Η Σανίδα είναι χωριό της επαρχίας Λεμεσού στην Κύπρο. Διοικητικά αποτελεί κοινοτικό συμβούλιο.

Σανίδα, Κύπρος

Τοποθεσία

Η Σανίδα βρίσκεται 30 χιλιόμετρα ανατολικά της Λεμεσού.[7] Είναι κτισμένο σε υψόμετρο 605 μέτρων πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας.[8] Στα ανατολικά συνορεύει με τη Βάσα Κελλακίου, στα νότια με το Μοναγρούλι και τον Πύργο,στα νοτιοδυτικά με την Παρεκκλησιά, στα δυτικά με το Κελλάκι και στα βόρεια με το Κλωνάρι και τη Βίκλα.[7]

Φυσικό περιβάλλον

Το χωριό είναι διαμελισμένο από τους παραποταμούς του ποταμού Βασιλικού. Στην περιοχή καλλιεργούνται εσπεριδοειδή, ελιές, αμυγδαλιές, χαρουπιές, φρουτόδεντρα (όπως φορμοζιές, κερασίες, ροδάκινα, νεκταρίνια) και γενικά φυλλοβόλα δέντρα. Ωστόσο, η μεγαλύτερη έκταση του χωριού είναι ακαλλιέργητη και καταλαμβάνεται από τρεμιθιές και μανιτάρια. Μέρος του κρατικού δάσους της Λεμεσού στα νότια του οικισμού εμπίπτει στα δυτικά του όρια.[7]

Ιστορία

Η Σανίδα υπήρχε κατά τα μεσαιωνικά χρόνια. Εντοπίζεται σε κατάλογο της περιόδου της Ενετοκρατίας. Κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας αποτελούσε μέρος της Μεγάλης Κουμανταρίας (με έδρα το Κολόσσι), ιδιοκτησίας Ιταλών Ιπποτών.[7]

Η σημερινή θέση του χωριού είναι μεταγενέστερη. Το παλαιότερο χωριό, η Παλιοσανίδα, όπως αποκαλείται σήμερα, σε παλιότερες εποχές βρισκόταν κάτω στην κοιλάδα. Σύμφωνα με την τοπική παράδοση το χωριό χτύπησε μεγάλη επιδημία, η χολέρα, και οι κάτοικοι πέθαναν, μέχρι που κάποια στιγμή οι λιγοστοί κάτοικοι που απέμειναν έβλεπαν κάθε βράδυ στο σημείο που βρίσκεται η σημερινή εκκλησία του χωριού, ένα αναμμένο κερί. Ξεκινούσαν να φτάσουν εκεί να δουν τι συμβαίνει και μόλις πλησίαζαν το κερί έσβηνε, μέχρι που αντιλήφθηκαν ότι το κερί ήταν ένα σημάδι σωτηρίας, ένα μήνυμα. Έτσι μετακινήθηκαν και έχτισαν την εκκλησία και τον σημερινό οικισμό.[7]

Ονομασία

Η προέλευση της ονομασίας του χωριού είναι άγνωστη. Σύμφωνα με τον Νέαρχο Κληρίδη, ντόπια παράδοση θέλει την ονομασία του χωριού να έχει προέλθει από το γεγονός ότι κάποτε το χωρίο ήταν φημισμένο για την κατασκευή σανίδων (πινακωτές ή κουποσάνιδες) που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή ψωμιών. Σ΄αυτές τις σανίδες με τα απαραίτητα κατά σειρά βαθουλώματα στο ξύλο οι νοικοκυρές τοποθετούσαν τα ψωμιά και τα μετέφεραν στους παραδοσιακούς φούρνους για ψήσιμο.[7]

Πληθυσμός

Σύμφωνα με τις απογραφές πληθυσμού που πραγματοποιήθηκαν στην Κύπρο, ο πληθυσμός του χωριού γνώρισε πολλές αυξομειώσεις. Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει τον πληθυσμό της Σανίδας όπως καταγράφηκε στις απογραφές πληθυσμού που έγιναν στην Κύπρο.

Ιστορικό απογραφών
Απογραφή Πληθυσμός %± Άνδρες Γυναίκες 1891 115[9] —   53 62 1901 134[10] 16.5% 60 74 1911 92[11] -31.3% 36 56 1921 102[12] 10.9% 45 57 1931 69[13] -32.4% 32 37 1946 102[14] 47.8% 1960 84[15] -17.6% 39 45 1976 51[16] -39.3% 26 25 1982 51[17] 0.0% 23 28 1992 45[18] -11.8% 18 27 2001 44[19] -2.2% 21 23 2011 42[4] -4.5% 21 21
Πληροφορίες για τον πληθυσμό και το διάγραμμα από τα δεδομένα. Στην απογραφή του 1973 ο πληθυσμός της Σανίδας αθροίζεται μαζί με τον πληθυσμό της Βάσας Κελλακίου.

