A΄ | 1 | 12 | 22 | 12 | 7 | 3 | 46 | 18 | 53 | Κύπελλο Κύπρου | Προημιτελικά | |
1970-71 | Συμμετοχή στην Α΄ Εθνική 1970-1971 | Κύπελλο Ελλάδος 1970-71 | |||||||||||
1971-72 | A΄ | 2 | 12 | 22 | 11 | 8 | 3 | 36 | 17 | 30 | Κύπελλο Κύπρου | Ημιτελικά | |
1972-73 | A΄ | 6 | 14 | 26 | 8 | 10 | 8 | 28 | 23 | 26 | Κύπελλο Κύπρου | Α΄ γύρος | |
1973-74 | A΄ | 11 | 14 | 26 | 4 | 11 | 11 | 22 | 36 | 19 | Κύπελλο Κύπρου | Β΄ γύρος | |
1974-75 | A΄ | 8 | 14 | 26 | 7 | 8 | 11 | 27 | 35 | 22 | Κύπελλο Κύπρου | Α΄ γύρος | |
1975-76 | A΄ | 11 | 15 | 28 | 5 | 12 | 11 | 33 | 35 | 22 | Κύπελλο Κύπρου | Προημιτελικά | |
1976-77 | A΄ | 5 | 16 | 30 | 14 | 7 | 9 | 37 | 24 | 35 | Κύπελλο Κύπρου | Προημιτελικά | |
1977-78 | A΄ | 8 | 16 | 30 | 9 | 13 | 8 | 44 | 35 | 31 | Κύπελλο Κύπρου | Ημιτελικά | |
1978-79 | A΄ | 10 | 16 | 30 | 9 | 9 | 12 | 32 | 35 | 27 | Κύπελλο Κύπρου | Β΄ γύρος | |
Βαθμολογία 1969-1970: Νίκη=3 βαθμοί, Ισοπαλία=2 βαθμοί, Ήττα=1 βαθμός Βαθμολογία 1970-1979: Νίκη=2 βαθμοί, Ισοπαλία=1 βαθμός, Ήττα=0 βαθμοί |
Δεκαετία 1980-1989
Τη δεκαετία του 1970 η ΕΠΑ δεν διεκδίκησε κάποιο τίτλο στο πρωτάθλημα. Στο κύπελλο Κύπρου 1984-85 έφτασε μέχρι τον τελικό όπου έχασε το τρόπαιο από την ΑΕΛ με 1-0.[48] Την περίοδο 1988-89 η ΕΠΑ τερμάτισε στη δέκατη τρίτη θέση και για πρώτη φορά στην ιστορία της υποβιβάστηκε στη Β΄ κατηγορία.[49]
Περίοδος | Πρωτάθλημα | Κύπελλο | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Κατηγορία | Θέση | Ομάδες | Αγώνες | Νίκες | Ισοπαλίες | Ήττες | Τέρματα | Βαθμοί | Διοργάνωση | Φάση | |||
Υπέρ | Κατά | ||||||||||||
1979-80 | A΄ | 4 | 15 | 28 | 10 | 10 | 8 | 41 | 27 | 30 | Κύπελλο Κύπρου | Β΄ γύρος | |
1980-81 | A΄ | 10 | 14 | 26 | 6 | 9 | 11 | 25 | 27 | 21 | Κύπελλο Κύπρου | Προημιτελικά | |
1981-82 | A΄ | 11 | 14 | 26 | 6 | 10 | 10 | 24 | 41 | 22 | Κύπελλο Κύπρου | Α΄ γύρος | |
1982-83 | A΄ | 10 | 14 | 26 | 8 | 6 | 12 | 22 | 33 | 22 | Κύπελλο Κύπρου | Β΄ γύρος | |
1983-84 | A΄ | 8 | 14 | 26 | 6 | 13 | 7 | 28 | 31 | 25 | Κύπελλο Κύπρου | Α΄ γύρος | |
1984-85 | A΄ | 7 | 14 | 26 | 7 | 11 | 8 | 26 | 29 | 25 | Κύπελλο Κύπρου | Φιναλίστ | |
1985-86 | A΄ | 9 | 14 | 26 | 6 | 10 | 10 | 27 | 35 | 22 | Κύπελλο Κύπρου | Α΄ γύρος | |
1986-87 | A΄ | 3 | 16 | 30 | 18 | 7 | 5 | 45 | 20 | 43 | Κύπελλο Κύπρου | Α΄ γύρος | |
1987-88 | A΄ | 9 | 16 | 30 | 10 | 7 | 13 | 37 | 43 | 27 | Κύπελλο Κύπρου | Β΄ γύρος | |
1988-89 | A΄ | 13 | 15 | 28 | 6 | 9 | 13 | 32 | 41 | 21 | Κύπελλο Κύπρου | Β΄ γύρος | |
Βαθμολογία: Νίκη=2 βαθμοί, Ισοπαλία=1 βαθμός, Ήττα=0 βαθμοί |
Περίοδος 1990-1994
Την περίοδο 1989-90 κατέκτησε το πρωτάθλημα Β΄ κατηγορίας και προβιβάστηκε στην Α΄ κατηγορία.[51] Τις επόμενες τρεις περιόδους τερμάτιζε στις χαμηλές θέσεις του βαθμολογικού πίνακα. Την περίοδο 1993-94 η ΕΠΑ τερμάτισε στη 12η θέση και υποβιβάστηκε στη Β΄ κατηγορία για δεύτερη φορά στην ιστορία της.[52] Τον Ιούλιο του 1994 αποφασίστηκε η ενοποίηση της ομάδας με τον Πεζοπορικό Λάρνακας, δημιουργώντας την ΑΕΚ Λάρνακας.[53][54]
Περίοδος | Πρωτάθλημα | Κύπελλο | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Κατηγορία | Θέση | Ομάδες | Αγώνες | Νίκες | Ισοπαλίες | Ήττες | Τέρματα | Βαθμοί | Διοργάνωση | Φάση | |||
Υπέρ | Κατά | ||||||||||||
1989-90[51] | Β΄ | 1 | 15 | 28 | 84 | 28 | 45 | Κύπελλο Κύπρου | Α΄ γύρος | ||||
1990-91 | A΄ | 10 | 14 | 26 | 7 | 10 | 9 | 29 | 37 | 24 | Κύπελλο Κύπρου | Β΄ γύρος | |
1991-92 | A΄ | 8 | 14 | 26 | 8 | 7 | 11 | 35 | 40 | 31 | Κύπελλο Κύπρου | Ημιτελικά | |
1992-93 | A΄ | 10 | 14 | 26 | 8 | 8 | 10 | 40 | 48 | 32 | Κύπελλο Κύπρου | Προημιτελικά | |
1993-94 | A΄ | 12 | 14 | 26 | 7 | 2 | 17 | 30 | 53 | 23 | Κύπελλο Κύπρου | Προημιτελικά | |
Βαθμολογία 1989-91: Νίκη=2 βαθμοί, Ισοπαλία=1 βαθμός, Ήττα=0 βαθμοί Βαθμολογία 1991-99: Νίκη=3 βαθμοί, Ισοπαλία=1 βαθμός, Ήττα=0 βαθμοί |
Συμμετοχές ανά κατηγορία
Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει τις συμμετοχές της ομάδας ανά εθνική κατηγορία του Συστήματος ποδοσφαιρικών πρωταθλημάτων Κύπρου καθώς και στις διοργανώσεις κυπέλλου.
Πρωτάθλημα | |
---|---|
Κατηγορία | Αριθμός συμμετοχών |
Α΄ κατηγορία |
|
Β΄ κατηγορία |
|
Σύνολο |
|
Κύπελλο | |
---|---|
Κατηγορία | Αριθμός συμμετοχών |
Κύπελλο Κύπρου |
|
Επιπρόσθετα, η ομάδα έχει μία συμμετοχή στην Α΄ Εθνική Ελλάδας και μία συμμετοχή στο Κύπελλο Ελλάδας.
Συνολικά στατιστικά στην Α΄ κατηγορία
Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει τη συνολική πορεία της ΕΠΑ στο πρωτάθλημα Α΄ κατηγορίας από το 1934 έως και το 1994.[59] Η βαθμολογία είναι το άθροισμα της πραγματικής βαθμολογίας κάθε περιόδου, ανεξάρτητα από το σύστημα βαθμολόγησης. Χρησιμοποιώντας το σύγχρονο σύστημα βαθμολόγησης (νίκη=3 βαθμοί, ισοπαλία=1 βαθμός, ήττα:0 βαθμοί) οι βαθμοί που εξασφαλίζει είναι 1363. Η περίοδος 1963-64, στην οποία το πρωτάθλημα διακόπηκε, δεν συμπεριλαμβάνεται.
Πρωτάθλημα Α΄ κατηγορίας | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Συμμετοχές | Αγώνες | Σύνολο | |||||||||||||||||
Νίκες | Ισοπαλίες | Ήττες | Γκολ Υπέρ | Γκολ Κατά | Βαθμοί | ||||||||||||||
50 | 1052 | 362 | 277 | 413 | 1570 | 1641 | 1222 |
Η ΕΠΑ πέτυχε τις περισσότερες νίκες (18) την περίοδο 1986-87. Την περίοδο 1935-36 δεν πέτυχε καμία νίκη.
Οι περισσότερες ισοπαλίες (13) σημειώθηκαν τις περιόδους 1977-78 και 1983-84. Τις περιόδους 1934-35, 1938-39, 1940-41, 1946-47 και 1953-54 δεν σημείωσε καμία ισοπαλία.
Τις περιόδους 1944-45 και 1945-46 δέχθηκε μόνο μία ήττα. Τις περισσότερες ήττες (17) δέχτηκε την περίοδο 1993-94.
Τα περισσότερα τέρματα (50) σημείωσε την περίοδο 1944-45. Τα λιγότερα τέρματα (8) σημείωσε την περίοδο 1935-36.
Τα λιγότερα τέρματα (9) δέχτηκε την περίοδο 1938-39. Τα περισσότερα τέρματα (53) δέχτηκε τις περιόδους 1966-67 και 1993-94.
Την καλύτερη αναλογία τερμάτων (+31) είχε την περίοδο 1944-45 και τη χειρότερη (-27) την περίοδο 1935-35.
Τους περισσότερους βαθμούς (53) κέρδισε την περίοδο 1969-70.
Τελικοί κυπέλλου
Η ΕΠΑ έχει κατακτήσει 5 φορές το Κύπελλο Κύπρου. Είναι στην έκτη θέση κατακτήσεων του κυπέλλου. Συνολικά έχει συμμετάσχει 8 φορές στον τελικό του κυπέλλου. Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει τους τελικούς στους οποίους συμμετείχε η ΕΠΑ.[60]
Περίοδος | Αντίπαλος | Ημερομηνία | Γήπεδο | Αποτέλεσμα |
---|---|---|---|---|
1944-45[61] | ΑΠΟΕΛ | 14 Απριλίου 1945 | Παλιό ΓΣΠ | 3-1 |
1945-46[25] | ΑΠΟΕΛ | 14 Απριλίου 1946 | Παλιό ΓΣΠ | 2-1 |
1949-50[31] | Ανόρθωση | 23 Απριλίου 1950 | Παλιό ΓΣΠ | 2-1 |
1950-51[32] | ΑΠΟΕΛ | 25 Φεβρουαρίου 1951 | Παλιό ΓΣΠ | 0-7 |
1952-53[36] | Τσετίν Καγιά Λευκωσίας | 19 Απριλίου 1953 | Παλιό ΓΣΠ | 2-1 |
1954-55[37] | Πεζοπορικός | 10 Ιουλίου 1955 | Παλιό ΓΣΠ | 2-1 |
1967-68[41] | ΑΠΟΕΛ | 7 Ιουλίου 1968 | Παλιό ΓΣΠ | 1-2 |
1984-85[49] | ΑΕΛ | 22 Ιουνίου 1985 | Μακάρειο | 0-1 |
Αγώνες για ασπίδα Πάκκου
Η ΕΠΑ έχει κατακτήσει 1 φορά την Ασπίδα Πάκκου. Συνολικά έχει διεκδικήσει 2 φορές το τρόπαιο. Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει τους αγώνες για την κατάκτηση της Ασπίδας Πάκκου στους οποίους συμμετείχε η ΕΠΑ.[62]
Έτος | Αντίπαλος | Ημερομηνία | Γήπεδο | Αποτέλεσμα |
---|---|---|---|---|
1953 | ΑΕΛ | 4 Οκτωβρίου 1953 | Παλιό ΓΣΠ | 2-2 (2-4 παρ.) |
1955 | ΑΕΛ | 30 Οκτωβρίου 1955 | Παλιό ΓΣΠ | 3-2 |
Τίτλοι-Διακρίσεις
Πρωτάθλημα Κύπρου:[63]
Πρωταθλήτρια (3): 1944-45, 1945-46, 1969-70
Κύπελλο Κύπρου:[64]
Κυπελλούχος (4): 1945, 1946, 1950, 1953, 1955
Ασπίδα Πάκκου:[65]
Νικήτρια (1): 1955
Β΄ κατηγορία:[66]
Πρωταθλήτρια (1): 1989-90
Η ΕΠΑ έχει πετύχει:
Δύο νταμπλ (κατάκτηση πρωταθλήματος και κυπέλλου την ίδια περίοδο): 1944-45, 1945-46
Χρώματα
Από την ίδρυση της η ΕΠΑ υιοθέτησε ως χρώματα της το κίτρινο και το μαύρο.[6][67]
Έδρα
Η ΕΠΑ από την ίδρυση της και έως το 1989 χρησιμοποιούσε ως έδρα το Παλιό ΓΣΖ. Το 1989 ολοκληρώθηκε το νέο ΓΣΖ το οποίο αποτέλεσε έδρα της ΕΠΑ την περίοδο 1989-1994.
Ευρωπαϊκή πορεία
Ευρωπαϊκά παιχνίδια
Ο ακόλουθος πίνακα παρουσιάζει τα αποτελέσματα της ΕΠΑ στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις.[68]
Σεζόν | Κύπελλο | Φάση | Αντίπαλος | Εντός | Εκτός | Συν. σκορ | Πρ./Απ. |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1970-71 | Πρωταθλητριών | Α' γύρος | Μπορούσια Μενχενγκλάντμπαχ | 0-61[69][70] | 0-10[70][71] | 0-16 | |
1972-73 | ΟΥΕΦΑ | Α' γύρος | Αραράτ Ερεβάν2 | 0-1[72][73] | 0-1[73][74] | 0-2 | |
1987-88 | ΟΥΕΦΑ | Α' γύρος | Βικτόρια Βουκουρεστίου | 0-1[75][76] | 0-3[76][77] | 0-4 |
1 Και τα δύο παιχνίδια έγιναν στη Γερμανία.
2 Η αρμενική Αραράτ Ερεβάν, όταν αντιμετώπισε την ΕΠΑ, εκπροσωπούσε τη Σοβιετική Ένωση στη διοργάνωση.
Συνολικές συμμετοχές
Εντός | Εκτός | Σύνολο | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Κύπελλο | Συμ. | Αγ. | Πρ. | Ν | Ι | Η | ΓΥ | ΓΚ | Β | Ν | Ι | Η | ΓΥ | ΓΚ | Β | Ν | Ι | Η | ΓΥ | ΓΚ | Β |
Πρωταθλητριών | 1 | 2 | 0 | 0 | 0 | 1 | 0 | 6 | 0 | 0 | 0 | 1 | 0 | 10 | 0 | 0 | 0 | 2 | 0 | 16 | 0 |
ΟΥΕΦΑ | 2 | 4 | 0 | 0 | 0 | 2 | 0 | 2 | 0 | 0 | 0 | 2 | 0 | 4 | 0 | 0 | 0 | 4 | 0 | 6 | 0 |
Σύνολο | 3 | 6 | 0 | 0 | 0 | 3 | 0 | 8 | 0 | 0 | 0 | 3 | 0 | 14 | 0 | 0 | 0 | 6 | 0 | 22 | 0 |
Για σκοπούς σύγκρισης υπολογίζεται βαθμολογία με το σύστημα: νίκη=3 βαθμοί, ισοπαλία=1 βαθμός, ήττα=0 βαθμοί.
Στατιστικά ανά χώρα
Η ΕΠΑ έχει αντιμετωπίσει αντιπάλους από 3 διαφορετικές χώρες.
Εντός | Εκτός | Σύνολο | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Χώρα | Αγ. | Π | Α | Ν | Ι | Η | ΓΥ | ΓΚ | Β | Ν | Ι | Η | ΓΥ | ΓΚ | Β | Ν | Ι | Η | ΓΥ | ΓΚ | Β |
Αρμενία1 | 2 | 0 | 1 | 0 | 0 | 1 | 0 | 1 | 0 | 0 | 0 | 1 | 0 | 1 | 0 | 0 | 0 | 2 | 0 | 2 | 0 |
Γερμανία | 2 | 0 | 1 | 0 | 0 | 1 | 0 | 6 | 0 | 0 | 0 | 1 | 0 | 10 | 0 | 0 | 0 | 2 | 0 | 16 | 0 |
Ρουμανία | 2 | 0 | 1 | 0 | 0 | 1 | 0 | 1 | 0 | 0 | 0 | 1 | 0 | 3 | 0 | 0 | 0 | 2 | 0 | 4 | 0 |
Σύνολο | 6 | 0 | 3 | 0 | 0 | 3 | 0 | 8 | 0 | 0 | 0 | 3 | 0 | 14 | 0 | 0 | 0 | 6 | 0 | 22 | 0 |
Για σκοπούς σύγκρισης υπολογίζεται βαθμολογία με το σύστημα: νίκη=3 βαθμοί, ισοπαλία=1 βαθμός, ήττα=0 βαθμοί.
1 Η αρμενική Αραράτ Ερεβάν, όταν αντιμετώπισε την ΕΠΑ, εκπροσωπούσε τη Σοβιετική Ένωση στη διοργάνωση.
Στατιστικά ανά αντίπαλο
Η ΕΠΑ έχει αντιμετωπίσει συνολικά 3 διαφορετικούς αντιπάλους.
Σεζόν | Κύπελλο | Φάση | Αντίπαλος | Εντός | Εκτός | Συν. σκορ | Πρ./Απ. |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1970-71 | Πρωταθλητριών | Α' γύρος | Μπορούσια Μενχενγκλάντμπαχ | 0-61[69][70] | 0-10[70][71] | 0-16 | |
1972-73 | ΟΥΕΦΑ | Α' γύρος | Αραράτ Ερεβάν2 | 0-1[72][73] | 0-1[73][74] | 0-2 | |
1987-88 | ΟΥΕΦΑ | Α' γύρος | Βικτόρια Βουκουρεστίου | 0-1[75][76] | 0-3[76][77] | 0-4 |
Για σκοπούς σύγκρισης υπολογίζεται βαθμολογία με το σύστημα: νίκη=3 βαθμοί, ισοπαλία=1 βαθμός, ήττα=0 βαθμοί.
Παραπομπές
«Cyprus - Participations per club at Cypriot First Division». www.rsssf.com. Ανακτήθηκε στις 2016-06-24.
Μελετίου 2011, σελ. 31
Μελετίου 2011, σελ. 18
Μελετίου 2011, σελ. 32
«Εν τη Ενώσει η Ισχύς». Νέον Έθνος (εβδομαδιαία εφημερίς εν Λάρνακι). 4 Νοεμβρίου 1933, σελίδα 4..
Μελετίου 2011, σελ. 42
Γαβριηλίδης & Παπαμωυσέως 2001, σελ. 13
Γαβριηλίδης & Παπαμωυσέως 2001, σελ. 15
Μελετίου 2011, σελ. 33
Μελετίου 2011, σελ. 33-34
Μελετίου 2011, σελ. 52
Γαβριηλίδης & Παπαμωυσέως 2001, σελ. 29
Γαβριηλίδης & Παπαμωυσέως 2001, σελ. 31
Μελετίου 2011, σελ. 83
Μελετίου 2011, σελ. 54
Μελετίου 2011, σελ. 54-55
Γαβριηλίδης & Παπαμωυσέως 2001, σελ. 37
«Cyprus - List of Final Tables 1931-1998». RSSSF. 6 Ιανουαρίου 2005. Ανακτήθηκε στις 2 Απριλίου 2012.
Γαβριηλίδης & Παπαμωυσέως 2001, σελ. 29-37
«1934/35 Cypriot First Division». www.rsssf.com (στα Αγγλικά). Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation. 2017-08-24. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-06-19. Ανακτήθηκε στις 2018-06-19.
Γαβριηλίδης & Παπαμωυσέως 2001, σελ. 39
Γαβριηλίδης & Παπαμωυσέως 2001, σελ. 41
Γαβριηλίδης & Παπαμωυσέως 2001, σελ. 41
Γαβριηλίδης & Παπαμωυσέως 2001, σελ. 43
Γαβριηλίδης & Παπαμωυσέως 2001, σελ. 45
Μελετίου 2011, σελ. 94
Γαβριηλίδης & Παπαμωυσέως 2001, σελ. 47
Μελετίου 2011, σελ. 95
«Ιστορίες... κυπέλλου». goal.philenews.com. 18 Μαΐου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Αυγούστου 2015. Ανακτήθηκε στις 8 Αυγούστου 2015.
Γαβριηλίδης & Παπαμωυσέως 2001, σελ. 39-51
Γαβριηλίδης & Παπαμωυσέως 2001, σελ. 53
Γαβριηλίδης & Παπαμωυσέως 2001, σελ. 55
«Τελικός Κυπέλλου LIVE». kathimerini.com.cy. 18 Μαΐου 2011. Ανακτήθηκε στις 3 Μαΐου 2015.
«Oι 29 γαλαζοκίτρινοι τελικοί». sigmalive.com. 21 Μαΐου 2014. Ανακτήθηκε στις 3 Μαΐου 2015.
Μελετίου 2011, σελ. 174
Γαβριηλίδης & Παπαμωυσέως 2001, σελ. 59
Γαβριηλίδης & Παπαμωυσέως 2001, σελ. 63
«Cyprus - List of Super Cup Finals». www.rsssf.com. Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation. 2018-06-01. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-06-17. Ανακτήθηκε στις 2018-06-18.
Γαβριηλίδης & Παπαμωυσέως 2001, σελ. 53-69
Γαβριηλίδης & Παπαμωυσέως 2001, σελ. 84
Γαβριηλίδης & Παπαμωυσέως 2001, σελ. 83
Γαβριηλίδης & Παπαμωυσέως 2001, σελ. 70-85
Γαβριηλίδης & Παπαμωυσέως 2001, σελ. 86
Στεφανίδης, Γιώργος (2016-10-02). «Η πρωταθλήτρια ΕΠΑ» (PDF). dialogos.com.cy. Χαραυγή. σελ. 26. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 2016-10-02. Ανακτήθηκε στις 2016-10-02.
«1970/71». RSSSF. 7 Αυγούστου 2003. Ανακτήθηκε στις 9 Αυγούστου 2014.
Γαβριηλίδης & Παπαμωυσέως 2001, σελ. 124
Γαβριηλίδης & Παπαμωυσέως 2001, σελ. 86-104
Γαβριηλίδης & Παπαμωυσέως 2001, σελ. 90
Γαβριηλίδης & Παπαμωυσέως 2001, σελ. 117
Γαβριηλίδης & Παπαμωυσέως 2001, σελ. 108-125
«Έπεσε χθες η αυλαία του πρωταθλήματος Β΄ κατηγορίας». Ο Φιλελεύθερος: σελ. 11. 11 Ιουνίου 1990.
Γαβριηλίδης & Παπαμωυσέως 2001, σελ. 134
«Οι «εκλεκτοί γονείς» της ΑΕΚ Λάρνακας». sigmalive.com. 23 Φεβρουαρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 3 Μαΐου 2015.
«Η Λάρνακα πανηγυρίζει για την ενοποίηση...». www.sigmalive.com. 2011-06-11. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2016-03-13. Ανακτήθηκε στις 2016-03-13.
Γαβριηλίδης & Παπαμωυσέως 2001, σελ. 126-135
«Cyprus - Participations per club at Cypriot First Division». rsssf.com. Ανακτήθηκε στις 2016-10-01.
«Cyprus - Participations per club at Cypriot Second Division». rsssf.com. Ανακτήθηκε στις 2016-10-01.
«Cyprus - Participations per club and per division at Cypriot Cup». rsssf.com. Ανακτήθηκε στις 2016-10-01.
«Cyprus - All-Time Table». www.rsssf.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2016-06-24. Ανακτήθηκε στις 2016-06-24.
«Cyprus - List of Cup Finals». www.rsssf.com. Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation. 2018-06-01. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-06-17. Ανακτήθηκε στις 2018-06-18.
Γαβριηλίδης & Παπαμωυσέως 2001, σελ. 43
«Cyprus - List of Super Cup Finals». www.rsssf.com. Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation. 2018-06-01. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-06-17. Ανακτήθηκε στις 2018-06-18.
«Cyprus - List of Cypriot First Division Champions». www.rsssf.com. Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation. 2018-05-17. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-06-17. Ανακτήθηκε στις 2018-06-18.
«Cyprus - List of Cup Finals». www.rsssf.com. Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation. 2018-06-01. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-06-17. Ανακτήθηκε στις 2018-06-18.
«Cyprus - List of Super Cup Finals». www.rsssf.com. Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation. 2018-06-01. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-06-17. Ανακτήθηκε στις 2018-06-18.
«Cyprus - List of Cypriot Second Division Champions». www.rsssf.com. Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation. 2018-06-01. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-06-12. Ανακτήθηκε στις 2018-06-16.
«Ρετρό: 1945-55: Η χρυσή δεκαετία της ΕΠΑ Λάρνακος». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2016-12-31. Ανακτήθηκε στις 2015-05-03.
Κυριάκου, Του Άκη (2016-02-07). «Η ιστορία της Λάρνακας στο Μουσείο Γ.Σ.Ζ.». www.sigmalive.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2016-05-25. Ανακτήθηκε στις 2016-05-25.
Στεφανίδης 2003, σελ. 58
«1970/71 European Champions Clubs' Cup». UEFA Champions League (στα Αγγλικά). UEFA. 2011-08-10. Ανακτήθηκε στις 2012-07-31.
Στεφανίδης 2003, σελ. 59
Στεφανίδης 2003, σελ. 74
«1972/73 UEFA Cup». UEFA Europa League (στα Αγγλικά). UEFA. 2011-08-12. Ανακτήθηκε στις 2012-07-31.
Στεφανίδης 2003, σελ. 75
Στεφανίδης 2003, σελ. 184
«1987/88 UEFA Cup». UEFA Europa League (στα Αγγλικά). UEFA. 2011-08-12. Ανακτήθηκε στις 2012-07-31.
Στεφανίδης 2003, σελ. 186
Βιβλιογραφία
Γαβριηλίδης, Μιχάλης. Παπαμωυσέως, Στέλιος (2001). Ένας αιώνας Κυπριακό ποδόσφαιρο. Λευκωσία: Ο Συγγραφέας. ISBN 9963-8720-1-8.
Μελετίου, Γιώργος (2011). Κυπριακό ποδόσφαιρο 1900-1960. Λευκωσία: Power Publishing. ISBN 978-9963-688-87-6.
Στεφανίδης, Γιώργος (2003). 40 χρόνια κυπριακές ομάδες στην Ευρώπη. Λευκωσία: Χαραυγή. ISBN 9963-8841-1-3.
Πηγές
Ρετρό: 1945-55: Η χρυσή δεκαετία της ΕΠΑ Λάρνακος
Η ιστορία και η πορεία της ΕΠΑ
Οι «εκλεκτοί γονείς» της ΑΕΚ Λάρνακας
Κυριάκου, Του Άκη (2016-02-07). «Η ιστορία της Λάρνακας στο Μουσείο Γ.Σ.Ζ.». www.sigmalive.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2016-05-25. Ανακτήθηκε στις 2016-05-25.
Δείτε επίσης
Α΄ κατηγορία ποδοσφαίρου ανδρών Κύπρου
Κύπελλο Κύπρου (ποδόσφαιρο ανδρών)
Super Cup (ποδόσφαιρο ανδρών Κύπρου)
Πορεία των κυπριακών ομάδων στα ευρωπαϊκά κύπελλα ποδοσφαίρου
Ποδόσφαιρο στην Κύπρο
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
εικονίδιο Ποδόσφαιρο
Πύλη Ποδόσφαιρο
Η πορεία της ΕΠΑ στην ιστοσελίδα της ΟΥΕΦΑ
Είκοσι χρόνια από τη γέννηση της ΑΕΚ Λάρνακας
Πεζοπορικός / ΑΜΟΛ / ΕΠΑ ― Ο Αρίσταρχος Δημητρίου θυμάται
Ένα φωτογραφικό στιγμιότυπο από τα εικοσάχρονα της ΕΠΑ
Τα επινίκια της ΕΠΑ για την κατάκτηση του Κυπέλλου 1954/55
Η πρώτη διεθνής νική κυπριακής ομάδας από καταβολής του Κυπριακού Ποδοσφαίρου
Η σχέση του ημίθεου Ηρακλή και της ΕΠΑ
Ομάδες Σούπερ Λιγκ Ελλάδας
Τρέχουσα σεζόν 2019–20
Α.Ε.Κ. Α.Ε.Λ. Άρης Αστέρας Τρίπολης Βόλος Ατρόμητος Λαμία Ξάνθη Ολυμπιακός Ο.Φ.Η. Παναθηναϊκός Παναιτωλικός Πανιώνιος Π.Α.Ο.Κ.
Πρώην
ΑΕΚ Καβάλας ΑΕΛ Καλλονής Α.Ε. Νίκαια Ακράτητος Κέρκυρα Απόλλων Πόντου Απόλλων Σμύρνης Άρης Πειραιώς Ασπίς Ξάνθης Αστέρας Γκύζη Αθηναϊκός Ατρόμητος Πειραιώς Αιγάλεω Βέροια Βύζας Μεγάρων Σ.Π. Γουδί Π.Α.Σ. Γιάννινα Διαγόρας Ρόδου Δόξα Δράμας Εδεσσαϊκός Εργοτέλης Εθνικός Αθηνών * Εθνικός Αστέρας Εθνικός Πειραιώς Ηρακλής Ηρακλής Σερρών * Θερμαϊκός Θεσσαλονίκης Θρασύβουλος Ιωνικός Καβάλα Καλαμάτα Καλλιθέα Καστοριά ΑΟ Κέρκυρα Κόρινθος Λεβαδειακός Μακεδονικός Μέγας Αλέξανδρος Μέγας Αλέξανδρος Κατερίνης * Νάουσα Νίκη Βόλου Ολυμπιακός Βόλου Ολυμπιακός Χαλκίδος Παγκορινθιακός Παναχαϊκή Παναργειακός Παναιγιάλειος Πανελευσινιακός Πανηλειακός Πανσερραϊκός Πανθρακικός Πειραϊκός Σύνδεσμος Πιερικός Πλατανιάς Προοδευτική Α.Σ. Ρόδος Τρίκαλα Φίλιπποι Καβάλας Φωστήρας Χαλκηδόνα Χαλκίδα *συμμετείχαν πριν τα πρωταθλήματα της ΕΠΟ
Πρώην (Κυπριακές)
ΑΕΛ Λεμεσού ΑΠΟΕΛ Ε.Π.Α. Λάρνακας Ολυμπιακός Λευκωσίας Ομόνοια
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License