Πληροφορίες για τον πληθυσμό και το διάγραμμα από τα δεδομένα.
Στην απογραφή του 1973 ο πληθυσμός της Σανίδας αθροίζεται μαζί με τον πληθυσμό της Βάσας Κελλακίου.
Ασχολίες κατοίκων

Στο παρελθόν οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνταν και με την υλοτομία με πριόνια που επεξεργάζονταν τα ξύλα από τα πεύκα που έκοβαν από τα δάση του χωρίου και τροφοδοτούσαν τη βιομηχανία.[7]

Εκκλησία

Η εκκλησία του χωρίου είναι αφιερωμένη στο Χρυσοσώτηρο και εορτάζεται στις 6 Αυγούστου. Ο ναός είναι χτίσμα του 1840. Ανακαινίσθηκε και επεκτάθηκε το 1913. Ο ναός λειτουργεί μόνο Χριστούγεννα και Πάσχα και σε μερικές άλλες περιπτώσεις.[7]

Διάφορα

Η Σανίδα είναι πετρόχτιστη και διατηρεί σε αρκετά μεγάλο βαθμό στοιχεία της παραδοσιακής τοπικής λαϊκής αρχιτεκτονικής.[7]

Από τη Σανίδα κατάγεται ο ποιητής Παύλος Μεράνος. Έζησε στην Αίγυπτο και στην Αθήνα. Εκτός από την ποίηση ασχολήθηκε και με τη μετάφραση Γάλλων ποιητών.[7]

Παραπομπές

«Ένωση Κοινοτήτων Επαρχίας Λεμεσού». (Ελληνικά) Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 3 Ιανουαρίου 2018.
«ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΒΑΘΜΟ ΑΣΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ». (Αγγλικά, Ελληνικά) Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 1 Μαΐου 2016. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 13 Ιανουαρίου 2018.
«Κατάλογος κοινοτήτων επιλέξιμων μειονεκτικών περιοχών». (Ελληνικά, Αγγλικά) Κυπριακός Οργανισμός Αγροτικών Πληρωμών. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Απριλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 4 Απριλίου 2018. σελ. 9.
«Απογραφή πληθυσμού 2011». (Ελληνικά) Απογραφή Πληθυσμού 2011 (Κύπρος). Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 1 Οκτωβρίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2018.
«ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΟΙ ΚΩΔΙΚΟΙ ΔΗΜΩΝ/ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΕΝΟΡΙΩΝ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ, 2015». (Αγγλικά, Ελληνικά) Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 13 Ιανουαρίου 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 13 Ιανουαρίου 2018.
«Sanida». (Αγγλικά, Ελληνικά) Ταχυδρομικός Κώδικας Έρευνα. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Μαΐου 2018. Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2018.
«Ιστορικό». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2017-05-15. Ανακτήθηκε στις 2017-05-15.
«Κατάλογος κοινοτήτων επιλέξιμων μειονεκτικών περιοχών» (PDF). Κυπριακός Οργανισμός Αγροτικών Πληρωμών. σελ. 9. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 2018-04-04. Ανακτήθηκε στις 2018-04-04.
«Census of Cyprus, 1891». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1891 (Κύπρος). 6 Απριλίου 1891. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2018. σελ. 10.
«Census of Cyprus, 1901». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1901 (Κύπρος). 31 Μαρτίου 1901. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2018. σελ. 10.
«Census of Cyprus, 1911». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1911 (Κύπρος). 2 Απριλίου 1911. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2018. σελ. 10.
«Census of Cyprus, 1921». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1921 (Κύπρος). 24 Απριλίου 1921. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2018. σελ. 9.
«Census of Cyprus, 1931». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1931 (Κύπρος). 27 Απριλίου 1931. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2018. σελ. 7.
«Census of Population and Agriculture 1946». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1946 (Κύπρος). 10 Νοεμβρίου 1946. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2018. σελ. 9.
«Census of Population and Agriculture 1960». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1960 (Κύπρος). 11 Δεκεμβρίου 1960. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2018. σελ. 16.
«Απογραφή νοικοκυριών, 1976». (Αγγλικά, Ελληνικά) Απογραφή Πληθυσμού 1976 (Κύπρος). Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 30 Σεπτεμβρίου 1976. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2018.
«Census of housing, 1982». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1982 (Κύπρος). Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 1 Οκτωβρίου 1982. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2018.
«Απογραφή πληθυσμού 1992». (Αγγλικά, Ελληνικά) Απογραφή Πληθυσμού 1992 (Κύπρος). Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 1 Οκτωβρίου 1992. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2018.

«Απογραφή πληθυσμού 2001». (Αγγλικά, Ελληνικά) Απογραφή Πληθυσμού 2001 (Κύπρος). Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 1 Οκτωβρίου 2001. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2018. σελ. 60.

Πηγές

«Ιστορικό». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2017-05-15. Ανακτήθηκε στις 2017-05-15.
«Το χωριό Σανίδα Λεμεσού - Κτισμένο σε υψόμετρο 700 μέτρων!». www.cyprusalive.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-06-30. Ανακτήθηκε στις 2018-06-30.
«Σανίδα - Λεμεσός». IX-ANDROMEDA / Η Κύπριδα Γη μέσα από την φωτογραφία. 2015-10-26. Ανακτήθηκε στις 2018-06-30.

Βιβλιογραφία
Καρούζης, Γιώργος (2001). Περιδιαβάζοντας την Κύπρο: Λεμεσός (πόλη και επαρχία) (πρώτη έκδοση). Λευκωσία: ΣΕΛΑΣ Κεντρο Μελετων Ερευνων & Εκδοσεων, σελ. 140-141. ISBN 9963-566-67-7.

Επαρχία Λεμεσού, Φωτογραφίες

Χάρτης Κύπρου

Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία.

Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια